Prolil endopeptidasa eta piroglutamil peptidasa I ... - Euskara
Prolil endopeptidasa eta piroglutamil peptidasa I ... - Euskara
Prolil endopeptidasa eta piroglutamil peptidasa I ... - Euskara
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Garun garapena<br />
neuronen genesia (Frade <strong>eta</strong> lank., 1996; Garcia-de Lacoba <strong>eta</strong> lank., 1999) <strong>eta</strong> NSZaren<br />
projekzio neuronak <strong>eta</strong> neurona motoreen biziraupena eragiten du (Neff <strong>eta</strong> lank.,<br />
1993; Gutierrez-Ospina <strong>eta</strong> lank., 1996; Gorio <strong>eta</strong> lank., 2002). IGF-1-aren ezak, jaio<br />
ondoko garunaren garapenean hazkuntzaren urritasuna dakar (Beck <strong>eta</strong> lank., 1995;<br />
Cheng <strong>eta</strong> lank., 2000).<br />
IGF-1-ek bere funtzioak betetzen ditu, IGF-1 hartzailearen (IGF-1R) bidez,<br />
MAP kinasaren seinalizazio jauzia sortuko duena (LeRoith <strong>eta</strong> lank., 1993; Aberg <strong>eta</strong><br />
lank., 2003). IGF-1-aren erregulazioa, berari lotzen zaizkion proteina berezien bidez<br />
gertatzen da (IGF-1BP edo insulin like growth factor binding protein). Marraskari <strong>eta</strong><br />
gizakien likido zerebroespinalean IGFBP-ak aurkitu dira (Binoux <strong>eta</strong> lank., 1991).<br />
IGF-1-ek, neuronen aitzinadarien desberdintzapena eragiteko BDNF-rekin<br />
batera edo honen ondoren joka dezakela frogatu da (Arsenijevic <strong>eta</strong> Weiss, 1998).<br />
IGF-1 gainespresatzen duten arratoi transgeniko<strong>eta</strong>n egindako ikerlan<strong>eta</strong>n<br />
fetu<strong>eta</strong>n <strong>eta</strong> bizitzaren lehenengoko egun<strong>eta</strong>n garunaren bolumena arratoi normalena<br />
baino handiagoa zela ikusi zen. IGF-1-ek, enbrioi<strong>eta</strong>n zelula neuralen proliferazioa<br />
sustatu <strong>eta</strong> jaio ondoko bizitzan zelulak apoptosiaz babesten zuela ondorioztatu zen<br />
(Popken <strong>eta</strong> lank., 2004).<br />
Peptido opioide endogenoek ere garapenean eginkizun garrantzitsua dute<br />
hazkuntzaren erregulatzaile, neurotransmisore <strong>eta</strong> neuromodulatzaile moduan (Zagon<br />
<strong>eta</strong> lank., 1991). Peptido opioideek (entzefalinak, endorfinak...) zein droga opiazeoek<br />
(morfina), NSZ-aren heltzea erregulatzen dute in vitro esperimentu<strong>eta</strong>n frogatu denez<br />
(Davila-Garcia <strong>eta</strong> Azmitia, 1989). Opiazeoekiko menpekotasunak garunaren<br />
garapenean aldak<strong>eta</strong>k dakar. Gizaki haurdun<strong>eta</strong>n, narkotikoen hartzeak, fetuaren<br />
pisuaren galera eragiten du (Kaltenbach <strong>eta</strong> Finnegan, 1989). Opioideen agonistek <strong>eta</strong><br />
antagonistek, ehunen zein zelulen ugalk<strong>eta</strong>n <strong>eta</strong> in vivo DNA sintesian eraginak<br />
zituztela ikusi zen (Duggan <strong>eta</strong> North, 1983; Zagon <strong>eta</strong> McLaughlin, 1984; Zagon <strong>eta</strong><br />
McLaughlin, 1988; Zagon <strong>eta</strong> lank., 1994). Hazkuntza dendritikoan ere parte hartzen<br />
dutela behatu da (Hauser <strong>eta</strong> lank., 1989).<br />
Met-entzefalinak garapenaren erregulatzaile moduan jokatzen du, DNA-ren<br />
sintesia inhibituz. Ezaugarri hau dela <strong>eta</strong>, molekula hau, hazkuntza faktore opioide<br />
(OGF edo opioid growth factor) izenarekin ere ezagutzen da (Zagon <strong>eta</strong> lank., 1999).<br />
Sarrera 43
Change language