You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
literaturuli gazeTi<br />
#98<br />
7 - 20 ivnisi 2013<br />
gamodis or kviraSi erTxel, paraskeobiT<br />
fasi 50 TeTri<br />
zurab samadaSvili<br />
<strong>socialuri</strong> <strong>sakiTxebi</strong><br />
vigrZeni, moTminebis fialas morigi, patara<br />
wveTi rogor Seemata, magram ver warmovidgendi,<br />
es wveTi Tu erT-erTi ukanasknelTagani<br />
aRmoCndeboda. Cveulebrivi, normaluri<br />
dRe gaTenda _ Tbilisuri amindiT, uxaliso<br />
ganwyobilebiT, nasmurevze gamosvlis surviliT<br />
da dila arc eTqmoda, ase aTi saaTisken<br />
damimesija nucam, arsad dagvekargo, me da<br />
macaco movalT Sens sanaxavado. icis Cemi ambavi:<br />
vetyodi, me ra sanaxavi var, bavSvi<br />
zooparkSi waiyvane-meTqi, amitomac ar dareka.<br />
bevri fiqri arc imis gaazrebas sWirdeboda,<br />
rom deda-Svilis am iSviaTi vizitisgan<br />
Tavs veranairad daviZvrendi da daxmarebisTvis<br />
nikos mivmarTe. niko axalgazrdobaSi<br />
erTi cnobili reJisoris gogoze Seyvarebuli<br />
mousvenari ymawvilkaci iyo. sul erTad<br />
daiarebodnen: funikuliorze, vakis parkSi,<br />
rusTavelze... xan niko miiCqaroda win, amrezili<br />
saxiT da gogo mihveboda cuxcuxiTa da<br />
Tavis marTlebiT, xan _ piriqiT, gabutul da<br />
gaalmasebul gogos niko eficeboda samudamo<br />
erTgulebas. ase iyo Tu ise, maTi urTier-<br />
Tobis Semswreni, ratomRac, darwmunebulebi<br />
viyaviT, am ucnaur wyvils veraferi daa-<br />
Sorebda. magram erT mSvenier dRes cnobilma<br />
reJisorma safrangeTSi darCena gadawyvita.<br />
gadawyvita da darCa kidec. ramdenime TveSi<br />
col-Svilic TavisTan gadaiyvana sacxovreblad<br />
da ase uCumrad, eqscesebis gareSe dasrulda<br />
nikos romantikuli Tavgadasavali.<br />
siyvarulSi xelmocarulma saswrafod Seir-<br />
To coli, zedized ori vaJiSvili gaakeTa da<br />
wonaSic mamapapurad moimata, Tumca axla<br />
ukve kargad moZvelebul am uwyinar istorias<br />
mTlad ukvalodac ar Cauvlia: nikom re-<br />
Jisoris qaliSvilis nacvlad aryis Wiqa Seiyvara<br />
da mas Semdeg xsenebuli Wiqa xelidan<br />
aRar gaugdia.<br />
misi nomeri avkrife, Sevicade, sanam Cveulebisamebr<br />
CaiRrenda _ `gismenTo~ _ da<br />
pirdapir saqmeze gadavedi:<br />
_ nikoloz, _ oficialurad mivmarTe, _<br />
maqvs zeTi, kartofili, kombostos mwnili da<br />
rva lari. ar vici, ra wyalSi Cavvarde, fxizeli<br />
TvaliT rogor vuyuro nucas manWva-grexvas,<br />
Tanac bavSvTan erTad apirebs mosvlas.<br />
ra vqna, kombostos mwniliTa da carieli<br />
kartofiliT davxvde bavSvs SimSiloba TavianT<br />
saxlSi ar eyofaT<br />
_ eh, Zmao, Znelia, _ mipasuxa nikom, _ magram<br />
raRaca moxerxdeba. mag nabozrebs rogor<br />
ar vagino, ai, imas da imas, da imasac (aq is Zmabi-<br />
Webi CamoTvala, romlebic, bedisweris wyalobiT,<br />
qveyanaSi maRal Tanamdebobebs ikavebdnen),<br />
SenisTana kaci umuSevrad ro datoves,<br />
Cemze arafers vambob, me, avad Tu kargad,<br />
coli mainc minaxavs, Sen ki asi wlis dedaSenis<br />
Sesanaxi xar.<br />
advilad mivxvdi, sakuTari problemebi<br />
alaparakebda _ ojaxSi, colis garda, yvelani<br />
umuSevrobdnen. davuyvave, Sevaxsene, rom<br />
dedaCems as wlamde, jer kidev mTeli meoTxedi<br />
saukune eklda, im saginebel xalxs ki bevrs<br />
verafers mosTxovdi, kerZo struqturebica<br />
da sabiujeto organizaciebic, karga xania,<br />
maTi naTesavebiTa da politikuri xelisbiWebiT<br />
iyo gadatenili. mainc iboboqra erTi-ori<br />
wuTi, ginebiT guli ijera da bolos isev Cems<br />
sakiTxs daubrunda.<br />
_ Sen nu idardeb, bavSvs daxvedras movuwyobT,<br />
saSviliSvilod daamaxsovrdeba, _ damaimeda<br />
Seuvali toniT, _ bavSvs ra unda _<br />
dasva kiTxva da TviTonve upasuxa, _ bevri<br />
mofereba, cota tkbileuli, an cota mofereba<br />
da bevri tkbileuli. gasagebad vlaparakob<br />
_ ki-meTqi, daveTanxme. principSi, sakama-<br />
To ra iyo..<br />
rogorc Semdgomi saubridan gairkva,<br />
colisTvis melqioris dana-Cangali mouparavs,<br />
Caubarebia da am operaciidan 5 lari<br />
SemorCenia. Tu finansebs gavaerTianebdiT,<br />
erTi litri WaWac mogvdioda, qaTmis barklebic<br />
da nayinic bavSvisTvis.<br />
_ mand kidev erTi problemaa, _ wamoviwye<br />
moridebiT.<br />
_ kerZod<br />
_ nuca WaWas ar dalevs, luds wrupavs<br />
xolme, bavSvs ki wveni an limonaTi unda davaxvedroT.<br />
_ aha! _ Cafiqrda niko, _ ludi Zviri siamovnebaa.<br />
ramdeni boTli gaviTvaliswino<br />
_ ra ramdeni _ gamecina, _ didi-didi<br />
erTi boTli, varjiSobs yovel diliT, SeiZleba<br />
egec ar dalios.<br />
_ uh, RmerTma daglocos, gulze momeSva,<br />
_ amoisunTqa nikom, _ CaTvale, ro eg problemac<br />
gadavWeriT, magisTanebi momigvarebia<br />
momavali drostarebiT gaxalisebuli<br />
didi, lamazi TefSidan gemrielad momziral<br />
msxals davwvdi: Sokoladisfers,<br />
daTafluls, cvrians... am jiSis msxals Wia iSviaTad<br />
uCndeba, amitom patara, kangadakrul<br />
Rrmuls yuradReba ar mivaqcie (albaT setyva<br />
moxvda odesRac) da siamovnebiT davigemovne<br />
marTlac TafliviT tkbili... uceb, sitkbos<br />
SegrZnebisTanave, gavigone Zvlis tkacani da<br />
mkveTrma, gamWolma tkivilma fexze wamomagdo.<br />
_ fu, Seni! _ SevikurTxe uneburad.<br />
kbilis natexi magidaze davde, aviRe sarke<br />
da yba SeviTvaliere. odnav gabzaruli eSvi<br />
Tavis adgilze damxvda, danarCen kbilebsac<br />
araferi uWirdaT. gamovitane saTvale, lupa<br />
da axla natexis gamokvlevas Sevudeqi. vatriale<br />
aqedan, iqidan: natexi natexs ar hgavda,<br />
aSkarad kbili iyo _ patara, sxva feris da rac<br />
mTavaria _ mTeli. Sevvardi saabazanoSi, avtexe<br />
didZali recxva da xexva... araferma miSvela,<br />
iseTi SegrZneba mqonda, TiTqos bavSvi<br />
SemeWamos... Zalian ucnaurad momeCvena, rom<br />
viRaca lawirakma cxra mTas iqiT kbili moicvala,<br />
SearWo msxalSi, mere msxalma Seisisxlxorca<br />
es oxeri kbili, rogorc raRaca paraziti<br />
da ramodenime Tvis Semdeg Cemi jansaRi da<br />
saRsalamaTi eSvi imsxverpla. warmoudgenlad<br />
mamaZaRlia is bavSvi!..<br />
X-XI<br />
vcadoT:<br />
gulSi aRvadginoT Tamarmefoba!<br />
ieso qristes davemgzavroT<br />
istoriis Zvel udabnoSi!<br />
axalgazrdobis dilasaviT rom gvaklia,<br />
is imedi davibrunoT:<br />
Cveni Zveli fexmosakidi!<br />
aRvadginoT oTxi dRis mkvdari<br />
mamuli Cveni:<br />
didi dardi, Tavzardamcemi!..<br />
modi, gulSi aRvadginoT Tamarmefoba,<br />
wminda dedis dRe gavaTenoT:<br />
da aRvagoT qalaqebi,<br />
arxebi gavWraT<br />
da avmarToT taZrebi da cixekoSkebi!<br />
jarji fxoveli<br />
`udabnos wignidan~...<br />
Tamarmefoba<br />
Tavs davadgaT ukvdavebis oqros gvirgvini!..<br />
vaRiaroT: pirvelmama is aris Cveni:<br />
kaci: naxevradpoeti da naxevradRmerTi...<br />
aRvadginoT Tamarmefoba:<br />
SevabijoT ukvdav xanaSi...<br />
daviCoqoT wminda dedis<br />
daviwyebul samaris karTan!<br />
Cvens Sxamnasvam vel-mindvrebze<br />
da xeobebSi<br />
mgelma da kravma erTad moZovon!<br />
Tamaris droSi gamoviRviZoT:<br />
sxva miwaze, didmefeTa sabrZanebelSi...<br />
iq xom wminda deda Tamars<br />
Tmebs uSlida kojris niavi:<br />
am niavs xom misi oqrosityvebic axsovs...<br />
wminda dedis naterfalebze<br />
aRvadginoT oTxi dRis mkvdari<br />
mamuli Cveni: didi dardi, Tavzardamcemi...<br />
gadavixadoT Cven is omebi<br />
da gulebi da mklavebi<br />
sisxlisRvraSi gamovataroT...<br />
Cvens guliscemas elodeba<br />
Samqori da basiani, cecxldaleuli...<br />
win migviZRvis didi Salva axalcixeli!<br />
naWarmagevis bilikebi gavkvaloT isev...<br />
modiT,<br />
gulebSi aRvadginoT Tamarmefoba!..<br />
xeli gavuwvadoT adamianebs:<br />
uflis saxeliT rom iTxoven TavgametebiT!<br />
vinaxuloT didi SoTa rusTaveli,<br />
wavaweroT istoriis gzisnapirebze,<br />
rom vinc zurgi Seaqcia amqveyniur amaoebas,<br />
is udabnoSi imyofeba ufalTan erTad!<br />
XIII
2 literaturuli gazeTi<br />
esse 7 - 20 ivnisi 2013<br />
amerikeli filosofosi jorj<br />
santaiana erT-erT statiaSi ambobs _<br />
adamianuri civilizaciis mier Seqmnili<br />
Zeglebidan mxolod erTis SerCeva<br />
rom gaxdes saWiro momavali saukuneebisTvis<br />
gadasacemad, es Seqspiris nawarmoebebi<br />
iqnebodao. am sityvebis daweris<br />
Semdeg saukuneze meti gavida, magram<br />
vfiqrob, isini mainc WeSmaritebad<br />
rCeba. uiliam Seqspiris erTi piesa<br />
wakiTxuli Tu ara, scenaze an kinoSi<br />
nanaxi mainc, mgoni, dedamiwaze mcxovreb<br />
TiTqmis yvela zrdasrul adamians<br />
aqvs. TviTon arcTu Soreul warsulSi,<br />
meTeqvsmete-meCvidmete saukuneebis<br />
mijnaze cxovrobda inglisSi,<br />
Tumca mis cxovrebaze bevri araferia<br />
cnobili. mravladaa xalxi, romelsac<br />
ar sjera, rom londonis erT-erTi Teatris<br />
saSualo donis msaxiobma `hamleti~,<br />
`romeo da julieta~, `mefe liri~,<br />
`grigali~ da kidev ocdaaTze meti piesa<br />
Seqmna, romelTagan umetesoba<br />
Sedevradaa aRiarebuli. ralf emersonic<br />
ki, romelic Seqspirs kacobriobis<br />
saukeTeso poetad miiCnevs, sinanuls<br />
gamoTqvams misi uferuli cxovrebis<br />
gamo da Civis, rom maSindelma<br />
britaneTma ver SeZlo, saTanadod daefasebina<br />
epoqis yvelaze naTeli goneba.<br />
Seqspiri meTeqvsmete saukuneSi daibada,<br />
romelzec erTma frangma istorikosma<br />
zustad Tqva, rom `meTeqvsmete<br />
saukune – es gmiria~. geografiulma<br />
aRmoCenebma uecrad gaafarToves<br />
samyaros sazRvrebi. dedamiwa imaze<br />
gacilebiT didi aRmoCnda, vidre aqamde<br />
warmoedginaT, xolo axal miwebze<br />
ara marto mogzauroba, aramed maTze<br />
dasaxleba da aTvisebac SeiZleboda.<br />
evropam wamyvani mdgomareoba moipova<br />
samyaroSi, is mdgomareoba, romelic<br />
mxolod meoce saukunis meore naxevar-<br />
Si daikarga sisxlismRvreli msoflio<br />
omebis Sedegad, romlebmac misi adamianuri<br />
da dampyrobluri resursebi<br />
daSrites. Seqspiris axalgazrdoba<br />
elisabed pirvelis mmarTvelobas<br />
daemTxva, rodesac britaneTma maSindeli<br />
msoflios uZlieresi saxelmwifos<br />
– espaneTis Tavdasxma moigeria da<br />
sakuTar imperias Cauyara safuZveli,<br />
imperias, romelSic `mze arasdros Cadioda~.<br />
es kapitalizmis Camoyalibebis,<br />
reformaciisa da religiuri omebis<br />
Jamia, roca melanqoliuri, apokalifsis<br />
momlodine gviani Suasaukuneebis<br />
Semdeg renesansma da humanizmma axali<br />
SesaZleblobebis kari gauRo evropis<br />
mosaxleobas. Soreul kontinentebTan<br />
erTad maT sakuTari Tavi, saku-<br />
Tari warsuli aRmoaCines da daibrunes<br />
antikuri epoqa, romelic yoveldRiuri<br />
kulturuli cxovrebis nawili<br />
gaxda. aRorZinebis epoqis mowinave adamians<br />
uamravi ram moeTxoveboda da<br />
mravali ram icoda. is erkveoda<br />
rogorc poeziaSi, aseve filosofiasa<br />
da maTematikaSi, samxedro saqmeSi, astronomiaSi,<br />
kartografiasa da gemis<br />
marTvaSi. is erTdroulad meomaric<br />
iyo da mecnieric. mamaci zRvaosnebi<br />
didi ialqniani xomaldebiT, moZvelebuli<br />
rukebiT, mxolod qaris Zalis,<br />
kompasisa da varskvlavebis daxmarebiT<br />
ise, rom Roris SaSxisa da Tbili wylis<br />
meti araferi hqondaT sakvebad, ukidegano<br />
okeaneebs seravdnen _ okeaneebs,<br />
romlebic gadaulaxavi winaaRmdegobebis<br />
nacvlad uecrad ucxo qveynebTan<br />
damakavSirebel gzebad iqcnen.<br />
saerTod, imdroindeli mamakacebi<br />
Zalian bevrs mogzaurobdnen – fexiT,<br />
cxeniTa Tu gemiT. maTTvis es iyo saSualeba,<br />
gasuliyvnen yoveldRiurobis<br />
CarCoebidan da Tan rac SeiZleba meti<br />
simdidre moexveWaT, meti miwebi daepyroT,<br />
sakuTari cnobiswadili daekmayofilebinaT,<br />
mravali ram enaxaT, Sors<br />
gaevrcelebinaT sakuTari sarwmunoeba<br />
da Tu saWiro iyo, gaqceodnen maT,<br />
vinc am sarwmunoebis gamo devnida.<br />
amdeni gamoCenili adamiani, Sesa-<br />
Zloa, arc erT epoqas ar hyavda. marto<br />
inglisSi erTdroulad ormocamde<br />
cnobili poeti da dramaturgi cxovrobda.<br />
maSindelma evropam perikles<br />
droindel saberZneTsac ki gadaaWarba<br />
brwyinvale SemoqmedTa da uSi-<br />
Sari gmirebis raodenobiT. es adamianebi<br />
yoveldRiurad cvlidnen samyarosac<br />
da masze warmodgenasac. istoria<br />
mxolod erTeulebs warmoaCens, magram<br />
maT miRma aTasebi, milionebi dganan,<br />
romlebic ubralod akeTeben imas, rac<br />
admiralma nelsonma brZana trafalgaris<br />
brZolis win: `dae, yvelam saku-<br />
Tari movaleoba Seasrulos~. kolumbis,<br />
vasko da gamas, magelanis, dreikis<br />
da raleis gverdiT uamravi, aTasobiT<br />
Cveulebrivi adamiani iRvwoda, Sromobda,<br />
mxarSi edga mamac meTaurebs an<br />
ubralod, kargad akeTebda sakuTar<br />
saqmes. istorikosi Teodor momzeni<br />
werda, rom romis respublikis istoriaSi<br />
ar yofila Zveli welTaRricxvis<br />
mexuTe-meoTxe saukuneebze ufro<br />
didi aRmSeneblobis periodi, magram im<br />
droidan TiTqmis aravis saxeli ar SemogvrCa,<br />
radgan moqalaqeebi sakuTar<br />
gandidebas qveynis keTildReobaze<br />
zrunvas amjobinebdneno. generali<br />
makarturi ambobda meore msoflio<br />
omis Semdgom iaponiaze: `arasdros<br />
irakli qasraSvili<br />
Seqspiri – Cveulebrivi adamiani<br />
jorj santaiana<br />
arcerTi qveyana ar yofila ase ganadgurebuli<br />
da arasdros arcerTi qveyana<br />
ase swrafad ar aRmdgara ferflidano~.<br />
warmatebul reformebTan er-<br />
Tad es ubralo iaponelebis damsaxurebac<br />
iyo, romlebic dResa da Rames<br />
asworebdnen SromaSi da ar eswrafodnen<br />
imas, rom maTi portreti maincdamainc<br />
gazeTSi yofiliyo gamoWimuli.<br />
aseTive adamianebi meTeqvsmete saukuneSi<br />
mezRvaurebad da oficrebad msaxurobdnen<br />
gemebze, vaWrobdnen da Tvi-<br />
Tonve daatarebdnen saqonels erTi<br />
qalaqidan meoreSi, amzadebdnen iaraRs<br />
mtris mosagerieblad, awyobdnen da<br />
beWdavdnen wignebs, kvebavdnen jars da<br />
mSvidobian moqalaqeebs, arTobdnen<br />
maT Teatraluri warmodgenebiTa da<br />
leqsebis deklamaciiT. es Cveulebrivi,<br />
SeumCneveli xalxia, kanonmorCili,<br />
sakuTari qveynis, patara qalaqis, megobrebisa<br />
da ojaxis moyvaruli. Seqspirs<br />
yovel piesaSi gamohyavs isini.<br />
aseTia erTguli horacio _ hamletis<br />
megobari, keTilSobili gonzalo _<br />
mefis moxuci mrCeveli `grigalidan~,<br />
pizeli aznauris Svili luCencio _<br />
`Wirveulis morjulebaSi~ da kidev<br />
mravali sxva. ratomRac mgonia, rom<br />
msaxiobi uiliam Seqspiri sakuTar<br />
piesebSi swored maT rolebs asrulebda<br />
_ imitom, rom sulier siaxloves<br />
grZnobda aseT personaJebTan. am adamianebs<br />
gonivruli, racionaluri sawyisi<br />
SemoaqvT dauokebeli vnebebiT gajerebul<br />
auxsnel samyaroSi. sakuTari<br />
sikeTiT, WkuiT, TavdadebiT icaven<br />
qveynierebas qaosisagan, ukaviaT igi,<br />
rogorc atlants eWira cis TaRi, raTa<br />
ar Camovardniliyo da ar gaesrisa<br />
ugunuri kacobrioba. borxesi werda _<br />
indoelebs sjeraT, rom amqveynad yovel<br />
TaobaSi arsebobs oTxi keTilsindisieri<br />
adamiani mainc, romlebzec<br />
dgas samyaro da romlebic amarTleben<br />
mis arsebobas uflis TvalSi. `Zvel<br />
aRTqmaSi~ RmerTi mzad iyo, daendo<br />
codvili qalaqi, Tuki masSi aTi mar-<br />
Tali kaci mainc aRmoCndeboda. Tanbian,<br />
Sexvedrisas esalmebian erTmaneTs,<br />
cdiloben, kargad moawyon sakuTari<br />
saxli da ezo, inarCuneben xalxur<br />
tradiciebs, qmnian folklors, zrdian<br />
Svilebs, uyvarT sicocxle, RvTismoSiSebi<br />
arian da rodesac Zala SeswevT,<br />
mzad arian moyvasis dasaxmareblad.<br />
Cveulebrivi adamianebi idealurebi<br />
ar arian (amqveynad idealuri<br />
arc araferia), maT bevri nakli aqvT,<br />
Cveulebrivi adamianis nakli, romelmac<br />
SeiZleba, mezobels uCivlos sasamarTloSi<br />
daubrunebeli valis gamo an<br />
unebarTvod inadiros sxvis mamulSi,<br />
isini drodadro zedmets svamen, roca<br />
megobrebi ewvevian da satrfialo<br />
leqsebsac uZRvnian `Savgvreman qalbatons~,<br />
magram mravali `gamoCenili istoriuli<br />
pirovnebisgan~ gansxvavebiT<br />
aTasobiT adamians ar swiraven sasikvdilod<br />
mxolod Zalauflebis Senar-<br />
Cunebis, pativmoyvareobisa Tu fanatizmis<br />
gamo. isini ufrTxian sxvisi bediT<br />
TamaSs, radgan grZnoben, rom amis<br />
gamo odesme TviTonac SeiZleba iqcnen<br />
saTamaSod bedisweris xelSi.<br />
yoveldRiur cxovrebaSi swored<br />
aseTi, Cveulebrivi adamiani iyo uiliam<br />
Seqspiri – kargi msaxiobi, saimedo<br />
megobari, patiosani moqalaqe, praqtikuli<br />
kaci, romelmac sakuTari<br />
SromiT moaxerxa adgil-mamulis SeZena<br />
mSobliur qalaqSi da aznauris wodebis<br />
miReba. naTesavebi, mezoblebi, megobrebi,<br />
kolegebi endobodnen da Semweobasac<br />
Txovdnen. isic xels umarTavda<br />
londonSi Casul gasaWirSi Cavardnil<br />
Tanamoqalaqes, agvarebda mdidar<br />
stratfordel memamulesa da adgilobriv<br />
Tems Soris warmoSobil gaugebrobas,<br />
exmareboda naTesavs Svilis<br />
daqorwinebaSi. marTalia, auracxeli<br />
Tavgadasavlis epoqaSi britaneTs ar<br />
gascilebia, magram gana amis gamo uaresad<br />
werda sokratemac sul samjer<br />
datova aTeni, magram mis gonierebas<br />
amiT araferi daklebia. Seqspiri rom<br />
iseve Sepyrobili yofiliyo sakuTari<br />
Tavis gandidebiT, rogorc misi me-<br />
amedrove samyaroSi wesieri, normaluri<br />
xalxis raodenoba gacilebiT<br />
metia _ gamodiT quCaSi da yoveli fexis<br />
nabijze gadaawydebiT maT. ras ar<br />
uwodeben amgvar adamianebs revoluciis<br />
apologetebi, aristokratiuli<br />
filosofiisa Tu ubralod, bohemuri<br />
cxovrebis mimdevrebi – biurgerebs,<br />
obivatelebs, burJuebs da kidev aTas<br />
sxva rames. isini TiTqos mxolod imisTvis<br />
arseboben, rom didi adamianebis<br />
fonad gamodgnen, taSi daukran narcisizmiT<br />
daavadebuli romelime egoistis<br />
eqscentrul gamoxdomebs, sazarbazne<br />
xorcad iqnen gamoyenebuli<br />
gavlenis sferoebis gadanawilebisas,<br />
qimeruli imperiebis SeqmnisTvis warmoebul<br />
brZolebSi an sawvavad _ msoflio<br />
revoluciis xanZrisaTvis. arada,<br />
isini brbo ki ara, saSualo fenis warmomadgenlebi<br />
arian, romlebic erTi<br />
SexedviT arafriT gamorCeuli cxovrebiT<br />
cxovroben _ diliT samuSaoze<br />
midian da saRamos Sin brundegobari<br />
ben jonsoni, saidumlo saxelmwifo<br />
davalebebi Seesrulebina da<br />
gaurkvevel viTarebaSi, CxubSi moeklaT,<br />
rogorc kristofer marlo,<br />
politikuri represiebis msxverpli<br />
gamxdariyo, rogorc Tomas kidi, mravali<br />
weli emsaxura dedoflis karze jon<br />
lilis msgavsad an sakuTari codvebis<br />
sajarod momnaniebeli, miusafari gardacvliliyo<br />
robert griniviT, iqneb<br />
Tanamedrove JamTaaRmwerelTa meti<br />
yuradReba miepyro mis cxovrebas an<br />
Tundac sikvdils, magram is sanimuSo<br />
moqalaqe iyo da arafriT gamorCeuli<br />
– arc Zalian mdidari, arc Raribi, arc<br />
didebuli warmomavlobis, arc ubiri,<br />
arc samefo karTan daaxloebuli, arc<br />
miyruebul provinciaSi Cakarguli,<br />
arc wamyvani rolebis Semsrulebeli,<br />
arc uniWo, ucnobi msaxiobi. maSin,<br />
roca Zvirfasi qvebiT morTul tanisamosSi<br />
gamowyobili didebulebi<br />
mravalricxovani msaxurebis TanxlebiT<br />
amayad daabijebdnen qalaqis<br />
quCebSi sakuTari gansakuTrebulobis<br />
sademonstraciod, xolo xelosnebis<br />
yovel amqars sakuTari RerbiTa da<br />
formiT mohqonda Tavi, am adamians<br />
saerTod ar hqonda Tavis gamoCenis,<br />
sakuTari yofis saaSkaraoze gamotanis<br />
survili da rom ara megobrebis mier<br />
gardacvalebidan Svidi wlis Semdeg<br />
gamocemuli TxzulebaTa sruli krebuli,<br />
misi piesebis umravlesoba Sei-<br />
Zleba, samudamod dakarguliyo.<br />
Seqspiri, romelic georg brandesis<br />
TqmiT, `cxovrobda da mokvda, rogorc<br />
erTi mravalTagani~, mxolod imiT gansxvavdeboda<br />
asiaTasobiT Tavisi Tanamemamulisa<br />
da milionobiT evropelisagan,<br />
rom geniosi iyo, erT-erTi<br />
udidesi kacTa Soris. aravis ise srulyofilad<br />
ar gamouxatavs adamianis<br />
mravalferovneba, misi buneba, miswrafebebi,<br />
SiSebi da survilebi, ar<br />
daunaxavs yofierebis siRrme da<br />
ubraloeba, rogorc am stratfordelma<br />
moqalaqem moaxerxa. is<br />
dros ar xarjavda siuJetebis<br />
mofiqrebaze, TiTqos enaneboda saku-<br />
Tari talanti `Savi samuSaos~ Sesrulebaze<br />
gaeflanga. is mza istoriebs iRebda<br />
Zveli qronikebidan an ukve arsebuli<br />
piesebidan, gadaakeTebda maT da<br />
Sedevric mzad hqonda. am mxriv, pirveli<br />
post-modernisti mweralic ki Sei-<br />
Zleba vuwodoT. legendaruli mefe<br />
midasiviT, rasac Seexeboda, oqrod anu<br />
namdvil xelovnebad aqcevda. amave<br />
dros, Seqspiri Cveulebrivi adamiania<br />
da swored amitom kargad esmis ara<br />
marto mefeebisa da didebulebis, ampartavani<br />
romaeli mxedarTmTavrebisa<br />
da macdunebeli egvipteli dedoflis,<br />
aramed trabaxa raindebis, msaxurebis,<br />
masxarebisa da sastumros diasaxlisebisac.<br />
is kacobriobas warmoadgens<br />
da amitom kacobriobis yoveli<br />
warmomadgeneli misTvis axlobelia.<br />
imisTvis, rom ukvdavi piesebi<br />
weros, ar aris aucilebeli, maincdamainc<br />
sayovelTao TayvaniscemiT iyos<br />
garemoculi da gamvlelebi pativiscemis<br />
niSnad Tavs xridnen mis danaxvaze.<br />
es, piriqiT, xelsac SeuSlida, radgan<br />
Tavdaxrili adamianis saxis garCeva<br />
Znelia.<br />
rTulia, danamdvilebiT Tqma, Seqspiri,<br />
upirvelesad, dramaturgia Tu<br />
poeti. rene genoni erT-erT statiaSi<br />
amtkicebs, rom samoTxeSi myofi adami<br />
gansakuTrebuli, gariTmuli eniT<br />
saubrobda. es yvela Tanamedrove enis<br />
winapari uZvelesi proto-ena Zalian<br />
waagavs im poetur metyvelebas, romliTac<br />
Seqspiris gmirebi mimarTaven<br />
erTmaneTs mis saukeTeso piesebSi. goeTe<br />
werda, ingliseli dramaturgis<br />
yvela nawarmoebi romeliRac uxilavi<br />
wertilis garSemo trialebso. Tvi-<br />
Tonac didi poeti iyo da kargad icoda,<br />
rom filosofosebi da mecnierebi,<br />
mwerlebi da Teologebi, saxelmwifo<br />
moRvaweebi da mxedarTmTavrebi Sesa-<br />
Zloa, eZeben WeSmaritebas, magram mas-<br />
Tan yvelaze metad miaxloebas swored<br />
poetebi axerxeben, rom poezia sinamdvileSi<br />
jadosnobis erT-erTi saxeobaa.<br />
swored am mouxelTebel, zogjer ase<br />
dasasruli me-6 gverdze
7 - 20 ivnisi 2013<br />
marto miabijebda Ramisgan CaSavebul<br />
qviSaze, samosi jvalod qceoda da<br />
grZel, dafleTil nakuwebad ekida<br />
Camomdnar, CiriviT damSral tanze.<br />
gauxeSebuli WaRara TmiT davercxlili<br />
wveri mkerdamde swvdeboda da<br />
misi Rerebi nemsebiviT erWoboda maRali<br />
xeljoxis wverSi Cavlebul,<br />
damtvreul frCxilebian TiTebSi, win<br />
ki isev udabno, sicariele, siCume iyo.<br />
mowmendil caze TeTrad kiafobdnen<br />
wvrili varskvlavebi da didi mTvare<br />
da maTi Suqisgan ganaTebuli qviSiani<br />
borcvebi CaSavebuli zRvis talRebiviT<br />
moedineboda misken, Sors ki, am ukacuri<br />
naxatis boloSi, miwisa da cis<br />
SeerTebis zolze muqi mTebis grexili<br />
iZireboda lurj nislSi.<br />
welSi moxriliyo, mxarze diagonalad,<br />
TeZosken, Zroxis tyavisgan Sekerili,<br />
erT dros yavisferi, axla ki<br />
uferuli da mTvaris Suqze alaplapebuli<br />
CanTa gadaekida da nela, magram<br />
mtkiced miapobda qviSas, SiSveli, quslebdaxeTqili,<br />
binZuri fexebiT. Tavs<br />
naWris kapiuSonSi malavda, romelic<br />
sabaniviT gadafareboda, gauxeSebul,<br />
WuWyisgan nacrisfrad qceul grZel,<br />
WaRara, xuWuWa Tmas.<br />
irgvliv siCume idga, borcvebze aqaiq<br />
TeTrad elvarebdnen cxovelebis<br />
Zvlebi, mxolod xandaxan, Soridan<br />
daberili qari Tu aaglejda gorakebs<br />
qviSis Rrubels, maSin mgzavri dabla<br />
xrida Tavs, kapiuSonSi malavda danaoWebul,<br />
naoWebSi qviSis Sav zoleb<br />
Camjdar saxes da jiutad agrZelebda<br />
gzas.<br />
mere misgan xelmarcxniv qviSis tal-<br />
Ram zrda daiwyo, maRla wavida, katasaviT<br />
aiwowa, aekra kriala cas, did<br />
mTad iqca da misi grZeli, Savi Crdili<br />
damrecad gawva miwaze.<br />
ucnobi Soridanve SeamCnia, mTis<br />
ZirSi rom ijda marto did qvaze, muxlebi<br />
moekeca, zed banjgvliani xelebi<br />
Semoexvia da miwas dahyurebda. ecva<br />
ubralod _ tyavis sandlebi SiSvel<br />
fexebze, uferuli jvalo, Tavze daglejili<br />
grZeli kapiuSoni da rom ara<br />
muxlebze SemoWdobili TiTebi, romlebsac<br />
erTmaneTSi aTamaSebda, mTvaris<br />
Suqisgan ganaTebuli qvis wveti an<br />
qandakeba gegoneboda.<br />
_ gamarjoba, _ odnav daukra Tavi<br />
mgzavrma.<br />
_ wyali gaqvs _ Tavauwevlad<br />
hkiTxa qvaze mjdomma, xma hqonda boxi<br />
da Zlieri.<br />
_ maqvs, _ miugo mgzavrma, CanTaSi<br />
Caacura xmeli xeli, tyavis maTara amoiRo<br />
da ucnobs gauwoda.<br />
muxlebze SemoWdobili TiTebi gaixsna,<br />
grZelma, banjgvlianma marjvena<br />
xelma maTara gamoarTva, Tavi moxsna,<br />
kapiuSonis bnel siRrmeSi Seacura, gaisma<br />
yoryis xarbi xma da uferul<br />
jvaloze Sav wertilebad daeSva, wylis<br />
wvrili wveTebi.<br />
_ axhhhhhhh! _ marcxena xeli Semala<br />
ucnobma kapiuSonSi, etyoba tuCebi<br />
moiwminda, xelmeored moiyuda maTara,<br />
Tavi daaxura, mgzavrs daubruna:<br />
_ madlob! _ uTxra Tavauwevlad<br />
da isev muxlebze SemoiWdo xelebi.<br />
mgzavrma maTara SeajanjRara. mTlianad<br />
daecala ucnobs. CanTaSi Caido<br />
da Tavi daukra. cota xani Cumad iyvnen,<br />
mTvaris vercxlisfer SuqSi moqceulebi,<br />
bolos mgzavrma wasvla daapira.<br />
_ gaaqvs kidev wyali _ moesma<br />
uknidan.<br />
moixeda, ucnobi isev ise, Tavdaxrili<br />
da muxlebze xelebSemoWdili<br />
ijda qvaze.<br />
_ ara, _ Tavi gaaqnia mgzavrma.<br />
_ maSin ratom ar miTxari araferi,<br />
roca wyali mTlianad dagilie _ TiTebi<br />
gaatkacuna ucnobma.<br />
_ ar vici, _ mxrebi aiCeCa mgzavrma.<br />
_ ratom ar gabrazdi, ar meCxube<br />
ar gamomglije xelidan<br />
_ me ara maqvs imis ufleba, rom vinmeze<br />
gavbrazde!<br />
ucnobma Tavi awia da kapiuSonis<br />
siRrmeSi didma Tvalma TeTrad airekla<br />
mTvaris Suqi.<br />
_ saiT midixar _ hkiTxa, odnav<br />
ukan gadaiwia da xelebiT daeyrdno<br />
qvas.<br />
_ iqiT, _ kaSkaSa varskvlavisken<br />
aniSna mgzavrma da mklavamde gamouCnda<br />
gamxdari xeli.<br />
_ eZeb vinmes<br />
_ ki.<br />
_ vis<br />
_ zustad ar vici, mxolod msmenia<br />
im kacze.<br />
_ aaaa, Senc erT-erTi imaTgani xar<br />
da durglis Svils eZeb, ara _ Tqva<br />
ucnobma da gadaixarxara, misi usiamovno<br />
sicili swrafad gaiSala Sav udabnoSi.<br />
_ veZeb, _ RimiliT upasuxa mgzavrma,<br />
_ Sen ici, vin aris gsmenia<br />
_ minaxavs, _ mouWra ucnobma.<br />
_ rogoria _ qviSaze dajda mgzavri.<br />
_ Cveulebrivi, rogori unda iyos<br />
lado kilasonia<br />
literaturuli gazeTi<br />
_ Cemma Zmebma, _ wyenis erTi bgera<br />
ar gaparvia xmaSi, ise upasuxa ucnobma.<br />
_ ki, magram ratom memkvidreobis<br />
gamo _ hkiTxa mgzavrma.<br />
_ a, ha! ha! ha! ha! _ axarxarda ucnobi<br />
da mTvaris Suqze lamaz xazad<br />
aelvarda didi, TeTri, meCxeri kbilebi,<br />
_ daaxloebiT. ras geubnebodi a,<br />
ho, gamorCeuli marTlac aris-meTqi,<br />
da ici, riTi sityviT.<br />
_ da ras ambobs egeTs<br />
_ rom es samefo warmavalia, rom<br />
moaxlovda zeciuri samefo, rom is<br />
swored am maradiuli samefos xelmwifis<br />
Svilia da rom vinc irwmunebs da<br />
gahyveba mamamisis, mefis sityvas, mxolod<br />
is gadarCeba.<br />
mgzavrs usiamovneba daetyo saxeze.<br />
ucnobi udabnoSi<br />
_ amboben, rom RmerTis Svilia!<br />
_ xo, amboben.<br />
_ da Cveulebrivia _ gaukvirda<br />
mgzavrs.<br />
ucnobi isev axarxarda.<br />
_ rogor gavxarT yvelani erTmaneTs,<br />
raRac ro daijeroT, aucileblad<br />
saswauli gWirdebaT. moica, gamovicno,<br />
giTxres RmerTis Sviliao da<br />
dakunTuli, lamazi uZleveli meomari<br />
warmogidga ara Tvalwin maxviliT an<br />
SubiT xelSi da mbzinavi fariT, herakle!<br />
a, ha! ha! ha! ha!<br />
_ ara, ubralod gamorCeuli, ar<br />
vici, rogor da riTi, magram gamorCeuli.<br />
_ eee, ro geubnebi Cveulebrivi, ese<br />
igi Cveulebrivia, gamxdari, banjgvliani,<br />
magram erTi ram marTali Tqvi,<br />
Trakielo jariskaco, gamorCeuli<br />
marTlac aris...<br />
_ saidan ici, vin var _ fexze wamovarda<br />
mgzavri da xeljoxs CasWida<br />
TiTebi.<br />
_ dawynardi, moxuco, _ siciliT<br />
uTxra ucnobma, _ varskvlavisken rom<br />
gaiSvire xeli, mklavze amotvifruli<br />
niSani gamogiCnda, jariskacis niSani,<br />
kilo Trakiuli gaqvs, eg ari da eg.<br />
magram mgzavri aRar damjdara,<br />
idga da qvaze sanaxevrod gadawolil<br />
ucnobs Sehyurebda.<br />
_ saxe damanaxe! _ uTxra bolos.<br />
_ rad ginda _ daaxvedra iman.<br />
_ minda vicode, vis velaparakebi!<br />
_ sul es damtkicebebi, _ CaiburdRunma<br />
ucnobma, gasworda, xelebi qvas<br />
moaSora, kapiuSoni gadaiwia, mTvaris<br />
Suqma wamSi CamoaSora sibnele da mgzavrmac<br />
dainaxa: marcxena Tvalis Savi,<br />
usicocxlo bude, grZeli, Savi Tma da<br />
damaxinjebuli, Rrma iarebSi Camjdari<br />
saxe xazebad rom gasdevdnen farTe<br />
Subls, cxvirs, yvrimalebs, Semdeg dabla<br />
midiodnen da xSir, Sav wverSi<br />
ikargebodnen.<br />
_ vin giqna es _ wamocda gaognebul<br />
mgzavrs.<br />
_ ra iyo ar gjera mefis sityvis<br />
qarma Savi qviSis farda wamoSala<br />
miwidan.<br />
_ yofilxar romelime mefis<br />
qveSevrdomi _ CaekiTxa ucnobi.<br />
_ ki, _ cas gaxeda mgzavrma.<br />
_ rogori iyo<br />
_ vin<br />
_ Seni mefe!<br />
mefe moxuciviT eWviani da bavSviviT<br />
daundobeli iyo da miuxedavad imisa,<br />
rom mTeli cxovreba erTgulad emsaxureboda,<br />
mxolod orjer hyavda<br />
nanaxi. pirvelad bavSvobaSi, rodesac<br />
mamis mxrebze Semoskupulma dainaxa _<br />
mewamul labadaSi gaxveuli, Txeli,<br />
fermkrTali, SavTmiani, rogor gamovida<br />
sasaxlis yvelaze maRali koSkis<br />
qongurze, iq, sadac verc erTi Subi, qva<br />
an isari, SeZaxilic ki ver miswvdeboda<br />
da wvimasaviT gadmoayara moedanze Seyril<br />
brbos oqros monetebi; da meored,<br />
rodesac ukve meoTxe aTwleuls gadacilebulma<br />
da misi sisxliani brZanebebis<br />
SesrulebiT damZimebulma, Seabija<br />
sasaxlis kedlebSi da naxa is, ramac ase<br />
gaaoca da Sezara.<br />
mefem taxti RalatiT, veragobiT<br />
Caigdo xelSi, erT umTvaro Rames vercxliT<br />
nayidi mkvlelebiT Seesia sasaxles<br />
da mTeli Tavisi ojaxi amoxoca _<br />
deda, mama, Zma, ZmisSvilebi, mxolod da<br />
daindo, masaviT SavTmiani, fermkrTali,<br />
galeuli. colad daisva, Tumca<br />
verc mas mieCvia, borotebiT da sisxliT<br />
mosuls mudam boroteba, SeTqmuleba<br />
elandeboda yovel kunWulSi<br />
Casafrebuli rom eloda mis CaZinebas,<br />
or TveSi mSier afTrebs miugdo, isev<br />
mtrebs miubrunda da mzisgan daxeTqil,<br />
damSral miwaze nela gaxoxdnen<br />
sisxlis wiTeli gvelebi.<br />
da rac ufro farTovdeboda,<br />
izrdeboda qveynis sazRvrebi, miT<br />
ufro da ufro Rrmad imaleboda mefe<br />
sakuTari sasaxleSi, miT ufro da<br />
ufro acarielebda mis oTaxebs, miT<br />
ufro da ufro eWviani da sastiki xde-<br />
proza 3<br />
boda, msaxurebis moWril Tavebs<br />
hkidebda mTavar moedanze aRmarTul<br />
maRal Subebze, SanTiT aSanTvinebda,<br />
xel-fexs, saxes umaxinjebda mtrebs,<br />
ojaxebianad wyvetda vezirebsa da erT<br />
dros mis karze saqmianad mofusfuse<br />
mrCevelebs iqamde, sanam misma<br />
gamzrdelma, moxucma, cbierma tor-<br />
Cilmac ar aikrifa guda-nabadi da marto<br />
ar datova amodena sanaxevrod Cabnelebul<br />
sasaxleSi.<br />
mefem dacva Semoartya sasaxles,<br />
ucxo tomis meomrebis cocxali<br />
oTxkuTxedi, abjarSi da iaraRSi Camjdari<br />
jaWvi, romelic RamiT vercxlisfrad,<br />
dRisiT ki oqrosfrad brwyinavda<br />
ruxi kedlebis fonze, rogorc<br />
samajuri moxucis majaze, saerTod<br />
gawyvita kavSiri gare samyarosTan da<br />
erTaderTi, riTac xalxi igebda misi<br />
arsebobis Sesaxeb, iyo dabzaruli, xavsmodebuli,<br />
mitovebuli sasaxlidan gamosuli<br />
morigi giJuri sisxliani,<br />
uazro brZaneba da axali ucxo tomis<br />
meomarTagan gaCenili sartyeli, zeda<br />
fenad rom edeboda pirvels da ase<br />
dausruleblad.<br />
meored rom ixila mefe, sasaxles<br />
uzarmazari maxrCobelas rkalebiviT<br />
Semohxveoda eqvsi Soreuli ucxo mxaridan<br />
mosuli daqiravebul meomrebis<br />
razmi, eqvsi sxvadasxva tomi, sxvadasxva<br />
ena unda gagevlo im muxis Zveli,<br />
mtvriani alayafis SesaRebad, romlis<br />
iqiTac, rogorc ambobdnen, cxovrobda<br />
mefe, eqvsi degustatoris<br />
pirSi unda gaReWiliyo saWmeli da ase<br />
lorwovan fafad qceuli unda<br />
gauCinarebuliyo dabzarul kedlebs<br />
miRma, rom mas mefis piri Sehxeboda,<br />
imasac ambobdnen, rom mefe didi xnis<br />
mkvdari iyo, ConCxad qceuli ido romeliRac<br />
bnel oTaxSi da misi saxeliT<br />
qveyanas sasaxles Semortymuli pirveli<br />
ucxo tomelTa rkalis meTauri mar-<br />
Tavda, romelic yvelaze axlos iyo<br />
muxis karTan.<br />
magram mere mefem is ixmo, ufro sworad,<br />
uTxres, rom gixmobso da manac<br />
sxvebisgan SeumCneveli, mxolod gulis<br />
siRrmeSi akankalebuli nabijiT gaiara<br />
eqvsive rkali, TvalebSi Sexeda eqvsive<br />
ucxotomel razms, jariskacebs, eWviani,<br />
daundobeli, mxecuri gamoxedviT<br />
rom xravdnen rogorc mSieri ZaRli<br />
Zvals, xeliT Seexo swored im muxis<br />
karis mZime zedapirs, miawva, RrWialiT<br />
SeaRo, sasaxlis bnel xveulebSi Seabija,<br />
ori dRe-Rame eZeba mefe ukacur,<br />
binZur koridorebSi, civ, obobis<br />
qselebiT dafarul talanebSi, odes-<br />
Rac mdidrul, mitovebul oTaxebSi,<br />
romlis Wrela-Wrula ferebi mTlianad<br />
Caeylapa wlebis ganmavlobaSi<br />
dadebul nacrisfer mtvers da bolos<br />
rogorc iqna ipova, erT-erT qvis senak-<br />
Si SekuWuli, Tbil pledmogdebuli,<br />
Wraqis SuqiT ganaTebul magidaze<br />
daxrili, gadaSlil rukas rom Cahkirkitebda<br />
gafacicebuli, ulmobeli,<br />
xarbi, SeSinebuli moTeTro-mocisfro,<br />
avadmyofurad fermkrTali saxiT, gadaTeTrebuli<br />
warbebiT, galeuli xelebiT,<br />
romlebzec katorRelis borkilebiviT<br />
ekida Zvirfasi, am sifrifana<br />
kanisa da TokiviT wvrili majis<br />
fonze uzarmazarad qceuli samajurebi<br />
da moWutuli, mudam bnelSi yofnisgan<br />
TxunelasaviT dawvrilebuli avi<br />
TvalebiT.<br />
mefem brZaneba gadasca, is ki idga.<br />
uyurebda am veeberTela bnel labirinTSi<br />
gamomwyvdeul, Cakargul, aCrdilad<br />
qceul sifrifana moxucs, mxolod<br />
Zveli nestiani rukiT, avi<br />
moWutuli TvalebiT, ulmobeli TiTebiT<br />
da wvrili, qaliviT mkivana xmiT,<br />
mzeze gausvlelad rom marTavda<br />
amodena qveyanas da grZnobda mTel im<br />
saSinel, yovlismomcvel martoobas,<br />
SiSs, ubedurebas, romliTac gaJRen-<br />
Tiliyo iqauroba da ver ijerebda...<br />
_ kidev, durglis Svili ambobs,<br />
giyvardeT erTmaneTio, giyvardeT ara<br />
marto moyvasi, aramed mteri Tqvenio!<br />
ucnauria, ara _ gamoarkvia fiqrebidan<br />
ucnobis sityvebma.<br />
_ ara, _ miugo mgzavrma.<br />
_ ra, ara gyvarebia odesme mteri<br />
_ ki... ufro sworad, imas vyvarebivar<br />
mgoni, _ Cumad, TiTqos TavisTvis<br />
dasasruli me-6 gverdze
4 poezia<br />
literaturuli gazeTi<br />
dodo WumburiZe<br />
ciklidan _ `sinaTle<br />
balaxis Teslidan~<br />
***<br />
Wvinta _ frinvelia mindvris,<br />
Tavze macnesaviT damfrens,<br />
mere Walebisken mihqris,<br />
mwvane abzindebSi CaTvlems.<br />
fiqri moreviviT miTrevs,<br />
vidre ocnebiT vSli afrebs...<br />
Wvinta _ frinvelia mindvris,<br />
isic ocnebebSi dafrens.<br />
zeca saguramodan<br />
xan wvims, xan mzea, xanac qari tyeebSi brazobs,<br />
maisis Rame mosirmula axali mTvariT,<br />
nislo, qulebad dawyobilo qaTqaTa caze _<br />
nu mefarebi, damanaxe ufali TvaliT...<br />
***<br />
Jami micuravs, viT mdinare,<br />
igrZen, gaxede,<br />
aTas saocar rames misi dena gvaxvedrebs,<br />
ar daijero, yvela tyuis, yvela pirferobs,<br />
ufro iqeben sakuTar Tavs, Cven rom gvaqeben...<br />
***<br />
gmiri ara var, arc wmindani, arc moRalate,<br />
adamiani var ubralo, sanTlad vanaTeb,<br />
qali var, visac SeuZlia miwad iqces da<br />
zed atarebdes, ar iTxovdes sxvisgan arafers...<br />
Sen arkvev _ Suqi ratom qrebao,<br />
saRamo ratom dadardianda.<br />
xidi Camtydari gaxsovs fazisTan,<br />
vcdilobdi SenTvis raRac nazis Tqmas,<br />
nimfebi frendnen, Wala aresis<br />
qalkiopes da friqses alersiT<br />
savse iyo da TrToda siamiT,<br />
da orionis cidan cialiT<br />
frTa gaeSalaT gzebsa da azrebs,<br />
RvTismSoblis Sobis taZarTan naZvebs<br />
tkbilad eZinaT, iyo gviani<br />
ros netareba bedma marguna:<br />
uflis sityvis da nebis ziarma _<br />
yaribma karze momikakuna...<br />
***<br />
o, verc vgrZnobT, ufali Cvens sulSi rasac debs,<br />
locvani sulier simtkices gagviCens,<br />
Svilebi vuyvarvarT, gvaridebs gansacdels<br />
da did samsjavrozec ieso agvirCevs...<br />
zedazenis salocavSi<br />
Savi kabiT Semosili zedazenis salocavSi,<br />
yofa gamsubuqebula, Svidi beri galobs caSi.<br />
aqve maTTan ufalia,<br />
angelosebs uxariaT<br />
utkbilesi galobani.<br />
gza xsnilia da naTeli, brwyinavs beris kabac,<br />
xorcic,<br />
sxva ar aris araferi, garda Svidi beris locvis.<br />
iTxove da ar mgonia, ar mogeces, rasac iTxov,<br />
aris sruli harmonia _ caSi kibe adis TiTqos,<br />
amkobs namyos, kvebavs mermiss<br />
aRtyineba utyvi mesis,<br />
zedazenSi Svidi beris<br />
Cumi locva utkbilesi...<br />
gadaeSalaT qolgad.<br />
ias vuTxari turfasa:<br />
Rirsvarmca Senda xilvad<br />
miende Cvensas ufalsa,<br />
ar SeuSinde yinvas.<br />
nugeSi yalbi gamodga,<br />
xma gabzaruli mqonda,<br />
martosuli da sabralo<br />
iac CemsaviT TrToda...<br />
***<br />
dapirebuli xelTaTmanebi<br />
SerigebisTvis ki ar gesrole, _<br />
suli moviTqvi da beds davnebdi<br />
da minda Cemi meti gesmodes.<br />
gzaze mtveria, vardebs vin dayris,<br />
vercki gavivli, Tu ar gavriske,<br />
marcxniv klde aris, waval pirdapir,<br />
waval pirdapir, an mdinarisken...<br />
7 - 20 ivnisi 2013<br />
***<br />
Citebi esevian gadamkil napurals,<br />
caze nisls TiTqosda gaSlili Tmebi aqvs,<br />
wvimaa, WalebSi gadarbis Sxapuna<br />
da qarebs Cakrulni vaSlebi Tbebian.<br />
mindvris ucveTela Tavs qaris msxverplad Tvlis,<br />
coxnis xar-kameCi saTibSi moclilad<br />
da blebs, rom iqneven wveroebs xmlebiviT,<br />
xSiri totebidan Saqari mocvivaT.<br />
***<br />
kolxeTi saocrad Wreldeba,<br />
qalRmerTi rea rom arwevda_<br />
axla nimfebi nislis Tmebs varcxnian,<br />
hefestom _ xalibma mWedelma _<br />
xarebi aietis daWeda<br />
da cecxlismfrqvevlebad aqcia.<br />
¡<br />
***<br />
cxovreba Cemi _ aris qalis gamocdileba,<br />
vinc gaiara siyvarulic, tanjvac, cvlilebac,<br />
modi da Cumad waikiTxe, mSvido asulo,<br />
Sens momavalze ufro meti gecodineba...<br />
***<br />
TiTqos dRes iyos is dRe, qarTl-kaxeTs<br />
Sah-abasi rom Semoesia,<br />
guli micems da sulSi bgerebi<br />
Cumad Cadian da iq kvnesian,<br />
_ o, iberiav, gasabrwyineblad nuTu amaod<br />
eli mesias...<br />
moxuci kaci mova da metyvis: _<br />
vin moereva am eklesias!...<br />
***<br />
ager, niblia budes aSenebs,<br />
Zelqvis foTlebSi TiviT farTxunobs,<br />
swrafad darbian nakadulebic,<br />
mTebic fiqroben _ gaizafxulon,<br />
Tavbrudamxvevad frenen peplebi, _<br />
am mindvrebis da tyeTa erTgulni,<br />
ise gabrwyinda mTeli qveyana, _<br />
angelozebs surT daisadguron...<br />
qalTa monastris keliaSi<br />
Zveli keliidan suni dis Taflis da sakmevlis,<br />
suliwminda aq aris, vigrZeni, Riaa sarkmeli.<br />
locvis Semdeg kversa Wams purisas<br />
dedao gamxdari,<br />
maRal kiparisTa totebSi<br />
irweva amaRlebis saydari.<br />
mTvare arc amodis,<br />
ise gaagulisa zamTarma,<br />
sinaTle kelaptris amod dis,<br />
Taflis suniT tyeebi damTvralan.<br />
mere, tkbili iesoc Camova _<br />
qari rom gaavrcelebs ocnebebs,<br />
Suqad mogvexveva,<br />
civ keras aunTebs<br />
monazvnis keliebSi mlocvelebs...<br />
***<br />
Tebervlis ruxi dRe idga,<br />
Tovda, Tovda da Tovda,<br />
uceb, RobesTan davlande:<br />
ia CemsaviT TrToda.<br />
meTovliebs da JivJavebs<br />
erTi ambavi hqondaT,<br />
fiWvebi qarebs Walebze<br />
***<br />
Cveni saxli, Zveli saxli, suros nebas dahyva,<br />
Seni saxe aRar moCans sarkeebis murSi,<br />
dauvlia venaxis da yanis piri mayvals,<br />
Winkebic ki gaqceulan, gombeSo wevs WurSi.<br />
arc yiyinebs, arc xmas iRebs, WriWinac dums ukve,<br />
mkvdari are bindebs miaqvs, akaciiT nayars,<br />
oTaxebSi sanTlebs vanTeb da sakmevels vukmev<br />
da dro ase sevdiani ocnebebSi gamyavs.<br />
***<br />
`Cemi dReebi gadaxrili CrdiliviTaa~...<br />
fs.101-12<br />
Semodga es Rame maRlobze _ sicocxlis Zeglad,<br />
Seexo mTovare verxvebis rbil foTlebs vnebiT,<br />
momwyinda marto da siyvaruls davuwye Zebna,<br />
momwyinda wuxili da Cumad movZebne mtrebi.<br />
iqneba maT miTxran: ra aris, rac unda mqondes,<br />
rom laRad vicxovro da bedniereba vimko,<br />
godebis kedelTan kvlav ieremia godebs<br />
da usamarTlo Jams Tanamemamule miyofs.<br />
Crdilebs gadaawvens, kiparisebisas, mze grZlad,<br />
Cemi dReebia _ mtverSi Cacvenili Tvlebi,<br />
***<br />
mdinareebi hgvanan qveyanas, da ufro metic,<br />
adamianebs,<br />
sadac Cndebian, sadac midian,<br />
im miwis bedi adardianebT,<br />
vin vgavarT rions, vin engurs, aragvs,<br />
qsans, iors, algeTs, anda alazans,<br />
vin patara rus, uxmod mimavals,<br />
mdinareSi rom kvdeba lamazad.<br />
***<br />
mReris Citi, bardebSi mayvalia mwife,<br />
mReris Citi martivad, kvnesis, ki ar mReris,<br />
yinvis feri ereva Camaval mzes, wiTels<br />
da xmas zari eparvis uimedo Relvis.<br />
modi CemTan, Ciora, nu Camalav niskarts,<br />
gayinul frTebs gagiTbob, sabralod rom iqnev,<br />
wuTisoflis wesia: imarjvebs, vinc riskavs,<br />
sadac aris sicocxle, sikvdilia iqve...<br />
***<br />
wyali dis aqve, taZris ezoSi,<br />
beberi muxa kldeSi fesvebs Slis,<br />
elvebis Semdeg ca gakrialda,<br />
Cans rogorc sarke...<br />
dagagvianda...
7 - 20 ivnisi 2013<br />
idgeba kvlav Rame maRlobze sicocxlis Zeglad<br />
da mTvare Caikravs xeebis rbil foTlebs vnebiT.<br />
***<br />
molodini siyvarulis<br />
gzis dasasrulamde ivlis,<br />
damRlelic da mSvenieric, wamieric, samudamoc,<br />
ase balaxebSi gTesos _ SeuZlia mxolod ivliss,<br />
varskvlavebTan gasaubros da sizmrebTan gamudaros.<br />
ori Citi, ori sevda Tavze ise damfarfatebs _<br />
axal ambebs velodebi, vusmen ezoebSi cicrebs,<br />
imedebi ZvelisZveli, TiTqos gahyva nislis fardebs,<br />
araferi xdeba,<br />
modis Semodgomis sinacrisfre.<br />
mTeli yofa ocnebebi, survilebi, molodini,<br />
oblis kveri unda dacxves, unda axdes, _ damajereb,<br />
Tan icini da mimtkiceb, rom viqnebi bolo gmiri,<br />
vinc dros, flids da matyuaras, Cems yofaSi<br />
gavaCereb...<br />
***<br />
es Ramec ise miedineba,<br />
rogorc mtkvrisaken qsani,<br />
es Ramec ise udaburia,<br />
Cqamic ar ismis, Cqamic.<br />
es Ramec ise gamogvecleba,<br />
rogorc fexTaqveS miwa,<br />
viT qviSas, masac ise wagvarTmevs<br />
wyali, JamiviT Cqari.<br />
***<br />
raRac xdeba, miwas gaaqvs guguni,<br />
alvas tydeba, gadareuls, toti,<br />
me ra vici, ratom kvnesis bulbuli,<br />
an ras moTqvams bnel RameSi Woti.<br />
vici erTi, _ Jami mkacri rom ars,<br />
literaturuli gazeTi<br />
poezia<br />
sulis salbuns ver ipovebs martvili,<br />
marti veRar aakvnesebs romanss _<br />
Tu tirifi mdinarispir ar tiris.<br />
katabarda mwvane Robes kocnis,<br />
sajinibos aRar adevs urduli,<br />
saxlSi, rogorc Zvel senakSi, _ locvas<br />
mivecemi... da ikvnesebs bulbuli.<br />
***<br />
ra aris, saiT miiCqari, vis an ras eZeb,<br />
caSi mbrwyinavi mtvris marcvlebi migacileben,<br />
mtredebi wynarad miirTmeven Tivis Tesls mzeze<br />
da gazonebi verc amCneven drois cvlilebebs.<br />
Senc ginda rame ar icode gulgrili drois,<br />
arc Tavganwirvis, arc simxdalis, krulvis, zeimis,<br />
vakis parkis win dgaxar, moCans karibWe trois,<br />
delfos samisno, romis gza da kolizeumi...<br />
aleqsandre orbelians<br />
unda vidardoT sibneleSi Caketilebma:<br />
ver gamogvzardes istoriis gakveTilebma.<br />
ixseneb didi papis cremls da agetireba,<br />
ra mZime aris yaCaRis jaWvi!...<br />
modian ufro Tamamebi, ufro cetebi,<br />
arad rom uRirT jinjilebi, epoletebi,<br />
imperatoris qebiT daSvrnen cru poetebi,<br />
diTirambebiT cxovreba ar Wirs!..<br />
Sen asjer kvdebi, salafavs rom Rorebs uyrian,<br />
roca icvleba imaT Soris mSvidad rolebi,<br />
es miwa Cveni ki ar aris, ufals upyria,<br />
ver daakleben am qveyanas rames Rorebi.<br />
aq uflis nebiT naTels akmevs naTlismcemeli,<br />
leoniZea, solomoni, misi mrCeveli,<br />
aq dodaSvilis da ilias aCrdili dadis,<br />
da kidev, Seni tkivilebi, mourCeneli...<br />
5<br />
nasesxebi<br />
debiuti<br />
mamuka gogoliZe<br />
drogamoSvebiT mze<br />
bJutavs ZlivsZlivs,<br />
(Tvea aprilis)<br />
moelian karg aminds<br />
tirZniss.<br />
moedineba Releebi<br />
TavpirismtvreviT,<br />
nakadulebi iCqarian<br />
CuxCuxiT xvneSiT,<br />
orpiri qaric ar iSurebs<br />
Zalas da Rones,<br />
mokled, am wvimam<br />
xom Segvikla suyvela xelSi.<br />
mimodis xalxi kantikuntad,<br />
borgavs lelexi,<br />
iotisxelac aRaraa imedi xvalis,<br />
miwa wyalia, xolo<br />
zeca aris qvemexi,<br />
CamoSvavdeba sadacaa<br />
erTbaSad xvamli.<br />
cotac da lamis dagvemxoba<br />
Tavze cargvali,<br />
kargaxania ar mosula<br />
TqeSi amgvari.<br />
TavianT fiqrebs miscemian<br />
axla mesxebi,<br />
ra usaSvelod gaiwela<br />
es nasesxebi!<br />
qviTineben mTebi<br />
qviTineben sibneleSi mTebi,<br />
albaT Tofic gavardeba velad,<br />
gaisusa adrindeli xmebi,<br />
midamos rom ayruebda Zvelad.<br />
ar minaxavs mze jer amisTana,<br />
daiwrita Rele alag-alag,<br />
metismetad igrixeba wkneli,<br />
nekerCxali atkacunda xmeli.<br />
yvavilebi Sesevian mindvrebs,<br />
gafuyula siberisgan muxa,<br />
am weliwads gaatanos iqneb...<br />
xeobebSi CanCqerebi wuxan.<br />
moelvare saxe<br />
moelvare saxe,<br />
gaRviZeba makrTobs,<br />
ukve meramdened<br />
Sevadaro mnaTobs.<br />
Sevisruto TiTqos<br />
galeuli susti,<br />
saxelic ar vici<br />
me sulelma zusti.<br />
modioda dinjad<br />
qaSueTTan guSin,<br />
saxe iyo misi,<br />
Tu yvavili nuSis.<br />
kafandara tani,<br />
surneli ki atmis,<br />
sikiskase mgoni<br />
gadafara am Tvis.<br />
velodebi im wuTs,<br />
velodebi im wams,<br />
dilas omaxians,<br />
dilas Tundac sisxams.<br />
gavbedav da vetyvi,<br />
ra jandabas mizams!<br />
Seni cqeriT reti<br />
rom damesxa, is var!<br />
asea saqme<br />
asea saqme, aRaraa<br />
sunTqvis xalisi,<br />
mieces ra cecxls<br />
uyoymanod, kacma<br />
ar icis.<br />
ar Cans jer kidev<br />
naperwkali, sadac<br />
anTia,<br />
arc Ramesa aqvs<br />
mniSvneloba,<br />
aRarc ganTiads.<br />
gulSemoyrili<br />
angariSobs muxa<br />
danakliss,<br />
isea qarTli,<br />
ar gauxsnis albaT<br />
dana kbils.
¡<br />
6 esse<br />
literaturuli gazeTi<br />
dasasruli<br />
axlo da zogjer ase Soreul yofierebis<br />
RerZs utrialebs Seqspiri. igi<br />
cdilobs, upasuxos umTavres kiTxvas:<br />
ras niSnavs, iyo adamiani cxovreba sinamdvileSi<br />
arc SeSlilis mier<br />
moTxrobili ambavia da arc samyaroa<br />
mxolod Teatri. aq yvelaferi metismetad<br />
realuria da swored ase aRiqvamen<br />
mas piesebis gmirebi. tyuilad xom<br />
ar gaCnda cnobili gamoTqma: `Seqspiruli<br />
vnebebi~. is mudam Seaxsenebs Ti-<br />
Toeul mayurebels, rasac zogjer isedac<br />
vgrZnobT, magram xSirad gvaviwydeba:<br />
Cven ara varT mxolod miwis,<br />
yoveldRiurobis nawili, Cven raRac<br />
ufro mniSvnelovanis, kosmosuri wesrigis<br />
nawili varT. Zalian bevr ubralo<br />
adamians surs, magram ver axerxebs<br />
amis gamoxatvas. da ai, gamoCnda maTive<br />
msgavsi, maTi Zma, ubralo kaci, obivatelis<br />
Sesaxedaobis provincieli miwaTmflobeli,<br />
romelsac RmerTma unari<br />
mianiWa, yvela maTganis nacvlad ilaparakos.<br />
im epoqaSi, roca mosaxleobis<br />
sami meoTxedi uwignuria, adamianebTan<br />
sasaubrod man yvelaze xelmisawv-<br />
irakli qasraSvili<br />
Seqspiri – Cveulebrivi adamiani<br />
domi, yvelaze demokratiuli gza –<br />
Teatri airCia. mas SeuZlia, moZvelebuli,<br />
uvargisi piesebi gadaakeTos da<br />
sicocxle STaberos maT – taxtwarTmeuli<br />
princis SurisZiebis sisxliani<br />
drama `yofna, ar yofnis~ filosofiur<br />
tragediamde aiyvanos da gaugebrobiT<br />
gamowveuli SeyvarebulTa<br />
SemTxveviTi TviTmkvlelobidan samyaros<br />
yvelaze samwuxaro ambavi Seqmnas.<br />
am kacs araviTari mokrZaleba ar<br />
aqvs, magaliTad, iulius keisaris mimarT,<br />
romelic brZoliT mopovebuli<br />
amqveyniuri didebis simbolo iyo<br />
saukuneebis ganmavlobaSi da misi mkvleli<br />
– tiraniis gulwrfelad moZule<br />
brutosi ufro ainteresebs. mas Sei-<br />
Zleba ar aqvs Camoyalibebuli mwyobri<br />
cxovrebiseuli filosofia, romelic<br />
yvelafers axsnida, amqveynad yvela<br />
movlenas sakuTar adgils miuCenda. an<br />
ki SesaZlebelia aseTi yovlismomcveli<br />
moZRvreba hqondes vinmes eWviT, medidurobiT,<br />
cnobismoyvareobiT, siyvaruliTa<br />
da imedgacruebiT Sepyrobil<br />
mokvdavTa Soris Seqspiri cdilobs,<br />
gaiazros yofierebis fragmentuloba<br />
da erTianoba, cxovrebis yvela<br />
kunWulSi Seixedos, aTasgvar mdgomareobaSi<br />
gviCvenos adamiani, gaxsnas<br />
misi xasiaTi da bediswera. mis gmirebs<br />
Sorisaa hamleti, es `sakuTari Tavis<br />
gamo sasowarkveTilebaSi Cavardnili<br />
kacobriobis RaRadi~, henri mexuTe _<br />
idealuri guram xelmwife doCanaSvili<br />
da raindi, garyvnili<br />
da veragi dedofali tamora da<br />
Wkviani da didsulovani qalbatoni<br />
porcia. Seqspirma icis, rom samyaro<br />
iracionaluria da cdilobs, sxvadasxva<br />
cxovrebiseuli SemTxvevebis<br />
meSveobiT gasaRebi moargos mas, is<br />
mcireodeni mainc gaigos, risi aRqmis<br />
unaric adamians aqvs. `bevri ram hxdeba,<br />
horacio, zecad da qveynad, rac<br />
filosofosT sizmrad arc ki molandebiaT~.<br />
is gveubneba, rom samyarosa da<br />
adamianis bolomde Secnoba SeuZlebelia,<br />
magram unda ecado, sakuTari Tavi<br />
ipovo amqveynad. swored es idea aer-<br />
Tianebs mis tragediebsa da komediebs.<br />
Seqspiri qristiania da kargad<br />
icis, rom ufali amqveynad ara mefeebsa<br />
da brZenkacebs, mwignobrebsa da<br />
farisevlebs ewvia, aramed ubralo me-<br />
Tevzeebi da mwyemsebi airCia mociqulebad.<br />
imitom, rom am adamianebis<br />
gulebi sufTa iyo, maT sakuTari<br />
Tavis ki ara, RvTis gandideba surdaT.<br />
am Cveulebriv adamianebs yovelgvari<br />
ampartavnebis, mbrZanebluri Tu mentoruli<br />
kilos gareSe SeeZloT, esaubraT<br />
TanamoZmeebTan da isinic usmendnen<br />
da sjerodaT maTi. aseTive<br />
gasagebi eniT gvesaubreba uiliam Seqspiric,<br />
es renesansis epoqis diadi<br />
winaswarmetyveli, dedamiwis yvelaze<br />
rTuli da yvelaze martivi poeti. misi<br />
nawarmoebebi erTnairad sainteresoa<br />
soflis klubSic da brodveis<br />
scenazec. Seusabamobebic ki, romlebic<br />
piesebSi gvxvdeba, magaliTad,<br />
bermudis kunZulebis xmelTaSua zRva-<br />
Si moTavseba an daniuri fulis erTeulad<br />
funtis moxsenieba, ubralo adamianuri<br />
Secdomebia da drodadro gvaxsenebs,<br />
rom avtori mxolod meleqsea<br />
da ara filosofiis doqtori. igi milionobiT<br />
arafriT gamorCeuli mokvdavis<br />
xmaa, Taobebisa, romlebic utyvad<br />
da SeumCnevlad Cawvnen miwaSi da<br />
adgili dauTmes sxva, maTsaviT ucnob,<br />
magram qveynierebisaTvis aseve mniSvnelovan<br />
adamianebs, romlebzec dgas<br />
es samyaro. Seqspiri samaradJamod<br />
maTi saxeliT elaparakeba sazogadoebas,<br />
anu sakuTar Tavsac da amitom aris<br />
ase kargad gasagebi misi naTqvami. namdvilad<br />
aris uzenaesi samarTlianobis<br />
gamovlineba, rom swored es erTi Cveulebrivi<br />
adamiani gaxda dedamiwis<br />
udidesi Semoqmedi, `kacobriobis<br />
monarqi~, rogorc erTma Tanamemamule<br />
poetma uwoda.<br />
lado kilasonia<br />
ucnobi udabnoSi<br />
7 - 20 ivnisi 2013<br />
dasasruli<br />
Cailaparaka mgzavrma da yurSi isev<br />
Caesma vin icis, ramdeni wlis winandeli,<br />
magram mainc ver daviwyebuli floqvebis<br />
Tqaruni, udabnoc TiTqos orad<br />
gaiyo, talRebad gadahyara aqeT-iqiT<br />
muqi qviSis nakadi, qvis filebze rkinis<br />
nalebi awkapunda da bneli Ramidan<br />
maSxalebmomarjvebuli cxenosanTa<br />
razmi gamovida.<br />
mowiTalo-moyviTalo enebi lamazad<br />
irxevian abjarze da muzaradebze,<br />
rkinis JRaruns da cxenebis frutuns<br />
mglebis Soreuli ymuili uerTdeba,<br />
ukan kaSkaSad elvareben almodebuli<br />
puris yanebi da am cecxlovani tbidan<br />
Ramis ukidegano sivrceSi uzarmazar<br />
Sav xveulebad ikargeba TavTavebidan<br />
avardnili boli. borcvi mofenilia<br />
daxocilebiT, xelkapiani glexebiT,<br />
SubebiT da komblebiT SeiaraRebuli<br />
jariskacebiT da im ususuri, SiSveli,<br />
Savi monebiT, romlebmac bolos gadauketes<br />
gza da iqamde eomnen qvebiT da<br />
niCbebiT Tu weraqvebiT SeiaraRebulebi,<br />
sanam yvelani ar Caixocnen.<br />
_ ras gmirobdnen magaT xo ar ver-<br />
CodiT, bavSvebi gvindoda, _ JRal<br />
wverSi ecineba lifnails, mis marjvena<br />
xels, monebis beladis, ormetriani,<br />
dakunTuli zangis moWril Tavs maRla<br />
swevs da yuradRebiT akvirdeba, gadatrialebul,<br />
wiTel TvalebSi.<br />
_ aq ar arian, etyoba gadamales, _<br />
pasuxobs es, xeliT aniSnebs mimarTulebas<br />
da razmi kldis Zirisken miaqrolebs<br />
cxenebs.<br />
iq cecxli anTia, misi yviTeli ali<br />
fardasaviT akvria maRla, bneli cisken<br />
mimaval, cicabo kldes da am moZrav<br />
naxatSi odnav SesamCnevad irxevian patara<br />
Crdilebi.<br />
floqvebis Tqaruni nel-nela wydeba,<br />
nel-nela gadadian cxenebi nabijze<br />
da cecxlidan sul ufro da ufro<br />
mkveTrad ismis ucnauri, maTTvis aqamde<br />
ucnobi simReris xma.<br />
qalis xmaa _ lamazi, maRali, mJReri,<br />
ucxo enaze mReris, ucxo, ucnauri<br />
sityvebiT, ratomRac ase rom uxdebian<br />
am veeba kldeebs, tyes, cecxls pirvelyofil,<br />
SiSvel bunebas. qali pirvelia,<br />
waimRerebs erT winadadebas da<br />
bavSvebis xma gundad uerTdeba, imeorebs<br />
mis sityvebs, mxedrebi uaxlovdebian,<br />
simRera sul ufro da ufro mkafiod,<br />
xmamaRla ismis, ai, koconic. patara<br />
galeuli, naxevrad SiSveli, nekneb<br />
amoyrili Savi bavSvebi wred Semortymian<br />
mogizgize cecxls, miwaze damsxdaran,<br />
SuaSi ki janiani, lamazi Savi<br />
qali Camdgara da mReris. mxedrebi cxenebidan<br />
Camodian da kocons uaxlovdebian,<br />
SeSinebuli bavSvebi maTken<br />
abruneben galeul kisrebze qoTnebiviT<br />
Semodgmul did Tavebs, amas qalic<br />
xedavs, amitom simReras aCqarebs, ta-<br />
Sis dakvras iwyebs, isev iqcevs patarebis<br />
yuradRebas, ucinis Tavisi margalitebiviT<br />
kriala TeTri kbilebiT<br />
da simRerac Zalas ikrebs, izrdeba,<br />
rogorc wvima gadaedineba wveTebis<br />
wkapunidan TqeSSi, gaSeSebuli jariskacebi<br />
ki dganan da uyureben.<br />
_ mefis brZanebaa! aravin! _ qaCavs<br />
saxeloze lifnaili.<br />
xmals iRebs qarqaSidan, liTonis<br />
piri xarbad isrutavs wiTel kocons,<br />
ipoxeba, ZReba sisxliT da mzis sxiviviT<br />
kaSkaSebs, haerSi swevs xels da am<br />
dros qali Tvals TvalSi uyris, wamis<br />
ganmavlobaSi Sehyurebs, wamisa, romelic<br />
saukuned eCveneba, Sav uZiro Tvaleb-<br />
Si lamazad iklaknebian cecxlis enebi,<br />
mReris, taSs ukravs, mas Sehyurebs,<br />
akvirdeba, Semdeg SemarTul da gaqvavebul<br />
maxvils xedavs, Savi, lamazi saxe<br />
exsneba, yvaviliviT efurCqneba ofliani<br />
loyebi, odnav gverdze gadaagdebs<br />
Tavs da ucinis, ucinis Tavisi<br />
didi, TeTri kbilebiT da am RimilSi<br />
yvelaferia _ TanagrZnoba, sinanuli,<br />
sevda, yvelaferi zizRisa da boRmis<br />
garda, TiTqos qalma winaswar icis misi<br />
bedi, icis, rom am Ramis mere veRarasodes<br />
iqneba bednieri, veRarasodes<br />
hpovebs simSvides da sikvdilis bolomde<br />
fexSiSveli, erTi jvalos amara, martod<br />
marto ixetialebs aq, am veeberTela,<br />
sisxliT gaJRenTil miwaze im<br />
simReris, im ucnauri ucxo enis Zieba-<br />
Si, ZiebaSi imisa, rac dakarga da ver<br />
ipovnis.<br />
da ise xels swevs, erTi moqneviT swevs<br />
dabla, xmalamoRebuli jariskacebi<br />
kocons uaxlovdebian da yviTel<br />
kedelze Sav, grZel Crdilebad ixateba<br />
sazareli suraTebi, qali ki mReris,<br />
maSinac ki, rodesac ori jariskaci<br />
muxlebze ayenebs, pirveli TmebSi avlebs<br />
xels, win uwevs kisers da meore<br />
mokle cecxlisferi maxvilis erTi<br />
moqneviT aWris Tavs.<br />
_ ese igi _ kiTxvaze wyvets ucnobi<br />
frazas.<br />
_ misi mkvleli var.<br />
_ rogor Sen xom is ar mogiklavs.<br />
_ aaqvs amas mniSvneloba maSin is<br />
patara bavSvi iyo da sxva aravin, maSin<br />
asobiT misnairi movkali...<br />
_ ratom eZeb<br />
_ minda patieba da sasjeli vTxovo.<br />
_ maSin aucileblad ipovni.<br />
_ sad aris _ ucnobs axeda mgzavrma.<br />
_ axla saxlSia, kargadaa, jvars<br />
acves, _ mSvidad upasuxa iman.<br />
_ rogor Tu jvars acves<br />
_ romaelebma acves, mTaze, erTerTma<br />
mowafem gayida!<br />
_ moRalatem _ xeljoxs mouWira<br />
WuWyiani TiTebi mgzavrma.<br />
_ ara, _ Tqva sevdianad ucnobma,<br />
_ is ubralod ubeduri kacia.<br />
_ anu durglis Svili cocxali<br />
aRar aris _ mgzavrma igrZno, rogor<br />
gamoecala muxlebSi Zala.<br />
_ xom giTxari, is kargadaa, is saxlSia,<br />
_ upasuxa ucnobma, boxi, Zlieri,<br />
magram saocrad tkbili xmiT, Semdeg<br />
gaxunebul horizonts gaxeda, _ wavedi,<br />
_ Tqva da qvidan Camoxta.<br />
gakvirvebulma mgzavrma ucnobs<br />
Sexeda _ maxinji, naiarevi saxe, Savi<br />
Tmebi, is erTaderTi saRi Tvali,<br />
romelSic TeTrad ekida mTvare, Semdeg<br />
banjgvlian mklavebs Caayola mzera,<br />
Sav mtevnebs mrgval wertilad aCnda<br />
naiarevi.<br />
_ nuTu! _ Tqva mgzavrma da muxlebze<br />
daeSva.<br />
ucnobi miuaxlovda, Tavze xeli<br />
gadausva, TvalebSi Caxeda da uTxra:<br />
_ Seni gza damTavrebulia. Sen ukve<br />
Zalian didi xnis win mipove! axla ki<br />
adeqi da iare, patiebisa da sasjelis<br />
sityva atare qveyanaze.<br />
_ mee ara, _ Tavi gaaqnia mgzavrma<br />
da damSral, danaoWebul saxeze cremli<br />
Camougorda.<br />
_ Sen, _ xmas auwia ucnobma, _<br />
daamarcxe, mokali urCxuli SenSi, ris<br />
gamoc geboZa meore sicocxle, radgan<br />
araferia mounaniebeli da swored<br />
aseTad dagimaxsovrebs samyaro. gibr-<br />
Zaneb, wauRo Cemi sityva xalxs, saku-<br />
Tari magaliTiT gaamxnevo, mxarSi<br />
amoudge da saxeli Seni iqneba giorgi!<br />
gzis bolos ki xelmeored mnaxav da<br />
gamomyvebi.<br />
_ sad<br />
_ aaqvs amas mniSvneloba _ gaeRima<br />
ucnobs, _ sad da iq, sadac yvelaze<br />
mowmendili cisferi caa, yvelaze kamkama<br />
muqi mwvane mdinare moedineba,<br />
sadac yvelaze xmamaRla Srialeben xeebi,<br />
yvelaze saamurad JRurtuleben<br />
Citebi, yvelaze lamazad dgeba Jangisferi<br />
Semodgoma, wamomyevi da me Sen<br />
wagiyvan iq, sadac yvelaze maRali da-<br />
Tovlili mwvervalebi dahyureben miwas,<br />
sadac yvelaze gemrieli suni adis<br />
saWmels, wamomyevi da me wagiyvan iq, ris<br />
gareSec ver arsebobs verc erTi adamiani,<br />
ver fasobs verc erTi gmiroba,<br />
ris gareSec ar aris arc siyvaruli,<br />
arc siZulvili, arc imedi da rwmena.<br />
_ Sens saxlSi _ hkiTxa mgzavrma.<br />
_ ara, SensaSi, Seni bavSvobis saxl-<br />
Si, _ upasuxa ucnobma da mxarze daado<br />
xeli...
7 - 20 ivnisi 2013<br />
dasawyisi #97<br />
2. batoni<br />
Tebervlis im dRes me cxvari vipove...<br />
es is dRea, roca qaqucam nagazi<br />
mokla. codvebis mosananiebeli erTaderTi<br />
dRe weliwadSi... Turme, ramdeni<br />
ram SeiZleba moxdes erT dReSi<br />
dilaa...<br />
erTaderTi gasrola yrud ikargeba<br />
TovaSi. qaquca marto brundeba.<br />
orni wavidnen da mxolod qaquca mobrunda<br />
vinCesteriT xelSi. ZaRli<br />
uzarmazari da Zalian suleli iyo. veeberTela<br />
rom gamoeyvanaT, imdenjer<br />
auries sisxli, rom sruliad utvino da<br />
mouqnel goliaTad aqcies. instinqtmac<br />
ki ver ukarnaxa, dasaRupavad rom<br />
mihyavdaT. kudis qiciniT gahyva patrons<br />
iqiT, sadac wina Rames mis mierve<br />
daglejil cxvars ukve exveoda kaWkaWi<br />
da yvavi. viRac ministris naCuqari<br />
suleli bumberazi qaqucam yovelgvari<br />
yoymanis gareSe sakuTar namoqmedars<br />
daakla viRac kanonieri qurdis naCuqari<br />
vinCesteriT...<br />
Tofs uxmod gadascems Tomas da,<br />
SevideT, puri vWamoTo _ meubneba.<br />
Tomas saxeze sinanuli aweria, magram<br />
ZaRlis _ ara. cxvarSi uvargisi qofaki<br />
aqamdec aravis exateboda gulze,<br />
muqTamWameli mxolod sanadirod<br />
Camosul qalaqel arifebs aRafrTovanebda<br />
zomiTa da viTom keTilSobili<br />
ieriT. sinamdvileSi iseTi mouqneli<br />
iyo, ZuknasaviT Cacucquli fsamda,<br />
radgan ukana fexs rom wevda, gverdze<br />
iqceoda _ uvargisi. Toma sxva rameze<br />
wuxs _ koWli cxvari misi SecdomiT<br />
darCa wuxel gareT. koWlebi da retianebi<br />
rom bagaSi Sereka, maSin ver<br />
daiTvala sworad da qaqucac azarala.<br />
wuxs da pirvelad ar SemimCnevia,<br />
rogori aRfrTovanebiT da lamis sinaziT<br />
Sescqeris qaqucas Wamas. lamis<br />
pirSi SeuZvres. TiTqos patara Svilis<br />
madiT gaxarebuli mSobeli iyos _<br />
`daTvi mWle da Sen msuqani!~ batonis<br />
cqera ki marTla Rirs. uzarmazari xelebiT<br />
ifSvnis purs wvnianSi. dinjad,<br />
auCqareblad Wams, TiTqos amaze mniSvnelovani<br />
saqme ar arsebobdes. oxSivaradenili<br />
jami, wvnianSi saguldagulod<br />
CafSvnili puri da ucvleli<br />
boloki _ misi TiTqos erTaderTi adamianuri<br />
sisustec _ iqve udevs magidaze.<br />
mis pirdapir ki skamze Camomjdara<br />
erTguli Toma, xmauriT xvreps<br />
wvnians _ patara da kuti, mudmivad<br />
qaqucas TvalebSi macqerali da sul<br />
misi gulisnadebis da survilebis<br />
gamocnobaSi myofi. am mTasaviT kacis<br />
fiqrebis gamocnoba ki Znelze Zneli<br />
unda iyos. surviliT ki, oRond boloki<br />
hqondes samyofad da me ar minaxavs<br />
sxva monatrebodes an mondomebodes<br />
rame.<br />
ise civa, rom oxSivariani wvniani<br />
pirdapir TefSSi micivdeba. gareT isev<br />
Tovs, Tovlma daRupa ministris naCuqari<br />
nagazic _ misi uzarmazari kvali<br />
daglejili cxvris garSemo yvelgan<br />
gamoCnda. Tovs da gadaRebas<br />
TiTqos ar apirebs. samzareuloSi namdili<br />
sayinulea.<br />
_ erTi Wedilac aklia, Toma. ori<br />
cxvari dagrCenia gareT. xo araferi<br />
dagilevia guSin, Tu damiberdi<br />
ara, ar eCxubeba. arc ki sayvedurobs.<br />
me ar minaxavs, rom qaqucas TomasTvis<br />
odesme sayveduri eTqvas, an xma aewios.<br />
maTi urTierToba erTi SexedviT<br />
mouravisa da batonisas gavs, magram<br />
mTlad egrec ar aris saqme...<br />
Toma kidev ufro wuxs da gavivli,<br />
davZebnio _ TovaSi iwevs _ gadavabruneb<br />
yvelafers, eg martokena Sors<br />
ar wavidodao...<br />
_ Tu isic ZaRlma ar gaguda, an nadirma<br />
ar SeWama sadme, _ qaquca fanjridan<br />
daTovlil gorebs aTvalierebs,<br />
_ versad ver waxval. xo gaxsovs<br />
dRes ra dRea aq mWirdebi.<br />
me mivdivar. mec vici, rom dRes is<br />
gansxvavebuli, ucnauri dRea. rom<br />
samzareulos ukan dabmuli mozveri<br />
hyavT dasaklavi, qvabiT xorcia mosaxarSi,<br />
Rvino Camosasxmeli, sufra gasawyobi.<br />
Tavzesayreli saqme, romelsac<br />
orad ori kaci unda auvides. zamTris<br />
dRe kidev moklea... me mivdivar, Tumca<br />
aravis dauvalebia wasvla da arc<br />
aravis sjera, rom ramis mpovneli var.<br />
unda wavide, radgan moklulma qofakma<br />
da dasaklavma mozverma gavla da<br />
cota xniT iqaurobas gacla momandoma,<br />
Tanac aseT Tovlian dReebs ar unda<br />
Sehyve, unda amoZravde, muxli gaSalo,<br />
gaxurde, rom mere sicividan saxlSi<br />
Semosuls cxonebad geCvenos Tomas patara<br />
oTaxSi danTebuli Rumeli...<br />
`Tofi gaiyole!~ _ qaquca kuTxeSi<br />
miyudebuli vinCesterisken gaiqnevs<br />
Tavs, magram ar minda _ aparatis garda<br />
araferi mimaqvs Tan.<br />
literaturuli gazeTi<br />
da TiTqos imis dasturad, rom sicocxle<br />
Cems garSemo yvelganaa da Tan<br />
Zalianac axlos, zed Cem fexTan Cndeba<br />
pawawina Savi xvreli, iqidan Tovlze<br />
uxmo afeTqebebiviT iyreba miwis erTi<br />
bewo beltebi, erTxel, meored, mesamed<br />
da bolos xvrelidan Tagvi yofs Tavs.<br />
etyoba, metismetad didi var saimisod,<br />
rom Tavisi amosaxedidan cocxal da<br />
saxifaTo arsebad amomicnos. egec Seni<br />
kvebiTi jaWvis yvelaze pirveli da yvelaze<br />
ususuri rgoli. ver mxedavs da<br />
ver mgrZnobs, sanam xels ar avuqnev da<br />
mere ki isev xvrelSi uCinardeba...<br />
cxvars sul SemTxveviT vpoulob,<br />
maSin roca ukve aRarc maxsovs, ratom<br />
proza 7<br />
mere orbebi da svavebi gaCndebodnen.<br />
egeni mudam yorans ucdian – sul rom<br />
SimSiliT siqa sZvrebodeT, mainc ar<br />
daeSvebian leSTan, sanam yorani ar miva,<br />
Tvalebs dakortnis da eg niSaniviTaa<br />
danarCenebisTvis, rom usafrTxoa<br />
iqauroba. maRali cidan maSinRa daeSvebian<br />
uzarmazari meloti frinvelebi,<br />
marTveobaSic rom bebris ieri aqvT,<br />
imsigrZe qosa kisrebi kidev SigneulSi<br />
Rrmad saZromialod aqvT micemuli.<br />
miwaze mouqnelebi bajbajiT ician<br />
leSTan misvla da naxevar saaTSi<br />
araferi gadaurCebaT Zvlebis meti.<br />
Zvlebs kidev RamiT gamouCndeba muStari.<br />
arCil qiqoZe<br />
Citis da kacis ambavi<br />
da SuadRisas cxvars vpoulob...<br />
manamde romeliRac usaxelo sima-<br />
Rleze vCerdebi sulis mosaTqmelad<br />
da sigaretis mosawevad. Tovli mxolod<br />
koWebamdea. arc dadebs mets,<br />
tanisamosze zedve madneba sveli Tovli.<br />
Calisferi gadamxmari balaxi<br />
iyureba am sveli Tovlidan. gaTeTrebul<br />
tramalebs Rarebad amCneviaT cxvris<br />
binebze da sanadiroebSi mimavali<br />
samanqano gzebi. Tixnar alesilebisTvis<br />
TiTqos pudri miuyriaTo. tyviisferi<br />
ca axlos aris mobjenili am<br />
TeTr-Calisfer dedamiwas da wyalsacavis<br />
sarkec tyviisfrad moCans. nadir-frinvelis<br />
WaWani ar ismis, garindulia<br />
yvelaferi. nakvalevic arafrisa<br />
aCnia Tovls da mxolod xandaxan<br />
Rviis an ZeZvis buCqidan uxmod Tu<br />
wamofrindeba CxarTvi an patara niblia<br />
Citi. dabla wyalsacavze albaT<br />
meti raRac xdeba. eseT amindSi wylis<br />
frinveli moZraobas iwyebs, Cveulebrivze<br />
dabla dafrinavs. iq axla<br />
albaT ixvi, Cvama da yanCa ireva. Sei-<br />
Zleba saidanme mofrenil bats an sulac<br />
gedebis patara gundsac gadaawyde.<br />
Rviis Ziras vicucqebi da isev dabla<br />
viyurebi. aqedan qaqucas mTeli samflobelo<br />
xelis guliviT Cans. wyalsacavi<br />
cicabo dambiT wydeba. sanadiro<br />
saxlic moCans da mis garSemo naxevarwreze<br />
ganlagebuli kotejebic.<br />
dambis gardi-gardmo tramalze cxvris<br />
binebia mimofantuli. dambis<br />
qveviT samoTxe iwyeba. wyalsacavidan<br />
isev Tavis nebaze gaSvebuli iori fa-<br />
Taloian, jagian WalaSi miedineba. Walis<br />
tye kanti-kunti sakmlis xeebiT<br />
iwyeba da mdinaresTan axlos verxvSi<br />
da muxaSi gadadis. aqedan garinduli<br />
da usicocxlo Cans Wala, magram me xom<br />
vici... me xom minaxavs... eg tye RoriT<br />
da turebiTaa savse. vici, rom mTeli<br />
es TovaSi garinduli gorebi, udabno,<br />
Wala da tramali yvelaze veluri adgilia,<br />
rac ki am qveyanaSi meguleba...<br />
wamovedi saxlidan. sufTa bedia _ sxva<br />
araferi. ukana gzaze ZeZvis buCqSi ucnaurad<br />
gaCerebul Wedilas vawydebi<br />
da imis danaxviT gaxarebuli erTbaSad<br />
vbrmavdebi. misken gavrbivar da<br />
Zalian gvian vxedav adgilidan mowyvetil<br />
melas. Tofi rom mWeroda xelSi<br />
da rom mdomoda, mokvlas<br />
movaswrebdi. foto ki sxvaa, Cxak-Cxak-<br />
Cxak-Cxak-Cxak _ wamSi xuT kadrad gaCxakundeba<br />
qenoni, magram vera, mainc<br />
vera... mela jer Tvalsac ar aris Cafarebuli<br />
da me ukve aparatis monitors<br />
davcqeri. gadRabnili, fokusSi<br />
armoxvedrili silueti da imis fexidan<br />
ayrili Tovli _ sxva araferi.<br />
matyliT ZeZvis eklebSi CaxlarTul<br />
cxvars ki sul gaTelili aqvs garSemo<br />
Tovli, miwa da balaxi. didxans ubrZolia<br />
da Tavi mainc ver dauZvrenia. iqauroba<br />
sisxliTaa moTxvrili da<br />
uzarmazari duma sanaxevrod gamoWmuli<br />
aqvs. exla kidev ufro mwyins, is mela<br />
rom ver gadaviRe. rogori mela yofila!<br />
wuwkebis wuwki. me rom davadeqi,<br />
maSinac Wamda... neta, ramdeni xani<br />
utriala, sanam cocxlad Wamas gaubedavda.<br />
uknidan Wamda da es amodena retiani<br />
Wedilac uxmod idga – amxela<br />
rqebis, dumis da yverebis patroni.<br />
raRacnairia cxvari – yasabi rom yels<br />
gadauwevs, danas gamousvams da es marto<br />
erTs gadaatrialebs Tvalebs...<br />
gaTavisuflebuli naxevardumiani<br />
cxvari mxrebze mogdebuli mimaqvs TavdaRmarTSi<br />
_ ukeTesi veraferi movifiqre.<br />
qurTuki imis matyliT da sisxliT<br />
meTxvreba. kxx, kxx, kxx... zevidan,<br />
tyviisferi cidan Camogvaxvelebs yorani.<br />
amis sadilic me mimyavs saxlSi.<br />
bedi maqvso, Sen unda Tqva, cxvaro! jer<br />
mela mogiRebda uknidan bolos da mere<br />
es amogkortnida Tvalebs. yvavebis da<br />
kaWkaWebis mere an iqneb manamdec, yorani<br />
movidoda, jer Tvalebs dagTxrida<br />
da mere gemosac gagisinjavda. neta,<br />
rato akeTeben egre iqneb, magaTac<br />
TvalRia micvalebuli afrTxobT.<br />
saRamospirze saxlSi miTreuli cxvrisTvis<br />
aravis calia, arc CemTvis...<br />
Toma da qaquca samzareuloSi fusfuseben.<br />
aq TiTqos kidev ufro civa,<br />
vidre _ gareT. samzareulos da did<br />
sasadilo oTaxs sul male moridebiT<br />
Semolagebuli aTobiT sxeulic ver<br />
gaaTbobs, piriqiT _ mecxvareebs<br />
TiTqos mTeli dRe velad yofnisas<br />
akrefili susxi SemoaqvT saxlSi. oTxi<br />
binidan modenil mwyemsebs saxeze<br />
araferi aweriaT garda moridebis da<br />
morCilebisa. mexuTe binaze qaqucas<br />
qarTvelebi yavs mwyemsebad, oRond isini<br />
dRes ar arian dapatiJebulebi. maT-<br />
Tvis ar dauklavs diliTve mozveri _<br />
axla ukve imis Tavs da nawlavebs exveva<br />
yinvisgan mobuzuli kaWkaki da yvavi...<br />
es azerbaijanlebis dRea da, Tumca<br />
maTi didi nawili ukve bevri welia<br />
qaqucasTan muSaobs, ara mgonia, romelimem<br />
icodes an xvdebodes, Tebervlis<br />
am dRes rad uSlis cxvris da aqaurobis<br />
patroni sufras, rad uklavs saklavs,<br />
Tavis xeliT ratom usxams Rvinos<br />
_ Tomasac ki ar anebebs... ratom<br />
mocdnen da amxela gza ratom gamoiares<br />
_ zogs dambis iqiTa mxridan<br />
ramdenime kilometris gavla mouwia da<br />
ukanac fexiT unda gabrundes. droc<br />
iseTia, ro... dolia gaqanebuli. zog<br />
faraSi dReSi asamde batkani ibadeba,<br />
es Tovli calke... magram icodnen, rom<br />
unda mosuliyvnen da movidnen. mwyemsebis<br />
dabneuli da TiTqmis tragikuli<br />
saxeebi, oxSivaradenili xaSlama da<br />
civi Rvino, pirdapir kbilebze rom<br />
mirtyams... marTla qelexs gavs es yvelaferi<br />
da aris kidevac yovelwliuri<br />
qelexi, romelsac me pirvelad veswrebi,<br />
oRond Tomasgan gamigonia da vici,<br />
rac xdeba. es sinanulis dRea, Tuki am<br />
kacma saerTod icis, ra aris sinanuli...<br />
sakuTar codvebs qaquca ise Cadis,<br />
rogorc kargad dagegmil saqmes.<br />
rogorc diliT stveniT da ferebiT<br />
gaityua uzarmazari boTe nagazi da<br />
gagrZeleba me-14 gverdze
8 mweralTa saxli<br />
literaturuli gazeTi<br />
emzar kvitaiSvili<br />
maCablis 13-s vuaxlovdebi. mweralTa<br />
saxlis zRurblze var. masiur<br />
kars vaReb da XX saukunis dasawyisis<br />
yvelaze gamorCeul sivrceSi vyof<br />
Tavs. darbazSi Sevdivar. magidaze albomia<br />
gadaSlili. ermakovis fotoebi.<br />
gaocebuli vuyureb _ zustad iseT<br />
garemoSi var, rogorsac suraTze vxedav.<br />
vdgavar iq, sadac erT dros<br />
qarTuli kulturis naRebi sazogadoeba<br />
erTmaneTs xvdeboda.<br />
mweralTa saxlis direqtorTan,<br />
nata lomourTan intervius Casawerad<br />
verandas virCev. Cvens win baRia. aq saocari<br />
simSvidea. Citebis WikWikis fonze<br />
laparaks viwyebT. SarSandeli saubris<br />
stils vinarCunebT. ase ufro saintereso<br />
da TvalnaTelia, rogor ganviTarda<br />
movlenebi bolo erTi wlis<br />
manZilze.<br />
istoriidan<br />
zustad erTi wlisa da erTi Tvis win (`literaturuli gazeTi~, 27 aprili-<br />
10 maisi) maCablis 13-sa da mweralTa saxlze vwerdiT. aRvniSnavdiT, rom istoria<br />
grZeldeba da yvelafer imaze mogaxsenebdiT, rac imxanad iq xdeboda.<br />
albaT, mweralTa saxlis direqtori, `prarabi~ natac gaxsovT, saremonto<br />
samuSaoebSi rom iyo Cabmuli da erTi suli hqonda, SemoqmedebiT saqmianobaze<br />
rodis gadaerTveboda da TbilisSi erT-erTi gamorCeuli saxlis kars yvela<br />
Taobis mwerlisTvis farTod gaaRebda.<br />
bolos da bolos, es dRec dadga. 1 aprils mweralTa saxli araoficialurad<br />
gaixsna da mas Semdeg yovelTviur RonisZiebaTa kalendari ufro da ufro<br />
gamravalferovnda. iyo rogorc klasikuri, ise araordinaruli saRamoebic,<br />
fotogamofenebi da saqvelmoqmedo aqciebi. iyvnen skolis moswavleebic, abiturientebic,<br />
studentebic, axalgazrdebic, saSualo Tu ufrosi Taobis warmomadgenlebi.<br />
mweralTa saxli ori Tvis manZilze yvela literaturuli Tu<br />
kulturuli movlenebis epicentrSi aRmoCnda. erT-erTi yvelaze STambeWdavi<br />
aRmoCnda poeziis Rame, romliTac wignis me-15 saerTaSoriso festivali<br />
daixura. rogorc Cans, yvela mowyurebuli iyo aseT sivrces, sadac adamianebs<br />
mxolod kulturis siyvaruli aerTianebT.<br />
maCablis 13. istoria 2.<br />
mediaTeka axali<br />
Cveni<br />
literaturuli<br />
ocnebebisa<br />
cxovrebis dasawyisi<br />
am SemTxvevaSi axlo warsulze gesaubrebiT,<br />
romelic mweralTa saxls<br />
ukavSirdeba. saremonto samuSaoebi<br />
pirvel sarTulze TiTqmis dasrulda<br />
da 1 aprilidan dRemde am saxlma ukve<br />
moaswro axalgazrdebSi iseTive popularul<br />
adgilad qceuliyo, rogori<br />
popularobiTac is XX saukunis<br />
dasawyisSi sargeblobda. sabWoTa kav-<br />
Siriseuli mweralTa kavSiris Senobisgan<br />
gansxvavebiT aq aravin araferze<br />
davobs da aq misuli adamianebi mxolod<br />
SemoqmedebiTi niWis dResaswaulis<br />
momswreni xdebian.<br />
`pirveli RonisZieba, romelic gavmarTeT,<br />
`bakur sulakauris gamomcemlobis~<br />
msoflio literaturis astomeulis<br />
Targmanis prezentacias daeTmo.<br />
es iyo araCveulebrivi, akademiuri<br />
saRamo. amas moyva sxvadasxva tipis<br />
saRamoebi. gamorCeuli iyo poeziis<br />
Rame, romliTac wignis festivali<br />
daixura. am Ramem yvelas dagvanaxa, rom<br />
swored aseTi RonisZiebebisTvis unda<br />
iyos aseTi sivrce. ramdenime axalgazrda<br />
mweralsa da maT mkiTxvelebs<br />
baRSi moeyaraT Tavi. yvela laRad<br />
grZnobda Tavs. gamovyofdi niko gomelauris<br />
xsovnis saRamosac. misi gardacvalebidan<br />
sami weliwadi gavida da<br />
misi poeziis Tayvanismcemlebma swored<br />
mweralTa saxlSi moindomes Sekreba.<br />
bavSvebiT aivso aqauroba, sul axalgazrdebi<br />
iyvnen da verandaze nikos<br />
leqsebs kiTxulobdnen. amas garda,<br />
gvqonda ufro klasikuri, gnebavT akademiur-samecniero<br />
stilis saRamoebic.<br />
erTi jemal qarCxaZis xsovnas, meore<br />
ki oTar WilaZis 80 wlisTavs<br />
mieZRvna. ramdenime wignis prezentaciasac<br />
Cven vumaspinZleT. aqve gaixsna<br />
Tbilisis fotogamofenac, romlis<br />
farglebSic National Geographic-is ori<br />
Zalian saintereso da mniSvnelovani<br />
fotografis leqciac gaimarTa.<br />
CemTvis didi stimulia, roca sazogadoebis<br />
mxridan mxardaWeras<br />
vgrZnob. 2007 wlidan mweralTa saxli<br />
ar funcqionirebda, iyo bevri miTqmamoTqma<br />
mis statuszec. mixaria, rom aq<br />
yvelaferi mwerlebisTvis, poetebisTvis,<br />
literaturis kritikosebisTvis,<br />
mTargmnelebisTvis da kulturis<br />
sxvadasxva sferos warmomadgenlebisTvis<br />
keTdeba. bednieri var, rom es<br />
saxli mwerlebisTvis aravis waurTmevia,<br />
piriqiT, maTTvis yvela pirobaa Seqmnili,<br />
rom Tavi ise igrZnon, rogorc<br />
sakuTar saxlSi. karCaketiloba ki warsuls<br />
Cabarda~, _ aRniSnavs nata lomouri.<br />
dRes<br />
ivnisis RonisZiebaTa kalendari<br />
ukve Sevsebulia. nata lomouri moxarulia,<br />
rom mweralTa saxli cocxal<br />
da aqtiur adgilad gadaiqca, romelsac<br />
yvela Taobis mwerali stumrobs.<br />
`ucnauria, magram axalgazrdebis umravlesoba<br />
am SenobaSi pirveladaa. aq<br />
siamovnebiT moyavT qarTveli da ucxoeli<br />
stumrebi. vfiqrob, es saxli Cveni<br />
kulturis gacnobis saukeTeso saSualebaa.<br />
roca aRniSnav, rom 1905 wels<br />
Sens qveyanaSi aseTi tipis, gemovnebis,<br />
arqiteqturisa Tu dizainis saxli<br />
gqonda, es ukve bevr rameze<br />
metyvelebs~, _ dasZens nata.<br />
Tu gsurT, Tqveni SemoqmedebiTi sa-<br />
Ramo swored mweralTa saxlSi gaimar-<br />
Tos, patara formalur-biurokratiuli<br />
nabiji unda gadadgaT. SeavsebT<br />
ganacxads, romelsac direqtori TanamSromlebTan<br />
da sameTvalyureo sab-<br />
Wos wevrebTan erTad ganixilavs da<br />
CagsvamT kalendarSi im dRes, roca<br />
araferia dagegmili. meti SezRudva ar<br />
arsebobs, radgan, rogorc araerTgzis<br />
7 - 20 ivnisi 2013<br />
aRniSna am saxlis administraciis Ti-<br />
Toeulma wevrma, mweralTa saxlis kari<br />
yvelasTvis Riaa.<br />
mweralTa saxli literaturuli<br />
periodikiTac `gamdidrda~. saqarTvelos<br />
kulturisa da ZeglTa dacvis<br />
saministros surviliT man literaturuli<br />
konkursi gamoacxada. `konkursis<br />
gamarjvebulis gamovlena advili<br />
procesi ar aRmoCnda. iyo azrTa sxvadasxvaoba,<br />
msjeloba. sabWos wevrebis<br />
xmebi gaiyo da patara marJiT gaimarjva<br />
`axalma saunjem~. amas garda, Cveni<br />
debulebis Tanaxmad, unda gamogveca<br />
literaturuli gazeTi da CvenTvis<br />
marTlac sasiamovno da prestiJuli<br />
aRmoCnda is faqti, rom mweralTa saxlis<br />
`mfarvelobaSi~ oTxwliani staJis<br />
mqone `literaturuli gazeTi~ aRmoCnda.<br />
yvelaze mTavari Cvens arCevan-<br />
Si iyo is, rom am xnis manZilze am<br />
gamocemam SeZlo daemkvidrebina umaRlesi<br />
xarisxis standarti. gazeTis furclebze<br />
arasdros minaxavs mdare literatura.<br />
rogorc Cans, mkacri saredaqcio<br />
politika gaqvT. moxaruli var,<br />
rom mweralTa saxlis gamocemad<br />
swored `literaturuli gazeTi~ iqca.<br />
literaturuli periodikis am sivrcesTan<br />
Serwyma sul sxva sicocxles Sematebs.<br />
Tu es yvelaferi mweralTa saxlis<br />
bazaze amoqmeddeba, swored Cven-<br />
Tan ivlian mwerlebi da aq moitanen TavianT<br />
naSromebs. amaze kargi ra unda<br />
iyos!~ _ aRniSnavs mweralTa saxlis<br />
direqtori.<br />
kalendarSi RonisZiebebi sxvadasxva<br />
ciklis qveS gaerTianda. mTargmnelebi<br />
mweralTa saxlSi xuTSabaTobiT<br />
ikribebian, `saubrebi literaturaze~<br />
saintereso pirovnebebs aerTianebs,<br />
`literaturuli Tanacxovreba~ ki<br />
Semoqmed wyvilebs maspinZlobs. magaliTad,<br />
dRes saRamos 18.00 saaTze swored<br />
aseTi Sexvedra geliT SoTa iaTaSvilisa<br />
da maia sariSvilis wyvilTan.<br />
muSaobis procesSi gamoikveTa, rom<br />
saqarTveloSi bevri literaturuli<br />
gaerTianeba da kavSiria, Tumca<br />
dakvirvebis Sedegad aRmoCnda, rom msgavsi<br />
tipis organizaciebSi naklebad<br />
mokravT Tvals axalgazrdebs, romlebsac<br />
Tavisufali, yvelasgan<br />
damoukidebeli literaturuli cxovreba<br />
urCevniaT. miuxedavad bevri<br />
sasiamovno saRamosi, romelsac am mokle<br />
xanSi mweralTa saxlma umaspinZla,<br />
iyo gamonaklisic, romelzec nata lomouri<br />
amaxvilebs yuradRebas:<br />
`marTalia, vambobT, rom mweralTa<br />
saxlis kari yvelasTvis Riaa, magram ar<br />
minda, vinmes Seeqmnas STabeWdileba,<br />
TiTqos yvelaferi qaosurad xdebodes.<br />
ganukiTxaobas ver davuSvebT.<br />
amas winaT gancxadebiT axaldaarsebulma<br />
mweralTa akademiam mogvmarTa.<br />
yrilobis gamarTva surdaT. uari ar<br />
gviTqvams, Sedegad ki is miviReT, rom<br />
aqauroba politikuri mowodebebisa da<br />
garCevebis adgilad gadaiqca. vfiqrob,<br />
yvelaferi es ar iyo marTebuli. Zalian<br />
didi xnis manZilze es saxli politikuri<br />
iaraRi iyo da mgoni, sakmarisia.<br />
es sivrce politikisgan ganze unda<br />
idges. es epoqa unda dasruldes. roca<br />
es saxli aSenda, maSin aravin fiqrobda<br />
politikur angariSsworebaze. Cven sarajiSviliseuli<br />
literaturuli,<br />
kulturuli da saxelovnebo centris<br />
aRdgenisken miviswrafviT~.<br />
socialur qselebSi mweralTa saxli<br />
ukve didi popularobiT sargeblobs.<br />
bevri swored feisbuqiT igebs<br />
im RonisZiebebis Sesaxeb, romelsac mweralTa<br />
saxli maspinZlobs. `samwuxarod,<br />
feisbuqs ufro didi Zala aqvs, vidre<br />
Cvens mier gavrcelebul presrelizebs.<br />
vfiqrobdi, masmedia ufro<br />
aqtiurad gaaSuqebda mweralTa saxl-<br />
Si mimdinare RonisZiebebs, Tumca es ase<br />
ar moxda. Zalian aqtiuri politikuri<br />
cxovrebis gamo kultura CrdilSi<br />
eqceva da amaze marTlac Zalian mwydeba<br />
guli~, _ aRniSnavs nata lomouri.<br />
samomavlo gegmebi<br />
`vcdilobT, yvelas SevuwyoT xeli.<br />
vfiqrob, momavalSi mweralTa saxli<br />
kidev erT funqcias itvirTebs da is<br />
axalbedebisTvis literaturuli agentis<br />
rols Seasrulebs. is kontaqtebi,<br />
romlebic sxvadasxva dros sxvadasxva<br />
saerTaSoriso wignis festivalze davamyareT,<br />
gvaZlevs imis Tqmis saSualebas,<br />
rom SegviZlia, davexmaroT maT,<br />
visac sakuTari Semoqmedebis ucxoeT-<br />
Si gatana unda. Zveli Taobis warmomadgenlebis<br />
nawili fiqrobda, rom mweralTa<br />
saxls mwerlebisTvis finansuri
7 - 20 ivnisi 2013<br />
literaturuli gazeTi<br />
mweralTa saxli 9<br />
sargebeli unda moetana. yvelaze arapopularul<br />
azrs gamovTqvam, magram simarTles<br />
versad gaveqceviT, mweralTa<br />
saxli ar aris wiTeli jvari. Tumca,<br />
SesaZloa, aq moewyos saqvelmoqmedo<br />
aqcia, rogoric, sxvaTa Soris, amas<br />
winaT poet giorgi bundovanis dasaxmareblad<br />
gaimarTa. bevri wignis<br />
gamocemasac gvTxovs, magram Cven am<br />
funqcias ver SevasrulebT. RmerTma<br />
qnas, ise gavZlierdeT, im odenobis sakuTari<br />
Semosavali gvqondes, rom honorarebis<br />
saxiT yvela mwerlis daxmareba<br />
SevZloT~, _ ambobs mweralTa<br />
saxlis direqtori.<br />
mweralTa saxlSi yvela Tanxmdeba<br />
imaze, rom qarTuli kulturis popularizaciis<br />
saqmeSi umTavres rols<br />
Targmani asrulebs. amitomac surT,<br />
ucxoeTSi kontaqtebis damyarebaSi<br />
Seuwyon mwerlebs xeli, miT ufro, rom<br />
saxelmwifos Zalisxmevac swored aqeTkenaa<br />
mimarTuli. ama Tu im RonisZiebaze<br />
gamomcemlebis mipatiJebis erTerTi<br />
mizezi isicaa, rom mwerali-gamomcemeli<br />
erTmaneTs daakavSiron.<br />
mokled, mweralTa saxlSi yvelas problema<br />
ician da yvelas tkivili awuxebT.<br />
yvelaze mniSvnelovani randevu ki ukve<br />
Sedga _ momavali da Zveli Taoba mweralTa<br />
saxlis kedlebSi erTmaneTis<br />
gverdiT dadga.<br />
maCablis 13 ramdenime skolis moswavleebmac<br />
moinaxules. aRmoCnda, rom<br />
maT bevri araferi ician am sivrceze,<br />
cisferyanwelebsa da im faqtze, rom<br />
swored am adgils ukavSirdeba paolo<br />
iaSvilis TviTmkvleloba. XX saukunis<br />
30-iani wlebis avbediTma istoriebma<br />
didi interesi gamoiwvia. `ganaTlebis<br />
saministros davukavSirdiT. gvsurs,<br />
resurscentrebTan, skolebTan memorandumi<br />
gavaformoT, raTa bavSvebi ara<br />
marto eqskursiis farglebSi gvestumron,<br />
aramed maTTvis Ria gakveTilebic<br />
gaimarTos. ase gavacocxlebT aqaurobas<br />
da mweralTa saxls samoqalaqo<br />
ganaTlebis centradac vaqcevT. Sesa-<br />
Zloa, maTTvis specialuri stumrebic<br />
ki moviwvioT, romlebic sainteresod<br />
uamboben skolis moswavleebs am epoqis<br />
istorias~.<br />
mweralTa saxlis<br />
dagegmareba<br />
marTalia, mweralTa saxli xara-<br />
CoebSi aRar aris moqceuli, magram<br />
saremonto samuSaoebi iq isev gr-<br />
Zeldeba. is gegmebi, romlebzec nata<br />
lomouri SarSan gvesaubreboda, jer<br />
kidev gansaxorcielebelia. axla ufro<br />
meti interesia, baRs pirvandeli ieri<br />
daubrundes, gaixsnas kafe, biblioTeka,<br />
muzeumi, sastumro. meore sarTuli<br />
daitvirTos saofise saqmianobiT.<br />
mweralTa saxli kulturuli Zeglia<br />
da misi remonti da restavracia<br />
ar aris martivi saqme. nata lomouri<br />
am xnis manZilze Zalian kargad<br />
gaerkvia am samuSaoebis specifikaSi da<br />
bednieria imiT, rom profesionalTa<br />
mTeli jari gverdSi edga. xisa da Weris<br />
restavratorebs, dizainersa Tu sxvebs,<br />
Zal-Rone ar dauSurebiaT mweralTa<br />
saxlis pirvandeli ieris aRsadgenad.<br />
`rasakvirvelia, jer kidev Sors<br />
varT im saboloo miznisken, riskenac<br />
miviswrafviT. imedia, wlis ganmavlobaSi<br />
mweralTa saxls kidev SevmatebT<br />
bevr rames. kulturis saministrosTan<br />
konceptualurad yvelaferi SeTanxmebuli<br />
gvaqvs, igrZnoba mxardaWera, magram<br />
mTavaria, sakmarisi finansebi moviZioT.<br />
is, razec SarSan vlaparakobdiT,<br />
am xnis manZilze kidev ufro daixvewa.<br />
muSaobis procesSi bevri iseTi<br />
detali gamoikveTa, romelmac dagvarwmuna<br />
Cvens mier arCeuli gezis mar-<br />
Tebulobasa da aucileblobaSi. yvelaferi<br />
miuTiTebs imaze, rom literaturuli<br />
sivrcis gamoCenas, Turme,<br />
marTlac mouTmenlad elodnen~, _ ambobs<br />
nata lomouri.<br />
`Tu movaxerxebT, rom erovnul faseulobebsa<br />
da tradiciebs davurToT<br />
dasavluri praqtika, gamoviyenoT Tanamedrove<br />
teqnikuri siaxleebi da<br />
vizrunoT yoveli Catarebuli RonisZiebis<br />
maRal xarisxze, vfiqrob,<br />
saukeTeso Sedegs miviRebT,~ _ am sityvebs<br />
mweralTa saxlis direqtori<br />
jer kidev SarSan ambobda. azri arc<br />
axla Seucvlia.<br />
dauviwyari<br />
da amoucnobi aura<br />
mweralTa saxlis gansakuTrebul<br />
auraze bevrs ulaparakia. isic uTqvamT,<br />
rom ver gaurkveviaT, es aura kargia<br />
Tu cudi. erTi ram ki faqtia _ 1<br />
aprilidan dRemde am sivrces stumari<br />
ar aklia. mojadoebuli axalgazrdebi,<br />
qarTvelebi Tu ucxoelebi, romlebic<br />
interesiT aTvaliereben aRdgenil<br />
darbazebs, Zveli Taobis warmomadgenlebi,<br />
romlebsac albaT XX<br />
saukunis mweralTa kavSiris yrilobebidan<br />
gamosuli ambebi axsendebaT. patarebs<br />
ki, romlebmac arc araferi<br />
ician da arc araferi smeniaT am Senobaze,<br />
guli aq rCebaT. maCablis 13-s<br />
gansakuTrebuli mizidulobis Zala<br />
aqvs, romlis Seswavlac Cveni drois<br />
niutonsac gauWirdeboda. mweralTa<br />
saxlis aura marTlac dauviwyari da<br />
amoucnobia.<br />
dabolos<br />
maCablis 13 ukve xdeba erTiani<br />
mZlavri kulturuli kera. Tbilisis<br />
erT-erTi uZvelesi ubnis lamaz quCaze<br />
mweralTa saxli gamorCeuli adgilia,<br />
romelsac mnaxveli ar aklia. yvelas aq<br />
unda sakuTari wignis prezentacia, aq<br />
surs sakuTari SemoqmedebiTi zeimis<br />
mowyoba. ukve mogaxseneT, rom ivnisis<br />
RonisZiebaTa nusxa Sedgenilia. gTavazobT<br />
mweralTa saxlis literaturul<br />
afiSas da gvjera, rom masmedias kvlav<br />
daainteresebs kultura, radgan mxolod<br />
<strong>socialuri</strong> qselebis amara ver<br />
darCeba sivrce, romelzec XX saukunis<br />
dasawyisSi gazeTi `iveria~ werda.<br />
istoria aucileblad ganmeordeba,<br />
oRond amjerad mweralTa saxlis<br />
kedlebSi aRar iqneba mtroba, intriga,<br />
dapirispireba, SuRli... maCablis 13<br />
Tqven gelodebaT.<br />
Tea yifSiZe
10 literaturuli gazeTi<br />
proza<br />
dasawyisi pirvel gverdze<br />
_ ra dabRverili damxvdi, gewyina<br />
Cemi danaxva _ SemekiTxa niko.<br />
avuxseni saqmis viTareba.<br />
_ kbili sad ari<br />
_ai, mand devs, msxlis gverdiT.<br />
saTvale gaikeTa, mravlismnaxveli<br />
TvaliT daacqerda.<br />
_ ho, bavSvisaa, _ dameTanxma, _<br />
mwnili da kartofili ro CamomiTvale,<br />
Se kai kaco, msxali rato ar axsene<br />
rato ar Seunaxe bavSvs_ damtuqsa<br />
xiTxiTiT.<br />
_ erTi calis Senaxva sad gagonila_<br />
vupasuxe, _ SeWamda, meore moundeboda,<br />
saidan mometana kidev kargi,<br />
ar Sevunaxe da kbilebis Camtvrevas gadavarCine,<br />
gaskdeboda tiriliT.<br />
_ kacma rom Tqvas, loRikurad<br />
msjelob, _ seriozuloba daibruna<br />
nikom, _ axla Seni dazianebuli organo<br />
maCvene!<br />
davakriWe kbilebi da isev sicili<br />
waskda:<br />
_ eg ra bzaria, maseTi bzarebi yvela<br />
kbilze maqvs, samarcxvinoc kia, Seni<br />
xnis kacs bzarebi ar hqondes!<br />
_ stomatologiurSi gamomyevi, Tu<br />
gawyobs. xval ufro damezareba.<br />
_ getyoba, ar ici, ramdeni Rirs<br />
kbilis garemonteba. stumrebsac nu<br />
daiviwyeb, SenTan modian, CemTan ki ara!<br />
_ Tavis daZvrena scada nikom.<br />
_ nacnobi myavs, damacdis, _ wavuxdine<br />
guneba. wamoCanCalda fexebis<br />
flatuniT, buzRuniT, mgoni, isev im<br />
ukbilo bavSvs aginebda. ra qnas, uyvars<br />
bilwsityvaoba.<br />
* * *<br />
rom daeSveba qari maxaTas mTidan,<br />
Cauqrolebs eklesias, CamoaTavebs<br />
beqobs, akrefilze daetakeba pirvelsave<br />
korpuss da mis ezoSi moawyobs patara<br />
qarborbalas, swored am korpus-<br />
Si vcxovrob, nulovan sarTulze, liftiorebisTvis<br />
gankuTvnil 35 kv.m far-<br />
TobSi, qalbaton qeTevan petres asul-<br />
Tan, anu dedasTan erTad. arsebobs<br />
kidev erTi, SedarebiT axalgazrda<br />
qalbatoni, saxelad nuca, romelic<br />
ramdenime wlis win 9-10 TviT daikarga,<br />
mere moulodnelad gamoCnda cicqna,<br />
mtirala arsebasTan erTad da `gaicani,<br />
es macacoa, Cveni Svilio~, miTxra. da<br />
am naCqarevi aRsarebis Semdeg vaskvni,<br />
rom ramdenic ar unda vitrabaxo Cemi<br />
martoobiT, verasodes viqnebi WeSmaritad<br />
marto, radgan mravalgzis<br />
SezRuduli var dediT, macacoTi da<br />
macacos dediT, ZmabiWebze, Zmakacebze<br />
da sxva Sinaur Tu gareul cxovelebze<br />
aRarafers vambob. da ra gamodis vi-<br />
Rac-viRacebi miweven eqspluatacias<br />
_ umuSevari kaci SeiZleba, trefikingis<br />
msxverpli iyos _ vekiTxebi<br />
nikos.<br />
_ ra ucbad ici xolme yurebis<br />
Camoyra, ra gWirs! _ mpasuxobs, _ ai,<br />
am or SandalSi egreve mogcemen 30<br />
lars, dedaSenis televizoris daSlac<br />
SeiZleba. Tu ginda, exlave davSli,<br />
mainc tyuilad ikavebs adgils, vargisi<br />
nawilebi waviRoT da CavabaroT.<br />
davSalo<br />
_ vis rad unda eg nagavi ekrania<br />
gatexili, _ veubnebi, magram gadawyvetilebas<br />
ar cvlis:<br />
_ midi, momitane rac rame xelsawyoebi<br />
gaqvs, davSli da mere vilaparakoT,<br />
_ qurTuks ixdis, samuSaod emzadeba,<br />
_ aseTi CxirkedelaobiT gamovkvebe<br />
ojaxi mTeli sami wlis ganmavlobaSi.<br />
ro vfiqrobdi, ukve yvelaferi<br />
gavyide-meTqi, gavixed-gamovixedavdi<br />
da raRacas vpoulobdi.<br />
`ojaxis xramobac~ Cveulebisamebr<br />
axsena:<br />
_ ojaxi xramia, Zmao. ho, ra gacinebs,<br />
egrea! amis mere avideT da antenas<br />
kabeli movxsnaT, mainc ar xmarob<br />
gare antenas, rad ginda cota meca<br />
maqvs mogrovili, davamateb da SeiZleba<br />
or kilomde spilenZs movuyaroT<br />
Tavi.<br />
nikos 33 welia vicnob. studentobisas<br />
kola erqva. ho, yvelas ase ecnoboda,<br />
kola mqviao, mere coli ro Seir-<br />
To, colma gamoucxada, es cxenis saxeli<br />
daiviwye da nika dairqvio, magram<br />
`nikos~ ver gascdnen, asea Tu ise, `kolas~<br />
`niko~ sjobia. Tanac im periodSi<br />
gamovida sigalis niko da axlad-<br />
SeuRlebulebi mTlad daixatnen. exla<br />
sami SviliSvilis papaa da 120 kg-s iwonis.<br />
mokled, aTiode wuTSi morCa niko<br />
dedaCemiseul televizorTan Cxikins,<br />
mere aZvra cxrasarTulianis saxuravze,<br />
Zvel antenas moxsna kabeli, koxtad<br />
daaxvia da skoCiT Sekra.<br />
_ fuli ara maqvso, gaiZaxi da amxela<br />
qonebas tyuilad aniaveb. fulia, aba,<br />
ra ari _ kabels maCeCebs xelSi, _<br />
sardafSic giyria qveynis jarTi. an is<br />
milebi rad ginda ai, pavlika ro mova,<br />
vuTxraT da TviTon daWris, TviTon<br />
Caabarebs, Cven marto benzini CavusxaT<br />
da vaqeifoT. rogori azria<br />
_ ar miTxra, pavlika dagipatiJeo,<br />
_ xelisguliT odnav vexebi mxarze,<br />
zurab samadaSvili<br />
<strong>socialuri</strong> <strong>sakiTxebi</strong><br />
magram lamis saxuravidan moadinos<br />
bragvani, _ nacnobi qali modis stumrad<br />
patara bavSvTan erTad da Sen ubnis<br />
bomJebs epatiJebi CemTan SeuTanxmeblad<br />
_ rogorc gamovedi sadarbazodan,<br />
egreve SemefeTa, _ ukan dgams nabijs,<br />
usafrTxo adgilisken inacvlebs, _<br />
saiT gagiweviao, tyuilis mofiqreba<br />
ver movaswari.<br />
_ didi unamuso xar.<br />
_ eh, me raRa gamomasworebs! _ ambobs<br />
dardianad, _magram, Tu kargad<br />
davfiqrdebiT, pavlika SeiZleba gamogvadges<br />
kidec. manqana iyida, Tavisi manqaniT<br />
waiRebs Sens xaraxuras da Caabarebs,<br />
meti ra ginda<br />
_ ra manqana, ra saxsrebiT gadamrevs<br />
es xalxi!<br />
_ mingreul-mongreuli opeli, magram,<br />
rac mTavaria, dadis. sxvaTa-<br />
Soris, zalikos naCuqari kompiuteris<br />
gayidvac SegiZlia, interneti mainc<br />
ara gaqvs da rad ginda<br />
nikom verafriT daiviwya naTesavisgan<br />
naCuqari kompiuteri, waramara mixsenebs<br />
xolme, ver moisvenebs sanam<br />
amasac nawil-nawil ar gamayidvinebs.<br />
_ xandaxan teqstebs vawyob, _ vambob<br />
morcxvad, _ Tumca, nawilebis moxsna<br />
problema ar ari, ori operatiuli<br />
aqvs, ori _ vinCesteri, arc video baraTi<br />
mWirdeba, integrirebuliTac<br />
gaval iolas.<br />
_ dideba Senda, RmerTo, magari<br />
pur-marili gamogviva! _ aforiaqda<br />
niko, _ pavlikas telefoniT vetyvi,<br />
rac unda gaakeTos, Cven ki ukve Segvi-<br />
Zlia Cveni avladidebis Cabareba. riT<br />
daviwyoT, kompiuteris nawilebiT<br />
* * *<br />
kompiuterebis maRaziisTvis yvelaze<br />
gvian vicliT. manamde, navTluRis<br />
`baraxolkaze~ televizoris narCeneb-<br />
Si camet lars gvaZleven, or cal SandalSi<br />
_ ocdaxuTs, antenis kabels ki<br />
ar vabarebT, radgan jer Turme gamowva<br />
sdomebia da magis dro ara gvaqvs.<br />
SevdivarT maRaziaSi. erTi axalgazrda<br />
qalbatoni salarosTan zis, meore<br />
_ dacvis biWs ebaaseba, mesame ki,<br />
yvelaze dabRverili da yvelaze tanadi,<br />
Cvensken dgams oriode nabijs.<br />
_ riT SemiZlia gemsaxuroT _<br />
gvekiTxeba mkacri gamometyvelebisaTvis<br />
Seufereblad nazi xmiT.<br />
_ kompiuteris nawilebs ar<br />
CaibarebT operatiuls DDR 3-ze, SATA<br />
vinCesters da GT 640 videobaraTs yvelaferi<br />
idealur mdgomareobaSia.<br />
_ ara, meorad detalebs ar<br />
vibarebT, _ ambobs kvlav nazad da<br />
mkacrad.<br />
albaT, sado-mazoa, vaskvni CemTvis<br />
da am dros mesmis nikos aRtacebuli<br />
SeZaxili:<br />
_ au, ra musikaluri centria!<br />
_ batono, xom giTxariT, ar<br />
vibarebT naxmar detalebs. sxva ra gindaT<br />
_ Sevxedav musikalur centrs, ar<br />
SeiZleba _ odnav ibneva niko.<br />
_ Sexedva da daTvaliereba muzeum-<br />
Si, _ uxsnis mkacrad momzirali qalbatoni,<br />
_ aq maRaziaa.<br />
_ nuTu _gaocebisgan pirs aRebs<br />
niko, _nuTu maRaziaSi movxvdi Rmer-<br />
To Cemo, ra bednierebaa! _ cotac da<br />
ginebaze gadava.<br />
_ yidva gvinda, qalbatono, _axla<br />
me veCrebi maT saubarSi, _yidvas vapirebT.<br />
_ Tqven ara hgavxarT cxraaslariani<br />
centris myidvelebs, _ gaWirvebiT<br />
iRimeba mkacri qalbatoni, _ mibrZandiT,<br />
gTxovT!<br />
marTalia, es qali, Cven ara varT am<br />
siafandi Cinuri centris myidvelebi.<br />
wina saukuneSi, studentobis dros SeZenili<br />
oTxmocdaaTvatiani gamaZlierebeli<br />
maqvs mierTebuli samsungis DVDze<br />
da bolomde Tu avuwie, Cveni cxra<br />
sarTuliani korpusi SeiZleba blokebad<br />
daiSalos. vis rad unda es oxeri<br />
centri!<br />
niko ukve gasasvlelisken miZunZulebs<br />
da Senxela SviliSvili myavso,<br />
gaiZaxis. ase icis xolme, aur-daurevs<br />
absoluturad uwyinar situacias da<br />
saxeldaxelod iTeseba.<br />
damcinavi RimiliT gvacileben.<br />
_ me magis ase da ise!.. _ igineba samSvidoboze<br />
gasuli niko, _ imitomac ar<br />
hyavT klientura, aseTi qofaki ro ubiaT<br />
SesasvlelSi. ra gvWirs mag axmaxis<br />
dasawunebeli, davijero, araseriozul<br />
xalxs vgavarT<br />
_ loTebs vgavarT, _ ratomRac,<br />
nikoze var gulmosuli, _ musikaluri<br />
centris unaxaviviT iqceodi. Tanac,<br />
ufulo kacs ufuloba yovelTvis etyoba.<br />
_ hoda, mag nabozvris jibrze, davagugunoT<br />
`bleq sabaTi~, gavkari mag<br />
centris centrebs!<br />
* * *<br />
kars vaReb da vxedav mosulan: win<br />
nuca dgas, gverds pavlika umSvenebs,<br />
pavlikas ki, Cemda gasakvirad, kiserze<br />
macaco azis.<br />
_ am wuTs SevxvdiT, _ mixsnis nuca,<br />
_ karTan SevefeTeT erTmaneTs.<br />
_ ho, aq SevxvdiT, _ eTanxmeba pavlika<br />
da bavSvs frTxilad svams<br />
iatakze.<br />
_ macaco, rogora xar<br />
bavSvi dedisken aparebs mzeras, mere<br />
usityvod morbis da xelebs didi TavgamodebiT<br />
mxvevs. vici, misi saqcieli<br />
7 - 20 ivnisi 2013<br />
deda-Svilisgan winaswar SemuSavebuli<br />
manevria, magram mainc msiamovnebs<br />
cicqna sxeulis cbieri moxuteba.<br />
_ Zexvi, Sebolili Tevzi da yveli<br />
viyide, _ meubneba pavlika da sanovages<br />
magidaze awyobs, _ sabavSvo baRidan<br />
lobio da Caxoxbilic wamoviRe, Tu<br />
kidev ramea saWiro, gaval, ar mezareba.<br />
_ maSin, pirdapir sufras mivusxdeT,<br />
_ niko magidasTan gvepatiJeba, _<br />
barklebi ukve moxarSulia, nayini da<br />
kremiani funTuSaca gvaqvs macacosTvis,<br />
meti ra gvinda am gaWirvebul<br />
cxovrebaSi!<br />
_ funTuSa varkeTilis metrosTan<br />
iyideT _ saqmianad kiTxulobs pavlika.<br />
_ ho, iq viyideT, mere ra _ vatyob,<br />
rom nucas sazogadoebaSi, kacebi<br />
raRac sxvanairad mobilizebulebi<br />
gaxdnen da Zalauneburad mec viZabebi.<br />
ra Rvezeli autydaT, ar mesmis.<br />
_ roca bevrs yidulob, kremians<br />
ukremosac moayoleben xolme.<br />
_ eg rogor _ pavlikas sityvebi<br />
sasacilod eCveneba nucas.<br />
_ roca oTx cals yidulob, ors<br />
kremians gaZleven, ors ki _ comians.<br />
naxevars naxevarze, kremis ekonomias<br />
akeTeben.<br />
_ piradad Seamowme _ vekiTxebi.<br />
_ diax, batono. Sevamowme da gadavamowme<br />
kidec! _ mpasuxobs gulmosuli.<br />
_ ra unamusoebi arian! _ nuca nikos<br />
gverdiT ikavebs adgils, _ rogor<br />
atyueben sawyal xalxs!<br />
_ es Zia patrulia _ gulmosuli<br />
pavlikaTi interesdeba macaco da Cveni<br />
siciliT ganawyenebuli oTaxSi<br />
uazrod iwyebs sirbils, xan kompiuters<br />
exeTqeba, xan _ televizors.<br />
_ Cemi tansacmeli moewona, _<br />
WrelaWrula samoss iqebs pavlika, _<br />
amerikeli reinjerebis formaa. aSkarad<br />
niWieri bavSvi yofila, amdeni xania<br />
am formiT davdivar da mxolod man miaqcia<br />
yuradReba, Cemi Zmakacebi arc<br />
dainteresebulan. ai, es baTinkebic<br />
amerikulia, _ axla Tavis Zirgavardnil<br />
baTinkebs gvCris TvalebSi, _ meaTe<br />
welia maqvs da ari axaliviT.<br />
me isev bavSvs gavyureb, meSinia Tavs<br />
rame ar autexos, ki ar dadis _ dafrinavs,<br />
xan marjvnidan Camiwuilebs, xan _<br />
marcxnidan.<br />
_ macaco, modi CemTan, _ gavZaxi<br />
daTafluli xmiT,_ modi, raRac unda<br />
giTxra.<br />
macaco yoymanobs, dedisgan elis<br />
karnaxs, magram dedamisi nikos ebaaseba<br />
da misTvis ver iclis, amitom iZulebulia,<br />
TviTon miiRos gadawyvetileba:<br />
_ ki, aba! _ mpasuxobs da fanjaraze<br />
Camofarebul fardaze miZvreba.<br />
_ bavSvs mixede, _ veubnebi nucas,<br />
_ rame ar itkinos.<br />
_ eg sul asea. yuradRebas Tu miaqcev,<br />
uaress izams, _ mafrTxilebs<br />
nuca.<br />
_ weRan lamis taqss Seuvarda, _<br />
ambobs pavlika, _ Tvalebi davxuWe, ise<br />
SemeSinda. taqsi Seni ezodan gadioda,<br />
bavSvi sadarbazosken mirboda. manqanas<br />
ro gaurbina, albaT maSin SeamCnia<br />
mZRolma. magari SiSi vWame.<br />
_ aseTia, sul ukan devna unda, _<br />
xmis amoRebas ar maclis nuca, _ arc<br />
me vyofilvar amisTana da arc Cemi Zma,<br />
albaT mamamiss hgavs.<br />
_ Sen Sarze xo ara xar! _ Tvalebs<br />
vubrialeb, _ riT mgavs, mongreuli<br />
cxviriT Tu wver-ulvaSiT Caixede<br />
sarkeSi, zustad Seni aslia. erTi SemogvxedeT,<br />
Zmurad, _ veubnebi kacebs,<br />
_ vis hgavs es bavSvi<br />
_ orives, _ diplomatiurad mpasuxobs<br />
niko.<br />
_ dedamiss, _ ambobs pavlika.<br />
pavlika marTalia, magram mainc miCndeba<br />
misi mibertyvis survili. Tanac<br />
sul gaiZaxis, karateSi vvarjiSobdio.<br />
bolosdabolos, xom unda gairkves, vin<br />
sad varjiSobda<br />
_ blanJe arsad dagekargos, _<br />
veubnebi. blanJe aqvs dayenebuli, _ eg
7 - 20 ivnisi 2013<br />
forma ki isea amerikuli, rogorc cxonebuli<br />
bebiaCemis Cixta-kopi.<br />
_ geficebi, amerikulia, _ fics iSveliebs<br />
pavlika, _ serbiidan gamomigzavna<br />
Cemma gogom, iq ari gaTxovili.<br />
_ ho, zustad serbiidan, raxamc Sen<br />
ityvi, _vxiTxiTeb.<br />
_ serbiis dabombvamde gamomigzavna,<br />
Zveli ambavia, _Tavisas ar iSlis<br />
pavlika da mec vagrZeleb idiotur<br />
xiTxiTs.<br />
_ ho, serbiaSi cxovrobs amisi<br />
gogo, _ kvers ukravs niko, _ raRac<br />
konkursSi gaimarjva da qmarTan erTad<br />
wavida samuSaod, menejeria.<br />
_ yoCaR! _ veubnebi pavlikas, _ me<br />
arc vicodi, Svili Tu gyavda.<br />
_ skolac friadebze daamTavra da<br />
umaRlesic, _agrZelebs niko, _garegnobiTac,<br />
ubanSi, yvela gogos sjobda.<br />
pavlika lamis gaskdes kmayofilebisgan.<br />
_ qmari qarTvelia _ kiTxulobs<br />
nuca.<br />
_ diax, _ pasuxobs pavlika, _ megrelia,<br />
isic menejeria.<br />
_ macaco, modi CemTan, _ gavZaxi<br />
macacos. oclariani maqvs gadanaxuli<br />
misTvis da minda, vaCuqo, _ modi, ra-<br />
Racas getyvi da gaagrZele Seni Tama-<br />
Si.<br />
_ ra TamaSi _ bavSvi gakvirvebuli<br />
miyurebs, mere dedamisze aCerebs<br />
mzeras, _ TamaSio. sulac ar vTamaSob,<br />
vvarjiSob, es ra TamaSia TamaSi da<br />
varjiSi ver gagirCevia<br />
_ nu waigrZele ena, Tore, Tu movedi<br />
Senamde, cocxali ver gadamirCebi!<br />
_ emuqreba nuca.<br />
_ ki, aba! _ pasuxobs macaco da mTeli<br />
ZaliT qaCavs fardas, cal fexs<br />
kedelze abjens, sul male karnizs<br />
Tavze daimxobs.<br />
_ fardebze Zromiali uyvars, _<br />
meCurCuleba nuca, _ Camoglija da<br />
Camoxia, rac saxlSi fardebi gvqonda.<br />
_ eqvsis gaxda, ara<br />
_ aRar gaxsovs _ icinis, _ ori<br />
Tvis win Seusrulda eqvsi.<br />
_ wlebi ameria, dRe rogor ar maxsovs,<br />
mivuloce kidec.<br />
_ ho, mesiji miviReT.<br />
_ macaco, modi CemTan, saqme maqvs,<br />
tyuilad ki ar geZaxi, _ saqmiani kacis<br />
niRabs amaod virgeb, bavSvs azradac ar<br />
mosdis CemTan mosvla, fardasTan<br />
Widaoba ainteresebs.<br />
_ macaco, moeTrie, mama ro geZaxis!<br />
_ gasZaxis nuca da umalve yris<br />
far-xmals,_ ara, ra, jiuti viria, verafers<br />
Seagnebineb.<br />
_ karnizi Tu Camovarda,<br />
gaabrtyelebs lavaSiviT, _ vambob sxvaTaSoris,<br />
_ mZime karnizia da kargad<br />
ver mivamagre.<br />
_ modi, genacvale, CemTan, _ axla<br />
pavlika epatiJeba macacos da isic,<br />
raRa Tqma unda, xalisiT mikuntruSebs<br />
misken. pavlika kocnis dorbliani tu-<br />
CebiT, gakrialebul loyaze iwmends<br />
Tevzis suniT aqoTebul blanJes da akiskisebul<br />
bavSvs weRandeliviT kiserze<br />
isvams:<br />
_ erTxelac vadRegrZeloT, amas<br />
Semovevle, _ gvTavazobs fexze wamomdgari,<br />
_ ukeTess vis vadRegr-<br />
ZelebT<br />
_ amin, _ nikoc dgeba.<br />
_ pavle, Camosvi bavSvi, _ veubnebi.<br />
ar mismens. isev fexze mdgari jibidan<br />
iRebs did vercxlisfer danas,<br />
vaSlis gaTlas iwyebs da raRac kuriozuls<br />
hyveba Tavisi `pedagogiuri~ moRvaweobidan.<br />
sabavSvo baRSi muSaobs<br />
colTan erTad. es darajia, coli _<br />
damlagebeli. Tavis droze, krediti<br />
ver gaistumres da saxli bankma CamoarTva.<br />
mas Semdeg sabavSvo baRSi cxovroben.<br />
samagierod, sabavSvo baRs<br />
aRarc zeinkali sWirdeba, arc durgali<br />
da mSenebeli, pavlikas yvelaferi<br />
exerxeba.<br />
_ bavSvi Camosvi-meTqi! _ vumeoreb<br />
da dabRverili aTavisuflebs bavSvs.<br />
ar moswons vaJbatons Cemi toni.<br />
_ ase, ra! guli Semiwuxda! _ eubneba<br />
macaco da kvlav amoCemebuli fardisken<br />
garbis.<br />
yvelas gvecineba. marTlac sasacilo<br />
gogoa: mousvenari, jiuti, uzrdeli<br />
da gonebagaxsnili.<br />
_ pataraa, ara _ macaco TvalSi<br />
mepataraveba.<br />
_ eg rogor _ icinis nuca, _ pataraa,<br />
aba, didia<br />
_ Tanatolebs vgulisxmob, ver<br />
unda mixvde<br />
_ aa, meore, Tu mesamea simaRleSi,<br />
_ RimiliT ambobs, _ macaco, meramdene<br />
xar simaRleSi<br />
_ ar vici, _ambobs macaco, _ xan<br />
meore var, xan mesame. daTo Tu acdens,<br />
meore var.<br />
_ gakveTilebis Semdeg simaRlis<br />
mixedviT Caamwkriveben xolme, daTo<br />
magisi klaselia.<br />
_ rogor cxovrobT, ras acmev, ras<br />
aWmev _ esec dedamisis pensiazea, xandaxan<br />
Zma ugzavnis inglisuridan sa-<br />
Targmn teqstebs, Targmnis, awyobs kompiuterze<br />
da ase Soulobs TveSi<br />
asiode lars.<br />
_ vcxovrobT, ar vaSimSilebT, _<br />
icinis, _ Zmac gvexmareba. buraxi uyvars<br />
da dedaCemi ukeTebs xolme xorblisgan,<br />
gemrielic ari da vitaminebiT<br />
savsec.<br />
_ ra saSinelebas eweviT, ra suni<br />
dagiyenebiaT _ mesmis dedaCemis ganrisxebuli<br />
xma da misi mkacri siluetic<br />
gviaxlovdeba. saerTod, moZraobs<br />
Cumad da aCrdiliseburad, zogjer<br />
moulodnelad rom damadgeba kompiuterTan<br />
Cafiqrebuls, lamis SiSisgan<br />
guli gamiskdes, _ fanjara mainc gamoaReT,<br />
aq rogor sunTqavT, layuCebi<br />
gaqvT _ yuradRebas ar aqcevs fexze<br />
Tavazianad wamomdgari kacebis mokiTxva-misalmebas<br />
da ZonZebis maRazia-<br />
Si SeZenili Salis frialiT miemarTeba<br />
fanjris gamosaRebad. oriode<br />
nabijze amCnevs patara, sasacilo arsebas,<br />
romelic maimuniviT CabRauWebia<br />
fardas da adgilze SeSdeba. patara<br />
maimuni ar ibneva, TavpirismtvreviT<br />
ejaxeba, ewebeba kalTaze da cbieri RimiliT<br />
Sescicinebs saxeSi. rac marTalia<br />
marTalia: macaco magrad hyavs<br />
dageSili nucas.<br />
_ visi gogona xar, genacvale _<br />
ekiTxeba gaocebuli dedaCemi.<br />
_ nucas gogonaa, _ veubnebi<br />
literaturuli gazeTi<br />
saswrafod, ar minda, rame araordinaluri<br />
daaxeTqos, arada savsebiT mosalodnelia,<br />
gulze arasodes exateboda<br />
nuca.<br />
_ Cemi gogona ki ara, Seni Svilia,<br />
_ misworebs nuca, _ gamarjoba, qalbatono<br />
qeTevan.<br />
_ui, nuca ver SegamCnie, Senc aqa<br />
xar _ welSi zviadad ixreba dedaCemi,<br />
macacos kocnis da isev Tavis oTax-<br />
Si uCinardeba, _ aRar mowioT, vera<br />
var kargad, _ gamogvZaxis Soridan.<br />
_ wneva awuxebs, _ vambob.<br />
_ vici, _ icinis nuca.<br />
_ visac moweva undeba, aivanze mowios,<br />
_ ambobs niko, _ SevawuxeT qali.<br />
_ saerTod aRar movwev, _ pavlika<br />
savse saferfles iRebs, _ sad gadavyaro<br />
samzareuloze vuTiTeb:<br />
_ sanagves naxav wylis niJarasTan.<br />
_ cudia, roca ar ewevi da gaboleben,<br />
_ pavlikas saferfle gaaqvs.<br />
_ moweva arafer SuaSia, _ vambob,<br />
_ sityva planze gadagvikra. ivarauda,<br />
rom davboldiT da dagvtuqsa.<br />
_ egreve mivxvdi, _ xiTxiTebs niko,<br />
_ SviliSvilebs vficavar, egreve eg<br />
vifiqre.<br />
_ dagayenaT qalbatonma qeTevanma<br />
oTaxis kuTxeSi naxevar saukunes miRweuli<br />
kacebi _ icinis nuca. seriozuli<br />
materialuri problemebis miuxedavad,<br />
nuca yovelTvis mzad aris<br />
guliani sicilisTvis. ar svams, ar eweva<br />
(xandaxan, naxevari boTli ludi da<br />
erTi Reri sigareti ra saxsenebelia!),<br />
Tavs ufrTxildeba da albaT imitomac<br />
mudam karg gunebazea.<br />
_ ici, rogor aterorebs xalxs _<br />
veubnebi, _ gamyidvelebs, mZRolebs,<br />
Zvel biWebs... aba, erTi Seepasuxos vinme,<br />
SiSis zars scems yvelas.<br />
_ mere, verc maseTma Tavzardamcemma<br />
qalbatonma giSova samsaxuri _<br />
ironiulad SemomRimis nuca, _ Tu,<br />
maincdamainc, magar Tanamdebobas<br />
elodebi<br />
_ mexumrebi _ maRizianebs misi<br />
kiTxva, _ bevri rame vcade, manqanis<br />
gaqiravebiT dawyebuli da binis<br />
aTasjer gayidviT damTavrebuli, magram<br />
araferi gamovida, biznesis dasawyeb<br />
fuls ver movuyare Tavi. ar miTxra<br />
exla, krediti aiReo.<br />
_ ara, magdeni mesmis, _ seriozuldeba<br />
nuca, _ Cems Zmasac undoda, magram<br />
uari ajaxes, Cveulebriv xalxs ar<br />
aZleven kredits. binas Tu Cadeb, Sei-<br />
Zleba rame gamovides, Tumca Zalian sariskoa<br />
eg ambavi.<br />
me da niko vxiTxiTebT, pavlika aryisgan<br />
amRvreuli TvalebiT ibRvireba:<br />
_ swored mase davkarge bina, _ ambobs,<br />
_ xuToTaxiani bina CamomarTves<br />
13000 dolaris sanacvlod da kide<br />
vali damades, procentis procentebs<br />
medavebodnen.<br />
_ procentis procenti kargad ver<br />
gavige, magram binis Cadeba ro ar Rirs,<br />
vici, _ eubneba nuca.<br />
vuyureb mis gabrwyinebul saxes da<br />
ucnauri eWvi meufleba: Tvalebis daxatva,<br />
samkaulebi, kabiT siaruli ar uyvars,<br />
gaTxovebis survilic, rogorc<br />
maxsovs, ar gamoumJRavnebia.<br />
_ nuca, lesboseli xar _ vambob<br />
mxolod mis gasagonad.<br />
_ samwuxarod, ara. sololakeli<br />
proza 11<br />
var, _ iRimeba dardiani saxiT, _<br />
qalebs ver vitan. saidan mogdis aseTi<br />
azrebi<br />
_ wavideT, _ ismis macacos Wirveuli<br />
xma, _ mombezrda aq.<br />
_ `samwuxarod~ rato _ vagr-<br />
Zeleb.<br />
_ ufro ioli iqneboda cxovreba,<br />
_ mpasuxobs da `deda, ras damgvanebia<br />
bavSvio~, amatebs nayinis narCenebiTa da<br />
WuWyiani xelebiT moTxupnuli macacos<br />
saxis danaxvaze, _ rogor moaswro<br />
am bavSvma ase uceb Tavs lafis<br />
dasxma<br />
_ wavideeT, _tirils urevs xmaSi<br />
macaco da dedamiss mkvaxe silas sTavazobs,<br />
_ adeqi!<br />
_ metkina, rogor iqcevi! _ uwyreba<br />
nuca da mere me mebodiSeba, _ mindoda,<br />
cota xniT kidev davrCeniliyavi,<br />
magram es Tu atyda, aRar gaCerdeba. ai,<br />
ukve kars awvalebs, gesmis _ ki-meTqi,<br />
Tavs vuqicineb. Semosasvlelidan mar-<br />
Tlac didi raxaruxi ismis, _ ise, xandaxan<br />
Senc ro gamogviaro, ar iqneba<br />
urigo. bolobolo, xom unda naxo, sad<br />
vcxovrobT<br />
nucas saxlSi arasodes vyofilvar.<br />
xels vuwvdi, RimiliT marTmevs da midis.<br />
_ gaacile, biWo, _nucas gasagonad<br />
meubneba niko.<br />
ena Caigde-meTqi, vaniSneb.<br />
_ ai, exlandeli qalebi, _ ambobs<br />
pavlika, _ ise wavida, Tavisi TefSic<br />
ki ar gaitana samzareuloSi.<br />
_ morCi, ra! _ eubneba niko.<br />
_ ra, marTals ar vambob _ Tavisas<br />
ar iSlis pavlika, _ qali cota sxvanairad<br />
unda iqceodes. es vinRaa, vis<br />
gavaxsendi _ Wrela-Wrula jibidan<br />
qurdulad amRerebul mobilurs<br />
aZrobs da asmagad daboxebuli xmiT<br />
CahbRuis, _ diaxxx... diaxx... ara, TiTqmis<br />
ara, Zalian cota... ho... ho-meTqi,<br />
naxevar saaTSi mand viqnebi...<br />
_ saras elaparakeba, Tavis somex<br />
cols, _ CurCuliT mixsnis niko, _<br />
gvritebiviT eRuRunebian xolme erTmaneTs.<br />
mivxvdi-meTqi, Tavs vuqnev.<br />
_ esec ase, _ pavlika amTavrebs<br />
colTan bJuturs, mobilurs inaxavs,<br />
iRebs safules da fulis Tvlas iwyebs.<br />
iTvlis erTxel, meored, mesamed..., _<br />
aTi lari maklia, _ ambobs mcire<br />
pauzis Semdeg, _ Tqven amaxieT, biWo<br />
azrze modiT!<br />
_ daTveri _ vekiTxebi.<br />
_ CemTvis aTi lari didi fulia,<br />
Zmao! _ TiTebs farCxavs, Tvalebs qa-<br />
Cavs, _ 60 lari unda mqondes da 50<br />
maqvs. sad gaqra Cemi 10 lari<br />
_ me ra vici! _ Zneli asatania misi<br />
Seuvali toni, _ sirze mkidia Seni aTi<br />
lari!<br />
_ pavlik, raRacas urev, _ eubneba<br />
niko, _ jibeSi naxe, qveynis jibeebi<br />
gaqvs, mand Caidebdi sadme, tyuilad<br />
gacvia reinjerebis forma<br />
_ mekaifebiT kidec _ lamis<br />
dagvetakos, _ aT lars Tqven maxevT<br />
da kide me amovitrialo jibeebi<br />
_ naxe, Zmao, Seni raRa midis, _<br />
situaciis ganmuxtvas vcdilob, _ Znelia<br />
sakuTar jibeSi xelis Cayofa<br />
_ safuleSi Cavide mTeli fuli, aT<br />
lars calke rad Cavidebdi debili<br />
var safule ki, ai, aq medo, _ magidas<br />
urtyams TiTs, _ zustad am adgilze.<br />
cota xani Cems safules is bavSvic aTamaSebda,<br />
fardasTanac miitana, dedamissac<br />
aCvena, magram ara mgonia...
12 pozicia<br />
literaturuli gazeTi<br />
`literaturuli gazeTis~<br />
anketa<br />
iTlebuli. baRis verandaze; grigol<br />
abaSiZe, welSi moxrili, Semcivnuli.<br />
erTxel grigol abaSiZe movida, xelkaviT<br />
ganze gamiyvana da gandobilis<br />
guliTadobiT miTxra, is diqtofoni<br />
gavasaRe da meoris gayidvaSi unda<br />
damexmaroo. sxvaSi SeveSale. TviTonve<br />
mixvda. bodiSi momixada. axlac mewureba<br />
guli. am niWieri mwerlis, kulturuli<br />
da keTilSobili adamianis bedi<br />
raRac xmisCamweris gayidvaze ekida.<br />
iyo sicive, sibnele, uimedoba. dRes es<br />
yvelaferi gareT aRar aris, magram<br />
SigniT, sulSi, araferi Secvlila.<br />
batoni grigoli. erT dros mweral-<br />
Ta kavSiris Tavmjdomare. pativcemuli,<br />
morWmuli, dafasebuli. pier ronsarisa<br />
da Sandor petefis brwyinvaled<br />
_ ras niSnavs TqvenTvis maCablis<br />
13<br />
_ movaleobas.<br />
CemTvis maCablis 13 warmosaxvaSi<br />
ufro arsebobs, vidre realobaSi. quCa<br />
_ rogorc gza. usasrulo, sizmriseuli.<br />
interieridan bevri araferi maxsendeba.<br />
ufro eqsterieridan _ baRi,<br />
quCa.<br />
nodar dumbaZe, fermkrTali, magram<br />
mocinari, sasaxlis win, SesasvlelTan.<br />
midis, manqanis kars uReben; guram asa-<br />
Tiani, dinji, sevdiani, mkacri profiliT,<br />
raRacnairad hamlet gonaSvils<br />
rom hgavs; oTar CxeiZe, lado mrelaSvili,<br />
sxvadasxva dros, lomis fafrebiT,<br />
zurgsukan xelebSemowyobilni;<br />
goderZi Coxeli, gabrazebuli, awivane<br />
amirxanaSvili<br />
gadmomqarTulebeli. masTan erTad<br />
dapataravebuliyo mweralTa sasaxlec<br />
da kavSiris ideac.<br />
mindoda davxmarebodi. ar SemeZlo.<br />
damrCa vali, mouxdeli, gadauxdeli.<br />
movaleoba iyo mTavari, rasac maCablis<br />
13-Si mivyavdi. ase iyo studentobisas,<br />
,,literaturul saqarTveloSi~<br />
muSaobisas, merec, axlac. mavalebda<br />
Cemi arCevani, Cemi profesia, samsaxuri,<br />
urTierTobebi, nacnob-megobroba, sindisi,<br />
zne da wesi Cveni cxovrebisa.<br />
erTgvarad es iZulebac aris. Sinagani<br />
xma maiZulebs, rom pativi mivago<br />
adgils, sadac winaparTa suli jer<br />
kidev borgavs. iq cudi imdeni momxdara,<br />
ramdenic kargi. is av-kargi, minda-ar<br />
minda, axla CemSia, Cemi satarebelia<br />
da meve unda vataro.<br />
es aris movaleoba, sxva ki araferi.<br />
_ rogor warmogidgeniaT mweral-<br />
Ta saxlis momavali<br />
_ ar vici. cudi futurologi var.<br />
varaudiT vityvi: mweralTa saxlis momavali<br />
iqneba zustad iseTi, rogorsac<br />
imsaxurebs mweralTa sazogadoeba.<br />
mainc rogori iqneba dava, kamaTi,<br />
brZola, aurzauri. karga xans gagr-<br />
7 - 20 ivnisi 2013<br />
Zeldeba es davidaraba. wyalni wavlen<br />
da wamovlen. saxli darCeba.<br />
dRes Tu ara, xval mainc ganxorcieldeba<br />
is idea, romelic klubur<br />
sistemas gulisxmobs: asociaciaTa da<br />
gaerTianebaTa sruli pariteti, yvela<br />
Taobis warmomadgenlobiTa da Tanabari<br />
uflebebiT.<br />
ise, sityviT yvela Tanaxmaa sistemis<br />
Secvlaze, magram saqmiT jer<br />
araferi gamodis.<br />
Tavmjdomare aravis surs, magram<br />
Tavmjdomareoba yvelas unda.<br />
dro yvelafers daalagebs.<br />
ambis siuJetur logikas aqeT mivyavarT.<br />
rogorc Cans, iqneba ara kavSiris<br />
saxli, aramed mweralTa saxli. daviT<br />
kldiaSvilisa ar iyos, swored droc<br />
aris da saWiroebac moiTxovs.<br />
dasasruli<br />
zurab samadaSvili<br />
<strong>socialuri</strong> <strong>sakiTxebi</strong><br />
amas ukve veRar viTmen: viReb pavlikas<br />
skamidan da kedelze vaxeTqeb, mere<br />
ramdenjerme vurtyam da nel-nela<br />
iatakisken eSveba. dedaCemis wikvinsa da<br />
nikos blukuns yuradRebas ar vaqcev.<br />
_ eqvsi wlis bavSvs qurdobas<br />
rogor teni, Se bozo! _ vyviri.<br />
magidas vayiraveb, Cems simwriT SeZenil<br />
mobilurs iatakze vanarcxeb, kidev<br />
ras vakeTeb da gaviZaxi, RmerTma<br />
uwyis, mokled, ymawvilurad vigiJianeb<br />
Tavs, amasobaSi nikos pavlika gayavs.<br />
_ am xnis kaci ase rogor iqcevi _<br />
meubneba cocxiT SeiaraRebuli deda-<br />
Cemi da oTaxis milagebas iwyebs. is ucnaurad<br />
energiuli da gaxalisebuli<br />
meCveneba, TiTqos gaarTo momxdarma<br />
areulobam, _ mamaSenze kargi Cxubi<br />
aravin icoda, magram pavlikasnair<br />
kacs Tavs rogor gauyadrebda, xels<br />
rogor daartyamda lamis mokali eg<br />
sacodavi, ase SeiZleba patara biWi<br />
xar, raRa dros Seni kunTaobaa<br />
_ ra kunTaoba, erTi-orjer davartyi,<br />
_ gadayiravebul magidas vasworeb,<br />
_ eg iyo da eg.<br />
_ sisulelea, ra erTxel xmaurze<br />
ro gamovedi, ukve nacemi gyavda, mere<br />
wamoayene iatakze Cakecili, Tavi daartyi<br />
da iqiT gadaagde, _ oTaxis kuTxisken<br />
miTiTebs, _ axla me da nikom wamovayeneT...<br />
eg xo namdvili loqoa, Tvi-<br />
Tonac Zlivs idga fexze. niko ai, am divanze<br />
miagde da iseTi sila gaawani sacodav<br />
pavlikas, axla meore mxares<br />
moadina bragvani. amis Semdeg, rogorc<br />
iqna, Tavi mianebe da WurWlis msxvreva-mtvrevaze<br />
gadaxvedi, mgoni, mobilursac<br />
gamouyvane wirva. araferi<br />
geyureboda, sarkesaviT Tvalebs abrialebdi.<br />
im sacodavs sisxli movwminde<br />
cxviridan da Sublidan. ise Semecoda,<br />
ise!.. sisxls ro vwmenddi, idga patara<br />
bavSviviT, mxrebCamoyrili, TavCaqindruli,<br />
nikom wvaleb-wvalebiT gaiyvana.<br />
me ro ar meTqva, pavlika gaacilemeTqi,<br />
wasvlas arc apirebda.<br />
_ mova isev, _ vpirdebi, _ raxan<br />
davaleba migicia, mova da angariSs<br />
Cagabarebs, maseTi tipia.<br />
_ mova, aba, ras izams, sasmel-saWmeli<br />
eguleba da ratom ar unda movides<br />
rad gindodaT amdeni arayi 5<br />
boTli daviTvale. xinkali axsena mag<br />
Rormucelam ramodenimejer. kidev<br />
kargi, ar usmendi, Tore Seni ambavi ro<br />
vici, gaiqceodi da mourbeninebdi.<br />
nervebi meSleba, rogor dadixar am<br />
aferistis Wkuaze amdeni milebi daWeriT,<br />
kompiuteri da televizori gamoSigneT<br />
da mTeli fuli magas SeaWame,<br />
Wkua ara gaqvs amxela kacs Tumca,<br />
yovelTvis ase ar ari is qali gamoCndeba<br />
Tu ara, raRaca cudi ueWvelad<br />
xdeba.<br />
_ kargi ra, im qals mainc SeeSvi!<br />
_ me SeSvebuli var, TviTon ar gveSveba,<br />
_ ironiulad iRimeba, _ ras moeTreva<br />
xolme, meti saqme ara aqvs ar<br />
vici dnm-is analizi sad da visTan gaakeTeT,<br />
magram mag bavSvs Seni araferi<br />
scxia, Cvens modgmasTan araferi aqvs<br />
saerTo. ise ki sasiamovno bavSvia, cuds<br />
verafers vityvi da etyoba, kargadac<br />
uvlian.<br />
* * *<br />
diliT autaneli sicive maRviZebs.<br />
vicvam da samarSruto taqsebis gaCerebisken<br />
miviCqari. zogjer, roca sicive<br />
gausaZlisi xdeba, virCev yvelaze gr-<br />
Zel reiss, vixdi oTxmoc TeTrs aqedan,<br />
oTxmocs iqidan da am fasad gaTboba<br />
lamis saRamomde myofnis. dedaCemi ki<br />
civ dReebs, ZiriTadad, ormagi sabnis<br />
qveS atarebs da ukanaskneli 6-7 wlis<br />
ganmavlobaSi ase vebrZviT klimatur<br />
kataklizmebs.<br />
vuaxlovdebi gaCerebas da vxedav,<br />
niko dayudebula. ratomRac ar<br />
gvikvirs erTaneTis danaxva.<br />
_ spilenZi gamovwvi, _ meubneba, _<br />
baraxolkaze mimaqvs Casabareblad.<br />
_ yoCaR, _ veubnebi, _ Seni ambavi<br />
ro vici, pavlikasac mSvidobiT daabinavebdi.<br />
_ uh, rac magan mawvala! _ saxeze<br />
mabolebs aqoTebul sigarets, _ Zlivs<br />
mivaTrie sabavSvo baRamde da Cavabare<br />
qalbaton saras. ra amtani yofila,<br />
Zmao, ra cemas gauZlo, naRdad gaocebuli<br />
var. isev vapirebdi SenTan amosvlas,<br />
magram fizikurad ver SevZeli.<br />
simTvraleSi, xom ici, marjvena fexi<br />
miSeSdeba xolme.<br />
_ ra aTi lari autyda mag gamosirebuls<br />
_ mxrebs viCeCav, _ ra moelanda<br />
_ bomJia, ra moeTxoveba! _ niko<br />
viRac ucnobi kacisken trialdeba da<br />
asanTi geqnebao, aniSnebs, ukidebs Camqral<br />
sigarets da bols isev Cemsken<br />
uSvebs.<br />
_ iqiT gaabole! _ veubnebi.<br />
_ ukacravad, _ yasidad mebodiSeba,<br />
_ 60 lari momeciTo, amityda.<br />
azrze xar me davWeri jarTi, me waviRe<br />
da me Cavabareo, ra fulic aviReT,<br />
imis naxevari mekuTvniso, Cvens xarjze<br />
moindoma gamdidreba. ra, 60 lari mimeca<br />
avdeqi da 50 miveci.<br />
vqaCav, vanjRrev.<br />
_ Se nabiWvaro! _ veubnebi, _ tyuilad<br />
macemine is sacodavi Sepirdi da<br />
gadaagde<br />
_ aba, 60 lari mimeca _ niko<br />
winaaRmdegobis gawevas arc fiqrobs,<br />
momCerebia gaocebuli da SeSinebuli,<br />
_ dRes aRar gvinda daleva magdeni<br />
fuli raSi mimeca<br />
_ ar unda dapirebuliyavi, gesmis<br />
_ xalxis yuradRebas viqcevT, xels<br />
vuSveb, _ sadauri maTematikaa, amixseni!<br />
samni viyaviT xarjs zeviT 120 lari<br />
darCa idealur variantSi 120 gayavi<br />
samze, ramdenia<br />
_ au, ra debili var! _ ambobs, _<br />
ormocze meti ar ekuTvnoda.<br />
_ ormoci lari idealur SemTxvevaSi,<br />
Tu mTlian wilSi CavsvamdiT, Sen<br />
ki samocs dapirdi, _ guli meubneba,<br />
isev vtaco xeli da am patiosani sazogadoebis<br />
Tvalwin gavigdo fexqveS,<br />
_ safuledan amoacale is avadsaxsenebeli<br />
10 lari<br />
_ ara. geubnebi, Tavidanve 50 miveci,<br />
xuTi cali aTlariani, egreve<br />
Caido, ar daiTvala. ro daeTvala,<br />
vetyodi, meti ar gekuTvnis-meTqi.<br />
me, rogorc rigiT qristians, graalis<br />
barZimze maqvs Cemeburi, cota bundovani<br />
warmodgena. vici, rom artefaqtia,<br />
ukvdavebisa da usazRvro Zalauflebis<br />
momniWebeli, magram yoveld-<br />
Riur urTierTobebSi moTminebis fialas<br />
mainc ver Seedreba. eg dalocvili<br />
rom ar gvSvelodes, ras emgvaneboda<br />
cxovreba ra daaokebda amden gadareuls<br />
swored moTminebis fialaa WeSmariti<br />
graali, adamianuri urTierTobebis<br />
gamawonasworebeli da sicocxlis<br />
gadamrCeni, ivseba es dalocvili<br />
wveTwveTobiT, ivseba da or-sam weliwadSi<br />
erTxel gadmoiRvreba xolme. ai,<br />
swored ase moxda guSin, dacarielda<br />
Cemi moTminebis fiala. samagierod,<br />
exla Tavs vgrZnob kargad, imdenad kargad,<br />
rom ufulobasac mSvenivrad avitan,<br />
idiotur kanonebsac gavuZleb da<br />
waramara wagebul brZolebsac ufro<br />
filosofiurad gavaanalizeb. nikoze<br />
gabrazeba xom saerTod sisulelea, Tan<br />
mecodeba kidec: jer kidev axsovs kargi<br />
cxovrebis gemo, magram iZulebulia,<br />
navTluRis baraxolkaze aRam-aTenos.<br />
_ kargi, wavideT, CavabaroT eg spilenZi,<br />
_ veubnebi, _ Sen marTla aRaraferi<br />
geSveleba.
7 - 20 ivnisi 2013<br />
mtveri<br />
`dawere sisxliT!~ –<br />
meubneba didi fridrixi...<br />
ra vqna,<br />
Zalian merideba qarTul sityvaSi<br />
Sxamgareuli sisxlis Sereva!<br />
Tanac mjera: es sityvebi<br />
rom samoTxis mtveri aris, cisgadaRmuri,<br />
im gzebis mtveri aurevneli,<br />
sadac ukvdavi aCrdilebi daabijeben!<br />
im gzispirebze rom yvavilobs wminda xeebi;<br />
im yvavilebis mtveri aris cisgadaRmuri...<br />
mtvers JamiJam Seereva wminda cremlebi:<br />
am saRebaviT poetebi leqsebs xataven!<br />
aRar vici, me fridrixis<br />
diad saxels ra unda vuTxra!<br />
mjera, ar CamTvlis moRalated,<br />
sisxliT rom ar vwer!<br />
Tavadac xom nasamoTxar<br />
mtvers ynosavda TavgamodebiT<br />
maSin,<br />
roca zaratustras himnebs xatavda!<br />
sikvdilis elegia<br />
TiTqos Tvalwin gidgas Crdili suicidis:<br />
maRal cidan geSxefeba nami mware...<br />
zvirTebis fexisxma moismis suecidan.<br />
xom ar mogbezrda sicocxle namiwari!<br />
gakvirvebs mwyrali sikvdilis gemovneba:<br />
Tavs gadgas sisxlnasvami, gaZvaluli...<br />
wlebi midian satvirTo gemebiviT:<br />
garTmeven sixaruls, naRvels gaZaleben.<br />
modi Seurigdi: sikvdils eTomare,<br />
guli moulbe, Tvalebi auxile.<br />
egeb gaaCeros xeli keTrovani,<br />
kidec damoZRvre, kidec auxirdi!<br />
magram ar icis wyeulma Seni ena,<br />
Cagivlis civcivad: ucxo qalwuliviT...<br />
Tu ram awyenine: aRmoTqvi, Seinane!<br />
Seiyvare da gahyevi awurvili!<br />
gerqva sityva da...<br />
literaturuli gazeTi<br />
jarji fxoveli<br />
jarji fxoveli<br />
jarji fxoveli<br />
dReSavi<br />
idga dReSavi: mwuxri cieri.<br />
fiqrobdi, am mTebs veRar gadvivli...<br />
daxanjre, magram ver gaaqcie:<br />
is dRe gagrZelda weliwadiviT...<br />
da suls moedo TiTqos keTriviT:<br />
im dRis kvaldakval sityvebs geSavdi...<br />
dagaviwydeba Sen dRekeTili,<br />
roca Tendeba gulSi dReSavi!<br />
nasesxebi dro<br />
dedamiwam dro isesxa<br />
rZian gzaze gafantuli varskvlavebidan...<br />
momWirned xarjavs<br />
dros nasesxeb valutasaviT:<br />
cotas imetebs CvenTvis, Zvelo jigitebo,<br />
sul cotaodens!<br />
ufro mets, albaT, dazogavs da:<br />
xom cxadi aris,<br />
mas, marTlac, didi dro sWirdeba<br />
xelgaSlili cxovrebisaTvis:<br />
zogs mTvares miscems,<br />
zogs Rrublebs miscems,<br />
zogs – xelovnur Tanamgzavrebs:<br />
rom gaSlilan ukideo Tvalsawierze...<br />
sulac ar aris dedamiwa<br />
xelaRebiT mxarjveli vinme:<br />
cotas imetebs CvenTvis, Zvelo jigitebo,<br />
sul cotaodens:<br />
mxolod imdens,<br />
wamisofels rom eyofa<br />
marto erTi amosunTqvisTvis!<br />
bendi<br />
SaSvebis bendi isev mofrinda:<br />
TovliT dabardnil qliavze dasxdnen...<br />
oTxni darCenilan...<br />
xmas ar iReben.<br />
nawyeni mzeriT Semomyureben...<br />
SiaT...<br />
sakenki xom Tovlma dafara!<br />
TomaT gorze da:<br />
gaixseneT mzis ukvdavi sagalobeli!<br />
im qalis TmebSi<br />
rom miyvarda, im qalis TmebSi<br />
airia Cemi sityvebi,<br />
Cemi leqsebi,<br />
Cemi xmebi,<br />
Cemi TiTebi...<br />
airia Cemi Zveli autizmi, autaneli...<br />
Cemi gulic,<br />
Cemi warsulic,<br />
ZvelisZveli siRatake, Tanamdevneli...<br />
poezia 13<br />
airia im qalis TmebSi...<br />
da Tan waiRo maSin, roca Sors gaemgzavra...<br />
siRaribe mainc ratom ar damitova –<br />
vekiTxebi xsovnis kedels,<br />
magram yru aris:<br />
is Tvals maridebs<br />
da zurgs maqcevs<br />
da ar mpasuxobs!<br />
Seni dila<br />
RmerTo,<br />
am diliT kvlav gaTenda<br />
guli Cemi: Ramenasvami...<br />
SaSvebis bendma xma daiwminda...<br />
cis dafaze Rrublis naglejiT<br />
varskvlavebi<br />
uxilavis xelma waSala...<br />
Sens naRvlian, fermixdil suraTs<br />
dilabnelSi<br />
raRacis Tqma swadia TiTqos...<br />
es mdinarec<br />
dilas TiTqos araqaur sityvebiT avsebs<br />
da TiTqos Senze mesaubreba...<br />
epilogi<br />
Sens mzes SaveTis Savi wre uvlis:<br />
aq samsjavroze ar mogelian...<br />
mwiro, iwame saswauli bedisweruli:<br />
didi dardi rom gamogelia!<br />
ver vityvi, kidev rames rom veli...<br />
aq mosvla Rirda erTi wamisTvis:<br />
roca SaveTis mzis Camqolveli<br />
samoTxis cremli gulze wamisvi...<br />
gerqva sityva da gerqva gzawvrili...<br />
me bednieri dRemde var amiT,<br />
rom gigrZen RmerTis dardis nawili,<br />
rom gaminaTe gulis wkvarami!<br />
cotac macaleT, Zvirfasebo,<br />
nu gafrindebiT!..<br />
puris narCenebi, limonis naWrebi,<br />
xilfafa, xorbali...<br />
yvelaferi Tovlis sufraze...<br />
xma daiwmindeT, Zvirfasebo,<br />
saca aris, gazafxulis mze amova<br />
aq veRar ivli dardis gareSe:<br />
gmarxavs udabno javriT atanils!<br />
ra gaigone cis muqaraSi:<br />
Tavs rom dageca yornis yrantali!<br />
rac iyo, iyo: veRar idardeb.<br />
aq yofna iqca SenTvis cixedo...<br />
mzis kvals misdie leTes xidamde<br />
ise, rom ukan ar moixedo!
14 proza<br />
literaturuli gazeTi<br />
dasawyisi me-7 gverdze<br />
arCil qiqoZe<br />
Citis da kacis ambavi<br />
ebodi. mgoni, Tavis siamayiT iqamde<br />
mivida, rom Tavad moigona raRac axali<br />
religiis msgavsi, romlis erTaderTi<br />
qurumi da mimdevaric TviTon iyo.<br />
mas sxva ritualebic hqonda... adre<br />
albaT amas ar izamda, amisTvis ver<br />
moiclida, magram bolos sakuTari<br />
Tavi gamoketa Tavis sabrZanebelSi.<br />
iqaurobas zafxulobiTac ki ar tovebda,<br />
roca cxvari ukve mTaSi iyo, xolo<br />
gavarvarebul, tafadqceul qvabulSi<br />
Tomas garda xmis gamcemi aravin hyavda.<br />
yvelaferi gayida, daitova cxvari,<br />
romelic zafxulobiT mTaSi midioda,<br />
zamTarSi ki brundeboda da mravldeboda<br />
da Tevzi, romelic wyalsacavSi<br />
hyavda gaSvebuli da romlis dasaWerad<br />
xandaxan raionidan iZaxebda me-<br />
Tevzeebs. kotejebsac amuSavebda sastumrod<br />
da raRac Semosavali monadireebisgan<br />
da Cveni Cayvanili Tqvennairi<br />
Citebis moyvaruli turistebisganac<br />
hqonda. ese igi, mTeli misi Semosavli<br />
mis wyalSi curavda, mis miwaze<br />
dadioda da frinavda kidec. saxlze<br />
sabolood aicrua guli _ Svilebis<br />
gamo...<br />
_ mefis garda kidev hyavda Svilebi<br />
_ eseTi kaci egeT Svilebs ar imsaxurebs,<br />
_ CurCuliT meubneba Toma. ma-<br />
Sin RmerTi gamiwyra da Sua zafxulSi<br />
Camovedi am WalebSi. mTeli dRe rom<br />
mdinareSi mjdariyavi, mainc ver<br />
grildebodi, iori TiTqos duRda,<br />
uTvalavi koRo, sruliad waSlili<br />
horizonti da gaxurebuli Tunuqis<br />
saxuravi, romlis qveS RamiTac ar iyo<br />
Sveba. gareT kibis safexurze vzivarT,<br />
gverdiT Toma Wrialebs saqanao savar-<br />
Zelze _ fufunebis erTaderT nivTze,<br />
rac ki abadia da rogor Relavs xolme,<br />
Tuki zamTarSi vinme sanadirod Camosul<br />
deputats an gazafxulze vinme<br />
gadamTiel Citze moTvalTvales Tavis<br />
to `uxsenebels~ eZaxis. qaquca TiTqos<br />
arc aiqnevs bars da mainc erTi mokle<br />
dartmiT Suaze Wris Slangze msxvil<br />
sxeuls, romelic wamis win irkaleboda<br />
da saSiSad SiSinebda.<br />
_ erTi vaJi kidev hyavda _ umcrosi.<br />
gonebasusti, faqtobrivad, idioti.<br />
mefes me ramdenjerme Sevxvedrivar<br />
iorze. mamisgan malulad kotejebis<br />
ukan plans eweoda xolme. im meores ki<br />
qaquca arc ki aCenda. cxvenoda aseTi<br />
Svilebi. meoreze amboben, rom normaluri<br />
yofila da mere gagiJebula.<br />
Tavis droze qaqucas ar dauklia mis-<br />
Tvis eqimebi, magram veraferi uSveles.<br />
me is arasodes minaxavs. amboben, rom<br />
patara bavSvis goneba aqvs da pirdabanili<br />
da movlili mxolod dedis da<br />
misTvis miCenili momvlelis wyalobiT<br />
aris, magram xandaxan axerxebs da saxlidan<br />
garbis. Sors ar midis, iqve<br />
sofelSi daexeteba da yvelasagan sigarets<br />
Txoulobs. Tan yvelas erTsa da<br />
imaves eubneba: `xo ici, visi biWic var!~<br />
magiT TiTqos Tavs izRvevs gareT gaparuli,<br />
misTvis ucxo samyaroSi aRmoCenili.<br />
is axsovs, rom viRac magaris<br />
Svilia. misTvis zurgis Semqcevi mama<br />
mainc eimedeba...<br />
_ es tragikuli ambavia.<br />
_ qaqucasnairi kacisTvis ormagad<br />
tragikuli. am qveyaSi SvilebisTvis<br />
cxovroben, yovel SemTxvevaSi, TviTon<br />
sjeraT, rom asea. dovlaTs maTTvis<br />
agroveben. aq, magaliTad, aravis mouva<br />
azrad, Tavis qoneba romelime, vTqvaT,<br />
cxovelTa damcvel organizacias<br />
uanderZos...<br />
_ es sabWoTa mentalobis gadmonaSTebia.<br />
eg droc mova...<br />
_ SeiZleba. oRond manamde qaquca<br />
iorze Tavis mamulSi gamoiketa. is<br />
ufro didi gaqanebis kaci iyo da es<br />
unayofo miwa, Walebi da avSanmodebuli<br />
velebi misTvis xafangad iqca. Tanac<br />
7 - 20 ivnisi 2013<br />
mere vinCesteridan tyvia daaxala, eseve<br />
hyavs sakuTar maranSi gaSlil sufrasTan<br />
Caxocili ori saxelovani ya-<br />
CaRi. imaT ambebs dRemde hyvebian da<br />
`cxonebulebad~ moixsenieben, ufro<br />
Cvevis gamo, Torem isini aravis uyvarda.<br />
codvebi imdeni da, SeiZleba, metic<br />
hqondaT, ramdenic maTi xelobis da<br />
droebis saxelian qalaqelebs, oRond<br />
Tbiliseli yaCaRebisgan gansxvavebiT<br />
ar gaaCndaT stili da sul ar anaRvlebdaT<br />
reputacia. ufro metic, reputacia<br />
ra iyo, ambadac ar gaegonaT da<br />
es maT kidev ufro saxifaToebs xdida.<br />
areulobamde sul patara biWebi iyvnen<br />
_ Cveulebrivi glexis Svilebi da kacis<br />
kvlaSi ucabedad dakacdnen. kidev<br />
kargad mRerodnen... amas yvela aRniSnavda.<br />
maT sofelSi yofila biWebis sim-<br />
Reris gundi, romelsac saTaveSi edga<br />
erTi axirebuli, sikvdilisgan daviwyebuli<br />
moxuci lotbari, romelsac<br />
axsovda ramdenime sruliad unikaluri<br />
xalxuri simRera, maT Soris mxolod<br />
im soflisTvis damaxasiaTebeli<br />
mravalJamieri. ar unda daikargoso! _<br />
jiutad gaiZaxoda da TviTon uSvilZirod<br />
darCenilma mezobeli biWebis<br />
gundi Semoikriba. imaTSi kidev es<br />
ori yvelaze niWieri yofila. xmebi<br />
hqoniaT sul mTlad gasaocari. mere da<br />
mere Searqves kidec momRerali yaCaRebi.<br />
klavdnen da mRerodnen, Zarcvavdnen<br />
da mRerodnen. erTi mesame xma _<br />
bani akldaT da avtomatis kakani iyo<br />
imaTi bani. sul simRer-simReriT Camouares<br />
da xarki daades yvela meRvines<br />
da mevaxSes da bolos fulebis asaxevad<br />
qaqucasac moadgnen. aravis indobdnen,<br />
aravis endobodnen da maran-<br />
Si maTTvis gaSlil sufrasTanac muxlebze<br />
ewyoT avtomatebi. mainc motyuvdnen,<br />
mainc modundnen... imaTze<br />
misacem fulze meti saqmis gakeTeba<br />
dajda, magram eg iyo da eg _ azrad<br />
aRaravis mosvlia qaqucas Sewuxeba _<br />
saxifaTo kacis saxeli daigdo. yaCaRebs<br />
sul TavebSi da gulebSi hqondaT<br />
tyviebi moxvedrili. sanam mezoblebs<br />
dauZaxebda, maspinZelma erT-erTis<br />
makarovidan tyvia cacias xelisgulSi<br />
gaitara, imave iaraRidan erTi-ori<br />
marnis kedelsac daaxala da eg iyo _<br />
daixata suraTi... yaCaRoba da iZulebiT<br />
Tavdacva...<br />
momRerali yaCaRebis dasaflavebaze<br />
moxuci lotbari Turme martodmarto,<br />
calke idga sasaflaoze amosul<br />
uzarmazar cacxvis xes miyudebuli da<br />
gulamoTqmiT tiroda, vin icis, im xeze<br />
ufro beberi. cacxvi xo male izrdeba...<br />
sakuTar saxlSi Setyuebuli ori<br />
cocxali adamianis damxocavi axla<br />
Cems Tvalwin Tavis mwyemsebs umaspin-<br />
Zldeba. imaT kidev wlidan wlamde am<br />
dRes iseTi gaognebuli gamometyvelebebi<br />
aqvT, rogoric albaT xornabujSi<br />
gamomwyvdeul yvelis vaWrebs hqondaT.<br />
erTaderTi yvelaze Soreuli binis<br />
sarqal calTvala axmedas ar aqvs ganwiruli<br />
da bedisweras mindobili saxe.<br />
TbilisSi Cemi kompiuteri misi portretebiTaa<br />
savse da mainc, arcerTi ar<br />
aris srulyofili. am adamians Tavis<br />
erTaderTi TvaliT TiTqos meti aqvs<br />
nanaxi, vidre yvela danarCens, romlebsac<br />
verafriT gaugiaT, gaqanebuli<br />
dolis dros rad uwevT binebis da<br />
col-Svilis mitoveba da amsiSore gzaze<br />
fexiT wamosvla imisTvis, rom im kacis<br />
miZRvnil Rvinos da xaSlamas<br />
daeZalon, vis mimarTac arafers<br />
grZnoben SiSisa da ridis garda. is ki<br />
ar ician, rom didi xnis win am dRes<br />
xornabujis dilegSi yinvisgan sulamoxdili<br />
Tavis TanamoZmis saxsenebel<br />
sufras uzian. Savi mozveri sakuTari<br />
Svilis sibriyviT daRupul kacis saxseneblad<br />
dauklavs qaqucas da amitomac<br />
ver naxavT aq qarTvel mwyemsebs. am<br />
dRes qaquca mxolod urjuloTaTvis<br />
Slis sufras...<br />
_ ki magram, es xom ubralod<br />
cinizmia!<br />
sigarets rom vqaCav, gaRvivebuli<br />
Tambaqo odnav aCens Cemi ingliselis<br />
Txel profils. kidev Cabnelebuli nakrZalis<br />
gadaRma didi Crdilis qedis<br />
siluets varCev.<br />
_ cinizmi mudam Tan axlavs Zalauflebas,<br />
magram am SemTxvevaSi mainc ver<br />
dageTanxmebiT. mgoni, is kaci cinizmis-<br />
Tvis metismetad martivi adamiani iyo,<br />
oRond amas naklad sulac ar vuTvli.<br />
_ Sen mas isev warsulSi moixsenieb...<br />
_ da maqvs kidec saamiso mizezi...<br />
cinizmi ara... es ufro siamayea. qristianoba<br />
amas ampartavnobas uwodebs da,<br />
mgoni, mZime codvadac miiCnevs. am kacs<br />
me mxolod ramdenime weli vicnobdi,<br />
mas mere gavicani, rac rajebam – Cemma<br />
kompanionma _ moifiqra, rom Citebis<br />
cqeriT fulis gakeTeba SegveZlo.<br />
swored maSin daviwyeT gazafxulobiT<br />
mis mamulSi turistebis tareba.<br />
zamTrobiT Tavis kotejebSi is monadireebs<br />
iRebda, gazafxulobiT Cven<br />
CavdiodiT. oRond me privatulad<br />
zamTarSi da Semodgomazec daviwye iq<br />
siaruli. araferSi vuSlidi xels da<br />
mitanda. me mas ramdenime weli vakvirdsavarZelSi<br />
moqanaves naxavs. TviTon<br />
saintereso sanaxavia _ did savarZel-<br />
Si dakarguli patara kaci, iataks fexebiT<br />
rom ver swvdeba da iqidan Camosaxtomad<br />
savarZlis mTeli ZaliT gadaqaneba<br />
uwevs...<br />
netav, rogor Svilebs imsaxurebs<br />
qaquca niavi odnavac ar iZvris. Toma<br />
iqiT ixedeba, sadac sibneleSi batonis<br />
Sublis fanari bJutavs. wylis cisternas<br />
mierTebuli SlangiT qaquca atmebs<br />
rwyavs. dRisiT, papanaqebaSi rom miuSvas<br />
wyali, moiTenTeba da CaixuTeba<br />
nergebi. arc RamiT morwyva uSvelis. eg<br />
atmebi Tomas axirebaa, romelic ulaparakod<br />
ausrula qaqucam, Tumca icoda<br />
am ayalo Tixnarze atmebs gaxareba<br />
ar ewera.<br />
`Cqara, Toma, bari momitane! gvelia<br />
aqa~, _ sibnelidan iZaxis qaquca da me<br />
miwevs baris waReba, radgan iorze gatarebuli<br />
wlebis miuxedavad Toma<br />
egrec ver daeCvia gvelebis mezoblobas.<br />
saxelsac ar ambobs magaTs da marsruliad<br />
mesakuTruli damokidebuleba<br />
hqonda iqaurobis mimarT. Cemnair,<br />
misTvis uwyinar fotoaparatian Tbilisels<br />
Tu aitanda cota xniT da am<br />
dros ori mxridan Semouties. ampartavnoba<br />
swored maSin Seeyara, roca<br />
iorze qristianoba mivida da kidev<br />
jari. pirveli jari iyo...<br />
_ giurza, giurza, falanga var.<br />
rogor gesmis Cemi<br />
giurza rogorc yovelTvis adgilzea<br />
da yvelaferi esmis.<br />
_ giurza, giurza, mexuTe kvadrat-<br />
Si unda Sesvla. damidasture, rogor<br />
gaige isev is TeTri lendroveria,<br />
guSin rom iyo. guSinwinac. damidasture,<br />
gavataro<br />
udabnosferi forma, cal xelSi<br />
msubuqad daWerili avtomati, mWidebiT<br />
gatenili Jileti da sakuTari mniSvnelobis<br />
sruli SegrZneba. guSindeli<br />
glexis Svili da exla ukve komandosi,<br />
Tu kidev raRaca. sruli seriozuloba.<br />
Rimili, simsubuqe da mama-papuri<br />
glexuri eSmakoba samudamod Cabarda<br />
warsuls, darCa mxolod sibriyvemde<br />
misuli movaleobis grZnoba da udabnos<br />
Sxamiani saxelebi...<br />
erT Semodgomazec sasazRvro posti<br />
gadmotanili damxvda da samxedroebis<br />
da qaqucas urTierToba ukve<br />
samudamod gafuWebuli. adre zeviT,<br />
borcvebSi azerbaijanis sazRvridan<br />
or kilometrSi idgnen. magram im<br />
zafxuls etyoba mobezrdaT papanaqebaSi<br />
gavarvarebul vagonSi yofna da<br />
ivrisken daiwies. orkilometriani<br />
sasazRvro zona xuTkilometriani gaxda.<br />
aq TevzaobiT mainc irTobdnen Tavs<br />
da xandaxan wyalSic wvebodnen. Camovidnen<br />
da aRarasdros wavidnen. calTvala<br />
axmedas bina, romlis garSemoc yvelaze<br />
meti duraji budobda da mSrali<br />
xevi, romlis ayaloiani kedlebi sul<br />
yapyapebis da kvirionebis sabudarebi-<br />
Taa daxvretili, sadac xetialsac<br />
araferi sjobia, radgan yovel mosaxvevSi<br />
an kakabi wamogifrindeba, an kurdReli<br />
gagisxlteba anda giurzas SiSini<br />
haerSi gagaSeSebinebs gadasadgmelad<br />
aweul fexs, es yvelaferi<br />
sasazRvro zonaSi moeqca da mexuTe<br />
kvadrati daerqva. kidev im xevSi me<br />
lelianis katis soroc meguleba...<br />
samxedroebi pirdapir dambis meore<br />
mxares dadgnen da yovel gaSvebaze<br />
gvawvaleben mec, Cvens turistebsac,<br />
qaqucasac ki. exla calTvala axmedas<br />
portretis gadasaRebadac aqedan<br />
Sors StabSi aRebuli nebarTva mWirdeba<br />
da kidev yovel jerze udabnosfer<br />
formaSi gamowyobil jariskacebTan<br />
laparaki, romelic verafriT viswavle.<br />
mgoni, mec Cemi mgonia aqauroba da<br />
yovel jerze vfxukianob. an arada, ar<br />
unda iyos Zneli _ manqanidan gadmosvla<br />
da Sinaurulad `biWebs gaumarjos!~,<br />
sulac raionis maRaziidan orlitriani<br />
ludis wamoReba, am mosawyen<br />
adgilas biWebma piri rom gaisvelon,<br />
magram ar gamomdis. verc amaT vitan da<br />
verc sxvebs, vinc aqaurobas mexuTe kvadrati<br />
daarqva da eseni Caayena...<br />
_ giurza, ver gavige, gavataro Tu<br />
ara! nebarTva aqvs. gavataro<br />
_ Sena, da rame sxva ro dairqvaT,<br />
magaliTad maCvi da Txunela, ar mosula<br />
falanga racias eSveba da yuradRebiT<br />
makvirdeba. mec Tvals vusworeb.<br />
ooo, rogor ar miyvars formiani<br />
rom mWams TvalebiT.<br />
_ viTom ratom – ki, guSindeli<br />
glexis Svilia. es oficialuri toni<br />
rom ar hqondes farad afarebuli, sul<br />
odnav bunebrivad rom laparakobdes,<br />
kiloze mivxvdebodi, sadauria. iqneb,<br />
raionic ki gamomecno.<br />
_ ukeTesi iqneboda...<br />
me erTi rame mWirs. reaqcia migviandeba.<br />
xSirad momdis egre... safrTxis<br />
da faTerakisac gvian SemeSindeba<br />
xolme, zogjer ise gvian, rom ukve Cavlilia<br />
yvelaferi. egre jeelobaSi<br />
erTi-orjer ise damigvianda SeSineba,<br />
rom lamis uSiSari kacis saxeli davigde.<br />
_ samyaro gaxdeba ukeTesi, jariskacebma<br />
yvelgan maCvebi, zRarbebi da<br />
Txunelebi rom dairqvan...
7 - 20 ivnisi 2013<br />
literaturuli gazeTi<br />
proza<br />
15<br />
arada, ar SeiZleba. samSoblos damcvelTan<br />
xumroba ar SeiZleba. arc _<br />
samSoblosTan. principSi orive saxifaToa.<br />
_ falanga, gauSvi gaiaros. kiTxe,<br />
sad midis da rodis mobrundeba...<br />
eg Semodgomaze iyo. maisSi turistebTan<br />
erTad sagangebo nebarTviT<br />
xelSi mexuTe kvadratSi Sesulebs iq<br />
aRarcerTi duraji aRar gvxvdeba da,<br />
Tumca axmedas bina carielia da cxvari<br />
ukve mTaSi iyo wasuli, ukiTxavadac<br />
vici, rac moxda _ iqauroba Tofis gasrolili<br />
gilzebiT aris mofenili...<br />
qaquca uarobs: ver gabedavdneno, magram<br />
orivem viciT, mexuTe kvadratze<br />
kontroli sabolood rom aqvs dakarguli.<br />
samxedroebs misi ar eSiniaT da<br />
sasazRvro zonaSi imas sCadian, rac<br />
undaT. duraji kidev beCavia, aqamdec<br />
rogor moitana Tavi, egec mikvirs...<br />
yi-yiyii-yiiyiii! ramdenime frinveli<br />
mainc kivis ivris WalaSi da amieridan<br />
mexuTe kvadratis nacvlad damba<br />
xdeba imaTi saTvalTvalo wertili.<br />
wlidan wlamde gazafxulobiT iq<br />
Slian Cveni ucxoelebi teleskopdamagrebul<br />
samfexebs da rogorc wesi,<br />
erTi-or durajs yovelTvis vpoulobT.<br />
Sors (oRond `svarovskisTvis~<br />
manZili araferia) yvelaze maRal verxvze<br />
koSkiviT aSenebuli TeTrkuda arwivis<br />
budea, iqve axlos beqobis arwivebi<br />
budoben.<br />
_ arwivis ori saxeoba... ase gverdi<br />
gverd... _ ukvirT ucxoelebs, _ es mar-<br />
Tla unikaluri adgilia.<br />
_ uuufs! Was ist das! _ qmris<br />
teleskopSi germaneli ludis mxar-<br />
Savis colma raRacas iseTs miagno, rom<br />
erTkviriani turis manZilze pirvelad<br />
gamxiarulda. qali raRacas uxsnis danarCenebs<br />
da yvela misi naCvenebi mimarTulebiT<br />
asworebs teleskopebs.<br />
dediSobila qaquca iorSia Cawolili<br />
da ganwmendis rituals atarebs.<br />
napirze dalagebul tanisamosTan Toma<br />
ucdis. ese Soridan aTamde teleskop-<br />
Si gamoCenili saidumlo rituali sul<br />
mTlad komikuri Cans. me vici, rac xdeba,<br />
oRond Svabebs da titveli qaqucaTi<br />
aRfrTovanebul imaT colebs arafers<br />
vetyvi. erT zamTars Rorze sanadirod<br />
Camosulma mTvralma deputatma qaqucas<br />
mdinare iordane anaxa. telefoniT<br />
gadaRebul videoSi deputati Tavis<br />
fraqciis wevrebTan erTad wminda<br />
mdinareSi iyo Sesuli. oRond qaqucas<br />
maTze ar darCenia Tvali. qaquca bi-<br />
Turi parlamentarebis miRma iyureboda.<br />
iordane da imis Wala iors miamsgavsa<br />
da mere saxelebis msgavsebaze<br />
daiwyo fiqri. mec gamiziara varaudi,<br />
romelic varaudic ar iyo. ubralod,<br />
gadawyvita, rom ese iyo, rom wminda<br />
mdinares, ufro sworad mis nawils<br />
flobda. amas TviTon miyveboda,<br />
raRacnairad bavSviviT anTebuli... manamde<br />
araferi msgavsi CemTvis ar eambna,<br />
guli erTxelac ar gadaeSala, misi<br />
xuSturebis da ucnauri ritualebs<br />
azrs Tomasgan vigebdi da mivxvdi, berdeboda.<br />
`Tanac, imaT araferi ician,<br />
azrzec ar arian!~ _ da dambis sapirispiro<br />
mxares Soreuli makratelas<br />
qedis cicaboebze patara wertilebad<br />
gamoCenil gamoqvabulebisken da imaT<br />
ZirSi mSenebare monasterisken iSverda<br />
xels...<br />
_ wverebiani kasi moidnen... _ damfrTxali<br />
azerbaijaneli mwyemsebisgan<br />
qaqucam egre Seityo berebis gamoCenis<br />
ambavi.<br />
saukuneebis mere meudabnoe berebi<br />
isev daubrundnen qviSaqvaSi nakveT<br />
senakebs, oRond iqidan jer sxvebi<br />
iyvnen gasaZeveblebi. faskunjebis<br />
wyvils axali sabudaris Zebna mouwia,<br />
imaTi marTve ki erTma morCilma wauyvana<br />
Tavis mSoblebs. gaizrdeba da inadirebso.<br />
TeTr arwivad monaTluli<br />
faskunji Turme axlac im saxlSi cxovrobs,<br />
oRond nadirobis swavlis<br />
survili araferSi etyoba, samagierod,<br />
madas ar uCivis da yvelafers svris.<br />
tyuilad ki ar eZaxian germanelebi<br />
Schmutzgeier-s _ binZur svavs. warmomidgenia,<br />
berebs imaT sabudarSi ra daxvdebodaT<br />
_ Zvlebis da gamoWmuli kus<br />
baknebis grova da kidev suni, autaneli<br />
suni...<br />
`ver gaZleben. zamTari Tu gaatanes,<br />
zafxulis sicxe mouRebT bolos~ _<br />
qaqucam Tavidanve ver aitana Tavis samflobelos<br />
da danarCeni samyaros<br />
sazRvarze dasaxlebuli wverebiani kacebi,<br />
romelTac jer arc ki imCnevda,<br />
mere da mere sxvis dasanaxad viTom arc<br />
ki axsovda maTi arseboba, magram Tavis<br />
pikapiT xSirad midioda im adgilamde,<br />
saidanac gamoqvabulebi kargad Canda<br />
da durbindSi maT ZirSi wamowyebul<br />
mSeneblobas, mofusfuse adamianebs,<br />
raioneli da qalaqeli bobolebis gamogzavnili<br />
masaliT datvirTul manqanebs<br />
aTvalierebda.<br />
ase durbindmomarjvebuli, pikaps<br />
miyudebuli jer kidev Zalian Zlieri<br />
kaci, manqanaSi ganuyreli da mudam<br />
gatenili mokle Savi vinCesteriT tramalis<br />
patruls gavda, oRond Camor-<br />
Ca... TviTonac grZnobda, rom im wlebis<br />
manZilze, rac sakuTar bunagSi gaatara,<br />
raRacas CamorCa. viTom isev mTeli<br />
duniis avan-Cavani icoda da am erTi<br />
bewo saqarTveloSi visac ramis traki<br />
hqonda, yvelas icnobda, yvela masTan<br />
Camodioda sanadirod _ radgan eseTi<br />
sanadiro adgili marTla meore ar iyo.<br />
marto kacma imdeni moaxerxa, rom mis<br />
ukiTxavad aravin gaivlida TofiT<br />
WalaSi, aravin dauvlida mis kuTvnil<br />
alesilebs da sxvagan marTla arsad<br />
iyo amdeni Rori da kakabi. Tbilisel<br />
bobolebs uyvardaT aq nadiroba da mas<br />
mravali wlis manZilze stumrobdnen.<br />
Camodiodnen jer biznesmenebi da qurdebi<br />
da mere igive biznesmenebi maRal-<br />
Cinosan policielebTan erTad.<br />
oRond, qaqucas stumrebi axla jer<br />
monasterSi Seivlidnen, moilocavdnen<br />
da mereRa miakiTxavdnen ivris Walas...<br />
marto qalaqelebi ar iyvnen egre. fulis<br />
moyvaruli da bostanasaviT<br />
gaumaZRari raionis yofili partiuli<br />
mdivnebi, misnairi da masze uaresi mtaceblebi,<br />
visganac Tavis droze qr-<br />
TamiT moipova yvelaferi is, rac<br />
ZaliT ver miitaca, axla did jvrebs<br />
atarebdnen da viTom marto RvTis wyalobas<br />
iyvnen mindobilebi. rogor<br />
xar RvTis wyalobiT... ojaxoba xo gyavs<br />
kargad arian, RvTis wyalobiT... cementis<br />
qarxanas isev amuSaveb exla gaCerebulebi<br />
varT, magram RvTis wyalobiT<br />
iqneba raRac... TviTon monasterSi<br />
erTxelac ar yofila. iq misvlas<br />
siamaye uSlida xels da arc araferSi<br />
sWirdeboda... Tavis samyofi yvelaferi<br />
hqonda. mis mere es yvelaferi mainc<br />
oxrad darCeboda _ esec kargad icoda.<br />
da sanam cocxali iyo kidev, Tavad<br />
iyo wminda mdinaris sexniis da oreulis<br />
mflobeli...<br />
monasterma cxvari ara da saqoneli<br />
ki gaiCina da erT dResac imaTma mwyemsebma<br />
qaqucas TaTrebi gamorekes<br />
misive kuTvnili saZovridan _ kurTxeva<br />
ara gaqvTo! gacofebulma adgilidan<br />
mowyvita pikapi da sul mtveri<br />
adina Saras, magram rac ufro uaxlovdeboda<br />
makratelas qeds, miT<br />
ufro anelebda svlas da bolo mijnas<br />
aRarc gadavida. saRamovdeboda da<br />
Tavis saTvalTvalo alagidan dainaxa,<br />
monastris saqoneli rogor Sedioda<br />
axladaSenebul gomurSi. daRamebamde<br />
manqanaSi ijda. ukve bnelSi daqoqa da<br />
saxlisken uqna piri. raRaca gamotova,<br />
raRacas CamorCa... misi mamuli sul<br />
ufro emsgavseboda xafangs, aqeT<br />
formianis nebarTva iyo saWiro da iqiT<br />
_ wverebiani kacis kurTxeva...<br />
TiTo-orolad misma qarTvelma mwyemsebmac<br />
ki iq daiwyes locvebze<br />
siaruli da mere Tomas eubnebodnen:<br />
monastris saqonels mgelic ki ar<br />
ekarebao...<br />
_ Sen xSirad axseneb mis mamuls, sa-<br />
Zovrebs, wyalsacavs, mdinares, tyes...<br />
mgoni, es uzarmazari teritoria unda<br />
iyos. es yvelaferi mas nayidi hqonda<br />
_ sibneleSi meCveneba, rom ingliseli<br />
amTqnarebs.<br />
_ nayidi ara, ijariT hqonda aRebuli.<br />
ramdenadac me vici, privatizebuli<br />
mxolod sanadiro saxli da kotejebi<br />
hqonda. eg saxli odesRac aiSena<br />
sabWoTa saqarTvelos xelmZRvanelma<br />
vasil pavles Ze mJavanaZem, romelic<br />
nadirobis didi trfiali yofila. iq<br />
Turme xSirad dadioda...<br />
_ es romeli coli Zvirfasi qvebis,<br />
samkaulebis da qurqebis Semgrovebeli<br />
rom yavda<br />
_ amis Sesaxeb me araferi vici...<br />
_ samagierod me vici, mag dros ukve<br />
sabWoTa kavSiris mimarTuleba mebara<br />
da sabWoTa respublikebis liderebis<br />
da maTi ojaxebis qonebaze statiac<br />
maqvs dawerili...<br />
_ ki magram, mJavanaZis coli ra<br />
SuaSia, me qmari vaxsene, romelsac nadiroba<br />
uyvarda... gavagrZelo<br />
_ hqmeni sikeTe.<br />
_ mJavanaZe xSirad stumrobda<br />
ivris Walebs, ris gamoc misi mmar-<br />
Tvelobis dros sanadiro saxls sanimuSo<br />
mdgomareobaSi inaxavdnen. ai, misi<br />
memkvidre ki ar iyo nadirobisken midrekili<br />
adamiani. albaT, ufro sxva<br />
rameebi arTobda, Tuki saerTod hqonda<br />
rame hobi an sisuste. misi mmar-<br />
Tvelobis xanaSi saxli saxelmwifo<br />
balansze rCeboda da adgilobriv<br />
nomenklaturas iq qalebi dayavda imitom,<br />
rom iqauroba Zalian Sors aris<br />
yvelafrisgan... ranairi orgiac ar<br />
unda moawyo, verc coli Seityobs da<br />
verc _ sxva, ufro zemdgomi nomenklatura.<br />
legenda ambobs, rom jer kidev<br />
bavSvobaSi mamasTan erTad cxvarSi wasul<br />
qaqucas unaxavs ivris WalasTan<br />
mdgari mowyobili saxli da gulSi Car-<br />
Cenia. SeiZleba, arc iyos marTali.<br />
mere oTxmociani wlebis bolos iq<br />
wyalsacavis mSenebloba wamoiwyes da<br />
saxlis garSemo muSebisTvis kotejebi<br />
Cadges. iors sairigacio miznebisTvis<br />
agubebdnen. es komunistebis erT-erTi<br />
ukanaskneli didi proeqti iyo da<br />
daagubes kidec mdinare, oRond<br />
sairigacio gayvanilobebze rom midga<br />
saqme, sabWoTa kavSiric damTavrda,<br />
fulic... sul sxvanari dro movida _<br />
axdenili ocnebebis dro da qaqucamac<br />
gulSi CarCenili saxlis da mSenebel-<br />
Ta mipartaxebuli kotejebis privatizeba<br />
moaxdina. maleve moawyo minimaluri,<br />
magram iqaurobisTvis sakmarisi<br />
komfortiT da sanadiro meurneoba<br />
daaregistrira. mag droisTvis<br />
garSemo yvelaferi _ saZovrebi, gorebi,<br />
wyalsacavi da Wala oTxmocdacxrametwliani<br />
ijariT hqonda<br />
aRebuli. es, faqtobrivad, samudamo<br />
mflobelobas niSnavda. Cemi gamoTvliT<br />
maSin ormoc wels mitanebuli<br />
unda yofiliyo da amas plius kidev<br />
oTxmocdacxrameti... bevri gamodis.<br />
vici, es ubralo damTxvevaa, rom Cveni<br />
kanonmdebloba oTxmocdacxrametwlian<br />
ijaras iTvaliswinebs, oRond<br />
qarTvelebisTvis ricxvi cxra usasrulobis<br />
aRmniSvnelia. magaliTad, Cveni<br />
vambobT cxraTvala mze, cxraklituli,<br />
cxra mTas iqiT... aq kidev mTlad<br />
ori cxriani, ese igi, samaradisod, usasruloze<br />
usasrulo droiT daepatrona<br />
iqaurobas...<br />
_ kargia Seni smena, magram mgoni,<br />
Zilis droa SenTvisac da Cemnairi moxuci<br />
mogzaurisTvisac...<br />
Cems gverdiT skami Wrialebs, inTeba<br />
fanari da halogenis Suqi verandis<br />
xis iatakis da moajiris garda verafers<br />
stacebs sibneles. verandis<br />
iqiT kunapeti Ramea.<br />
_ sxvaTa Soris, wminda mdinare arasodes<br />
yofila mis mflobelobaSi. is<br />
mxolod mis miwaze Camodioda.<br />
saqarTvelos kanonmdeblobiT mdinaris<br />
ijariT aReba SeuZlebelia...<br />
_ sauzme, rogorc yovelTvis, dilis<br />
rvaze<br />
_ rogorc yovelTvis...<br />
_ Rame mSvidobis.<br />
_ Rame mSvidobis, ser.<br />
marto vrCebi sibneleSi da jer ar<br />
vici, rom win uZilo Rame melis.<br />
gagrZeleba Semdeg nomerSi<br />
avtoris fotoebi
16 Targmani<br />
literaturuli gazeTi<br />
rasakvirvelia, aq arafers vityvi<br />
politikur anekdotebze, am bolo<br />
dros presaSi rom gamoCnda Cveni arc-<br />
Tu ganebivrebuli mkiTxvelis gulis<br />
mosafxanad, mxedvelobaSi maqvs zepiri<br />
iumoris tradicia, egeb ugergiloc,<br />
Taobidan Taobas rom gadaecema da<br />
lamis yvelas pirze akeria. ZvelisZvel<br />
anekdotebze mogaxsenebT – TuTiyuSebze,<br />
mRvdlebze, rqebdadgmul qmrebze,<br />
monazvnebsa da enabrgvilebze; ase-<br />
Ti anekdotebi kidec SemorCa da<br />
dResac did gasavalSia, Tundac marto<br />
imitom, rom Cveni erovnuli warmosaxvis<br />
uniaToba Segvaxsenos, miTumetes,<br />
Tavyrilobebis dros saTqmelsalaparako<br />
roca Semogveleva, maSin<br />
wamoyofs xolme Tavs.<br />
anekdoti zogjer erTgvari yavarjnis<br />
magivrobasac gviwevs, roca Cveni<br />
warmosaxva, SemoqmedebiTi aRmafrenis<br />
es surogati waiforxilebs xolme. Cven<br />
anekdotebs usiamo suni dahkravs,<br />
sibriyvis, moZvelebul-gacveTilisa,<br />
iseTi, gadamTieli TuTiyuSi rom wamoayrantalebs<br />
dilaadrian; Cven ki<br />
aRarc gvecineba, radgan mTeli cxovreba<br />
amis meti araferi gvsmenia,<br />
zepiradac viciT da verc rasme<br />
sasacilos vxedavT. anekdotis sociologiuri<br />
kvleva rom Cagvetarebina,<br />
mTavari Temisa Tu problemis<br />
gamoCxrekac ar gagviWirdeboda, ase<br />
rom awvalebs Cven koleqtiur cnobierebas;<br />
ai, maSin ki gamomzeurdeboda<br />
seqsi da religia rom yofila mTavari;<br />
amasTan isic didi miamitoba iqneboda,<br />
Tu antiklerikaluri anekdotebis<br />
moZalebas antieklesiurobis niSnad<br />
miviCnevdiT; magram saqme sul piriqi-<br />
Taa; es ufro gadmobrunebuli<br />
klerikalizmia, rwmenaSi orWofobis<br />
maniSnebeli, odiTganve rom mosdgams<br />
espanels, isedac safiqrebel-sadardebeli<br />
ar gamoeleva da Tavisi<br />
mrevlis miRma arc iyureba; xolo Cveni<br />
tradiciuli klerikaluri, Tundac<br />
antiklerikaluri (Tavad gansajeT)<br />
anekdotebi, udieri da ugemovno, ara<br />
marto moqalaqeobriv upasuxismgeblobaze<br />
metyvelebs, aramed imis samwuxaro<br />
maCvenebelicaa, rom espanelma<br />
vera da ver SesZlo Tavisi sulieri<br />
cxovrebis siRrmiseuli siZneleebis<br />
gaazreba. kerZo saubrebSi, roca ki<br />
mRvdlebze SeTxzuli anekdotebi<br />
gamoereva, amas uxamsi xumrobebic mohyveba<br />
xolme. ver vityviT, TiTqos Cveni<br />
xalxi warmosaxvis, fantaziis unars<br />
moklebulia, arada, am anonimuri zepiri<br />
Semoqmedebis avtorebi aSkarad Cveulebrivi<br />
anonimebis avtorebs ufro<br />
emsgavsebian. esec ar iyos, kidev erTi<br />
formac viciT – `plagiati piriqiT~,<br />
rac imas ki ar gulisxmobs, rom sxvisi<br />
SeTxzuli miiTvisos, aramed piriqiT<br />
sakuTari fantaziis nayofi sxvas miaweros<br />
Tu gadaabralos. etyoba, amitomacaa,<br />
rom espanuri anekdotebis umetesobis<br />
avtorebad asaxeleben xolme<br />
xan kuvudos, xan valie-inklans, an don<br />
xasinto benaventes, euxenio o'orss da<br />
selasac ki. magram yvelam kargad viciT,<br />
rom arcerTi anekdoti, rasac<br />
abraleben, arcerT maTgans ar ekuTvnis,<br />
magram espanelebma ratomRac gadawyvites<br />
am saeWvo Sinaarsis, zepiri<br />
Semoqmedebis avtoroba maincdamainc<br />
am mwerlebisTvis daebralebinaT. ratom<br />
albaT imitom, rom amisTana uni-<br />
Wo anekdotebis namdvil avtorebs<br />
rcxveniaT TavianTi fantaziis aseTi<br />
nayofisa, anda sulac Sedegisa eSiniaT.<br />
esec ar iyos, etyoba imasac varaudoben,<br />
rom Tuki sakuTar qmnilebas<br />
cnobil avtorebs miaweren, amiT saku-<br />
Tari Semoqmedebis popularobasac<br />
uzrunvelyofen.<br />
inglisuri anekdotebis umetesobas<br />
an bernard Sous akuTvneben an oskar<br />
uailds, frangulebs – volters, miT<br />
umetes antiklerikalurs. am mwerlebs<br />
marTlac rom SeeqmnaT is anekdotebi,<br />
rasac abraleben, maSin sxvas veRarafers<br />
dawerdnen TavianT sicocxle-<br />
Si. aba, rogor SesZlebda kevedo daewera<br />
Tavisi umSvenieresi nawarmoebebi,<br />
anda vale-inklani rodisRa moaswrebda<br />
Tavisi piesebisa da romanebis SeTxzvas,<br />
Tundac benavente da Sou rogor<br />
moaswrebdnen TeatrisTvis piesebis Seqmnas,<br />
Tundac uaildi yvela Janris<br />
nawarmoebebis SeTxzvas, anda volteri<br />
– `kandidisa~, romeli erTi davasaxeloT,<br />
Tundac dReSi TiTo anekdoti<br />
moegonebinaT, amdens rogor SesZlebdnen<br />
magram raRac mzakvruli mainc<br />
unda iyos nagulisxmevi im `miwera-dabralebaSi~,<br />
Tanac saxelovan, cnobil<br />
mwerlebs rom arCeven, albaT marto<br />
imaze ar fiqroben, rom isini daakninon,<br />
maTi esTeturi Tu adamianuri<br />
Rirsebebi Selaxon, arada uneburad<br />
asec gamodis.<br />
ase da amgvarad, iSviaTi gamonaklisis<br />
garda, albaT anekdotebi arc<br />
aravis SeuTxzavs da arc aravis ekuTvnis,<br />
TavisTavad dabadebulan da egaa,<br />
Tumca zogjer iseTi maxvilgonivruli,<br />
daxvewili, kritikuli anda sulac<br />
fransisko umbrali<br />
anekdotebi<br />
poeturi suliT gamsWvaluli anekdotebic<br />
gamoereva xolme, rom gvenaneba<br />
kidec maTi avtorebi rom ar viciT<br />
vinaa, raTa damsaxurebuli pativi<br />
mivagoT, Cveni madliereba gamovxatoT.<br />
Tumca isic unda iTqvas, rom anekdotebis<br />
umetesoba ugemovno, uazro da<br />
uxamsia, aseT SemTxvevaSi gasagebia,<br />
ratomac ar unda mis avtors gamoCena;<br />
es ki imas hgavs, kaci fanjridan WuWyian<br />
wyals rom gadaasxams da Tan gamvlelebs<br />
gadasZaxebs `frTxilado!~ saxes<br />
ki ar gamoaCens, ar daenaxveba. am<br />
bolo xanebSi CvenSi sakmaod blomad<br />
gamoCnda politikuri anekdotebi; am<br />
Taviseburi zepirsityvierebis Janris<br />
aseT ayvavebas sxva mizezic axlavs; es<br />
Janri maSin ifurCqneba xolme, roca da<br />
sadac oficialurad aqvs sazogadoebas<br />
gamowerili dumili; ase rom politikuri<br />
anekdoti erTgvarad Tavisuflad<br />
amosunTqvas Tu javris amoyras<br />
7 - 20 ivnisi 2013<br />
ufro emsgavseba didi xnis dumilis<br />
Semdeg. aseTi anekdotebi Tundac ima-<br />
Si gvexmareba, rom kargad gavigoT da<br />
davinaxoT sazogadoebrivi cxovrebis<br />
erTgvari mamoZravebeli zambarebi,<br />
Tumca zogjer piriqiTac xdeba; is<br />
anekdotebi, romelTac samarTlianad<br />
daimsaxures `mdare gemovnebis muzeum-<br />
Si~ gamomzeureba, iseTive uxamsi, ugemovno,<br />
gamousadegari narecxi wyaliviTaa,<br />
miT umetes, roca maT cnobil,<br />
Rirseul pirovnebebs, sapativcemulo<br />
adamianebs miaweren, mainc daviwyebisTvisaa<br />
ganwiruli; arada anekdoti<br />
SeiZleba xalxisTvis javris amoyris,<br />
kritikis gzac gaxdes, sakuTari azri<br />
da grZnoba gamoxatos. magram anekdoti<br />
anekdotisTvis, uxamsoba uxamsobisTvis,<br />
nasesxebi warmosaxva Tu fantazia<br />
mainc ver iboginebs, xolo espaneli<br />
Tavisi kulturuli donis amaRlebaze<br />
Tu ixsenebs, `yavarjnebic~ aRar<br />
dasWirdeba. sabednierod imis imedic<br />
gvaqvs da safuZvelic, rom aseTi anekdotebi<br />
sidedrebze, rqian qmrebsa Tu<br />
molaybe TuTiyuSebze TandaTan klebulobs,<br />
ukve kafeebsa da Tavyrilobebzec<br />
iSviaTad ismis amisTana uwmawuri<br />
anekdoti da Wori, radgan Cven xalxs<br />
mainc SemorCa sityvis grZnoba, mdidari<br />
warmosaxva, enis pativiscema, jer<br />
isev cocxlobs tradicia, mama-papaTgan<br />
rom mosdgamT da Tavadac unda gadascen<br />
STamomavlobas, kevedosa da<br />
itis protopresviterisgan naanderZevi<br />
Tu zepiri gadmocemebis gziT<br />
aqamde rom moaRwia. ori bavariuli<br />
ludis mxarSavebisa kidev SeiZleba gavigoT,<br />
romelTa cxovrebaSi araferi<br />
xdeba da marto otosa da fricis anekdotebis<br />
meti gasarTobi araferi aqvT,<br />
magram amas espanelebs ver gaagebineb.<br />
axla, roca Cven wreSi vinme iseTi gamoereva,<br />
romelsac erTi suli aqvs, sanam<br />
aseT uwmawur anekdots an Wors mogiyveba,<br />
maSinve unda adge da gaecalo;<br />
axla mRvdlebis, sidedrebisa Tu seqsis<br />
ambebi aRaravis afiqrebs da aRarc<br />
msmeneli hyavs, amitom aseTi vinme mainc<br />
Tu gamoereva, mas imis uflebac aRar<br />
eqneba, Cven gverdiT ijdes da CvenTan<br />
erTad yava svas. madloba RmerTs, is<br />
Zveli, uxamsi anekdotebi gzas uTmoben<br />
axal, sxart, kritikul, SemecnebiT da<br />
maxvilgonivrul politikur anekdotebs.<br />
espaneli ki rac ufro met wigns<br />
waikiTxavs, codnis wyaros daewafeba,<br />
miT ufro iSviaTad mogviyveba amisTana<br />
ugergilo anekdotebs.<br />
Targmna meri titviniZem<br />
literaturuli gazeTi<br />
saqarTvelos kulturisa da ZeglTa dacvis saministro<br />
saqarTvelos mweralTa saxli<br />
redaqtori irakli javaxaZe<br />
redaqtoris moadgile uCa SerazadiSvili<br />
Jurnalisti Tamar Juruli<br />
mob. tel.: (577)742277; (599)269852; e-mail: litgazeti@yahoo.com