23.12.2014 Views

socialuri sakiTxebi

socialuri sakiTxebi

socialuri sakiTxebi

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

literaturuli gazeTi<br />

#98<br />

7 - 20 ivnisi 2013<br />

gamodis or kviraSi erTxel, paraskeobiT<br />

fasi 50 TeTri<br />

zurab samadaSvili<br />

<strong>socialuri</strong> <strong>sakiTxebi</strong><br />

vigrZeni, moTminebis fialas morigi, patara<br />

wveTi rogor Seemata, magram ver warmovidgendi,<br />

es wveTi Tu erT-erTi ukanasknelTagani<br />

aRmoCndeboda. Cveulebrivi, normaluri<br />

dRe gaTenda _ Tbilisuri amindiT, uxaliso<br />

ganwyobilebiT, nasmurevze gamosvlis surviliT<br />

da dila arc eTqmoda, ase aTi saaTisken<br />

damimesija nucam, arsad dagvekargo, me da<br />

macaco movalT Sens sanaxavado. icis Cemi ambavi:<br />

vetyodi, me ra sanaxavi var, bavSvi<br />

zooparkSi waiyvane-meTqi, amitomac ar dareka.<br />

bevri fiqri arc imis gaazrebas sWirdeboda,<br />

rom deda-Svilis am iSviaTi vizitisgan<br />

Tavs veranairad daviZvrendi da daxmarebisTvis<br />

nikos mivmarTe. niko axalgazrdobaSi<br />

erTi cnobili reJisoris gogoze Seyvarebuli<br />

mousvenari ymawvilkaci iyo. sul erTad<br />

daiarebodnen: funikuliorze, vakis parkSi,<br />

rusTavelze... xan niko miiCqaroda win, amrezili<br />

saxiT da gogo mihveboda cuxcuxiTa da<br />

Tavis marTlebiT, xan _ piriqiT, gabutul da<br />

gaalmasebul gogos niko eficeboda samudamo<br />

erTgulebas. ase iyo Tu ise, maTi urTier-<br />

Tobis Semswreni, ratomRac, darwmunebulebi<br />

viyaviT, am ucnaur wyvils veraferi daa-<br />

Sorebda. magram erT mSvenier dRes cnobilma<br />

reJisorma safrangeTSi darCena gadawyvita.<br />

gadawyvita da darCa kidec. ramdenime TveSi<br />

col-Svilic TavisTan gadaiyvana sacxovreblad<br />

da ase uCumrad, eqscesebis gareSe dasrulda<br />

nikos romantikuli Tavgadasavali.<br />

siyvarulSi xelmocarulma saswrafod Seir-<br />

To coli, zedized ori vaJiSvili gaakeTa da<br />

wonaSic mamapapurad moimata, Tumca axla<br />

ukve kargad moZvelebul am uwyinar istorias<br />

mTlad ukvalodac ar Cauvlia: nikom re-<br />

Jisoris qaliSvilis nacvlad aryis Wiqa Seiyvara<br />

da mas Semdeg xsenebuli Wiqa xelidan<br />

aRar gaugdia.<br />

misi nomeri avkrife, Sevicade, sanam Cveulebisamebr<br />

CaiRrenda _ `gismenTo~ _ da<br />

pirdapir saqmeze gadavedi:<br />

_ nikoloz, _ oficialurad mivmarTe, _<br />

maqvs zeTi, kartofili, kombostos mwnili da<br />

rva lari. ar vici, ra wyalSi Cavvarde, fxizeli<br />

TvaliT rogor vuyuro nucas manWva-grexvas,<br />

Tanac bavSvTan erTad apirebs mosvlas.<br />

ra vqna, kombostos mwniliTa da carieli<br />

kartofiliT davxvde bavSvs SimSiloba TavianT<br />

saxlSi ar eyofaT<br />

_ eh, Zmao, Znelia, _ mipasuxa nikom, _ magram<br />

raRaca moxerxdeba. mag nabozrebs rogor<br />

ar vagino, ai, imas da imas, da imasac (aq is Zmabi-<br />

Webi CamoTvala, romlebic, bedisweris wyalobiT,<br />

qveyanaSi maRal Tanamdebobebs ikavebdnen),<br />

SenisTana kaci umuSevrad ro datoves,<br />

Cemze arafers vambob, me, avad Tu kargad,<br />

coli mainc minaxavs, Sen ki asi wlis dedaSenis<br />

Sesanaxi xar.<br />

advilad mivxvdi, sakuTari problemebi<br />

alaparakebda _ ojaxSi, colis garda, yvelani<br />

umuSevrobdnen. davuyvave, Sevaxsene, rom<br />

dedaCems as wlamde, jer kidev mTeli meoTxedi<br />

saukune eklda, im saginebel xalxs ki bevrs<br />

verafers mosTxovdi, kerZo struqturebica<br />

da sabiujeto organizaciebic, karga xania,<br />

maTi naTesavebiTa da politikuri xelisbiWebiT<br />

iyo gadatenili. mainc iboboqra erTi-ori<br />

wuTi, ginebiT guli ijera da bolos isev Cems<br />

sakiTxs daubrunda.<br />

_ Sen nu idardeb, bavSvs daxvedras movuwyobT,<br />

saSviliSvilod daamaxsovrdeba, _ damaimeda<br />

Seuvali toniT, _ bavSvs ra unda _<br />

dasva kiTxva da TviTonve upasuxa, _ bevri<br />

mofereba, cota tkbileuli, an cota mofereba<br />

da bevri tkbileuli. gasagebad vlaparakob<br />

_ ki-meTqi, daveTanxme. principSi, sakama-<br />

To ra iyo..<br />

rogorc Semdgomi saubridan gairkva,<br />

colisTvis melqioris dana-Cangali mouparavs,<br />

Caubarebia da am operaciidan 5 lari<br />

SemorCenia. Tu finansebs gavaerTianebdiT,<br />

erTi litri WaWac mogvdioda, qaTmis barklebic<br />

da nayinic bavSvisTvis.<br />

_ mand kidev erTi problemaa, _ wamoviwye<br />

moridebiT.<br />

_ kerZod<br />

_ nuca WaWas ar dalevs, luds wrupavs<br />

xolme, bavSvs ki wveni an limonaTi unda davaxvedroT.<br />

_ aha! _ Cafiqrda niko, _ ludi Zviri siamovnebaa.<br />

ramdeni boTli gaviTvaliswino<br />

_ ra ramdeni _ gamecina, _ didi-didi<br />

erTi boTli, varjiSobs yovel diliT, SeiZleba<br />

egec ar dalios.<br />

_ uh, RmerTma daglocos, gulze momeSva,<br />

_ amoisunTqa nikom, _ CaTvale, ro eg problemac<br />

gadavWeriT, magisTanebi momigvarebia<br />

momavali drostarebiT gaxalisebuli<br />

didi, lamazi TefSidan gemrielad momziral<br />

msxals davwvdi: Sokoladisfers,<br />

daTafluls, cvrians... am jiSis msxals Wia iSviaTad<br />

uCndeba, amitom patara, kangadakrul<br />

Rrmuls yuradReba ar mivaqcie (albaT setyva<br />

moxvda odesRac) da siamovnebiT davigemovne<br />

marTlac TafliviT tkbili... uceb, sitkbos<br />

SegrZnebisTanave, gavigone Zvlis tkacani da<br />

mkveTrma, gamWolma tkivilma fexze wamomagdo.<br />

_ fu, Seni! _ SevikurTxe uneburad.<br />

kbilis natexi magidaze davde, aviRe sarke<br />

da yba SeviTvaliere. odnav gabzaruli eSvi<br />

Tavis adgilze damxvda, danarCen kbilebsac<br />

araferi uWirdaT. gamovitane saTvale, lupa<br />

da axla natexis gamokvlevas Sevudeqi. vatriale<br />

aqedan, iqidan: natexi natexs ar hgavda,<br />

aSkarad kbili iyo _ patara, sxva feris da rac<br />

mTavaria _ mTeli. Sevvardi saabazanoSi, avtexe<br />

didZali recxva da xexva... araferma miSvela,<br />

iseTi SegrZneba mqonda, TiTqos bavSvi<br />

SemeWamos... Zalian ucnaurad momeCvena, rom<br />

viRaca lawirakma cxra mTas iqiT kbili moicvala,<br />

SearWo msxalSi, mere msxalma Seisisxlxorca<br />

es oxeri kbili, rogorc raRaca paraziti<br />

da ramodenime Tvis Semdeg Cemi jansaRi da<br />

saRsalamaTi eSvi imsxverpla. warmoudgenlad<br />

mamaZaRlia is bavSvi!..<br />

X-XI<br />

vcadoT:<br />

gulSi aRvadginoT Tamarmefoba!<br />

ieso qristes davemgzavroT<br />

istoriis Zvel udabnoSi!<br />

axalgazrdobis dilasaviT rom gvaklia,<br />

is imedi davibrunoT:<br />

Cveni Zveli fexmosakidi!<br />

aRvadginoT oTxi dRis mkvdari<br />

mamuli Cveni:<br />

didi dardi, Tavzardamcemi!..<br />

modi, gulSi aRvadginoT Tamarmefoba,<br />

wminda dedis dRe gavaTenoT:<br />

da aRvagoT qalaqebi,<br />

arxebi gavWraT<br />

da avmarToT taZrebi da cixekoSkebi!<br />

jarji fxoveli<br />

`udabnos wignidan~...<br />

Tamarmefoba<br />

Tavs davadgaT ukvdavebis oqros gvirgvini!..<br />

vaRiaroT: pirvelmama is aris Cveni:<br />

kaci: naxevradpoeti da naxevradRmerTi...<br />

aRvadginoT Tamarmefoba:<br />

SevabijoT ukvdav xanaSi...<br />

daviCoqoT wminda dedis<br />

daviwyebul samaris karTan!<br />

Cvens Sxamnasvam vel-mindvrebze<br />

da xeobebSi<br />

mgelma da kravma erTad moZovon!<br />

Tamaris droSi gamoviRviZoT:<br />

sxva miwaze, didmefeTa sabrZanebelSi...<br />

iq xom wminda deda Tamars<br />

Tmebs uSlida kojris niavi:<br />

am niavs xom misi oqrosityvebic axsovs...<br />

wminda dedis naterfalebze<br />

aRvadginoT oTxi dRis mkvdari<br />

mamuli Cveni: didi dardi, Tavzardamcemi...<br />

gadavixadoT Cven is omebi<br />

da gulebi da mklavebi<br />

sisxlisRvraSi gamovataroT...<br />

Cvens guliscemas elodeba<br />

Samqori da basiani, cecxldaleuli...<br />

win migviZRvis didi Salva axalcixeli!<br />

naWarmagevis bilikebi gavkvaloT isev...<br />

modiT,<br />

gulebSi aRvadginoT Tamarmefoba!..<br />

xeli gavuwvadoT adamianebs:<br />

uflis saxeliT rom iTxoven TavgametebiT!<br />

vinaxuloT didi SoTa rusTaveli,<br />

wavaweroT istoriis gzisnapirebze,<br />

rom vinc zurgi Seaqcia amqveyniur amaoebas,<br />

is udabnoSi imyofeba ufalTan erTad!<br />

XIII


2 literaturuli gazeTi<br />

esse 7 - 20 ivnisi 2013<br />

amerikeli filosofosi jorj<br />

santaiana erT-erT statiaSi ambobs _<br />

adamianuri civilizaciis mier Seqmnili<br />

Zeglebidan mxolod erTis SerCeva<br />

rom gaxdes saWiro momavali saukuneebisTvis<br />

gadasacemad, es Seqspiris nawarmoebebi<br />

iqnebodao. am sityvebis daweris<br />

Semdeg saukuneze meti gavida, magram<br />

vfiqrob, isini mainc WeSmaritebad<br />

rCeba. uiliam Seqspiris erTi piesa<br />

wakiTxuli Tu ara, scenaze an kinoSi<br />

nanaxi mainc, mgoni, dedamiwaze mcxovreb<br />

TiTqmis yvela zrdasrul adamians<br />

aqvs. TviTon arcTu Soreul warsulSi,<br />

meTeqvsmete-meCvidmete saukuneebis<br />

mijnaze cxovrobda inglisSi,<br />

Tumca mis cxovrebaze bevri araferia<br />

cnobili. mravladaa xalxi, romelsac<br />

ar sjera, rom londonis erT-erTi Teatris<br />

saSualo donis msaxiobma `hamleti~,<br />

`romeo da julieta~, `mefe liri~,<br />

`grigali~ da kidev ocdaaTze meti piesa<br />

Seqmna, romelTagan umetesoba<br />

Sedevradaa aRiarebuli. ralf emersonic<br />

ki, romelic Seqspirs kacobriobis<br />

saukeTeso poetad miiCnevs, sinanuls<br />

gamoTqvams misi uferuli cxovrebis<br />

gamo da Civis, rom maSindelma<br />

britaneTma ver SeZlo, saTanadod daefasebina<br />

epoqis yvelaze naTeli goneba.<br />

Seqspiri meTeqvsmete saukuneSi daibada,<br />

romelzec erTma frangma istorikosma<br />

zustad Tqva, rom `meTeqvsmete<br />

saukune – es gmiria~. geografiulma<br />

aRmoCenebma uecrad gaafarToves<br />

samyaros sazRvrebi. dedamiwa imaze<br />

gacilebiT didi aRmoCnda, vidre aqamde<br />

warmoedginaT, xolo axal miwebze<br />

ara marto mogzauroba, aramed maTze<br />

dasaxleba da aTvisebac SeiZleboda.<br />

evropam wamyvani mdgomareoba moipova<br />

samyaroSi, is mdgomareoba, romelic<br />

mxolod meoce saukunis meore naxevar-<br />

Si daikarga sisxlismRvreli msoflio<br />

omebis Sedegad, romlebmac misi adamianuri<br />

da dampyrobluri resursebi<br />

daSrites. Seqspiris axalgazrdoba<br />

elisabed pirvelis mmarTvelobas<br />

daemTxva, rodesac britaneTma maSindeli<br />

msoflios uZlieresi saxelmwifos<br />

– espaneTis Tavdasxma moigeria da<br />

sakuTar imperias Cauyara safuZveli,<br />

imperias, romelSic `mze arasdros Cadioda~.<br />

es kapitalizmis Camoyalibebis,<br />

reformaciisa da religiuri omebis<br />

Jamia, roca melanqoliuri, apokalifsis<br />

momlodine gviani Suasaukuneebis<br />

Semdeg renesansma da humanizmma axali<br />

SesaZleblobebis kari gauRo evropis<br />

mosaxleobas. Soreul kontinentebTan<br />

erTad maT sakuTari Tavi, saku-<br />

Tari warsuli aRmoaCines da daibrunes<br />

antikuri epoqa, romelic yoveldRiuri<br />

kulturuli cxovrebis nawili<br />

gaxda. aRorZinebis epoqis mowinave adamians<br />

uamravi ram moeTxoveboda da<br />

mravali ram icoda. is erkveoda<br />

rogorc poeziaSi, aseve filosofiasa<br />

da maTematikaSi, samxedro saqmeSi, astronomiaSi,<br />

kartografiasa da gemis<br />

marTvaSi. is erTdroulad meomaric<br />

iyo da mecnieric. mamaci zRvaosnebi<br />

didi ialqniani xomaldebiT, moZvelebuli<br />

rukebiT, mxolod qaris Zalis,<br />

kompasisa da varskvlavebis daxmarebiT<br />

ise, rom Roris SaSxisa da Tbili wylis<br />

meti araferi hqondaT sakvebad, ukidegano<br />

okeaneebs seravdnen _ okeaneebs,<br />

romlebic gadaulaxavi winaaRmdegobebis<br />

nacvlad uecrad ucxo qveynebTan<br />

damakavSirebel gzebad iqcnen.<br />

saerTod, imdroindeli mamakacebi<br />

Zalian bevrs mogzaurobdnen – fexiT,<br />

cxeniTa Tu gemiT. maTTvis es iyo saSualeba,<br />

gasuliyvnen yoveldRiurobis<br />

CarCoebidan da Tan rac SeiZleba meti<br />

simdidre moexveWaT, meti miwebi daepyroT,<br />

sakuTari cnobiswadili daekmayofilebinaT,<br />

mravali ram enaxaT, Sors<br />

gaevrcelebinaT sakuTari sarwmunoeba<br />

da Tu saWiro iyo, gaqceodnen maT,<br />

vinc am sarwmunoebis gamo devnida.<br />

amdeni gamoCenili adamiani, Sesa-<br />

Zloa, arc erT epoqas ar hyavda. marto<br />

inglisSi erTdroulad ormocamde<br />

cnobili poeti da dramaturgi cxovrobda.<br />

maSindelma evropam perikles<br />

droindel saberZneTsac ki gadaaWarba<br />

brwyinvale SemoqmedTa da uSi-<br />

Sari gmirebis raodenobiT. es adamianebi<br />

yoveldRiurad cvlidnen samyarosac<br />

da masze warmodgenasac. istoria<br />

mxolod erTeulebs warmoaCens, magram<br />

maT miRma aTasebi, milionebi dganan,<br />

romlebic ubralod akeTeben imas, rac<br />

admiralma nelsonma brZana trafalgaris<br />

brZolis win: `dae, yvelam saku-<br />

Tari movaleoba Seasrulos~. kolumbis,<br />

vasko da gamas, magelanis, dreikis<br />

da raleis gverdiT uamravi, aTasobiT<br />

Cveulebrivi adamiani iRvwoda, Sromobda,<br />

mxarSi edga mamac meTaurebs an<br />

ubralod, kargad akeTebda sakuTar<br />

saqmes. istorikosi Teodor momzeni<br />

werda, rom romis respublikis istoriaSi<br />

ar yofila Zveli welTaRricxvis<br />

mexuTe-meoTxe saukuneebze ufro<br />

didi aRmSeneblobis periodi, magram im<br />

droidan TiTqmis aravis saxeli ar SemogvrCa,<br />

radgan moqalaqeebi sakuTar<br />

gandidebas qveynis keTildReobaze<br />

zrunvas amjobinebdneno. generali<br />

makarturi ambobda meore msoflio<br />

omis Semdgom iaponiaze: `arasdros<br />

irakli qasraSvili<br />

Seqspiri – Cveulebrivi adamiani<br />

jorj santaiana<br />

arcerTi qveyana ar yofila ase ganadgurebuli<br />

da arasdros arcerTi qveyana<br />

ase swrafad ar aRmdgara ferflidano~.<br />

warmatebul reformebTan er-<br />

Tad es ubralo iaponelebis damsaxurebac<br />

iyo, romlebic dResa da Rames<br />

asworebdnen SromaSi da ar eswrafodnen<br />

imas, rom maTi portreti maincdamainc<br />

gazeTSi yofiliyo gamoWimuli.<br />

aseTive adamianebi meTeqvsmete saukuneSi<br />

mezRvaurebad da oficrebad msaxurobdnen<br />

gemebze, vaWrobdnen da Tvi-<br />

Tonve daatarebdnen saqonels erTi<br />

qalaqidan meoreSi, amzadebdnen iaraRs<br />

mtris mosagerieblad, awyobdnen da<br />

beWdavdnen wignebs, kvebavdnen jars da<br />

mSvidobian moqalaqeebs, arTobdnen<br />

maT Teatraluri warmodgenebiTa da<br />

leqsebis deklamaciiT. es Cveulebrivi,<br />

SeumCneveli xalxia, kanonmorCili,<br />

sakuTari qveynis, patara qalaqis, megobrebisa<br />

da ojaxis moyvaruli. Seqspirs<br />

yovel piesaSi gamohyavs isini.<br />

aseTia erTguli horacio _ hamletis<br />

megobari, keTilSobili gonzalo _<br />

mefis moxuci mrCeveli `grigalidan~,<br />

pizeli aznauris Svili luCencio _<br />

`Wirveulis morjulebaSi~ da kidev<br />

mravali sxva. ratomRac mgonia, rom<br />

msaxiobi uiliam Seqspiri sakuTar<br />

piesebSi swored maT rolebs asrulebda<br />

_ imitom, rom sulier siaxloves<br />

grZnobda aseT personaJebTan. am adamianebs<br />

gonivruli, racionaluri sawyisi<br />

SemoaqvT dauokebeli vnebebiT gajerebul<br />

auxsnel samyaroSi. sakuTari<br />

sikeTiT, WkuiT, TavdadebiT icaven<br />

qveynierebas qaosisagan, ukaviaT igi,<br />

rogorc atlants eWira cis TaRi, raTa<br />

ar Camovardniliyo da ar gaesrisa<br />

ugunuri kacobrioba. borxesi werda _<br />

indoelebs sjeraT, rom amqveynad yovel<br />

TaobaSi arsebobs oTxi keTilsindisieri<br />

adamiani mainc, romlebzec<br />

dgas samyaro da romlebic amarTleben<br />

mis arsebobas uflis TvalSi. `Zvel<br />

aRTqmaSi~ RmerTi mzad iyo, daendo<br />

codvili qalaqi, Tuki masSi aTi mar-<br />

Tali kaci mainc aRmoCndeboda. Tanbian,<br />

Sexvedrisas esalmebian erTmaneTs,<br />

cdiloben, kargad moawyon sakuTari<br />

saxli da ezo, inarCuneben xalxur<br />

tradiciebs, qmnian folklors, zrdian<br />

Svilebs, uyvarT sicocxle, RvTismoSiSebi<br />

arian da rodesac Zala SeswevT,<br />

mzad arian moyvasis dasaxmareblad.<br />

Cveulebrivi adamianebi idealurebi<br />

ar arian (amqveynad idealuri<br />

arc araferia), maT bevri nakli aqvT,<br />

Cveulebrivi adamianis nakli, romelmac<br />

SeiZleba, mezobels uCivlos sasamarTloSi<br />

daubrunebeli valis gamo an<br />

unebarTvod inadiros sxvis mamulSi,<br />

isini drodadro zedmets svamen, roca<br />

megobrebi ewvevian da satrfialo<br />

leqsebsac uZRvnian `Savgvreman qalbatons~,<br />

magram mravali `gamoCenili istoriuli<br />

pirovnebisgan~ gansxvavebiT<br />

aTasobiT adamians ar swiraven sasikvdilod<br />

mxolod Zalauflebis Senar-<br />

Cunebis, pativmoyvareobisa Tu fanatizmis<br />

gamo. isini ufrTxian sxvisi bediT<br />

TamaSs, radgan grZnoben, rom amis<br />

gamo odesme TviTonac SeiZleba iqcnen<br />

saTamaSod bedisweris xelSi.<br />

yoveldRiur cxovrebaSi swored<br />

aseTi, Cveulebrivi adamiani iyo uiliam<br />

Seqspiri – kargi msaxiobi, saimedo<br />

megobari, patiosani moqalaqe, praqtikuli<br />

kaci, romelmac sakuTari<br />

SromiT moaxerxa adgil-mamulis SeZena<br />

mSobliur qalaqSi da aznauris wodebis<br />

miReba. naTesavebi, mezoblebi, megobrebi,<br />

kolegebi endobodnen da Semweobasac<br />

Txovdnen. isic xels umarTavda<br />

londonSi Casul gasaWirSi Cavardnil<br />

Tanamoqalaqes, agvarebda mdidar<br />

stratfordel memamulesa da adgilobriv<br />

Tems Soris warmoSobil gaugebrobas,<br />

exmareboda naTesavs Svilis<br />

daqorwinebaSi. marTalia, auracxeli<br />

Tavgadasavlis epoqaSi britaneTs ar<br />

gascilebia, magram gana amis gamo uaresad<br />

werda sokratemac sul samjer<br />

datova aTeni, magram mis gonierebas<br />

amiT araferi daklebia. Seqspiri rom<br />

iseve Sepyrobili yofiliyo sakuTari<br />

Tavis gandidebiT, rogorc misi me-<br />

amedrove samyaroSi wesieri, normaluri<br />

xalxis raodenoba gacilebiT<br />

metia _ gamodiT quCaSi da yoveli fexis<br />

nabijze gadaawydebiT maT. ras ar<br />

uwodeben amgvar adamianebs revoluciis<br />

apologetebi, aristokratiuli<br />

filosofiisa Tu ubralod, bohemuri<br />

cxovrebis mimdevrebi – biurgerebs,<br />

obivatelebs, burJuebs da kidev aTas<br />

sxva rames. isini TiTqos mxolod imisTvis<br />

arseboben, rom didi adamianebis<br />

fonad gamodgnen, taSi daukran narcisizmiT<br />

daavadebuli romelime egoistis<br />

eqscentrul gamoxdomebs, sazarbazne<br />

xorcad iqnen gamoyenebuli<br />

gavlenis sferoebis gadanawilebisas,<br />

qimeruli imperiebis SeqmnisTvis warmoebul<br />

brZolebSi an sawvavad _ msoflio<br />

revoluciis xanZrisaTvis. arada,<br />

isini brbo ki ara, saSualo fenis warmomadgenlebi<br />

arian, romlebic erTi<br />

SexedviT arafriT gamorCeuli cxovrebiT<br />

cxovroben _ diliT samuSaoze<br />

midian da saRamos Sin brundegobari<br />

ben jonsoni, saidumlo saxelmwifo<br />

davalebebi Seesrulebina da<br />

gaurkvevel viTarebaSi, CxubSi moeklaT,<br />

rogorc kristofer marlo,<br />

politikuri represiebis msxverpli<br />

gamxdariyo, rogorc Tomas kidi, mravali<br />

weli emsaxura dedoflis karze jon<br />

lilis msgavsad an sakuTari codvebis<br />

sajarod momnaniebeli, miusafari gardacvliliyo<br />

robert griniviT, iqneb<br />

Tanamedrove JamTaaRmwerelTa meti<br />

yuradReba miepyro mis cxovrebas an<br />

Tundac sikvdils, magram is sanimuSo<br />

moqalaqe iyo da arafriT gamorCeuli<br />

– arc Zalian mdidari, arc Raribi, arc<br />

didebuli warmomavlobis, arc ubiri,<br />

arc samefo karTan daaxloebuli, arc<br />

miyruebul provinciaSi Cakarguli,<br />

arc wamyvani rolebis Semsrulebeli,<br />

arc uniWo, ucnobi msaxiobi. maSin,<br />

roca Zvirfasi qvebiT morTul tanisamosSi<br />

gamowyobili didebulebi<br />

mravalricxovani msaxurebis TanxlebiT<br />

amayad daabijebdnen qalaqis<br />

quCebSi sakuTari gansakuTrebulobis<br />

sademonstraciod, xolo xelosnebis<br />

yovel amqars sakuTari RerbiTa da<br />

formiT mohqonda Tavi, am adamians<br />

saerTod ar hqonda Tavis gamoCenis,<br />

sakuTari yofis saaSkaraoze gamotanis<br />

survili da rom ara megobrebis mier<br />

gardacvalebidan Svidi wlis Semdeg<br />

gamocemuli TxzulebaTa sruli krebuli,<br />

misi piesebis umravlesoba Sei-<br />

Zleba, samudamod dakarguliyo.<br />

Seqspiri, romelic georg brandesis<br />

TqmiT, `cxovrobda da mokvda, rogorc<br />

erTi mravalTagani~, mxolod imiT gansxvavdeboda<br />

asiaTasobiT Tavisi Tanamemamulisa<br />

da milionobiT evropelisagan,<br />

rom geniosi iyo, erT-erTi<br />

udidesi kacTa Soris. aravis ise srulyofilad<br />

ar gamouxatavs adamianis<br />

mravalferovneba, misi buneba, miswrafebebi,<br />

SiSebi da survilebi, ar<br />

daunaxavs yofierebis siRrme da<br />

ubraloeba, rogorc am stratfordelma<br />

moqalaqem moaxerxa. is<br />

dros ar xarjavda siuJetebis<br />

mofiqrebaze, TiTqos enaneboda saku-<br />

Tari talanti `Savi samuSaos~ Sesrulebaze<br />

gaeflanga. is mza istoriebs iRebda<br />

Zveli qronikebidan an ukve arsebuli<br />

piesebidan, gadaakeTebda maT da<br />

Sedevric mzad hqonda. am mxriv, pirveli<br />

post-modernisti mweralic ki Sei-<br />

Zleba vuwodoT. legendaruli mefe<br />

midasiviT, rasac Seexeboda, oqrod anu<br />

namdvil xelovnebad aqcevda. amave<br />

dros, Seqspiri Cveulebrivi adamiania<br />

da swored amitom kargad esmis ara<br />

marto mefeebisa da didebulebis, ampartavani<br />

romaeli mxedarTmTavrebisa<br />

da macdunebeli egvipteli dedoflis,<br />

aramed trabaxa raindebis, msaxurebis,<br />

masxarebisa da sastumros diasaxlisebisac.<br />

is kacobriobas warmoadgens<br />

da amitom kacobriobis yoveli<br />

warmomadgeneli misTvis axlobelia.<br />

imisTvis, rom ukvdavi piesebi<br />

weros, ar aris aucilebeli, maincdamainc<br />

sayovelTao TayvaniscemiT iyos<br />

garemoculi da gamvlelebi pativiscemis<br />

niSnad Tavs xridnen mis danaxvaze.<br />

es, piriqiT, xelsac SeuSlida, radgan<br />

Tavdaxrili adamianis saxis garCeva<br />

Znelia.<br />

rTulia, danamdvilebiT Tqma, Seqspiri,<br />

upirvelesad, dramaturgia Tu<br />

poeti. rene genoni erT-erT statiaSi<br />

amtkicebs, rom samoTxeSi myofi adami<br />

gansakuTrebuli, gariTmuli eniT<br />

saubrobda. es yvela Tanamedrove enis<br />

winapari uZvelesi proto-ena Zalian<br />

waagavs im poetur metyvelebas, romliTac<br />

Seqspiris gmirebi mimarTaven<br />

erTmaneTs mis saukeTeso piesebSi. goeTe<br />

werda, ingliseli dramaturgis<br />

yvela nawarmoebi romeliRac uxilavi<br />

wertilis garSemo trialebso. Tvi-<br />

Tonac didi poeti iyo da kargad icoda,<br />

rom filosofosebi da mecnierebi,<br />

mwerlebi da Teologebi, saxelmwifo<br />

moRvaweebi da mxedarTmTavrebi Sesa-<br />

Zloa, eZeben WeSmaritebas, magram mas-<br />

Tan yvelaze metad miaxloebas swored<br />

poetebi axerxeben, rom poezia sinamdvileSi<br />

jadosnobis erT-erTi saxeobaa.<br />

swored am mouxelTebel, zogjer ase<br />

dasasruli me-6 gverdze


7 - 20 ivnisi 2013<br />

marto miabijebda Ramisgan CaSavebul<br />

qviSaze, samosi jvalod qceoda da<br />

grZel, dafleTil nakuwebad ekida<br />

Camomdnar, CiriviT damSral tanze.<br />

gauxeSebuli WaRara TmiT davercxlili<br />

wveri mkerdamde swvdeboda da<br />

misi Rerebi nemsebiviT erWoboda maRali<br />

xeljoxis wverSi Cavlebul,<br />

damtvreul frCxilebian TiTebSi, win<br />

ki isev udabno, sicariele, siCume iyo.<br />

mowmendil caze TeTrad kiafobdnen<br />

wvrili varskvlavebi da didi mTvare<br />

da maTi Suqisgan ganaTebuli qviSiani<br />

borcvebi CaSavebuli zRvis talRebiviT<br />

moedineboda misken, Sors ki, am ukacuri<br />

naxatis boloSi, miwisa da cis<br />

SeerTebis zolze muqi mTebis grexili<br />

iZireboda lurj nislSi.<br />

welSi moxriliyo, mxarze diagonalad,<br />

TeZosken, Zroxis tyavisgan Sekerili,<br />

erT dros yavisferi, axla ki<br />

uferuli da mTvaris Suqze alaplapebuli<br />

CanTa gadaekida da nela, magram<br />

mtkiced miapobda qviSas, SiSveli, quslebdaxeTqili,<br />

binZuri fexebiT. Tavs<br />

naWris kapiuSonSi malavda, romelic<br />

sabaniviT gadafareboda, gauxeSebul,<br />

WuWyisgan nacrisfrad qceul grZel,<br />

WaRara, xuWuWa Tmas.<br />

irgvliv siCume idga, borcvebze aqaiq<br />

TeTrad elvarebdnen cxovelebis<br />

Zvlebi, mxolod xandaxan, Soridan<br />

daberili qari Tu aaglejda gorakebs<br />

qviSis Rrubels, maSin mgzavri dabla<br />

xrida Tavs, kapiuSonSi malavda danaoWebul,<br />

naoWebSi qviSis Sav zoleb<br />

Camjdar saxes da jiutad agrZelebda<br />

gzas.<br />

mere misgan xelmarcxniv qviSis tal-<br />

Ram zrda daiwyo, maRla wavida, katasaviT<br />

aiwowa, aekra kriala cas, did<br />

mTad iqca da misi grZeli, Savi Crdili<br />

damrecad gawva miwaze.<br />

ucnobi Soridanve SeamCnia, mTis<br />

ZirSi rom ijda marto did qvaze, muxlebi<br />

moekeca, zed banjgvliani xelebi<br />

Semoexvia da miwas dahyurebda. ecva<br />

ubralod _ tyavis sandlebi SiSvel<br />

fexebze, uferuli jvalo, Tavze daglejili<br />

grZeli kapiuSoni da rom ara<br />

muxlebze SemoWdobili TiTebi, romlebsac<br />

erTmaneTSi aTamaSebda, mTvaris<br />

Suqisgan ganaTebuli qvis wveti an<br />

qandakeba gegoneboda.<br />

_ gamarjoba, _ odnav daukra Tavi<br />

mgzavrma.<br />

_ wyali gaqvs _ Tavauwevlad<br />

hkiTxa qvaze mjdomma, xma hqonda boxi<br />

da Zlieri.<br />

_ maqvs, _ miugo mgzavrma, CanTaSi<br />

Caacura xmeli xeli, tyavis maTara amoiRo<br />

da ucnobs gauwoda.<br />

muxlebze SemoWdobili TiTebi gaixsna,<br />

grZelma, banjgvlianma marjvena<br />

xelma maTara gamoarTva, Tavi moxsna,<br />

kapiuSonis bnel siRrmeSi Seacura, gaisma<br />

yoryis xarbi xma da uferul<br />

jvaloze Sav wertilebad daeSva, wylis<br />

wvrili wveTebi.<br />

_ axhhhhhhh! _ marcxena xeli Semala<br />

ucnobma kapiuSonSi, etyoba tuCebi<br />

moiwminda, xelmeored moiyuda maTara,<br />

Tavi daaxura, mgzavrs daubruna:<br />

_ madlob! _ uTxra Tavauwevlad<br />

da isev muxlebze SemoiWdo xelebi.<br />

mgzavrma maTara SeajanjRara. mTlianad<br />

daecala ucnobs. CanTaSi Caido<br />

da Tavi daukra. cota xani Cumad iyvnen,<br />

mTvaris vercxlisfer SuqSi moqceulebi,<br />

bolos mgzavrma wasvla daapira.<br />

_ gaaqvs kidev wyali _ moesma<br />

uknidan.<br />

moixeda, ucnobi isev ise, Tavdaxrili<br />

da muxlebze xelebSemoWdili<br />

ijda qvaze.<br />

_ ara, _ Tavi gaaqnia mgzavrma.<br />

_ maSin ratom ar miTxari araferi,<br />

roca wyali mTlianad dagilie _ TiTebi<br />

gaatkacuna ucnobma.<br />

_ ar vici, _ mxrebi aiCeCa mgzavrma.<br />

_ ratom ar gabrazdi, ar meCxube<br />

ar gamomglije xelidan<br />

_ me ara maqvs imis ufleba, rom vinmeze<br />

gavbrazde!<br />

ucnobma Tavi awia da kapiuSonis<br />

siRrmeSi didma Tvalma TeTrad airekla<br />

mTvaris Suqi.<br />

_ saiT midixar _ hkiTxa, odnav<br />

ukan gadaiwia da xelebiT daeyrdno<br />

qvas.<br />

_ iqiT, _ kaSkaSa varskvlavisken<br />

aniSna mgzavrma da mklavamde gamouCnda<br />

gamxdari xeli.<br />

_ eZeb vinmes<br />

_ ki.<br />

_ vis<br />

_ zustad ar vici, mxolod msmenia<br />

im kacze.<br />

_ aaaa, Senc erT-erTi imaTgani xar<br />

da durglis Svils eZeb, ara _ Tqva<br />

ucnobma da gadaixarxara, misi usiamovno<br />

sicili swrafad gaiSala Sav udabnoSi.<br />

_ veZeb, _ RimiliT upasuxa mgzavrma,<br />

_ Sen ici, vin aris gsmenia<br />

_ minaxavs, _ mouWra ucnobma.<br />

_ rogoria _ qviSaze dajda mgzavri.<br />

_ Cveulebrivi, rogori unda iyos<br />

lado kilasonia<br />

literaturuli gazeTi<br />

_ Cemma Zmebma, _ wyenis erTi bgera<br />

ar gaparvia xmaSi, ise upasuxa ucnobma.<br />

_ ki, magram ratom memkvidreobis<br />

gamo _ hkiTxa mgzavrma.<br />

_ a, ha! ha! ha! ha! _ axarxarda ucnobi<br />

da mTvaris Suqze lamaz xazad<br />

aelvarda didi, TeTri, meCxeri kbilebi,<br />

_ daaxloebiT. ras geubnebodi a,<br />

ho, gamorCeuli marTlac aris-meTqi,<br />

da ici, riTi sityviT.<br />

_ da ras ambobs egeTs<br />

_ rom es samefo warmavalia, rom<br />

moaxlovda zeciuri samefo, rom is<br />

swored am maradiuli samefos xelmwifis<br />

Svilia da rom vinc irwmunebs da<br />

gahyveba mamamisis, mefis sityvas, mxolod<br />

is gadarCeba.<br />

mgzavrs usiamovneba daetyo saxeze.<br />

ucnobi udabnoSi<br />

_ amboben, rom RmerTis Svilia!<br />

_ xo, amboben.<br />

_ da Cveulebrivia _ gaukvirda<br />

mgzavrs.<br />

ucnobi isev axarxarda.<br />

_ rogor gavxarT yvelani erTmaneTs,<br />

raRac ro daijeroT, aucileblad<br />

saswauli gWirdebaT. moica, gamovicno,<br />

giTxres RmerTis Sviliao da<br />

dakunTuli, lamazi uZleveli meomari<br />

warmogidga ara Tvalwin maxviliT an<br />

SubiT xelSi da mbzinavi fariT, herakle!<br />

a, ha! ha! ha! ha!<br />

_ ara, ubralod gamorCeuli, ar<br />

vici, rogor da riTi, magram gamorCeuli.<br />

_ eee, ro geubnebi Cveulebrivi, ese<br />

igi Cveulebrivia, gamxdari, banjgvliani,<br />

magram erTi ram marTali Tqvi,<br />

Trakielo jariskaco, gamorCeuli<br />

marTlac aris...<br />

_ saidan ici, vin var _ fexze wamovarda<br />

mgzavri da xeljoxs CasWida<br />

TiTebi.<br />

_ dawynardi, moxuco, _ siciliT<br />

uTxra ucnobma, _ varskvlavisken rom<br />

gaiSvire xeli, mklavze amotvifruli<br />

niSani gamogiCnda, jariskacis niSani,<br />

kilo Trakiuli gaqvs, eg ari da eg.<br />

magram mgzavri aRar damjdara,<br />

idga da qvaze sanaxevrod gadawolil<br />

ucnobs Sehyurebda.<br />

_ saxe damanaxe! _ uTxra bolos.<br />

_ rad ginda _ daaxvedra iman.<br />

_ minda vicode, vis velaparakebi!<br />

_ sul es damtkicebebi, _ CaiburdRunma<br />

ucnobma, gasworda, xelebi qvas<br />

moaSora, kapiuSoni gadaiwia, mTvaris<br />

Suqma wamSi CamoaSora sibnele da mgzavrmac<br />

dainaxa: marcxena Tvalis Savi,<br />

usicocxlo bude, grZeli, Savi Tma da<br />

damaxinjebuli, Rrma iarebSi Camjdari<br />

saxe xazebad rom gasdevdnen farTe<br />

Subls, cxvirs, yvrimalebs, Semdeg dabla<br />

midiodnen da xSir, Sav wverSi<br />

ikargebodnen.<br />

_ vin giqna es _ wamocda gaognebul<br />

mgzavrs.<br />

_ ra iyo ar gjera mefis sityvis<br />

qarma Savi qviSis farda wamoSala<br />

miwidan.<br />

_ yofilxar romelime mefis<br />

qveSevrdomi _ CaekiTxa ucnobi.<br />

_ ki, _ cas gaxeda mgzavrma.<br />

_ rogori iyo<br />

_ vin<br />

_ Seni mefe!<br />

mefe moxuciviT eWviani da bavSviviT<br />

daundobeli iyo da miuxedavad imisa,<br />

rom mTeli cxovreba erTgulad emsaxureboda,<br />

mxolod orjer hyavda<br />

nanaxi. pirvelad bavSvobaSi, rodesac<br />

mamis mxrebze Semoskupulma dainaxa _<br />

mewamul labadaSi gaxveuli, Txeli,<br />

fermkrTali, SavTmiani, rogor gamovida<br />

sasaxlis yvelaze maRali koSkis<br />

qongurze, iq, sadac verc erTi Subi, qva<br />

an isari, SeZaxilic ki ver miswvdeboda<br />

da wvimasaviT gadmoayara moedanze Seyril<br />

brbos oqros monetebi; da meored,<br />

rodesac ukve meoTxe aTwleuls gadacilebulma<br />

da misi sisxliani brZanebebis<br />

SesrulebiT damZimebulma, Seabija<br />

sasaxlis kedlebSi da naxa is, ramac ase<br />

gaaoca da Sezara.<br />

mefem taxti RalatiT, veragobiT<br />

Caigdo xelSi, erT umTvaro Rames vercxliT<br />

nayidi mkvlelebiT Seesia sasaxles<br />

da mTeli Tavisi ojaxi amoxoca _<br />

deda, mama, Zma, ZmisSvilebi, mxolod da<br />

daindo, masaviT SavTmiani, fermkrTali,<br />

galeuli. colad daisva, Tumca<br />

verc mas mieCvia, borotebiT da sisxliT<br />

mosuls mudam boroteba, SeTqmuleba<br />

elandeboda yovel kunWulSi<br />

Casafrebuli rom eloda mis CaZinebas,<br />

or TveSi mSier afTrebs miugdo, isev<br />

mtrebs miubrunda da mzisgan daxeTqil,<br />

damSral miwaze nela gaxoxdnen<br />

sisxlis wiTeli gvelebi.<br />

da rac ufro farTovdeboda,<br />

izrdeboda qveynis sazRvrebi, miT<br />

ufro da ufro Rrmad imaleboda mefe<br />

sakuTari sasaxleSi, miT ufro da<br />

ufro acarielebda mis oTaxebs, miT<br />

ufro da ufro eWviani da sastiki xde-<br />

proza 3<br />

boda, msaxurebis moWril Tavebs<br />

hkidebda mTavar moedanze aRmarTul<br />

maRal Subebze, SanTiT aSanTvinebda,<br />

xel-fexs, saxes umaxinjebda mtrebs,<br />

ojaxebianad wyvetda vezirebsa da erT<br />

dros mis karze saqmianad mofusfuse<br />

mrCevelebs iqamde, sanam misma<br />

gamzrdelma, moxucma, cbierma tor-<br />

Cilmac ar aikrifa guda-nabadi da marto<br />

ar datova amodena sanaxevrod Cabnelebul<br />

sasaxleSi.<br />

mefem dacva Semoartya sasaxles,<br />

ucxo tomis meomrebis cocxali<br />

oTxkuTxedi, abjarSi da iaraRSi Camjdari<br />

jaWvi, romelic RamiT vercxlisfrad,<br />

dRisiT ki oqrosfrad brwyinavda<br />

ruxi kedlebis fonze, rogorc<br />

samajuri moxucis majaze, saerTod<br />

gawyvita kavSiri gare samyarosTan da<br />

erTaderTi, riTac xalxi igebda misi<br />

arsebobis Sesaxeb, iyo dabzaruli, xavsmodebuli,<br />

mitovebuli sasaxlidan gamosuli<br />

morigi giJuri sisxliani,<br />

uazro brZaneba da axali ucxo tomis<br />

meomarTagan gaCenili sartyeli, zeda<br />

fenad rom edeboda pirvels da ase<br />

dausruleblad.<br />

meored rom ixila mefe, sasaxles<br />

uzarmazari maxrCobelas rkalebiviT<br />

Semohxveoda eqvsi Soreuli ucxo mxaridan<br />

mosuli daqiravebul meomrebis<br />

razmi, eqvsi sxvadasxva tomi, sxvadasxva<br />

ena unda gagevlo im muxis Zveli,<br />

mtvriani alayafis SesaRebad, romlis<br />

iqiTac, rogorc ambobdnen, cxovrobda<br />

mefe, eqvsi degustatoris<br />

pirSi unda gaReWiliyo saWmeli da ase<br />

lorwovan fafad qceuli unda<br />

gauCinarebuliyo dabzarul kedlebs<br />

miRma, rom mas mefis piri Sehxeboda,<br />

imasac ambobdnen, rom mefe didi xnis<br />

mkvdari iyo, ConCxad qceuli ido romeliRac<br />

bnel oTaxSi da misi saxeliT<br />

qveyanas sasaxles Semortymuli pirveli<br />

ucxo tomelTa rkalis meTauri mar-<br />

Tavda, romelic yvelaze axlos iyo<br />

muxis karTan.<br />

magram mere mefem is ixmo, ufro sworad,<br />

uTxres, rom gixmobso da manac<br />

sxvebisgan SeumCneveli, mxolod gulis<br />

siRrmeSi akankalebuli nabijiT gaiara<br />

eqvsive rkali, TvalebSi Sexeda eqvsive<br />

ucxotomel razms, jariskacebs, eWviani,<br />

daundobeli, mxecuri gamoxedviT<br />

rom xravdnen rogorc mSieri ZaRli<br />

Zvals, xeliT Seexo swored im muxis<br />

karis mZime zedapirs, miawva, RrWialiT<br />

SeaRo, sasaxlis bnel xveulebSi Seabija,<br />

ori dRe-Rame eZeba mefe ukacur,<br />

binZur koridorebSi, civ, obobis<br />

qselebiT dafarul talanebSi, odes-<br />

Rac mdidrul, mitovebul oTaxebSi,<br />

romlis Wrela-Wrula ferebi mTlianad<br />

Caeylapa wlebis ganmavlobaSi<br />

dadebul nacrisfer mtvers da bolos<br />

rogorc iqna ipova, erT-erT qvis senak-<br />

Si SekuWuli, Tbil pledmogdebuli,<br />

Wraqis SuqiT ganaTebul magidaze<br />

daxrili, gadaSlil rukas rom Cahkirkitebda<br />

gafacicebuli, ulmobeli,<br />

xarbi, SeSinebuli moTeTro-mocisfro,<br />

avadmyofurad fermkrTali saxiT, gadaTeTrebuli<br />

warbebiT, galeuli xelebiT,<br />

romlebzec katorRelis borkilebiviT<br />

ekida Zvirfasi, am sifrifana<br />

kanisa da TokiviT wvrili majis<br />

fonze uzarmazarad qceuli samajurebi<br />

da moWutuli, mudam bnelSi yofnisgan<br />

TxunelasaviT dawvrilebuli avi<br />

TvalebiT.<br />

mefem brZaneba gadasca, is ki idga.<br />

uyurebda am veeberTela bnel labirinTSi<br />

gamomwyvdeul, Cakargul, aCrdilad<br />

qceul sifrifana moxucs, mxolod<br />

Zveli nestiani rukiT, avi<br />

moWutuli TvalebiT, ulmobeli TiTebiT<br />

da wvrili, qaliviT mkivana xmiT,<br />

mzeze gausvlelad rom marTavda<br />

amodena qveyanas da grZnobda mTel im<br />

saSinel, yovlismomcvel martoobas,<br />

SiSs, ubedurebas, romliTac gaJRen-<br />

Tiliyo iqauroba da ver ijerebda...<br />

_ kidev, durglis Svili ambobs,<br />

giyvardeT erTmaneTio, giyvardeT ara<br />

marto moyvasi, aramed mteri Tqvenio!<br />

ucnauria, ara _ gamoarkvia fiqrebidan<br />

ucnobis sityvebma.<br />

_ ara, _ miugo mgzavrma.<br />

_ ra, ara gyvarebia odesme mteri<br />

_ ki... ufro sworad, imas vyvarebivar<br />

mgoni, _ Cumad, TiTqos TavisTvis<br />

dasasruli me-6 gverdze


4 poezia<br />

literaturuli gazeTi<br />

dodo WumburiZe<br />

ciklidan _ `sinaTle<br />

balaxis Teslidan~<br />

***<br />

Wvinta _ frinvelia mindvris,<br />

Tavze macnesaviT damfrens,<br />

mere Walebisken mihqris,<br />

mwvane abzindebSi CaTvlems.<br />

fiqri moreviviT miTrevs,<br />

vidre ocnebiT vSli afrebs...<br />

Wvinta _ frinvelia mindvris,<br />

isic ocnebebSi dafrens.<br />

zeca saguramodan<br />

xan wvims, xan mzea, xanac qari tyeebSi brazobs,<br />

maisis Rame mosirmula axali mTvariT,<br />

nislo, qulebad dawyobilo qaTqaTa caze _<br />

nu mefarebi, damanaxe ufali TvaliT...<br />

***<br />

Jami micuravs, viT mdinare,<br />

igrZen, gaxede,<br />

aTas saocar rames misi dena gvaxvedrebs,<br />

ar daijero, yvela tyuis, yvela pirferobs,<br />

ufro iqeben sakuTar Tavs, Cven rom gvaqeben...<br />

***<br />

gmiri ara var, arc wmindani, arc moRalate,<br />

adamiani var ubralo, sanTlad vanaTeb,<br />

qali var, visac SeuZlia miwad iqces da<br />

zed atarebdes, ar iTxovdes sxvisgan arafers...<br />

Sen arkvev _ Suqi ratom qrebao,<br />

saRamo ratom dadardianda.<br />

xidi Camtydari gaxsovs fazisTan,<br />

vcdilobdi SenTvis raRac nazis Tqmas,<br />

nimfebi frendnen, Wala aresis<br />

qalkiopes da friqses alersiT<br />

savse iyo da TrToda siamiT,<br />

da orionis cidan cialiT<br />

frTa gaeSalaT gzebsa da azrebs,<br />

RvTismSoblis Sobis taZarTan naZvebs<br />

tkbilad eZinaT, iyo gviani<br />

ros netareba bedma marguna:<br />

uflis sityvis da nebis ziarma _<br />

yaribma karze momikakuna...<br />

***<br />

o, verc vgrZnobT, ufali Cvens sulSi rasac debs,<br />

locvani sulier simtkices gagviCens,<br />

Svilebi vuyvarvarT, gvaridebs gansacdels<br />

da did samsjavrozec ieso agvirCevs...<br />

zedazenis salocavSi<br />

Savi kabiT Semosili zedazenis salocavSi,<br />

yofa gamsubuqebula, Svidi beri galobs caSi.<br />

aqve maTTan ufalia,<br />

angelosebs uxariaT<br />

utkbilesi galobani.<br />

gza xsnilia da naTeli, brwyinavs beris kabac,<br />

xorcic,<br />

sxva ar aris araferi, garda Svidi beris locvis.<br />

iTxove da ar mgonia, ar mogeces, rasac iTxov,<br />

aris sruli harmonia _ caSi kibe adis TiTqos,<br />

amkobs namyos, kvebavs mermiss<br />

aRtyineba utyvi mesis,<br />

zedazenSi Svidi beris<br />

Cumi locva utkbilesi...<br />

gadaeSalaT qolgad.<br />

ias vuTxari turfasa:<br />

Rirsvarmca Senda xilvad<br />

miende Cvensas ufalsa,<br />

ar SeuSinde yinvas.<br />

nugeSi yalbi gamodga,<br />

xma gabzaruli mqonda,<br />

martosuli da sabralo<br />

iac CemsaviT TrToda...<br />

***<br />

dapirebuli xelTaTmanebi<br />

SerigebisTvis ki ar gesrole, _<br />

suli moviTqvi da beds davnebdi<br />

da minda Cemi meti gesmodes.<br />

gzaze mtveria, vardebs vin dayris,<br />

vercki gavivli, Tu ar gavriske,<br />

marcxniv klde aris, waval pirdapir,<br />

waval pirdapir, an mdinarisken...<br />

7 - 20 ivnisi 2013<br />

***<br />

Citebi esevian gadamkil napurals,<br />

caze nisls TiTqosda gaSlili Tmebi aqvs,<br />

wvimaa, WalebSi gadarbis Sxapuna<br />

da qarebs Cakrulni vaSlebi Tbebian.<br />

mindvris ucveTela Tavs qaris msxverplad Tvlis,<br />

coxnis xar-kameCi saTibSi moclilad<br />

da blebs, rom iqneven wveroebs xmlebiviT,<br />

xSiri totebidan Saqari mocvivaT.<br />

***<br />

kolxeTi saocrad Wreldeba,<br />

qalRmerTi rea rom arwevda_<br />

axla nimfebi nislis Tmebs varcxnian,<br />

hefestom _ xalibma mWedelma _<br />

xarebi aietis daWeda<br />

da cecxlismfrqvevlebad aqcia.<br />

¡<br />

***<br />

cxovreba Cemi _ aris qalis gamocdileba,<br />

vinc gaiara siyvarulic, tanjvac, cvlilebac,<br />

modi da Cumad waikiTxe, mSvido asulo,<br />

Sens momavalze ufro meti gecodineba...<br />

***<br />

TiTqos dRes iyos is dRe, qarTl-kaxeTs<br />

Sah-abasi rom Semoesia,<br />

guli micems da sulSi bgerebi<br />

Cumad Cadian da iq kvnesian,<br />

_ o, iberiav, gasabrwyineblad nuTu amaod<br />

eli mesias...<br />

moxuci kaci mova da metyvis: _<br />

vin moereva am eklesias!...<br />

***<br />

ager, niblia budes aSenebs,<br />

Zelqvis foTlebSi TiviT farTxunobs,<br />

swrafad darbian nakadulebic,<br />

mTebic fiqroben _ gaizafxulon,<br />

Tavbrudamxvevad frenen peplebi, _<br />

am mindvrebis da tyeTa erTgulni,<br />

ise gabrwyinda mTeli qveyana, _<br />

angelozebs surT daisadguron...<br />

qalTa monastris keliaSi<br />

Zveli keliidan suni dis Taflis da sakmevlis,<br />

suliwminda aq aris, vigrZeni, Riaa sarkmeli.<br />

locvis Semdeg kversa Wams purisas<br />

dedao gamxdari,<br />

maRal kiparisTa totebSi<br />

irweva amaRlebis saydari.<br />

mTvare arc amodis,<br />

ise gaagulisa zamTarma,<br />

sinaTle kelaptris amod dis,<br />

Taflis suniT tyeebi damTvralan.<br />

mere, tkbili iesoc Camova _<br />

qari rom gaavrcelebs ocnebebs,<br />

Suqad mogvexveva,<br />

civ keras aunTebs<br />

monazvnis keliebSi mlocvelebs...<br />

***<br />

Tebervlis ruxi dRe idga,<br />

Tovda, Tovda da Tovda,<br />

uceb, RobesTan davlande:<br />

ia CemsaviT TrToda.<br />

meTovliebs da JivJavebs<br />

erTi ambavi hqondaT,<br />

fiWvebi qarebs Walebze<br />

***<br />

Cveni saxli, Zveli saxli, suros nebas dahyva,<br />

Seni saxe aRar moCans sarkeebis murSi,<br />

dauvlia venaxis da yanis piri mayvals,<br />

Winkebic ki gaqceulan, gombeSo wevs WurSi.<br />

arc yiyinebs, arc xmas iRebs, WriWinac dums ukve,<br />

mkvdari are bindebs miaqvs, akaciiT nayars,<br />

oTaxebSi sanTlebs vanTeb da sakmevels vukmev<br />

da dro ase sevdiani ocnebebSi gamyavs.<br />

***<br />

`Cemi dReebi gadaxrili CrdiliviTaa~...<br />

fs.101-12<br />

Semodga es Rame maRlobze _ sicocxlis Zeglad,<br />

Seexo mTovare verxvebis rbil foTlebs vnebiT,<br />

momwyinda marto da siyvaruls davuwye Zebna,<br />

momwyinda wuxili da Cumad movZebne mtrebi.<br />

iqneba maT miTxran: ra aris, rac unda mqondes,<br />

rom laRad vicxovro da bedniereba vimko,<br />

godebis kedelTan kvlav ieremia godebs<br />

da usamarTlo Jams Tanamemamule miyofs.<br />

Crdilebs gadaawvens, kiparisebisas, mze grZlad,<br />

Cemi dReebia _ mtverSi Cacvenili Tvlebi,<br />

***<br />

mdinareebi hgvanan qveyanas, da ufro metic,<br />

adamianebs,<br />

sadac Cndebian, sadac midian,<br />

im miwis bedi adardianebT,<br />

vin vgavarT rions, vin engurs, aragvs,<br />

qsans, iors, algeTs, anda alazans,<br />

vin patara rus, uxmod mimavals,<br />

mdinareSi rom kvdeba lamazad.<br />

***<br />

mReris Citi, bardebSi mayvalia mwife,<br />

mReris Citi martivad, kvnesis, ki ar mReris,<br />

yinvis feri ereva Camaval mzes, wiTels<br />

da xmas zari eparvis uimedo Relvis.<br />

modi CemTan, Ciora, nu Camalav niskarts,<br />

gayinul frTebs gagiTbob, sabralod rom iqnev,<br />

wuTisoflis wesia: imarjvebs, vinc riskavs,<br />

sadac aris sicocxle, sikvdilia iqve...<br />

***<br />

wyali dis aqve, taZris ezoSi,<br />

beberi muxa kldeSi fesvebs Slis,<br />

elvebis Semdeg ca gakrialda,<br />

Cans rogorc sarke...<br />

dagagvianda...


7 - 20 ivnisi 2013<br />

idgeba kvlav Rame maRlobze sicocxlis Zeglad<br />

da mTvare Caikravs xeebis rbil foTlebs vnebiT.<br />

***<br />

molodini siyvarulis<br />

gzis dasasrulamde ivlis,<br />

damRlelic da mSvenieric, wamieric, samudamoc,<br />

ase balaxebSi gTesos _ SeuZlia mxolod ivliss,<br />

varskvlavebTan gasaubros da sizmrebTan gamudaros.<br />

ori Citi, ori sevda Tavze ise damfarfatebs _<br />

axal ambebs velodebi, vusmen ezoebSi cicrebs,<br />

imedebi ZvelisZveli, TiTqos gahyva nislis fardebs,<br />

araferi xdeba,<br />

modis Semodgomis sinacrisfre.<br />

mTeli yofa ocnebebi, survilebi, molodini,<br />

oblis kveri unda dacxves, unda axdes, _ damajereb,<br />

Tan icini da mimtkiceb, rom viqnebi bolo gmiri,<br />

vinc dros, flids da matyuaras, Cems yofaSi<br />

gavaCereb...<br />

***<br />

es Ramec ise miedineba,<br />

rogorc mtkvrisaken qsani,<br />

es Ramec ise udaburia,<br />

Cqamic ar ismis, Cqamic.<br />

es Ramec ise gamogvecleba,<br />

rogorc fexTaqveS miwa,<br />

viT qviSas, masac ise wagvarTmevs<br />

wyali, JamiviT Cqari.<br />

***<br />

raRac xdeba, miwas gaaqvs guguni,<br />

alvas tydeba, gadareuls, toti,<br />

me ra vici, ratom kvnesis bulbuli,<br />

an ras moTqvams bnel RameSi Woti.<br />

vici erTi, _ Jami mkacri rom ars,<br />

literaturuli gazeTi<br />

poezia<br />

sulis salbuns ver ipovebs martvili,<br />

marti veRar aakvnesebs romanss _<br />

Tu tirifi mdinarispir ar tiris.<br />

katabarda mwvane Robes kocnis,<br />

sajinibos aRar adevs urduli,<br />

saxlSi, rogorc Zvel senakSi, _ locvas<br />

mivecemi... da ikvnesebs bulbuli.<br />

***<br />

ra aris, saiT miiCqari, vis an ras eZeb,<br />

caSi mbrwyinavi mtvris marcvlebi migacileben,<br />

mtredebi wynarad miirTmeven Tivis Tesls mzeze<br />

da gazonebi verc amCneven drois cvlilebebs.<br />

Senc ginda rame ar icode gulgrili drois,<br />

arc Tavganwirvis, arc simxdalis, krulvis, zeimis,<br />

vakis parkis win dgaxar, moCans karibWe trois,<br />

delfos samisno, romis gza da kolizeumi...<br />

aleqsandre orbelians<br />

unda vidardoT sibneleSi Caketilebma:<br />

ver gamogvzardes istoriis gakveTilebma.<br />

ixseneb didi papis cremls da agetireba,<br />

ra mZime aris yaCaRis jaWvi!...<br />

modian ufro Tamamebi, ufro cetebi,<br />

arad rom uRirT jinjilebi, epoletebi,<br />

imperatoris qebiT daSvrnen cru poetebi,<br />

diTirambebiT cxovreba ar Wirs!..<br />

Sen asjer kvdebi, salafavs rom Rorebs uyrian,<br />

roca icvleba imaT Soris mSvidad rolebi,<br />

es miwa Cveni ki ar aris, ufals upyria,<br />

ver daakleben am qveyanas rames Rorebi.<br />

aq uflis nebiT naTels akmevs naTlismcemeli,<br />

leoniZea, solomoni, misi mrCeveli,<br />

aq dodaSvilis da ilias aCrdili dadis,<br />

da kidev, Seni tkivilebi, mourCeneli...<br />

5<br />

nasesxebi<br />

debiuti<br />

mamuka gogoliZe<br />

drogamoSvebiT mze<br />

bJutavs ZlivsZlivs,<br />

(Tvea aprilis)<br />

moelian karg aminds<br />

tirZniss.<br />

moedineba Releebi<br />

TavpirismtvreviT,<br />

nakadulebi iCqarian<br />

CuxCuxiT xvneSiT,<br />

orpiri qaric ar iSurebs<br />

Zalas da Rones,<br />

mokled, am wvimam<br />

xom Segvikla suyvela xelSi.<br />

mimodis xalxi kantikuntad,<br />

borgavs lelexi,<br />

iotisxelac aRaraa imedi xvalis,<br />

miwa wyalia, xolo<br />

zeca aris qvemexi,<br />

CamoSvavdeba sadacaa<br />

erTbaSad xvamli.<br />

cotac da lamis dagvemxoba<br />

Tavze cargvali,<br />

kargaxania ar mosula<br />

TqeSi amgvari.<br />

TavianT fiqrebs miscemian<br />

axla mesxebi,<br />

ra usaSvelod gaiwela<br />

es nasesxebi!<br />

qviTineben mTebi<br />

qviTineben sibneleSi mTebi,<br />

albaT Tofic gavardeba velad,<br />

gaisusa adrindeli xmebi,<br />

midamos rom ayruebda Zvelad.<br />

ar minaxavs mze jer amisTana,<br />

daiwrita Rele alag-alag,<br />

metismetad igrixeba wkneli,<br />

nekerCxali atkacunda xmeli.<br />

yvavilebi Sesevian mindvrebs,<br />

gafuyula siberisgan muxa,<br />

am weliwads gaatanos iqneb...<br />

xeobebSi CanCqerebi wuxan.<br />

moelvare saxe<br />

moelvare saxe,<br />

gaRviZeba makrTobs,<br />

ukve meramdened<br />

Sevadaro mnaTobs.<br />

Sevisruto TiTqos<br />

galeuli susti,<br />

saxelic ar vici<br />

me sulelma zusti.<br />

modioda dinjad<br />

qaSueTTan guSin,<br />

saxe iyo misi,<br />

Tu yvavili nuSis.<br />

kafandara tani,<br />

surneli ki atmis,<br />

sikiskase mgoni<br />

gadafara am Tvis.<br />

velodebi im wuTs,<br />

velodebi im wams,<br />

dilas omaxians,<br />

dilas Tundac sisxams.<br />

gavbedav da vetyvi,<br />

ra jandabas mizams!<br />

Seni cqeriT reti<br />

rom damesxa, is var!<br />

asea saqme<br />

asea saqme, aRaraa<br />

sunTqvis xalisi,<br />

mieces ra cecxls<br />

uyoymanod, kacma<br />

ar icis.<br />

ar Cans jer kidev<br />

naperwkali, sadac<br />

anTia,<br />

arc Ramesa aqvs<br />

mniSvneloba,<br />

aRarc ganTiads.<br />

gulSemoyrili<br />

angariSobs muxa<br />

danakliss,<br />

isea qarTli,<br />

ar gauxsnis albaT<br />

dana kbils.


¡<br />

6 esse<br />

literaturuli gazeTi<br />

dasasruli<br />

axlo da zogjer ase Soreul yofierebis<br />

RerZs utrialebs Seqspiri. igi<br />

cdilobs, upasuxos umTavres kiTxvas:<br />

ras niSnavs, iyo adamiani cxovreba sinamdvileSi<br />

arc SeSlilis mier<br />

moTxrobili ambavia da arc samyaroa<br />

mxolod Teatri. aq yvelaferi metismetad<br />

realuria da swored ase aRiqvamen<br />

mas piesebis gmirebi. tyuilad xom<br />

ar gaCnda cnobili gamoTqma: `Seqspiruli<br />

vnebebi~. is mudam Seaxsenebs Ti-<br />

Toeul mayurebels, rasac zogjer isedac<br />

vgrZnobT, magram xSirad gvaviwydeba:<br />

Cven ara varT mxolod miwis,<br />

yoveldRiurobis nawili, Cven raRac<br />

ufro mniSvnelovanis, kosmosuri wesrigis<br />

nawili varT. Zalian bevr ubralo<br />

adamians surs, magram ver axerxebs<br />

amis gamoxatvas. da ai, gamoCnda maTive<br />

msgavsi, maTi Zma, ubralo kaci, obivatelis<br />

Sesaxedaobis provincieli miwaTmflobeli,<br />

romelsac RmerTma unari<br />

mianiWa, yvela maTganis nacvlad ilaparakos.<br />

im epoqaSi, roca mosaxleobis<br />

sami meoTxedi uwignuria, adamianebTan<br />

sasaubrod man yvelaze xelmisawv-<br />

irakli qasraSvili<br />

Seqspiri – Cveulebrivi adamiani<br />

domi, yvelaze demokratiuli gza –<br />

Teatri airCia. mas SeuZlia, moZvelebuli,<br />

uvargisi piesebi gadaakeTos da<br />

sicocxle STaberos maT – taxtwarTmeuli<br />

princis SurisZiebis sisxliani<br />

drama `yofna, ar yofnis~ filosofiur<br />

tragediamde aiyvanos da gaugebrobiT<br />

gamowveuli SeyvarebulTa<br />

SemTxveviTi TviTmkvlelobidan samyaros<br />

yvelaze samwuxaro ambavi Seqmnas.<br />

am kacs araviTari mokrZaleba ar<br />

aqvs, magaliTad, iulius keisaris mimarT,<br />

romelic brZoliT mopovebuli<br />

amqveyniuri didebis simbolo iyo<br />

saukuneebis ganmavlobaSi da misi mkvleli<br />

– tiraniis gulwrfelad moZule<br />

brutosi ufro ainteresebs. mas Sei-<br />

Zleba ar aqvs Camoyalibebuli mwyobri<br />

cxovrebiseuli filosofia, romelic<br />

yvelafers axsnida, amqveynad yvela<br />

movlenas sakuTar adgils miuCenda. an<br />

ki SesaZlebelia aseTi yovlismomcveli<br />

moZRvreba hqondes vinmes eWviT, medidurobiT,<br />

cnobismoyvareobiT, siyvaruliTa<br />

da imedgacruebiT Sepyrobil<br />

mokvdavTa Soris Seqspiri cdilobs,<br />

gaiazros yofierebis fragmentuloba<br />

da erTianoba, cxovrebis yvela<br />

kunWulSi Seixedos, aTasgvar mdgomareobaSi<br />

gviCvenos adamiani, gaxsnas<br />

misi xasiaTi da bediswera. mis gmirebs<br />

Sorisaa hamleti, es `sakuTari Tavis<br />

gamo sasowarkveTilebaSi Cavardnili<br />

kacobriobis RaRadi~, henri mexuTe _<br />

idealuri guram xelmwife doCanaSvili<br />

da raindi, garyvnili<br />

da veragi dedofali tamora da<br />

Wkviani da didsulovani qalbatoni<br />

porcia. Seqspirma icis, rom samyaro<br />

iracionaluria da cdilobs, sxvadasxva<br />

cxovrebiseuli SemTxvevebis<br />

meSveobiT gasaRebi moargos mas, is<br />

mcireodeni mainc gaigos, risi aRqmis<br />

unaric adamians aqvs. `bevri ram hxdeba,<br />

horacio, zecad da qveynad, rac<br />

filosofosT sizmrad arc ki molandebiaT~.<br />

is gveubneba, rom samyarosa da<br />

adamianis bolomde Secnoba SeuZlebelia,<br />

magram unda ecado, sakuTari Tavi<br />

ipovo amqveynad. swored es idea aer-<br />

Tianebs mis tragediebsa da komediebs.<br />

Seqspiri qristiania da kargad<br />

icis, rom ufali amqveynad ara mefeebsa<br />

da brZenkacebs, mwignobrebsa da<br />

farisevlebs ewvia, aramed ubralo me-<br />

Tevzeebi da mwyemsebi airCia mociqulebad.<br />

imitom, rom am adamianebis<br />

gulebi sufTa iyo, maT sakuTari<br />

Tavis ki ara, RvTis gandideba surdaT.<br />

am Cveulebriv adamianebs yovelgvari<br />

ampartavnebis, mbrZanebluri Tu mentoruli<br />

kilos gareSe SeeZloT, esaubraT<br />

TanamoZmeebTan da isinic usmendnen<br />

da sjerodaT maTi. aseTive<br />

gasagebi eniT gvesaubreba uiliam Seqspiric,<br />

es renesansis epoqis diadi<br />

winaswarmetyveli, dedamiwis yvelaze<br />

rTuli da yvelaze martivi poeti. misi<br />

nawarmoebebi erTnairad sainteresoa<br />

soflis klubSic da brodveis<br />

scenazec. Seusabamobebic ki, romlebic<br />

piesebSi gvxvdeba, magaliTad,<br />

bermudis kunZulebis xmelTaSua zRva-<br />

Si moTavseba an daniuri fulis erTeulad<br />

funtis moxsenieba, ubralo adamianuri<br />

Secdomebia da drodadro gvaxsenebs,<br />

rom avtori mxolod meleqsea<br />

da ara filosofiis doqtori. igi milionobiT<br />

arafriT gamorCeuli mokvdavis<br />

xmaa, Taobebisa, romlebic utyvad<br />

da SeumCnevlad Cawvnen miwaSi da<br />

adgili dauTmes sxva, maTsaviT ucnob,<br />

magram qveynierebisaTvis aseve mniSvnelovan<br />

adamianebs, romlebzec dgas<br />

es samyaro. Seqspiri samaradJamod<br />

maTi saxeliT elaparakeba sazogadoebas,<br />

anu sakuTar Tavsac da amitom aris<br />

ase kargad gasagebi misi naTqvami. namdvilad<br />

aris uzenaesi samarTlianobis<br />

gamovlineba, rom swored es erTi Cveulebrivi<br />

adamiani gaxda dedamiwis<br />

udidesi Semoqmedi, `kacobriobis<br />

monarqi~, rogorc erTma Tanamemamule<br />

poetma uwoda.<br />

lado kilasonia<br />

ucnobi udabnoSi<br />

7 - 20 ivnisi 2013<br />

dasasruli<br />

Cailaparaka mgzavrma da yurSi isev<br />

Caesma vin icis, ramdeni wlis winandeli,<br />

magram mainc ver daviwyebuli floqvebis<br />

Tqaruni, udabnoc TiTqos orad<br />

gaiyo, talRebad gadahyara aqeT-iqiT<br />

muqi qviSis nakadi, qvis filebze rkinis<br />

nalebi awkapunda da bneli Ramidan<br />

maSxalebmomarjvebuli cxenosanTa<br />

razmi gamovida.<br />

mowiTalo-moyviTalo enebi lamazad<br />

irxevian abjarze da muzaradebze,<br />

rkinis JRaruns da cxenebis frutuns<br />

mglebis Soreuli ymuili uerTdeba,<br />

ukan kaSkaSad elvareben almodebuli<br />

puris yanebi da am cecxlovani tbidan<br />

Ramis ukidegano sivrceSi uzarmazar<br />

Sav xveulebad ikargeba TavTavebidan<br />

avardnili boli. borcvi mofenilia<br />

daxocilebiT, xelkapiani glexebiT,<br />

SubebiT da komblebiT SeiaraRebuli<br />

jariskacebiT da im ususuri, SiSveli,<br />

Savi monebiT, romlebmac bolos gadauketes<br />

gza da iqamde eomnen qvebiT da<br />

niCbebiT Tu weraqvebiT SeiaraRebulebi,<br />

sanam yvelani ar Caixocnen.<br />

_ ras gmirobdnen magaT xo ar ver-<br />

CodiT, bavSvebi gvindoda, _ JRal<br />

wverSi ecineba lifnails, mis marjvena<br />

xels, monebis beladis, ormetriani,<br />

dakunTuli zangis moWril Tavs maRla<br />

swevs da yuradRebiT akvirdeba, gadatrialebul,<br />

wiTel TvalebSi.<br />

_ aq ar arian, etyoba gadamales, _<br />

pasuxobs es, xeliT aniSnebs mimarTulebas<br />

da razmi kldis Zirisken miaqrolebs<br />

cxenebs.<br />

iq cecxli anTia, misi yviTeli ali<br />

fardasaviT akvria maRla, bneli cisken<br />

mimaval, cicabo kldes da am moZrav<br />

naxatSi odnav SesamCnevad irxevian patara<br />

Crdilebi.<br />

floqvebis Tqaruni nel-nela wydeba,<br />

nel-nela gadadian cxenebi nabijze<br />

da cecxlidan sul ufro da ufro<br />

mkveTrad ismis ucnauri, maTTvis aqamde<br />

ucnobi simReris xma.<br />

qalis xmaa _ lamazi, maRali, mJReri,<br />

ucxo enaze mReris, ucxo, ucnauri<br />

sityvebiT, ratomRac ase rom uxdebian<br />

am veeba kldeebs, tyes, cecxls pirvelyofil,<br />

SiSvel bunebas. qali pirvelia,<br />

waimRerebs erT winadadebas da<br />

bavSvebis xma gundad uerTdeba, imeorebs<br />

mis sityvebs, mxedrebi uaxlovdebian,<br />

simRera sul ufro da ufro mkafiod,<br />

xmamaRla ismis, ai, koconic. patara<br />

galeuli, naxevrad SiSveli, nekneb<br />

amoyrili Savi bavSvebi wred Semortymian<br />

mogizgize cecxls, miwaze damsxdaran,<br />

SuaSi ki janiani, lamazi Savi<br />

qali Camdgara da mReris. mxedrebi cxenebidan<br />

Camodian da kocons uaxlovdebian,<br />

SeSinebuli bavSvebi maTken<br />

abruneben galeul kisrebze qoTnebiviT<br />

Semodgmul did Tavebs, amas qalic<br />

xedavs, amitom simReras aCqarebs, ta-<br />

Sis dakvras iwyebs, isev iqcevs patarebis<br />

yuradRebas, ucinis Tavisi margalitebiviT<br />

kriala TeTri kbilebiT<br />

da simRerac Zalas ikrebs, izrdeba,<br />

rogorc wvima gadaedineba wveTebis<br />

wkapunidan TqeSSi, gaSeSebuli jariskacebi<br />

ki dganan da uyureben.<br />

_ mefis brZanebaa! aravin! _ qaCavs<br />

saxeloze lifnaili.<br />

xmals iRebs qarqaSidan, liTonis<br />

piri xarbad isrutavs wiTel kocons,<br />

ipoxeba, ZReba sisxliT da mzis sxiviviT<br />

kaSkaSebs, haerSi swevs xels da am<br />

dros qali Tvals TvalSi uyris, wamis<br />

ganmavlobaSi Sehyurebs, wamisa, romelic<br />

saukuned eCveneba, Sav uZiro Tvaleb-<br />

Si lamazad iklaknebian cecxlis enebi,<br />

mReris, taSs ukravs, mas Sehyurebs,<br />

akvirdeba, Semdeg SemarTul da gaqvavebul<br />

maxvils xedavs, Savi, lamazi saxe<br />

exsneba, yvaviliviT efurCqneba ofliani<br />

loyebi, odnav gverdze gadaagdebs<br />

Tavs da ucinis, ucinis Tavisi<br />

didi, TeTri kbilebiT da am RimilSi<br />

yvelaferia _ TanagrZnoba, sinanuli,<br />

sevda, yvelaferi zizRisa da boRmis<br />

garda, TiTqos qalma winaswar icis misi<br />

bedi, icis, rom am Ramis mere veRarasodes<br />

iqneba bednieri, veRarasodes<br />

hpovebs simSvides da sikvdilis bolomde<br />

fexSiSveli, erTi jvalos amara, martod<br />

marto ixetialebs aq, am veeberTela,<br />

sisxliT gaJRenTil miwaze im<br />

simReris, im ucnauri ucxo enis Zieba-<br />

Si, ZiebaSi imisa, rac dakarga da ver<br />

ipovnis.<br />

da ise xels swevs, erTi moqneviT swevs<br />

dabla, xmalamoRebuli jariskacebi<br />

kocons uaxlovdebian da yviTel<br />

kedelze Sav, grZel Crdilebad ixateba<br />

sazareli suraTebi, qali ki mReris,<br />

maSinac ki, rodesac ori jariskaci<br />

muxlebze ayenebs, pirveli TmebSi avlebs<br />

xels, win uwevs kisers da meore<br />

mokle cecxlisferi maxvilis erTi<br />

moqneviT aWris Tavs.<br />

_ ese igi _ kiTxvaze wyvets ucnobi<br />

frazas.<br />

_ misi mkvleli var.<br />

_ rogor Sen xom is ar mogiklavs.<br />

_ aaqvs amas mniSvneloba maSin is<br />

patara bavSvi iyo da sxva aravin, maSin<br />

asobiT misnairi movkali...<br />

_ ratom eZeb<br />

_ minda patieba da sasjeli vTxovo.<br />

_ maSin aucileblad ipovni.<br />

_ sad aris _ ucnobs axeda mgzavrma.<br />

_ axla saxlSia, kargadaa, jvars<br />

acves, _ mSvidad upasuxa iman.<br />

_ rogor Tu jvars acves<br />

_ romaelebma acves, mTaze, erTerTma<br />

mowafem gayida!<br />

_ moRalatem _ xeljoxs mouWira<br />

WuWyiani TiTebi mgzavrma.<br />

_ ara, _ Tqva sevdianad ucnobma,<br />

_ is ubralod ubeduri kacia.<br />

_ anu durglis Svili cocxali<br />

aRar aris _ mgzavrma igrZno, rogor<br />

gamoecala muxlebSi Zala.<br />

_ xom giTxari, is kargadaa, is saxlSia,<br />

_ upasuxa ucnobma, boxi, Zlieri,<br />

magram saocrad tkbili xmiT, Semdeg<br />

gaxunebul horizonts gaxeda, _ wavedi,<br />

_ Tqva da qvidan Camoxta.<br />

gakvirvebulma mgzavrma ucnobs<br />

Sexeda _ maxinji, naiarevi saxe, Savi<br />

Tmebi, is erTaderTi saRi Tvali,<br />

romelSic TeTrad ekida mTvare, Semdeg<br />

banjgvlian mklavebs Caayola mzera,<br />

Sav mtevnebs mrgval wertilad aCnda<br />

naiarevi.<br />

_ nuTu! _ Tqva mgzavrma da muxlebze<br />

daeSva.<br />

ucnobi miuaxlovda, Tavze xeli<br />

gadausva, TvalebSi Caxeda da uTxra:<br />

_ Seni gza damTavrebulia. Sen ukve<br />

Zalian didi xnis win mipove! axla ki<br />

adeqi da iare, patiebisa da sasjelis<br />

sityva atare qveyanaze.<br />

_ mee ara, _ Tavi gaaqnia mgzavrma<br />

da damSral, danaoWebul saxeze cremli<br />

Camougorda.<br />

_ Sen, _ xmas auwia ucnobma, _<br />

daamarcxe, mokali urCxuli SenSi, ris<br />

gamoc geboZa meore sicocxle, radgan<br />

araferia mounaniebeli da swored<br />

aseTad dagimaxsovrebs samyaro. gibr-<br />

Zaneb, wauRo Cemi sityva xalxs, saku-<br />

Tari magaliTiT gaamxnevo, mxarSi<br />

amoudge da saxeli Seni iqneba giorgi!<br />

gzis bolos ki xelmeored mnaxav da<br />

gamomyvebi.<br />

_ sad<br />

_ aaqvs amas mniSvneloba _ gaeRima<br />

ucnobs, _ sad da iq, sadac yvelaze<br />

mowmendili cisferi caa, yvelaze kamkama<br />

muqi mwvane mdinare moedineba,<br />

sadac yvelaze xmamaRla Srialeben xeebi,<br />

yvelaze saamurad JRurtuleben<br />

Citebi, yvelaze lamazad dgeba Jangisferi<br />

Semodgoma, wamomyevi da me Sen<br />

wagiyvan iq, sadac yvelaze maRali da-<br />

Tovlili mwvervalebi dahyureben miwas,<br />

sadac yvelaze gemrieli suni adis<br />

saWmels, wamomyevi da me wagiyvan iq, ris<br />

gareSec ver arsebobs verc erTi adamiani,<br />

ver fasobs verc erTi gmiroba,<br />

ris gareSec ar aris arc siyvaruli,<br />

arc siZulvili, arc imedi da rwmena.<br />

_ Sens saxlSi _ hkiTxa mgzavrma.<br />

_ ara, SensaSi, Seni bavSvobis saxl-<br />

Si, _ upasuxa ucnobma da mxarze daado<br />

xeli...


7 - 20 ivnisi 2013<br />

dasawyisi #97<br />

2. batoni<br />

Tebervlis im dRes me cxvari vipove...<br />

es is dRea, roca qaqucam nagazi<br />

mokla. codvebis mosananiebeli erTaderTi<br />

dRe weliwadSi... Turme, ramdeni<br />

ram SeiZleba moxdes erT dReSi<br />

dilaa...<br />

erTaderTi gasrola yrud ikargeba<br />

TovaSi. qaquca marto brundeba.<br />

orni wavidnen da mxolod qaquca mobrunda<br />

vinCesteriT xelSi. ZaRli<br />

uzarmazari da Zalian suleli iyo. veeberTela<br />

rom gamoeyvanaT, imdenjer<br />

auries sisxli, rom sruliad utvino da<br />

mouqnel goliaTad aqcies. instinqtmac<br />

ki ver ukarnaxa, dasaRupavad rom<br />

mihyavdaT. kudis qiciniT gahyva patrons<br />

iqiT, sadac wina Rames mis mierve<br />

daglejil cxvars ukve exveoda kaWkaWi<br />

da yvavi. viRac ministris naCuqari<br />

suleli bumberazi qaqucam yovelgvari<br />

yoymanis gareSe sakuTar namoqmedars<br />

daakla viRac kanonieri qurdis naCuqari<br />

vinCesteriT...<br />

Tofs uxmod gadascems Tomas da,<br />

SevideT, puri vWamoTo _ meubneba.<br />

Tomas saxeze sinanuli aweria, magram<br />

ZaRlis _ ara. cxvarSi uvargisi qofaki<br />

aqamdec aravis exateboda gulze,<br />

muqTamWameli mxolod sanadirod<br />

Camosul qalaqel arifebs aRafrTovanebda<br />

zomiTa da viTom keTilSobili<br />

ieriT. sinamdvileSi iseTi mouqneli<br />

iyo, ZuknasaviT Cacucquli fsamda,<br />

radgan ukana fexs rom wevda, gverdze<br />

iqceoda _ uvargisi. Toma sxva rameze<br />

wuxs _ koWli cxvari misi SecdomiT<br />

darCa wuxel gareT. koWlebi da retianebi<br />

rom bagaSi Sereka, maSin ver<br />

daiTvala sworad da qaqucac azarala.<br />

wuxs da pirvelad ar SemimCnevia,<br />

rogori aRfrTovanebiT da lamis sinaziT<br />

Sescqeris qaqucas Wamas. lamis<br />

pirSi SeuZvres. TiTqos patara Svilis<br />

madiT gaxarebuli mSobeli iyos _<br />

`daTvi mWle da Sen msuqani!~ batonis<br />

cqera ki marTla Rirs. uzarmazari xelebiT<br />

ifSvnis purs wvnianSi. dinjad,<br />

auCqareblad Wams, TiTqos amaze mniSvnelovani<br />

saqme ar arsebobdes. oxSivaradenili<br />

jami, wvnianSi saguldagulod<br />

CafSvnili puri da ucvleli<br />

boloki _ misi TiTqos erTaderTi adamianuri<br />

sisustec _ iqve udevs magidaze.<br />

mis pirdapir ki skamze Camomjdara<br />

erTguli Toma, xmauriT xvreps<br />

wvnians _ patara da kuti, mudmivad<br />

qaqucas TvalebSi macqerali da sul<br />

misi gulisnadebis da survilebis<br />

gamocnobaSi myofi. am mTasaviT kacis<br />

fiqrebis gamocnoba ki Znelze Zneli<br />

unda iyos. surviliT ki, oRond boloki<br />

hqondes samyofad da me ar minaxavs<br />

sxva monatrebodes an mondomebodes<br />

rame.<br />

ise civa, rom oxSivariani wvniani<br />

pirdapir TefSSi micivdeba. gareT isev<br />

Tovs, Tovlma daRupa ministris naCuqari<br />

nagazic _ misi uzarmazari kvali<br />

daglejili cxvris garSemo yvelgan<br />

gamoCnda. Tovs da gadaRebas<br />

TiTqos ar apirebs. samzareuloSi namdili<br />

sayinulea.<br />

_ erTi Wedilac aklia, Toma. ori<br />

cxvari dagrCenia gareT. xo araferi<br />

dagilevia guSin, Tu damiberdi<br />

ara, ar eCxubeba. arc ki sayvedurobs.<br />

me ar minaxavs, rom qaqucas TomasTvis<br />

odesme sayveduri eTqvas, an xma aewios.<br />

maTi urTierToba erTi SexedviT<br />

mouravisa da batonisas gavs, magram<br />

mTlad egrec ar aris saqme...<br />

Toma kidev ufro wuxs da gavivli,<br />

davZebnio _ TovaSi iwevs _ gadavabruneb<br />

yvelafers, eg martokena Sors<br />

ar wavidodao...<br />

_ Tu isic ZaRlma ar gaguda, an nadirma<br />

ar SeWama sadme, _ qaquca fanjridan<br />

daTovlil gorebs aTvalierebs,<br />

_ versad ver waxval. xo gaxsovs<br />

dRes ra dRea aq mWirdebi.<br />

me mivdivar. mec vici, rom dRes is<br />

gansxvavebuli, ucnauri dRea. rom<br />

samzareulos ukan dabmuli mozveri<br />

hyavT dasaklavi, qvabiT xorcia mosaxarSi,<br />

Rvino Camosasxmeli, sufra gasawyobi.<br />

Tavzesayreli saqme, romelsac<br />

orad ori kaci unda auvides. zamTris<br />

dRe kidev moklea... me mivdivar, Tumca<br />

aravis dauvalebia wasvla da arc<br />

aravis sjera, rom ramis mpovneli var.<br />

unda wavide, radgan moklulma qofakma<br />

da dasaklavma mozverma gavla da<br />

cota xniT iqaurobas gacla momandoma,<br />

Tanac aseT Tovlian dReebs ar unda<br />

Sehyve, unda amoZravde, muxli gaSalo,<br />

gaxurde, rom mere sicividan saxlSi<br />

Semosuls cxonebad geCvenos Tomas patara<br />

oTaxSi danTebuli Rumeli...<br />

`Tofi gaiyole!~ _ qaquca kuTxeSi<br />

miyudebuli vinCesterisken gaiqnevs<br />

Tavs, magram ar minda _ aparatis garda<br />

araferi mimaqvs Tan.<br />

literaturuli gazeTi<br />

da TiTqos imis dasturad, rom sicocxle<br />

Cems garSemo yvelganaa da Tan<br />

Zalianac axlos, zed Cem fexTan Cndeba<br />

pawawina Savi xvreli, iqidan Tovlze<br />

uxmo afeTqebebiviT iyreba miwis erTi<br />

bewo beltebi, erTxel, meored, mesamed<br />

da bolos xvrelidan Tagvi yofs Tavs.<br />

etyoba, metismetad didi var saimisod,<br />

rom Tavisi amosaxedidan cocxal da<br />

saxifaTo arsebad amomicnos. egec Seni<br />

kvebiTi jaWvis yvelaze pirveli da yvelaze<br />

ususuri rgoli. ver mxedavs da<br />

ver mgrZnobs, sanam xels ar avuqnev da<br />

mere ki isev xvrelSi uCinardeba...<br />

cxvars sul SemTxveviT vpoulob,<br />

maSin roca ukve aRarc maxsovs, ratom<br />

proza 7<br />

mere orbebi da svavebi gaCndebodnen.<br />

egeni mudam yorans ucdian – sul rom<br />

SimSiliT siqa sZvrebodeT, mainc ar<br />

daeSvebian leSTan, sanam yorani ar miva,<br />

Tvalebs dakortnis da eg niSaniviTaa<br />

danarCenebisTvis, rom usafrTxoa<br />

iqauroba. maRali cidan maSinRa daeSvebian<br />

uzarmazari meloti frinvelebi,<br />

marTveobaSic rom bebris ieri aqvT,<br />

imsigrZe qosa kisrebi kidev SigneulSi<br />

Rrmad saZromialod aqvT micemuli.<br />

miwaze mouqnelebi bajbajiT ician<br />

leSTan misvla da naxevar saaTSi<br />

araferi gadaurCebaT Zvlebis meti.<br />

Zvlebs kidev RamiT gamouCndeba muStari.<br />

arCil qiqoZe<br />

Citis da kacis ambavi<br />

da SuadRisas cxvars vpoulob...<br />

manamde romeliRac usaxelo sima-<br />

Rleze vCerdebi sulis mosaTqmelad<br />

da sigaretis mosawevad. Tovli mxolod<br />

koWebamdea. arc dadebs mets,<br />

tanisamosze zedve madneba sveli Tovli.<br />

Calisferi gadamxmari balaxi<br />

iyureba am sveli Tovlidan. gaTeTrebul<br />

tramalebs Rarebad amCneviaT cxvris<br />

binebze da sanadiroebSi mimavali<br />

samanqano gzebi. Tixnar alesilebisTvis<br />

TiTqos pudri miuyriaTo. tyviisferi<br />

ca axlos aris mobjenili am<br />

TeTr-Calisfer dedamiwas da wyalsacavis<br />

sarkec tyviisfrad moCans. nadir-frinvelis<br />

WaWani ar ismis, garindulia<br />

yvelaferi. nakvalevic arafrisa<br />

aCnia Tovls da mxolod xandaxan<br />

Rviis an ZeZvis buCqidan uxmod Tu<br />

wamofrindeba CxarTvi an patara niblia<br />

Citi. dabla wyalsacavze albaT<br />

meti raRac xdeba. eseT amindSi wylis<br />

frinveli moZraobas iwyebs, Cveulebrivze<br />

dabla dafrinavs. iq axla<br />

albaT ixvi, Cvama da yanCa ireva. Sei-<br />

Zleba saidanme mofrenil bats an sulac<br />

gedebis patara gundsac gadaawyde.<br />

Rviis Ziras vicucqebi da isev dabla<br />

viyurebi. aqedan qaqucas mTeli samflobelo<br />

xelis guliviT Cans. wyalsacavi<br />

cicabo dambiT wydeba. sanadiro<br />

saxlic moCans da mis garSemo naxevarwreze<br />

ganlagebuli kotejebic.<br />

dambis gardi-gardmo tramalze cxvris<br />

binebia mimofantuli. dambis<br />

qveviT samoTxe iwyeba. wyalsacavidan<br />

isev Tavis nebaze gaSvebuli iori fa-<br />

Taloian, jagian WalaSi miedineba. Walis<br />

tye kanti-kunti sakmlis xeebiT<br />

iwyeba da mdinaresTan axlos verxvSi<br />

da muxaSi gadadis. aqedan garinduli<br />

da usicocxlo Cans Wala, magram me xom<br />

vici... me xom minaxavs... eg tye RoriT<br />

da turebiTaa savse. vici, rom mTeli<br />

es TovaSi garinduli gorebi, udabno,<br />

Wala da tramali yvelaze veluri adgilia,<br />

rac ki am qveyanaSi meguleba...<br />

wamovedi saxlidan. sufTa bedia _ sxva<br />

araferi. ukana gzaze ZeZvis buCqSi ucnaurad<br />

gaCerebul Wedilas vawydebi<br />

da imis danaxviT gaxarebuli erTbaSad<br />

vbrmavdebi. misken gavrbivar da<br />

Zalian gvian vxedav adgilidan mowyvetil<br />

melas. Tofi rom mWeroda xelSi<br />

da rom mdomoda, mokvlas<br />

movaswrebdi. foto ki sxvaa, Cxak-Cxak-<br />

Cxak-Cxak-Cxak _ wamSi xuT kadrad gaCxakundeba<br />

qenoni, magram vera, mainc<br />

vera... mela jer Tvalsac ar aris Cafarebuli<br />

da me ukve aparatis monitors<br />

davcqeri. gadRabnili, fokusSi<br />

armoxvedrili silueti da imis fexidan<br />

ayrili Tovli _ sxva araferi.<br />

matyliT ZeZvis eklebSi CaxlarTul<br />

cxvars ki sul gaTelili aqvs garSemo<br />

Tovli, miwa da balaxi. didxans ubrZolia<br />

da Tavi mainc ver dauZvrenia. iqauroba<br />

sisxliTaa moTxvrili da<br />

uzarmazari duma sanaxevrod gamoWmuli<br />

aqvs. exla kidev ufro mwyins, is mela<br />

rom ver gadaviRe. rogori mela yofila!<br />

wuwkebis wuwki. me rom davadeqi,<br />

maSinac Wamda... neta, ramdeni xani<br />

utriala, sanam cocxlad Wamas gaubedavda.<br />

uknidan Wamda da es amodena retiani<br />

Wedilac uxmod idga – amxela<br />

rqebis, dumis da yverebis patroni.<br />

raRacnairia cxvari – yasabi rom yels<br />

gadauwevs, danas gamousvams da es marto<br />

erTs gadaatrialebs Tvalebs...<br />

gaTavisuflebuli naxevardumiani<br />

cxvari mxrebze mogdebuli mimaqvs TavdaRmarTSi<br />

_ ukeTesi veraferi movifiqre.<br />

qurTuki imis matyliT da sisxliT<br />

meTxvreba. kxx, kxx, kxx... zevidan,<br />

tyviisferi cidan Camogvaxvelebs yorani.<br />

amis sadilic me mimyavs saxlSi.<br />

bedi maqvso, Sen unda Tqva, cxvaro! jer<br />

mela mogiRebda uknidan bolos da mere<br />

es amogkortnida Tvalebs. yvavebis da<br />

kaWkaWebis mere an iqneb manamdec, yorani<br />

movidoda, jer Tvalebs dagTxrida<br />

da mere gemosac gagisinjavda. neta,<br />

rato akeTeben egre iqneb, magaTac<br />

TvalRia micvalebuli afrTxobT.<br />

saRamospirze saxlSi miTreuli cxvrisTvis<br />

aravis calia, arc CemTvis...<br />

Toma da qaquca samzareuloSi fusfuseben.<br />

aq TiTqos kidev ufro civa,<br />

vidre _ gareT. samzareulos da did<br />

sasadilo oTaxs sul male moridebiT<br />

Semolagebuli aTobiT sxeulic ver<br />

gaaTbobs, piriqiT _ mecxvareebs<br />

TiTqos mTeli dRe velad yofnisas<br />

akrefili susxi SemoaqvT saxlSi. oTxi<br />

binidan modenil mwyemsebs saxeze<br />

araferi aweriaT garda moridebis da<br />

morCilebisa. mexuTe binaze qaqucas<br />

qarTvelebi yavs mwyemsebad, oRond isini<br />

dRes ar arian dapatiJebulebi. maT-<br />

Tvis ar dauklavs diliTve mozveri _<br />

axla ukve imis Tavs da nawlavebs exveva<br />

yinvisgan mobuzuli kaWkaki da yvavi...<br />

es azerbaijanlebis dRea da, Tumca<br />

maTi didi nawili ukve bevri welia<br />

qaqucasTan muSaobs, ara mgonia, romelimem<br />

icodes an xvdebodes, Tebervlis<br />

am dRes rad uSlis cxvris da aqaurobis<br />

patroni sufras, rad uklavs saklavs,<br />

Tavis xeliT ratom usxams Rvinos<br />

_ Tomasac ki ar anebebs... ratom<br />

mocdnen da amxela gza ratom gamoiares<br />

_ zogs dambis iqiTa mxridan<br />

ramdenime kilometris gavla mouwia da<br />

ukanac fexiT unda gabrundes. droc<br />

iseTia, ro... dolia gaqanebuli. zog<br />

faraSi dReSi asamde batkani ibadeba,<br />

es Tovli calke... magram icodnen, rom<br />

unda mosuliyvnen da movidnen. mwyemsebis<br />

dabneuli da TiTqmis tragikuli<br />

saxeebi, oxSivaradenili xaSlama da<br />

civi Rvino, pirdapir kbilebze rom<br />

mirtyams... marTla qelexs gavs es yvelaferi<br />

da aris kidevac yovelwliuri<br />

qelexi, romelsac me pirvelad veswrebi,<br />

oRond Tomasgan gamigonia da vici,<br />

rac xdeba. es sinanulis dRea, Tuki am<br />

kacma saerTod icis, ra aris sinanuli...<br />

sakuTar codvebs qaquca ise Cadis,<br />

rogorc kargad dagegmil saqmes.<br />

rogorc diliT stveniT da ferebiT<br />

gaityua uzarmazari boTe nagazi da<br />

gagrZeleba me-14 gverdze


8 mweralTa saxli<br />

literaturuli gazeTi<br />

emzar kvitaiSvili<br />

maCablis 13-s vuaxlovdebi. mweralTa<br />

saxlis zRurblze var. masiur<br />

kars vaReb da XX saukunis dasawyisis<br />

yvelaze gamorCeul sivrceSi vyof<br />

Tavs. darbazSi Sevdivar. magidaze albomia<br />

gadaSlili. ermakovis fotoebi.<br />

gaocebuli vuyureb _ zustad iseT<br />

garemoSi var, rogorsac suraTze vxedav.<br />

vdgavar iq, sadac erT dros<br />

qarTuli kulturis naRebi sazogadoeba<br />

erTmaneTs xvdeboda.<br />

mweralTa saxlis direqtorTan,<br />

nata lomourTan intervius Casawerad<br />

verandas virCev. Cvens win baRia. aq saocari<br />

simSvidea. Citebis WikWikis fonze<br />

laparaks viwyebT. SarSandeli saubris<br />

stils vinarCunebT. ase ufro saintereso<br />

da TvalnaTelia, rogor ganviTarda<br />

movlenebi bolo erTi wlis<br />

manZilze.<br />

istoriidan<br />

zustad erTi wlisa da erTi Tvis win (`literaturuli gazeTi~, 27 aprili-<br />

10 maisi) maCablis 13-sa da mweralTa saxlze vwerdiT. aRvniSnavdiT, rom istoria<br />

grZeldeba da yvelafer imaze mogaxsenebdiT, rac imxanad iq xdeboda.<br />

albaT, mweralTa saxlis direqtori, `prarabi~ natac gaxsovT, saremonto<br />

samuSaoebSi rom iyo Cabmuli da erTi suli hqonda, SemoqmedebiT saqmianobaze<br />

rodis gadaerTveboda da TbilisSi erT-erTi gamorCeuli saxlis kars yvela<br />

Taobis mwerlisTvis farTod gaaRebda.<br />

bolos da bolos, es dRec dadga. 1 aprils mweralTa saxli araoficialurad<br />

gaixsna da mas Semdeg yovelTviur RonisZiebaTa kalendari ufro da ufro<br />

gamravalferovnda. iyo rogorc klasikuri, ise araordinaruli saRamoebic,<br />

fotogamofenebi da saqvelmoqmedo aqciebi. iyvnen skolis moswavleebic, abiturientebic,<br />

studentebic, axalgazrdebic, saSualo Tu ufrosi Taobis warmomadgenlebi.<br />

mweralTa saxli ori Tvis manZilze yvela literaturuli Tu<br />

kulturuli movlenebis epicentrSi aRmoCnda. erT-erTi yvelaze STambeWdavi<br />

aRmoCnda poeziis Rame, romliTac wignis me-15 saerTaSoriso festivali<br />

daixura. rogorc Cans, yvela mowyurebuli iyo aseT sivrces, sadac adamianebs<br />

mxolod kulturis siyvaruli aerTianebT.<br />

maCablis 13. istoria 2.<br />

mediaTeka axali<br />

Cveni<br />

literaturuli<br />

ocnebebisa<br />

cxovrebis dasawyisi<br />

am SemTxvevaSi axlo warsulze gesaubrebiT,<br />

romelic mweralTa saxls<br />

ukavSirdeba. saremonto samuSaoebi<br />

pirvel sarTulze TiTqmis dasrulda<br />

da 1 aprilidan dRemde am saxlma ukve<br />

moaswro axalgazrdebSi iseTive popularul<br />

adgilad qceuliyo, rogori<br />

popularobiTac is XX saukunis<br />

dasawyisSi sargeblobda. sabWoTa kav-<br />

Siriseuli mweralTa kavSiris Senobisgan<br />

gansxvavebiT aq aravin araferze<br />

davobs da aq misuli adamianebi mxolod<br />

SemoqmedebiTi niWis dResaswaulis<br />

momswreni xdebian.<br />

`pirveli RonisZieba, romelic gavmarTeT,<br />

`bakur sulakauris gamomcemlobis~<br />

msoflio literaturis astomeulis<br />

Targmanis prezentacias daeTmo.<br />

es iyo araCveulebrivi, akademiuri<br />

saRamo. amas moyva sxvadasxva tipis<br />

saRamoebi. gamorCeuli iyo poeziis<br />

Rame, romliTac wignis festivali<br />

daixura. am Ramem yvelas dagvanaxa, rom<br />

swored aseTi RonisZiebebisTvis unda<br />

iyos aseTi sivrce. ramdenime axalgazrda<br />

mweralsa da maT mkiTxvelebs<br />

baRSi moeyaraT Tavi. yvela laRad<br />

grZnobda Tavs. gamovyofdi niko gomelauris<br />

xsovnis saRamosac. misi gardacvalebidan<br />

sami weliwadi gavida da<br />

misi poeziis Tayvanismcemlebma swored<br />

mweralTa saxlSi moindomes Sekreba.<br />

bavSvebiT aivso aqauroba, sul axalgazrdebi<br />

iyvnen da verandaze nikos<br />

leqsebs kiTxulobdnen. amas garda,<br />

gvqonda ufro klasikuri, gnebavT akademiur-samecniero<br />

stilis saRamoebic.<br />

erTi jemal qarCxaZis xsovnas, meore<br />

ki oTar WilaZis 80 wlisTavs<br />

mieZRvna. ramdenime wignis prezentaciasac<br />

Cven vumaspinZleT. aqve gaixsna<br />

Tbilisis fotogamofenac, romlis<br />

farglebSic National Geographic-is ori<br />

Zalian saintereso da mniSvnelovani<br />

fotografis leqciac gaimarTa.<br />

CemTvis didi stimulia, roca sazogadoebis<br />

mxridan mxardaWeras<br />

vgrZnob. 2007 wlidan mweralTa saxli<br />

ar funcqionirebda, iyo bevri miTqmamoTqma<br />

mis statuszec. mixaria, rom aq<br />

yvelaferi mwerlebisTvis, poetebisTvis,<br />

literaturis kritikosebisTvis,<br />

mTargmnelebisTvis da kulturis<br />

sxvadasxva sferos warmomadgenlebisTvis<br />

keTdeba. bednieri var, rom es<br />

saxli mwerlebisTvis aravis waurTmevia,<br />

piriqiT, maTTvis yvela pirobaa Seqmnili,<br />

rom Tavi ise igrZnon, rogorc<br />

sakuTar saxlSi. karCaketiloba ki warsuls<br />

Cabarda~, _ aRniSnavs nata lomouri.<br />

dRes<br />

ivnisis RonisZiebaTa kalendari<br />

ukve Sevsebulia. nata lomouri moxarulia,<br />

rom mweralTa saxli cocxal<br />

da aqtiur adgilad gadaiqca, romelsac<br />

yvela Taobis mwerali stumrobs.<br />

`ucnauria, magram axalgazrdebis umravlesoba<br />

am SenobaSi pirveladaa. aq<br />

siamovnebiT moyavT qarTveli da ucxoeli<br />

stumrebi. vfiqrob, es saxli Cveni<br />

kulturis gacnobis saukeTeso saSualebaa.<br />

roca aRniSnav, rom 1905 wels<br />

Sens qveyanaSi aseTi tipis, gemovnebis,<br />

arqiteqturisa Tu dizainis saxli<br />

gqonda, es ukve bevr rameze<br />

metyvelebs~, _ dasZens nata.<br />

Tu gsurT, Tqveni SemoqmedebiTi sa-<br />

Ramo swored mweralTa saxlSi gaimar-<br />

Tos, patara formalur-biurokratiuli<br />

nabiji unda gadadgaT. SeavsebT<br />

ganacxads, romelsac direqtori TanamSromlebTan<br />

da sameTvalyureo sab-<br />

Wos wevrebTan erTad ganixilavs da<br />

CagsvamT kalendarSi im dRes, roca<br />

araferia dagegmili. meti SezRudva ar<br />

arsebobs, radgan, rogorc araerTgzis<br />

7 - 20 ivnisi 2013<br />

aRniSna am saxlis administraciis Ti-<br />

Toeulma wevrma, mweralTa saxlis kari<br />

yvelasTvis Riaa.<br />

mweralTa saxli literaturuli<br />

periodikiTac `gamdidrda~. saqarTvelos<br />

kulturisa da ZeglTa dacvis<br />

saministros surviliT man literaturuli<br />

konkursi gamoacxada. `konkursis<br />

gamarjvebulis gamovlena advili<br />

procesi ar aRmoCnda. iyo azrTa sxvadasxvaoba,<br />

msjeloba. sabWos wevrebis<br />

xmebi gaiyo da patara marJiT gaimarjva<br />

`axalma saunjem~. amas garda, Cveni<br />

debulebis Tanaxmad, unda gamogveca<br />

literaturuli gazeTi da CvenTvis<br />

marTlac sasiamovno da prestiJuli<br />

aRmoCnda is faqti, rom mweralTa saxlis<br />

`mfarvelobaSi~ oTxwliani staJis<br />

mqone `literaturuli gazeTi~ aRmoCnda.<br />

yvelaze mTavari Cvens arCevan-<br />

Si iyo is, rom am xnis manZilze am<br />

gamocemam SeZlo daemkvidrebina umaRlesi<br />

xarisxis standarti. gazeTis furclebze<br />

arasdros minaxavs mdare literatura.<br />

rogorc Cans, mkacri saredaqcio<br />

politika gaqvT. moxaruli var,<br />

rom mweralTa saxlis gamocemad<br />

swored `literaturuli gazeTi~ iqca.<br />

literaturuli periodikis am sivrcesTan<br />

Serwyma sul sxva sicocxles Sematebs.<br />

Tu es yvelaferi mweralTa saxlis<br />

bazaze amoqmeddeba, swored Cven-<br />

Tan ivlian mwerlebi da aq moitanen TavianT<br />

naSromebs. amaze kargi ra unda<br />

iyos!~ _ aRniSnavs mweralTa saxlis<br />

direqtori.<br />

kalendarSi RonisZiebebi sxvadasxva<br />

ciklis qveS gaerTianda. mTargmnelebi<br />

mweralTa saxlSi xuTSabaTobiT<br />

ikribebian, `saubrebi literaturaze~<br />

saintereso pirovnebebs aerTianebs,<br />

`literaturuli Tanacxovreba~ ki<br />

Semoqmed wyvilebs maspinZlobs. magaliTad,<br />

dRes saRamos 18.00 saaTze swored<br />

aseTi Sexvedra geliT SoTa iaTaSvilisa<br />

da maia sariSvilis wyvilTan.<br />

muSaobis procesSi gamoikveTa, rom<br />

saqarTveloSi bevri literaturuli<br />

gaerTianeba da kavSiria, Tumca<br />

dakvirvebis Sedegad aRmoCnda, rom msgavsi<br />

tipis organizaciebSi naklebad<br />

mokravT Tvals axalgazrdebs, romlebsac<br />

Tavisufali, yvelasgan<br />

damoukidebeli literaturuli cxovreba<br />

urCevniaT. miuxedavad bevri<br />

sasiamovno saRamosi, romelsac am mokle<br />

xanSi mweralTa saxlma umaspinZla,<br />

iyo gamonaklisic, romelzec nata lomouri<br />

amaxvilebs yuradRebas:<br />

`marTalia, vambobT, rom mweralTa<br />

saxlis kari yvelasTvis Riaa, magram ar<br />

minda, vinmes Seeqmnas STabeWdileba,<br />

TiTqos yvelaferi qaosurad xdebodes.<br />

ganukiTxaobas ver davuSvebT.<br />

amas winaT gancxadebiT axaldaarsebulma<br />

mweralTa akademiam mogvmarTa.<br />

yrilobis gamarTva surdaT. uari ar<br />

gviTqvams, Sedegad ki is miviReT, rom<br />

aqauroba politikuri mowodebebisa da<br />

garCevebis adgilad gadaiqca. vfiqrob,<br />

yvelaferi es ar iyo marTebuli. Zalian<br />

didi xnis manZilze es saxli politikuri<br />

iaraRi iyo da mgoni, sakmarisia.<br />

es sivrce politikisgan ganze unda<br />

idges. es epoqa unda dasruldes. roca<br />

es saxli aSenda, maSin aravin fiqrobda<br />

politikur angariSsworebaze. Cven sarajiSviliseuli<br />

literaturuli,<br />

kulturuli da saxelovnebo centris<br />

aRdgenisken miviswrafviT~.<br />

socialur qselebSi mweralTa saxli<br />

ukve didi popularobiT sargeblobs.<br />

bevri swored feisbuqiT igebs<br />

im RonisZiebebis Sesaxeb, romelsac mweralTa<br />

saxli maspinZlobs. `samwuxarod,<br />

feisbuqs ufro didi Zala aqvs, vidre<br />

Cvens mier gavrcelebul presrelizebs.<br />

vfiqrobdi, masmedia ufro<br />

aqtiurad gaaSuqebda mweralTa saxl-<br />

Si mimdinare RonisZiebebs, Tumca es ase<br />

ar moxda. Zalian aqtiuri politikuri<br />

cxovrebis gamo kultura CrdilSi<br />

eqceva da amaze marTlac Zalian mwydeba<br />

guli~, _ aRniSnavs nata lomouri.<br />

samomavlo gegmebi<br />

`vcdilobT, yvelas SevuwyoT xeli.<br />

vfiqrob, momavalSi mweralTa saxli<br />

kidev erT funqcias itvirTebs da is<br />

axalbedebisTvis literaturuli agentis<br />

rols Seasrulebs. is kontaqtebi,<br />

romlebic sxvadasxva dros sxvadasxva<br />

saerTaSoriso wignis festivalze davamyareT,<br />

gvaZlevs imis Tqmis saSualebas,<br />

rom SegviZlia, davexmaroT maT,<br />

visac sakuTari Semoqmedebis ucxoeT-<br />

Si gatana unda. Zveli Taobis warmomadgenlebis<br />

nawili fiqrobda, rom mweralTa<br />

saxls mwerlebisTvis finansuri


7 - 20 ivnisi 2013<br />

literaturuli gazeTi<br />

mweralTa saxli 9<br />

sargebeli unda moetana. yvelaze arapopularul<br />

azrs gamovTqvam, magram simarTles<br />

versad gaveqceviT, mweralTa<br />

saxli ar aris wiTeli jvari. Tumca,<br />

SesaZloa, aq moewyos saqvelmoqmedo<br />

aqcia, rogoric, sxvaTa Soris, amas<br />

winaT poet giorgi bundovanis dasaxmareblad<br />

gaimarTa. bevri wignis<br />

gamocemasac gvTxovs, magram Cven am<br />

funqcias ver SevasrulebT. RmerTma<br />

qnas, ise gavZlierdeT, im odenobis sakuTari<br />

Semosavali gvqondes, rom honorarebis<br />

saxiT yvela mwerlis daxmareba<br />

SevZloT~, _ ambobs mweralTa<br />

saxlis direqtori.<br />

mweralTa saxlSi yvela Tanxmdeba<br />

imaze, rom qarTuli kulturis popularizaciis<br />

saqmeSi umTavres rols<br />

Targmani asrulebs. amitomac surT,<br />

ucxoeTSi kontaqtebis damyarebaSi<br />

Seuwyon mwerlebs xeli, miT ufro, rom<br />

saxelmwifos Zalisxmevac swored aqeTkenaa<br />

mimarTuli. ama Tu im RonisZiebaze<br />

gamomcemlebis mipatiJebis erTerTi<br />

mizezi isicaa, rom mwerali-gamomcemeli<br />

erTmaneTs daakavSiron.<br />

mokled, mweralTa saxlSi yvelas problema<br />

ician da yvelas tkivili awuxebT.<br />

yvelaze mniSvnelovani randevu ki ukve<br />

Sedga _ momavali da Zveli Taoba mweralTa<br />

saxlis kedlebSi erTmaneTis<br />

gverdiT dadga.<br />

maCablis 13 ramdenime skolis moswavleebmac<br />

moinaxules. aRmoCnda, rom<br />

maT bevri araferi ician am sivrceze,<br />

cisferyanwelebsa da im faqtze, rom<br />

swored am adgils ukavSirdeba paolo<br />

iaSvilis TviTmkvleloba. XX saukunis<br />

30-iani wlebis avbediTma istoriebma<br />

didi interesi gamoiwvia. `ganaTlebis<br />

saministros davukavSirdiT. gvsurs,<br />

resurscentrebTan, skolebTan memorandumi<br />

gavaformoT, raTa bavSvebi ara<br />

marto eqskursiis farglebSi gvestumron,<br />

aramed maTTvis Ria gakveTilebic<br />

gaimarTos. ase gavacocxlebT aqaurobas<br />

da mweralTa saxls samoqalaqo<br />

ganaTlebis centradac vaqcevT. Sesa-<br />

Zloa, maTTvis specialuri stumrebic<br />

ki moviwvioT, romlebic sainteresod<br />

uamboben skolis moswavleebs am epoqis<br />

istorias~.<br />

mweralTa saxlis<br />

dagegmareba<br />

marTalia, mweralTa saxli xara-<br />

CoebSi aRar aris moqceuli, magram<br />

saremonto samuSaoebi iq isev gr-<br />

Zeldeba. is gegmebi, romlebzec nata<br />

lomouri SarSan gvesaubreboda, jer<br />

kidev gansaxorcielebelia. axla ufro<br />

meti interesia, baRs pirvandeli ieri<br />

daubrundes, gaixsnas kafe, biblioTeka,<br />

muzeumi, sastumro. meore sarTuli<br />

daitvirTos saofise saqmianobiT.<br />

mweralTa saxli kulturuli Zeglia<br />

da misi remonti da restavracia<br />

ar aris martivi saqme. nata lomouri<br />

am xnis manZilze Zalian kargad<br />

gaerkvia am samuSaoebis specifikaSi da<br />

bednieria imiT, rom profesionalTa<br />

mTeli jari gverdSi edga. xisa da Weris<br />

restavratorebs, dizainersa Tu sxvebs,<br />

Zal-Rone ar dauSurebiaT mweralTa<br />

saxlis pirvandeli ieris aRsadgenad.<br />

`rasakvirvelia, jer kidev Sors<br />

varT im saboloo miznisken, riskenac<br />

miviswrafviT. imedia, wlis ganmavlobaSi<br />

mweralTa saxls kidev SevmatebT<br />

bevr rames. kulturis saministrosTan<br />

konceptualurad yvelaferi SeTanxmebuli<br />

gvaqvs, igrZnoba mxardaWera, magram<br />

mTavaria, sakmarisi finansebi moviZioT.<br />

is, razec SarSan vlaparakobdiT,<br />

am xnis manZilze kidev ufro daixvewa.<br />

muSaobis procesSi bevri iseTi<br />

detali gamoikveTa, romelmac dagvarwmuna<br />

Cvens mier arCeuli gezis mar-<br />

Tebulobasa da aucileblobaSi. yvelaferi<br />

miuTiTebs imaze, rom literaturuli<br />

sivrcis gamoCenas, Turme,<br />

marTlac mouTmenlad elodnen~, _ ambobs<br />

nata lomouri.<br />

`Tu movaxerxebT, rom erovnul faseulobebsa<br />

da tradiciebs davurToT<br />

dasavluri praqtika, gamoviyenoT Tanamedrove<br />

teqnikuri siaxleebi da<br />

vizrunoT yoveli Catarebuli RonisZiebis<br />

maRal xarisxze, vfiqrob,<br />

saukeTeso Sedegs miviRebT,~ _ am sityvebs<br />

mweralTa saxlis direqtori<br />

jer kidev SarSan ambobda. azri arc<br />

axla Seucvlia.<br />

dauviwyari<br />

da amoucnobi aura<br />

mweralTa saxlis gansakuTrebul<br />

auraze bevrs ulaparakia. isic uTqvamT,<br />

rom ver gaurkveviaT, es aura kargia<br />

Tu cudi. erTi ram ki faqtia _ 1<br />

aprilidan dRemde am sivrces stumari<br />

ar aklia. mojadoebuli axalgazrdebi,<br />

qarTvelebi Tu ucxoelebi, romlebic<br />

interesiT aTvaliereben aRdgenil<br />

darbazebs, Zveli Taobis warmomadgenlebi,<br />

romlebsac albaT XX<br />

saukunis mweralTa kavSiris yrilobebidan<br />

gamosuli ambebi axsendebaT. patarebs<br />

ki, romlebmac arc araferi<br />

ician da arc araferi smeniaT am Senobaze,<br />

guli aq rCebaT. maCablis 13-s<br />

gansakuTrebuli mizidulobis Zala<br />

aqvs, romlis Seswavlac Cveni drois<br />

niutonsac gauWirdeboda. mweralTa<br />

saxlis aura marTlac dauviwyari da<br />

amoucnobia.<br />

dabolos<br />

maCablis 13 ukve xdeba erTiani<br />

mZlavri kulturuli kera. Tbilisis<br />

erT-erTi uZvelesi ubnis lamaz quCaze<br />

mweralTa saxli gamorCeuli adgilia,<br />

romelsac mnaxveli ar aklia. yvelas aq<br />

unda sakuTari wignis prezentacia, aq<br />

surs sakuTari SemoqmedebiTi zeimis<br />

mowyoba. ukve mogaxseneT, rom ivnisis<br />

RonisZiebaTa nusxa Sedgenilia. gTavazobT<br />

mweralTa saxlis literaturul<br />

afiSas da gvjera, rom masmedias kvlav<br />

daainteresebs kultura, radgan mxolod<br />

<strong>socialuri</strong> qselebis amara ver<br />

darCeba sivrce, romelzec XX saukunis<br />

dasawyisSi gazeTi `iveria~ werda.<br />

istoria aucileblad ganmeordeba,<br />

oRond amjerad mweralTa saxlis<br />

kedlebSi aRar iqneba mtroba, intriga,<br />

dapirispireba, SuRli... maCablis 13<br />

Tqven gelodebaT.<br />

Tea yifSiZe


10 literaturuli gazeTi<br />

proza<br />

dasawyisi pirvel gverdze<br />

_ ra dabRverili damxvdi, gewyina<br />

Cemi danaxva _ SemekiTxa niko.<br />

avuxseni saqmis viTareba.<br />

_ kbili sad ari<br />

_ai, mand devs, msxlis gverdiT.<br />

saTvale gaikeTa, mravlismnaxveli<br />

TvaliT daacqerda.<br />

_ ho, bavSvisaa, _ dameTanxma, _<br />

mwnili da kartofili ro CamomiTvale,<br />

Se kai kaco, msxali rato ar axsene<br />

rato ar Seunaxe bavSvs_ damtuqsa<br />

xiTxiTiT.<br />

_ erTi calis Senaxva sad gagonila_<br />

vupasuxe, _ SeWamda, meore moundeboda,<br />

saidan mometana kidev kargi,<br />

ar Sevunaxe da kbilebis Camtvrevas gadavarCine,<br />

gaskdeboda tiriliT.<br />

_ kacma rom Tqvas, loRikurad<br />

msjelob, _ seriozuloba daibruna<br />

nikom, _ axla Seni dazianebuli organo<br />

maCvene!<br />

davakriWe kbilebi da isev sicili<br />

waskda:<br />

_ eg ra bzaria, maseTi bzarebi yvela<br />

kbilze maqvs, samarcxvinoc kia, Seni<br />

xnis kacs bzarebi ar hqondes!<br />

_ stomatologiurSi gamomyevi, Tu<br />

gawyobs. xval ufro damezareba.<br />

_ getyoba, ar ici, ramdeni Rirs<br />

kbilis garemonteba. stumrebsac nu<br />

daiviwyeb, SenTan modian, CemTan ki ara!<br />

_ Tavis daZvrena scada nikom.<br />

_ nacnobi myavs, damacdis, _ wavuxdine<br />

guneba. wamoCanCalda fexebis<br />

flatuniT, buzRuniT, mgoni, isev im<br />

ukbilo bavSvs aginebda. ra qnas, uyvars<br />

bilwsityvaoba.<br />

* * *<br />

rom daeSveba qari maxaTas mTidan,<br />

Cauqrolebs eklesias, CamoaTavebs<br />

beqobs, akrefilze daetakeba pirvelsave<br />

korpuss da mis ezoSi moawyobs patara<br />

qarborbalas, swored am korpus-<br />

Si vcxovrob, nulovan sarTulze, liftiorebisTvis<br />

gankuTvnil 35 kv.m far-<br />

TobSi, qalbaton qeTevan petres asul-<br />

Tan, anu dedasTan erTad. arsebobs<br />

kidev erTi, SedarebiT axalgazrda<br />

qalbatoni, saxelad nuca, romelic<br />

ramdenime wlis win 9-10 TviT daikarga,<br />

mere moulodnelad gamoCnda cicqna,<br />

mtirala arsebasTan erTad da `gaicani,<br />

es macacoa, Cveni Svilio~, miTxra. da<br />

am naCqarevi aRsarebis Semdeg vaskvni,<br />

rom ramdenic ar unda vitrabaxo Cemi<br />

martoobiT, verasodes viqnebi WeSmaritad<br />

marto, radgan mravalgzis<br />

SezRuduli var dediT, macacoTi da<br />

macacos dediT, ZmabiWebze, Zmakacebze<br />

da sxva Sinaur Tu gareul cxovelebze<br />

aRarafers vambob. da ra gamodis vi-<br />

Rac-viRacebi miweven eqspluatacias<br />

_ umuSevari kaci SeiZleba, trefikingis<br />

msxverpli iyos _ vekiTxebi<br />

nikos.<br />

_ ra ucbad ici xolme yurebis<br />

Camoyra, ra gWirs! _ mpasuxobs, _ ai,<br />

am or SandalSi egreve mogcemen 30<br />

lars, dedaSenis televizoris daSlac<br />

SeiZleba. Tu ginda, exlave davSli,<br />

mainc tyuilad ikavebs adgils, vargisi<br />

nawilebi waviRoT da CavabaroT.<br />

davSalo<br />

_ vis rad unda eg nagavi ekrania<br />

gatexili, _ veubnebi, magram gadawyvetilebas<br />

ar cvlis:<br />

_ midi, momitane rac rame xelsawyoebi<br />

gaqvs, davSli da mere vilaparakoT,<br />

_ qurTuks ixdis, samuSaod emzadeba,<br />

_ aseTi CxirkedelaobiT gamovkvebe<br />

ojaxi mTeli sami wlis ganmavlobaSi.<br />

ro vfiqrobdi, ukve yvelaferi<br />

gavyide-meTqi, gavixed-gamovixedavdi<br />

da raRacas vpoulobdi.<br />

`ojaxis xramobac~ Cveulebisamebr<br />

axsena:<br />

_ ojaxi xramia, Zmao. ho, ra gacinebs,<br />

egrea! amis mere avideT da antenas<br />

kabeli movxsnaT, mainc ar xmarob<br />

gare antenas, rad ginda cota meca<br />

maqvs mogrovili, davamateb da SeiZleba<br />

or kilomde spilenZs movuyaroT<br />

Tavi.<br />

nikos 33 welia vicnob. studentobisas<br />

kola erqva. ho, yvelas ase ecnoboda,<br />

kola mqviao, mere coli ro Seir-<br />

To, colma gamoucxada, es cxenis saxeli<br />

daiviwye da nika dairqvio, magram<br />

`nikos~ ver gascdnen, asea Tu ise, `kolas~<br />

`niko~ sjobia. Tanac im periodSi<br />

gamovida sigalis niko da axlad-<br />

SeuRlebulebi mTlad daixatnen. exla<br />

sami SviliSvilis papaa da 120 kg-s iwonis.<br />

mokled, aTiode wuTSi morCa niko<br />

dedaCemiseul televizorTan Cxikins,<br />

mere aZvra cxrasarTulianis saxuravze,<br />

Zvel antenas moxsna kabeli, koxtad<br />

daaxvia da skoCiT Sekra.<br />

_ fuli ara maqvso, gaiZaxi da amxela<br />

qonebas tyuilad aniaveb. fulia, aba,<br />

ra ari _ kabels maCeCebs xelSi, _<br />

sardafSic giyria qveynis jarTi. an is<br />

milebi rad ginda ai, pavlika ro mova,<br />

vuTxraT da TviTon daWris, TviTon<br />

Caabarebs, Cven marto benzini CavusxaT<br />

da vaqeifoT. rogori azria<br />

_ ar miTxra, pavlika dagipatiJeo,<br />

_ xelisguliT odnav vexebi mxarze,<br />

zurab samadaSvili<br />

<strong>socialuri</strong> <strong>sakiTxebi</strong><br />

magram lamis saxuravidan moadinos<br />

bragvani, _ nacnobi qali modis stumrad<br />

patara bavSvTan erTad da Sen ubnis<br />

bomJebs epatiJebi CemTan SeuTanxmeblad<br />

_ rogorc gamovedi sadarbazodan,<br />

egreve SemefeTa, _ ukan dgams nabijs,<br />

usafrTxo adgilisken inacvlebs, _<br />

saiT gagiweviao, tyuilis mofiqreba<br />

ver movaswari.<br />

_ didi unamuso xar.<br />

_ eh, me raRa gamomasworebs! _ ambobs<br />

dardianad, _magram, Tu kargad<br />

davfiqrdebiT, pavlika SeiZleba gamogvadges<br />

kidec. manqana iyida, Tavisi manqaniT<br />

waiRebs Sens xaraxuras da Caabarebs,<br />

meti ra ginda<br />

_ ra manqana, ra saxsrebiT gadamrevs<br />

es xalxi!<br />

_ mingreul-mongreuli opeli, magram,<br />

rac mTavaria, dadis. sxvaTa-<br />

Soris, zalikos naCuqari kompiuteris<br />

gayidvac SegiZlia, interneti mainc<br />

ara gaqvs da rad ginda<br />

nikom verafriT daiviwya naTesavisgan<br />

naCuqari kompiuteri, waramara mixsenebs<br />

xolme, ver moisvenebs sanam<br />

amasac nawil-nawil ar gamayidvinebs.<br />

_ xandaxan teqstebs vawyob, _ vambob<br />

morcxvad, _ Tumca, nawilebis moxsna<br />

problema ar ari, ori operatiuli<br />

aqvs, ori _ vinCesteri, arc video baraTi<br />

mWirdeba, integrirebuliTac<br />

gaval iolas.<br />

_ dideba Senda, RmerTo, magari<br />

pur-marili gamogviva! _ aforiaqda<br />

niko, _ pavlikas telefoniT vetyvi,<br />

rac unda gaakeTos, Cven ki ukve Segvi-<br />

Zlia Cveni avladidebis Cabareba. riT<br />

daviwyoT, kompiuteris nawilebiT<br />

* * *<br />

kompiuterebis maRaziisTvis yvelaze<br />

gvian vicliT. manamde, navTluRis<br />

`baraxolkaze~ televizoris narCeneb-<br />

Si camet lars gvaZleven, or cal SandalSi<br />

_ ocdaxuTs, antenis kabels ki<br />

ar vabarebT, radgan jer Turme gamowva<br />

sdomebia da magis dro ara gvaqvs.<br />

SevdivarT maRaziaSi. erTi axalgazrda<br />

qalbatoni salarosTan zis, meore<br />

_ dacvis biWs ebaaseba, mesame ki,<br />

yvelaze dabRverili da yvelaze tanadi,<br />

Cvensken dgams oriode nabijs.<br />

_ riT SemiZlia gemsaxuroT _<br />

gvekiTxeba mkacri gamometyvelebisaTvis<br />

Seufereblad nazi xmiT.<br />

_ kompiuteris nawilebs ar<br />

CaibarebT operatiuls DDR 3-ze, SATA<br />

vinCesters da GT 640 videobaraTs yvelaferi<br />

idealur mdgomareobaSia.<br />

_ ara, meorad detalebs ar<br />

vibarebT, _ ambobs kvlav nazad da<br />

mkacrad.<br />

albaT, sado-mazoa, vaskvni CemTvis<br />

da am dros mesmis nikos aRtacebuli<br />

SeZaxili:<br />

_ au, ra musikaluri centria!<br />

_ batono, xom giTxariT, ar<br />

vibarebT naxmar detalebs. sxva ra gindaT<br />

_ Sevxedav musikalur centrs, ar<br />

SeiZleba _ odnav ibneva niko.<br />

_ Sexedva da daTvaliereba muzeum-<br />

Si, _ uxsnis mkacrad momzirali qalbatoni,<br />

_ aq maRaziaa.<br />

_ nuTu _gaocebisgan pirs aRebs<br />

niko, _nuTu maRaziaSi movxvdi Rmer-<br />

To Cemo, ra bednierebaa! _ cotac da<br />

ginebaze gadava.<br />

_ yidva gvinda, qalbatono, _axla<br />

me veCrebi maT saubarSi, _yidvas vapirebT.<br />

_ Tqven ara hgavxarT cxraaslariani<br />

centris myidvelebs, _ gaWirvebiT<br />

iRimeba mkacri qalbatoni, _ mibrZandiT,<br />

gTxovT!<br />

marTalia, es qali, Cven ara varT am<br />

siafandi Cinuri centris myidvelebi.<br />

wina saukuneSi, studentobis dros SeZenili<br />

oTxmocdaaTvatiani gamaZlierebeli<br />

maqvs mierTebuli samsungis DVDze<br />

da bolomde Tu avuwie, Cveni cxra<br />

sarTuliani korpusi SeiZleba blokebad<br />

daiSalos. vis rad unda es oxeri<br />

centri!<br />

niko ukve gasasvlelisken miZunZulebs<br />

da Senxela SviliSvili myavso,<br />

gaiZaxis. ase icis xolme, aur-daurevs<br />

absoluturad uwyinar situacias da<br />

saxeldaxelod iTeseba.<br />

damcinavi RimiliT gvacileben.<br />

_ me magis ase da ise!.. _ igineba samSvidoboze<br />

gasuli niko, _ imitomac ar<br />

hyavT klientura, aseTi qofaki ro ubiaT<br />

SesasvlelSi. ra gvWirs mag axmaxis<br />

dasawunebeli, davijero, araseriozul<br />

xalxs vgavarT<br />

_ loTebs vgavarT, _ ratomRac,<br />

nikoze var gulmosuli, _ musikaluri<br />

centris unaxaviviT iqceodi. Tanac,<br />

ufulo kacs ufuloba yovelTvis etyoba.<br />

_ hoda, mag nabozvris jibrze, davagugunoT<br />

`bleq sabaTi~, gavkari mag<br />

centris centrebs!<br />

* * *<br />

kars vaReb da vxedav mosulan: win<br />

nuca dgas, gverds pavlika umSvenebs,<br />

pavlikas ki, Cemda gasakvirad, kiserze<br />

macaco azis.<br />

_ am wuTs SevxvdiT, _ mixsnis nuca,<br />

_ karTan SevefeTeT erTmaneTs.<br />

_ ho, aq SevxvdiT, _ eTanxmeba pavlika<br />

da bavSvs frTxilad svams<br />

iatakze.<br />

_ macaco, rogora xar<br />

bavSvi dedisken aparebs mzeras, mere<br />

usityvod morbis da xelebs didi TavgamodebiT<br />

mxvevs. vici, misi saqcieli<br />

7 - 20 ivnisi 2013<br />

deda-Svilisgan winaswar SemuSavebuli<br />

manevria, magram mainc msiamovnebs<br />

cicqna sxeulis cbieri moxuteba.<br />

_ Zexvi, Sebolili Tevzi da yveli<br />

viyide, _ meubneba pavlika da sanovages<br />

magidaze awyobs, _ sabavSvo baRidan<br />

lobio da Caxoxbilic wamoviRe, Tu<br />

kidev ramea saWiro, gaval, ar mezareba.<br />

_ maSin, pirdapir sufras mivusxdeT,<br />

_ niko magidasTan gvepatiJeba, _<br />

barklebi ukve moxarSulia, nayini da<br />

kremiani funTuSaca gvaqvs macacosTvis,<br />

meti ra gvinda am gaWirvebul<br />

cxovrebaSi!<br />

_ funTuSa varkeTilis metrosTan<br />

iyideT _ saqmianad kiTxulobs pavlika.<br />

_ ho, iq viyideT, mere ra _ vatyob,<br />

rom nucas sazogadoebaSi, kacebi<br />

raRac sxvanairad mobilizebulebi<br />

gaxdnen da Zalauneburad mec viZabebi.<br />

ra Rvezeli autydaT, ar mesmis.<br />

_ roca bevrs yidulob, kremians<br />

ukremosac moayoleben xolme.<br />

_ eg rogor _ pavlikas sityvebi<br />

sasacilod eCveneba nucas.<br />

_ roca oTx cals yidulob, ors<br />

kremians gaZleven, ors ki _ comians.<br />

naxevars naxevarze, kremis ekonomias<br />

akeTeben.<br />

_ piradad Seamowme _ vekiTxebi.<br />

_ diax, batono. Sevamowme da gadavamowme<br />

kidec! _ mpasuxobs gulmosuli.<br />

_ ra unamusoebi arian! _ nuca nikos<br />

gverdiT ikavebs adgils, _ rogor<br />

atyueben sawyal xalxs!<br />

_ es Zia patrulia _ gulmosuli<br />

pavlikaTi interesdeba macaco da Cveni<br />

siciliT ganawyenebuli oTaxSi<br />

uazrod iwyebs sirbils, xan kompiuters<br />

exeTqeba, xan _ televizors.<br />

_ Cemi tansacmeli moewona, _<br />

WrelaWrula samoss iqebs pavlika, _<br />

amerikeli reinjerebis formaa. aSkarad<br />

niWieri bavSvi yofila, amdeni xania<br />

am formiT davdivar da mxolod man miaqcia<br />

yuradReba, Cemi Zmakacebi arc<br />

dainteresebulan. ai, es baTinkebic<br />

amerikulia, _ axla Tavis Zirgavardnil<br />

baTinkebs gvCris TvalebSi, _ meaTe<br />

welia maqvs da ari axaliviT.<br />

me isev bavSvs gavyureb, meSinia Tavs<br />

rame ar autexos, ki ar dadis _ dafrinavs,<br />

xan marjvnidan Camiwuilebs, xan _<br />

marcxnidan.<br />

_ macaco, modi CemTan, _ gavZaxi<br />

daTafluli xmiT,_ modi, raRac unda<br />

giTxra.<br />

macaco yoymanobs, dedisgan elis<br />

karnaxs, magram dedamisi nikos ebaaseba<br />

da misTvis ver iclis, amitom iZulebulia,<br />

TviTon miiRos gadawyvetileba:<br />

_ ki, aba! _ mpasuxobs da fanjaraze<br />

Camofarebul fardaze miZvreba.<br />

_ bavSvs mixede, _ veubnebi nucas,<br />

_ rame ar itkinos.<br />

_ eg sul asea. yuradRebas Tu miaqcev,<br />

uaress izams, _ mafrTxilebs<br />

nuca.<br />

_ weRan lamis taqss Seuvarda, _<br />

ambobs pavlika, _ Tvalebi davxuWe, ise<br />

SemeSinda. taqsi Seni ezodan gadioda,<br />

bavSvi sadarbazosken mirboda. manqanas<br />

ro gaurbina, albaT maSin SeamCnia<br />

mZRolma. magari SiSi vWame.<br />

_ aseTia, sul ukan devna unda, _<br />

xmis amoRebas ar maclis nuca, _ arc<br />

me vyofilvar amisTana da arc Cemi Zma,<br />

albaT mamamiss hgavs.<br />

_ Sen Sarze xo ara xar! _ Tvalebs<br />

vubrialeb, _ riT mgavs, mongreuli<br />

cxviriT Tu wver-ulvaSiT Caixede<br />

sarkeSi, zustad Seni aslia. erTi SemogvxedeT,<br />

Zmurad, _ veubnebi kacebs,<br />

_ vis hgavs es bavSvi<br />

_ orives, _ diplomatiurad mpasuxobs<br />

niko.<br />

_ dedamiss, _ ambobs pavlika.<br />

pavlika marTalia, magram mainc miCndeba<br />

misi mibertyvis survili. Tanac<br />

sul gaiZaxis, karateSi vvarjiSobdio.<br />

bolosdabolos, xom unda gairkves, vin<br />

sad varjiSobda<br />

_ blanJe arsad dagekargos, _<br />

veubnebi. blanJe aqvs dayenebuli, _ eg


7 - 20 ivnisi 2013<br />

forma ki isea amerikuli, rogorc cxonebuli<br />

bebiaCemis Cixta-kopi.<br />

_ geficebi, amerikulia, _ fics iSveliebs<br />

pavlika, _ serbiidan gamomigzavna<br />

Cemma gogom, iq ari gaTxovili.<br />

_ ho, zustad serbiidan, raxamc Sen<br />

ityvi, _vxiTxiTeb.<br />

_ serbiis dabombvamde gamomigzavna,<br />

Zveli ambavia, _Tavisas ar iSlis<br />

pavlika da mec vagrZeleb idiotur<br />

xiTxiTs.<br />

_ ho, serbiaSi cxovrobs amisi<br />

gogo, _ kvers ukravs niko, _ raRac<br />

konkursSi gaimarjva da qmarTan erTad<br />

wavida samuSaod, menejeria.<br />

_ yoCaR! _ veubnebi pavlikas, _ me<br />

arc vicodi, Svili Tu gyavda.<br />

_ skolac friadebze daamTavra da<br />

umaRlesic, _agrZelebs niko, _garegnobiTac,<br />

ubanSi, yvela gogos sjobda.<br />

pavlika lamis gaskdes kmayofilebisgan.<br />

_ qmari qarTvelia _ kiTxulobs<br />

nuca.<br />

_ diax, _ pasuxobs pavlika, _ megrelia,<br />

isic menejeria.<br />

_ macaco, modi CemTan, _ gavZaxi<br />

macacos. oclariani maqvs gadanaxuli<br />

misTvis da minda, vaCuqo, _ modi, ra-<br />

Racas getyvi da gaagrZele Seni Tama-<br />

Si.<br />

_ ra TamaSi _ bavSvi gakvirvebuli<br />

miyurebs, mere dedamisze aCerebs<br />

mzeras, _ TamaSio. sulac ar vTamaSob,<br />

vvarjiSob, es ra TamaSia TamaSi da<br />

varjiSi ver gagirCevia<br />

_ nu waigrZele ena, Tore, Tu movedi<br />

Senamde, cocxali ver gadamirCebi!<br />

_ emuqreba nuca.<br />

_ ki, aba! _ pasuxobs macaco da mTeli<br />

ZaliT qaCavs fardas, cal fexs<br />

kedelze abjens, sul male karnizs<br />

Tavze daimxobs.<br />

_ fardebze Zromiali uyvars, _<br />

meCurCuleba nuca, _ Camoglija da<br />

Camoxia, rac saxlSi fardebi gvqonda.<br />

_ eqvsis gaxda, ara<br />

_ aRar gaxsovs _ icinis, _ ori<br />

Tvis win Seusrulda eqvsi.<br />

_ wlebi ameria, dRe rogor ar maxsovs,<br />

mivuloce kidec.<br />

_ ho, mesiji miviReT.<br />

_ macaco, modi CemTan, saqme maqvs,<br />

tyuilad ki ar geZaxi, _ saqmiani kacis<br />

niRabs amaod virgeb, bavSvs azradac ar<br />

mosdis CemTan mosvla, fardasTan<br />

Widaoba ainteresebs.<br />

_ macaco, moeTrie, mama ro geZaxis!<br />

_ gasZaxis nuca da umalve yris<br />

far-xmals,_ ara, ra, jiuti viria, verafers<br />

Seagnebineb.<br />

_ karnizi Tu Camovarda,<br />

gaabrtyelebs lavaSiviT, _ vambob sxvaTaSoris,<br />

_ mZime karnizia da kargad<br />

ver mivamagre.<br />

_ modi, genacvale, CemTan, _ axla<br />

pavlika epatiJeba macacos da isic,<br />

raRa Tqma unda, xalisiT mikuntruSebs<br />

misken. pavlika kocnis dorbliani tu-<br />

CebiT, gakrialebul loyaze iwmends<br />

Tevzis suniT aqoTebul blanJes da akiskisebul<br />

bavSvs weRandeliviT kiserze<br />

isvams:<br />

_ erTxelac vadRegrZeloT, amas<br />

Semovevle, _ gvTavazobs fexze wamomdgari,<br />

_ ukeTess vis vadRegr-<br />

ZelebT<br />

_ amin, _ nikoc dgeba.<br />

_ pavle, Camosvi bavSvi, _ veubnebi.<br />

ar mismens. isev fexze mdgari jibidan<br />

iRebs did vercxlisfer danas,<br />

vaSlis gaTlas iwyebs da raRac kuriozuls<br />

hyveba Tavisi `pedagogiuri~ moRvaweobidan.<br />

sabavSvo baRSi muSaobs<br />

colTan erTad. es darajia, coli _<br />

damlagebeli. Tavis droze, krediti<br />

ver gaistumres da saxli bankma CamoarTva.<br />

mas Semdeg sabavSvo baRSi cxovroben.<br />

samagierod, sabavSvo baRs<br />

aRarc zeinkali sWirdeba, arc durgali<br />

da mSenebeli, pavlikas yvelaferi<br />

exerxeba.<br />

_ bavSvi Camosvi-meTqi! _ vumeoreb<br />

da dabRverili aTavisuflebs bavSvs.<br />

ar moswons vaJbatons Cemi toni.<br />

_ ase, ra! guli Semiwuxda! _ eubneba<br />

macaco da kvlav amoCemebuli fardisken<br />

garbis.<br />

yvelas gvecineba. marTlac sasacilo<br />

gogoa: mousvenari, jiuti, uzrdeli<br />

da gonebagaxsnili.<br />

_ pataraa, ara _ macaco TvalSi<br />

mepataraveba.<br />

_ eg rogor _ icinis nuca, _ pataraa,<br />

aba, didia<br />

_ Tanatolebs vgulisxmob, ver<br />

unda mixvde<br />

_ aa, meore, Tu mesamea simaRleSi,<br />

_ RimiliT ambobs, _ macaco, meramdene<br />

xar simaRleSi<br />

_ ar vici, _ambobs macaco, _ xan<br />

meore var, xan mesame. daTo Tu acdens,<br />

meore var.<br />

_ gakveTilebis Semdeg simaRlis<br />

mixedviT Caamwkriveben xolme, daTo<br />

magisi klaselia.<br />

_ rogor cxovrobT, ras acmev, ras<br />

aWmev _ esec dedamisis pensiazea, xandaxan<br />

Zma ugzavnis inglisuridan sa-<br />

Targmn teqstebs, Targmnis, awyobs kompiuterze<br />

da ase Soulobs TveSi<br />

asiode lars.<br />

_ vcxovrobT, ar vaSimSilebT, _<br />

icinis, _ Zmac gvexmareba. buraxi uyvars<br />

da dedaCemi ukeTebs xolme xorblisgan,<br />

gemrielic ari da vitaminebiT<br />

savsec.<br />

_ ra saSinelebas eweviT, ra suni<br />

dagiyenebiaT _ mesmis dedaCemis ganrisxebuli<br />

xma da misi mkacri siluetic<br />

gviaxlovdeba. saerTod, moZraobs<br />

Cumad da aCrdiliseburad, zogjer<br />

moulodnelad rom damadgeba kompiuterTan<br />

Cafiqrebuls, lamis SiSisgan<br />

guli gamiskdes, _ fanjara mainc gamoaReT,<br />

aq rogor sunTqavT, layuCebi<br />

gaqvT _ yuradRebas ar aqcevs fexze<br />

Tavazianad wamomdgari kacebis mokiTxva-misalmebas<br />

da ZonZebis maRazia-<br />

Si SeZenili Salis frialiT miemarTeba<br />

fanjris gamosaRebad. oriode<br />

nabijze amCnevs patara, sasacilo arsebas,<br />

romelic maimuniviT CabRauWebia<br />

fardas da adgilze SeSdeba. patara<br />

maimuni ar ibneva, TavpirismtvreviT<br />

ejaxeba, ewebeba kalTaze da cbieri RimiliT<br />

Sescicinebs saxeSi. rac marTalia<br />

marTalia: macaco magrad hyavs<br />

dageSili nucas.<br />

_ visi gogona xar, genacvale _<br />

ekiTxeba gaocebuli dedaCemi.<br />

_ nucas gogonaa, _ veubnebi<br />

literaturuli gazeTi<br />

saswrafod, ar minda, rame araordinaluri<br />

daaxeTqos, arada savsebiT mosalodnelia,<br />

gulze arasodes exateboda<br />

nuca.<br />

_ Cemi gogona ki ara, Seni Svilia,<br />

_ misworebs nuca, _ gamarjoba, qalbatono<br />

qeTevan.<br />

_ui, nuca ver SegamCnie, Senc aqa<br />

xar _ welSi zviadad ixreba dedaCemi,<br />

macacos kocnis da isev Tavis oTax-<br />

Si uCinardeba, _ aRar mowioT, vera<br />

var kargad, _ gamogvZaxis Soridan.<br />

_ wneva awuxebs, _ vambob.<br />

_ vici, _ icinis nuca.<br />

_ visac moweva undeba, aivanze mowios,<br />

_ ambobs niko, _ SevawuxeT qali.<br />

_ saerTod aRar movwev, _ pavlika<br />

savse saferfles iRebs, _ sad gadavyaro<br />

samzareuloze vuTiTeb:<br />

_ sanagves naxav wylis niJarasTan.<br />

_ cudia, roca ar ewevi da gaboleben,<br />

_ pavlikas saferfle gaaqvs.<br />

_ moweva arafer SuaSia, _ vambob,<br />

_ sityva planze gadagvikra. ivarauda,<br />

rom davboldiT da dagvtuqsa.<br />

_ egreve mivxvdi, _ xiTxiTebs niko,<br />

_ SviliSvilebs vficavar, egreve eg<br />

vifiqre.<br />

_ dagayenaT qalbatonma qeTevanma<br />

oTaxis kuTxeSi naxevar saukunes miRweuli<br />

kacebi _ icinis nuca. seriozuli<br />

materialuri problemebis miuxedavad,<br />

nuca yovelTvis mzad aris<br />

guliani sicilisTvis. ar svams, ar eweva<br />

(xandaxan, naxevari boTli ludi da<br />

erTi Reri sigareti ra saxsenebelia!),<br />

Tavs ufrTxildeba da albaT imitomac<br />

mudam karg gunebazea.<br />

_ ici, rogor aterorebs xalxs _<br />

veubnebi, _ gamyidvelebs, mZRolebs,<br />

Zvel biWebs... aba, erTi Seepasuxos vinme,<br />

SiSis zars scems yvelas.<br />

_ mere, verc maseTma Tavzardamcemma<br />

qalbatonma giSova samsaxuri _<br />

ironiulad SemomRimis nuca, _ Tu,<br />

maincdamainc, magar Tanamdebobas<br />

elodebi<br />

_ mexumrebi _ maRizianebs misi<br />

kiTxva, _ bevri rame vcade, manqanis<br />

gaqiravebiT dawyebuli da binis<br />

aTasjer gayidviT damTavrebuli, magram<br />

araferi gamovida, biznesis dasawyeb<br />

fuls ver movuyare Tavi. ar miTxra<br />

exla, krediti aiReo.<br />

_ ara, magdeni mesmis, _ seriozuldeba<br />

nuca, _ Cems Zmasac undoda, magram<br />

uari ajaxes, Cveulebriv xalxs ar<br />

aZleven kredits. binas Tu Cadeb, Sei-<br />

Zleba rame gamovides, Tumca Zalian sariskoa<br />

eg ambavi.<br />

me da niko vxiTxiTebT, pavlika aryisgan<br />

amRvreuli TvalebiT ibRvireba:<br />

_ swored mase davkarge bina, _ ambobs,<br />

_ xuToTaxiani bina CamomarTves<br />

13000 dolaris sanacvlod da kide<br />

vali damades, procentis procentebs<br />

medavebodnen.<br />

_ procentis procenti kargad ver<br />

gavige, magram binis Cadeba ro ar Rirs,<br />

vici, _ eubneba nuca.<br />

vuyureb mis gabrwyinebul saxes da<br />

ucnauri eWvi meufleba: Tvalebis daxatva,<br />

samkaulebi, kabiT siaruli ar uyvars,<br />

gaTxovebis survilic, rogorc<br />

maxsovs, ar gamoumJRavnebia.<br />

_ nuca, lesboseli xar _ vambob<br />

mxolod mis gasagonad.<br />

_ samwuxarod, ara. sololakeli<br />

proza 11<br />

var, _ iRimeba dardiani saxiT, _<br />

qalebs ver vitan. saidan mogdis aseTi<br />

azrebi<br />

_ wavideT, _ ismis macacos Wirveuli<br />

xma, _ mombezrda aq.<br />

_ `samwuxarod~ rato _ vagr-<br />

Zeleb.<br />

_ ufro ioli iqneboda cxovreba,<br />

_ mpasuxobs da `deda, ras damgvanebia<br />

bavSvio~, amatebs nayinis narCenebiTa da<br />

WuWyiani xelebiT moTxupnuli macacos<br />

saxis danaxvaze, _ rogor moaswro<br />

am bavSvma ase uceb Tavs lafis<br />

dasxma<br />

_ wavideeT, _tirils urevs xmaSi<br />

macaco da dedamiss mkvaxe silas sTavazobs,<br />

_ adeqi!<br />

_ metkina, rogor iqcevi! _ uwyreba<br />

nuca da mere me mebodiSeba, _ mindoda,<br />

cota xniT kidev davrCeniliyavi,<br />

magram es Tu atyda, aRar gaCerdeba. ai,<br />

ukve kars awvalebs, gesmis _ ki-meTqi,<br />

Tavs vuqicineb. Semosasvlelidan mar-<br />

Tlac didi raxaruxi ismis, _ ise, xandaxan<br />

Senc ro gamogviaro, ar iqneba<br />

urigo. bolobolo, xom unda naxo, sad<br />

vcxovrobT<br />

nucas saxlSi arasodes vyofilvar.<br />

xels vuwvdi, RimiliT marTmevs da midis.<br />

_ gaacile, biWo, _nucas gasagonad<br />

meubneba niko.<br />

ena Caigde-meTqi, vaniSneb.<br />

_ ai, exlandeli qalebi, _ ambobs<br />

pavlika, _ ise wavida, Tavisi TefSic<br />

ki ar gaitana samzareuloSi.<br />

_ morCi, ra! _ eubneba niko.<br />

_ ra, marTals ar vambob _ Tavisas<br />

ar iSlis pavlika, _ qali cota sxvanairad<br />

unda iqceodes. es vinRaa, vis<br />

gavaxsendi _ Wrela-Wrula jibidan<br />

qurdulad amRerebul mobilurs<br />

aZrobs da asmagad daboxebuli xmiT<br />

CahbRuis, _ diaxxx... diaxx... ara, TiTqmis<br />

ara, Zalian cota... ho... ho-meTqi,<br />

naxevar saaTSi mand viqnebi...<br />

_ saras elaparakeba, Tavis somex<br />

cols, _ CurCuliT mixsnis niko, _<br />

gvritebiviT eRuRunebian xolme erTmaneTs.<br />

mivxvdi-meTqi, Tavs vuqnev.<br />

_ esec ase, _ pavlika amTavrebs<br />

colTan bJuturs, mobilurs inaxavs,<br />

iRebs safules da fulis Tvlas iwyebs.<br />

iTvlis erTxel, meored, mesamed..., _<br />

aTi lari maklia, _ ambobs mcire<br />

pauzis Semdeg, _ Tqven amaxieT, biWo<br />

azrze modiT!<br />

_ daTveri _ vekiTxebi.<br />

_ CemTvis aTi lari didi fulia,<br />

Zmao! _ TiTebs farCxavs, Tvalebs qa-<br />

Cavs, _ 60 lari unda mqondes da 50<br />

maqvs. sad gaqra Cemi 10 lari<br />

_ me ra vici! _ Zneli asatania misi<br />

Seuvali toni, _ sirze mkidia Seni aTi<br />

lari!<br />

_ pavlik, raRacas urev, _ eubneba<br />

niko, _ jibeSi naxe, qveynis jibeebi<br />

gaqvs, mand Caidebdi sadme, tyuilad<br />

gacvia reinjerebis forma<br />

_ mekaifebiT kidec _ lamis<br />

dagvetakos, _ aT lars Tqven maxevT<br />

da kide me amovitrialo jibeebi<br />

_ naxe, Zmao, Seni raRa midis, _<br />

situaciis ganmuxtvas vcdilob, _ Znelia<br />

sakuTar jibeSi xelis Cayofa<br />

_ safuleSi Cavide mTeli fuli, aT<br />

lars calke rad Cavidebdi debili<br />

var safule ki, ai, aq medo, _ magidas<br />

urtyams TiTs, _ zustad am adgilze.<br />

cota xani Cems safules is bavSvic aTamaSebda,<br />

fardasTanac miitana, dedamissac<br />

aCvena, magram ara mgonia...


12 pozicia<br />

literaturuli gazeTi<br />

`literaturuli gazeTis~<br />

anketa<br />

iTlebuli. baRis verandaze; grigol<br />

abaSiZe, welSi moxrili, Semcivnuli.<br />

erTxel grigol abaSiZe movida, xelkaviT<br />

ganze gamiyvana da gandobilis<br />

guliTadobiT miTxra, is diqtofoni<br />

gavasaRe da meoris gayidvaSi unda<br />

damexmaroo. sxvaSi SeveSale. TviTonve<br />

mixvda. bodiSi momixada. axlac mewureba<br />

guli. am niWieri mwerlis, kulturuli<br />

da keTilSobili adamianis bedi<br />

raRac xmisCamweris gayidvaze ekida.<br />

iyo sicive, sibnele, uimedoba. dRes es<br />

yvelaferi gareT aRar aris, magram<br />

SigniT, sulSi, araferi Secvlila.<br />

batoni grigoli. erT dros mweral-<br />

Ta kavSiris Tavmjdomare. pativcemuli,<br />

morWmuli, dafasebuli. pier ronsarisa<br />

da Sandor petefis brwyinvaled<br />

_ ras niSnavs TqvenTvis maCablis<br />

13<br />

_ movaleobas.<br />

CemTvis maCablis 13 warmosaxvaSi<br />

ufro arsebobs, vidre realobaSi. quCa<br />

_ rogorc gza. usasrulo, sizmriseuli.<br />

interieridan bevri araferi maxsendeba.<br />

ufro eqsterieridan _ baRi,<br />

quCa.<br />

nodar dumbaZe, fermkrTali, magram<br />

mocinari, sasaxlis win, SesasvlelTan.<br />

midis, manqanis kars uReben; guram asa-<br />

Tiani, dinji, sevdiani, mkacri profiliT,<br />

raRacnairad hamlet gonaSvils<br />

rom hgavs; oTar CxeiZe, lado mrelaSvili,<br />

sxvadasxva dros, lomis fafrebiT,<br />

zurgsukan xelebSemowyobilni;<br />

goderZi Coxeli, gabrazebuli, awivane<br />

amirxanaSvili<br />

gadmomqarTulebeli. masTan erTad<br />

dapataravebuliyo mweralTa sasaxlec<br />

da kavSiris ideac.<br />

mindoda davxmarebodi. ar SemeZlo.<br />

damrCa vali, mouxdeli, gadauxdeli.<br />

movaleoba iyo mTavari, rasac maCablis<br />

13-Si mivyavdi. ase iyo studentobisas,<br />

,,literaturul saqarTveloSi~<br />

muSaobisas, merec, axlac. mavalebda<br />

Cemi arCevani, Cemi profesia, samsaxuri,<br />

urTierTobebi, nacnob-megobroba, sindisi,<br />

zne da wesi Cveni cxovrebisa.<br />

erTgvarad es iZulebac aris. Sinagani<br />

xma maiZulebs, rom pativi mivago<br />

adgils, sadac winaparTa suli jer<br />

kidev borgavs. iq cudi imdeni momxdara,<br />

ramdenic kargi. is av-kargi, minda-ar<br />

minda, axla CemSia, Cemi satarebelia<br />

da meve unda vataro.<br />

es aris movaleoba, sxva ki araferi.<br />

_ rogor warmogidgeniaT mweral-<br />

Ta saxlis momavali<br />

_ ar vici. cudi futurologi var.<br />

varaudiT vityvi: mweralTa saxlis momavali<br />

iqneba zustad iseTi, rogorsac<br />

imsaxurebs mweralTa sazogadoeba.<br />

mainc rogori iqneba dava, kamaTi,<br />

brZola, aurzauri. karga xans gagr-<br />

7 - 20 ivnisi 2013<br />

Zeldeba es davidaraba. wyalni wavlen<br />

da wamovlen. saxli darCeba.<br />

dRes Tu ara, xval mainc ganxorcieldeba<br />

is idea, romelic klubur<br />

sistemas gulisxmobs: asociaciaTa da<br />

gaerTianebaTa sruli pariteti, yvela<br />

Taobis warmomadgenlobiTa da Tanabari<br />

uflebebiT.<br />

ise, sityviT yvela Tanaxmaa sistemis<br />

Secvlaze, magram saqmiT jer<br />

araferi gamodis.<br />

Tavmjdomare aravis surs, magram<br />

Tavmjdomareoba yvelas unda.<br />

dro yvelafers daalagebs.<br />

ambis siuJetur logikas aqeT mivyavarT.<br />

rogorc Cans, iqneba ara kavSiris<br />

saxli, aramed mweralTa saxli. daviT<br />

kldiaSvilisa ar iyos, swored droc<br />

aris da saWiroebac moiTxovs.<br />

dasasruli<br />

zurab samadaSvili<br />

<strong>socialuri</strong> <strong>sakiTxebi</strong><br />

amas ukve veRar viTmen: viReb pavlikas<br />

skamidan da kedelze vaxeTqeb, mere<br />

ramdenjerme vurtyam da nel-nela<br />

iatakisken eSveba. dedaCemis wikvinsa da<br />

nikos blukuns yuradRebas ar vaqcev.<br />

_ eqvsi wlis bavSvs qurdobas<br />

rogor teni, Se bozo! _ vyviri.<br />

magidas vayiraveb, Cems simwriT SeZenil<br />

mobilurs iatakze vanarcxeb, kidev<br />

ras vakeTeb da gaviZaxi, RmerTma<br />

uwyis, mokled, ymawvilurad vigiJianeb<br />

Tavs, amasobaSi nikos pavlika gayavs.<br />

_ am xnis kaci ase rogor iqcevi _<br />

meubneba cocxiT SeiaraRebuli deda-<br />

Cemi da oTaxis milagebas iwyebs. is ucnaurad<br />

energiuli da gaxalisebuli<br />

meCveneba, TiTqos gaarTo momxdarma<br />

areulobam, _ mamaSenze kargi Cxubi<br />

aravin icoda, magram pavlikasnair<br />

kacs Tavs rogor gauyadrebda, xels<br />

rogor daartyamda lamis mokali eg<br />

sacodavi, ase SeiZleba patara biWi<br />

xar, raRa dros Seni kunTaobaa<br />

_ ra kunTaoba, erTi-orjer davartyi,<br />

_ gadayiravebul magidas vasworeb,<br />

_ eg iyo da eg.<br />

_ sisulelea, ra erTxel xmaurze<br />

ro gamovedi, ukve nacemi gyavda, mere<br />

wamoayene iatakze Cakecili, Tavi daartyi<br />

da iqiT gadaagde, _ oTaxis kuTxisken<br />

miTiTebs, _ axla me da nikom wamovayeneT...<br />

eg xo namdvili loqoa, Tvi-<br />

Tonac Zlivs idga fexze. niko ai, am divanze<br />

miagde da iseTi sila gaawani sacodav<br />

pavlikas, axla meore mxares<br />

moadina bragvani. amis Semdeg, rogorc<br />

iqna, Tavi mianebe da WurWlis msxvreva-mtvrevaze<br />

gadaxvedi, mgoni, mobilursac<br />

gamouyvane wirva. araferi<br />

geyureboda, sarkesaviT Tvalebs abrialebdi.<br />

im sacodavs sisxli movwminde<br />

cxviridan da Sublidan. ise Semecoda,<br />

ise!.. sisxls ro vwmenddi, idga patara<br />

bavSviviT, mxrebCamoyrili, TavCaqindruli,<br />

nikom wvaleb-wvalebiT gaiyvana.<br />

me ro ar meTqva, pavlika gaacilemeTqi,<br />

wasvlas arc apirebda.<br />

_ mova isev, _ vpirdebi, _ raxan<br />

davaleba migicia, mova da angariSs<br />

Cagabarebs, maseTi tipia.<br />

_ mova, aba, ras izams, sasmel-saWmeli<br />

eguleba da ratom ar unda movides<br />

rad gindodaT amdeni arayi 5<br />

boTli daviTvale. xinkali axsena mag<br />

Rormucelam ramodenimejer. kidev<br />

kargi, ar usmendi, Tore Seni ambavi ro<br />

vici, gaiqceodi da mourbeninebdi.<br />

nervebi meSleba, rogor dadixar am<br />

aferistis Wkuaze amdeni milebi daWeriT,<br />

kompiuteri da televizori gamoSigneT<br />

da mTeli fuli magas SeaWame,<br />

Wkua ara gaqvs amxela kacs Tumca,<br />

yovelTvis ase ar ari is qali gamoCndeba<br />

Tu ara, raRaca cudi ueWvelad<br />

xdeba.<br />

_ kargi ra, im qals mainc SeeSvi!<br />

_ me SeSvebuli var, TviTon ar gveSveba,<br />

_ ironiulad iRimeba, _ ras moeTreva<br />

xolme, meti saqme ara aqvs ar<br />

vici dnm-is analizi sad da visTan gaakeTeT,<br />

magram mag bavSvs Seni araferi<br />

scxia, Cvens modgmasTan araferi aqvs<br />

saerTo. ise ki sasiamovno bavSvia, cuds<br />

verafers vityvi da etyoba, kargadac<br />

uvlian.<br />

* * *<br />

diliT autaneli sicive maRviZebs.<br />

vicvam da samarSruto taqsebis gaCerebisken<br />

miviCqari. zogjer, roca sicive<br />

gausaZlisi xdeba, virCev yvelaze gr-<br />

Zel reiss, vixdi oTxmoc TeTrs aqedan,<br />

oTxmocs iqidan da am fasad gaTboba<br />

lamis saRamomde myofnis. dedaCemi ki<br />

civ dReebs, ZiriTadad, ormagi sabnis<br />

qveS atarebs da ukanaskneli 6-7 wlis<br />

ganmavlobaSi ase vebrZviT klimatur<br />

kataklizmebs.<br />

vuaxlovdebi gaCerebas da vxedav,<br />

niko dayudebula. ratomRac ar<br />

gvikvirs erTaneTis danaxva.<br />

_ spilenZi gamovwvi, _ meubneba, _<br />

baraxolkaze mimaqvs Casabareblad.<br />

_ yoCaR, _ veubnebi, _ Seni ambavi<br />

ro vici, pavlikasac mSvidobiT daabinavebdi.<br />

_ uh, rac magan mawvala! _ saxeze<br />

mabolebs aqoTebul sigarets, _ Zlivs<br />

mivaTrie sabavSvo baRamde da Cavabare<br />

qalbaton saras. ra amtani yofila,<br />

Zmao, ra cemas gauZlo, naRdad gaocebuli<br />

var. isev vapirebdi SenTan amosvlas,<br />

magram fizikurad ver SevZeli.<br />

simTvraleSi, xom ici, marjvena fexi<br />

miSeSdeba xolme.<br />

_ ra aTi lari autyda mag gamosirebuls<br />

_ mxrebs viCeCav, _ ra moelanda<br />

_ bomJia, ra moeTxoveba! _ niko<br />

viRac ucnobi kacisken trialdeba da<br />

asanTi geqnebao, aniSnebs, ukidebs Camqral<br />

sigarets da bols isev Cemsken<br />

uSvebs.<br />

_ iqiT gaabole! _ veubnebi.<br />

_ ukacravad, _ yasidad mebodiSeba,<br />

_ 60 lari momeciTo, amityda.<br />

azrze xar me davWeri jarTi, me waviRe<br />

da me Cavabareo, ra fulic aviReT,<br />

imis naxevari mekuTvniso, Cvens xarjze<br />

moindoma gamdidreba. ra, 60 lari mimeca<br />

avdeqi da 50 miveci.<br />

vqaCav, vanjRrev.<br />

_ Se nabiWvaro! _ veubnebi, _ tyuilad<br />

macemine is sacodavi Sepirdi da<br />

gadaagde<br />

_ aba, 60 lari mimeca _ niko<br />

winaaRmdegobis gawevas arc fiqrobs,<br />

momCerebia gaocebuli da SeSinebuli,<br />

_ dRes aRar gvinda daleva magdeni<br />

fuli raSi mimeca<br />

_ ar unda dapirebuliyavi, gesmis<br />

_ xalxis yuradRebas viqcevT, xels<br />

vuSveb, _ sadauri maTematikaa, amixseni!<br />

samni viyaviT xarjs zeviT 120 lari<br />

darCa idealur variantSi 120 gayavi<br />

samze, ramdenia<br />

_ au, ra debili var! _ ambobs, _<br />

ormocze meti ar ekuTvnoda.<br />

_ ormoci lari idealur SemTxvevaSi,<br />

Tu mTlian wilSi CavsvamdiT, Sen<br />

ki samocs dapirdi, _ guli meubneba,<br />

isev vtaco xeli da am patiosani sazogadoebis<br />

Tvalwin gavigdo fexqveS,<br />

_ safuledan amoacale is avadsaxsenebeli<br />

10 lari<br />

_ ara. geubnebi, Tavidanve 50 miveci,<br />

xuTi cali aTlariani, egreve<br />

Caido, ar daiTvala. ro daeTvala,<br />

vetyodi, meti ar gekuTvnis-meTqi.<br />

me, rogorc rigiT qristians, graalis<br />

barZimze maqvs Cemeburi, cota bundovani<br />

warmodgena. vici, rom artefaqtia,<br />

ukvdavebisa da usazRvro Zalauflebis<br />

momniWebeli, magram yoveld-<br />

Riur urTierTobebSi moTminebis fialas<br />

mainc ver Seedreba. eg dalocvili<br />

rom ar gvSvelodes, ras emgvaneboda<br />

cxovreba ra daaokebda amden gadareuls<br />

swored moTminebis fialaa WeSmariti<br />

graali, adamianuri urTierTobebis<br />

gamawonasworebeli da sicocxlis<br />

gadamrCeni, ivseba es dalocvili<br />

wveTwveTobiT, ivseba da or-sam weliwadSi<br />

erTxel gadmoiRvreba xolme. ai,<br />

swored ase moxda guSin, dacarielda<br />

Cemi moTminebis fiala. samagierod,<br />

exla Tavs vgrZnob kargad, imdenad kargad,<br />

rom ufulobasac mSvenivrad avitan,<br />

idiotur kanonebsac gavuZleb da<br />

waramara wagebul brZolebsac ufro<br />

filosofiurad gavaanalizeb. nikoze<br />

gabrazeba xom saerTod sisulelea, Tan<br />

mecodeba kidec: jer kidev axsovs kargi<br />

cxovrebis gemo, magram iZulebulia,<br />

navTluRis baraxolkaze aRam-aTenos.<br />

_ kargi, wavideT, CavabaroT eg spilenZi,<br />

_ veubnebi, _ Sen marTla aRaraferi<br />

geSveleba.


7 - 20 ivnisi 2013<br />

mtveri<br />

`dawere sisxliT!~ –<br />

meubneba didi fridrixi...<br />

ra vqna,<br />

Zalian merideba qarTul sityvaSi<br />

Sxamgareuli sisxlis Sereva!<br />

Tanac mjera: es sityvebi<br />

rom samoTxis mtveri aris, cisgadaRmuri,<br />

im gzebis mtveri aurevneli,<br />

sadac ukvdavi aCrdilebi daabijeben!<br />

im gzispirebze rom yvavilobs wminda xeebi;<br />

im yvavilebis mtveri aris cisgadaRmuri...<br />

mtvers JamiJam Seereva wminda cremlebi:<br />

am saRebaviT poetebi leqsebs xataven!<br />

aRar vici, me fridrixis<br />

diad saxels ra unda vuTxra!<br />

mjera, ar CamTvlis moRalated,<br />

sisxliT rom ar vwer!<br />

Tavadac xom nasamoTxar<br />

mtvers ynosavda TavgamodebiT<br />

maSin,<br />

roca zaratustras himnebs xatavda!<br />

sikvdilis elegia<br />

TiTqos Tvalwin gidgas Crdili suicidis:<br />

maRal cidan geSxefeba nami mware...<br />

zvirTebis fexisxma moismis suecidan.<br />

xom ar mogbezrda sicocxle namiwari!<br />

gakvirvebs mwyrali sikvdilis gemovneba:<br />

Tavs gadgas sisxlnasvami, gaZvaluli...<br />

wlebi midian satvirTo gemebiviT:<br />

garTmeven sixaruls, naRvels gaZaleben.<br />

modi Seurigdi: sikvdils eTomare,<br />

guli moulbe, Tvalebi auxile.<br />

egeb gaaCeros xeli keTrovani,<br />

kidec damoZRvre, kidec auxirdi!<br />

magram ar icis wyeulma Seni ena,<br />

Cagivlis civcivad: ucxo qalwuliviT...<br />

Tu ram awyenine: aRmoTqvi, Seinane!<br />

Seiyvare da gahyevi awurvili!<br />

gerqva sityva da...<br />

literaturuli gazeTi<br />

jarji fxoveli<br />

jarji fxoveli<br />

jarji fxoveli<br />

dReSavi<br />

idga dReSavi: mwuxri cieri.<br />

fiqrobdi, am mTebs veRar gadvivli...<br />

daxanjre, magram ver gaaqcie:<br />

is dRe gagrZelda weliwadiviT...<br />

da suls moedo TiTqos keTriviT:<br />

im dRis kvaldakval sityvebs geSavdi...<br />

dagaviwydeba Sen dRekeTili,<br />

roca Tendeba gulSi dReSavi!<br />

nasesxebi dro<br />

dedamiwam dro isesxa<br />

rZian gzaze gafantuli varskvlavebidan...<br />

momWirned xarjavs<br />

dros nasesxeb valutasaviT:<br />

cotas imetebs CvenTvis, Zvelo jigitebo,<br />

sul cotaodens!<br />

ufro mets, albaT, dazogavs da:<br />

xom cxadi aris,<br />

mas, marTlac, didi dro sWirdeba<br />

xelgaSlili cxovrebisaTvis:<br />

zogs mTvares miscems,<br />

zogs Rrublebs miscems,<br />

zogs – xelovnur Tanamgzavrebs:<br />

rom gaSlilan ukideo Tvalsawierze...<br />

sulac ar aris dedamiwa<br />

xelaRebiT mxarjveli vinme:<br />

cotas imetebs CvenTvis, Zvelo jigitebo,<br />

sul cotaodens:<br />

mxolod imdens,<br />

wamisofels rom eyofa<br />

marto erTi amosunTqvisTvis!<br />

bendi<br />

SaSvebis bendi isev mofrinda:<br />

TovliT dabardnil qliavze dasxdnen...<br />

oTxni darCenilan...<br />

xmas ar iReben.<br />

nawyeni mzeriT Semomyureben...<br />

SiaT...<br />

sakenki xom Tovlma dafara!<br />

TomaT gorze da:<br />

gaixseneT mzis ukvdavi sagalobeli!<br />

im qalis TmebSi<br />

rom miyvarda, im qalis TmebSi<br />

airia Cemi sityvebi,<br />

Cemi leqsebi,<br />

Cemi xmebi,<br />

Cemi TiTebi...<br />

airia Cemi Zveli autizmi, autaneli...<br />

Cemi gulic,<br />

Cemi warsulic,<br />

ZvelisZveli siRatake, Tanamdevneli...<br />

poezia 13<br />

airia im qalis TmebSi...<br />

da Tan waiRo maSin, roca Sors gaemgzavra...<br />

siRaribe mainc ratom ar damitova –<br />

vekiTxebi xsovnis kedels,<br />

magram yru aris:<br />

is Tvals maridebs<br />

da zurgs maqcevs<br />

da ar mpasuxobs!<br />

Seni dila<br />

RmerTo,<br />

am diliT kvlav gaTenda<br />

guli Cemi: Ramenasvami...<br />

SaSvebis bendma xma daiwminda...<br />

cis dafaze Rrublis naglejiT<br />

varskvlavebi<br />

uxilavis xelma waSala...<br />

Sens naRvlian, fermixdil suraTs<br />

dilabnelSi<br />

raRacis Tqma swadia TiTqos...<br />

es mdinarec<br />

dilas TiTqos araqaur sityvebiT avsebs<br />

da TiTqos Senze mesaubreba...<br />

epilogi<br />

Sens mzes SaveTis Savi wre uvlis:<br />

aq samsjavroze ar mogelian...<br />

mwiro, iwame saswauli bedisweruli:<br />

didi dardi rom gamogelia!<br />

ver vityvi, kidev rames rom veli...<br />

aq mosvla Rirda erTi wamisTvis:<br />

roca SaveTis mzis Camqolveli<br />

samoTxis cremli gulze wamisvi...<br />

gerqva sityva da gerqva gzawvrili...<br />

me bednieri dRemde var amiT,<br />

rom gigrZen RmerTis dardis nawili,<br />

rom gaminaTe gulis wkvarami!<br />

cotac macaleT, Zvirfasebo,<br />

nu gafrindebiT!..<br />

puris narCenebi, limonis naWrebi,<br />

xilfafa, xorbali...<br />

yvelaferi Tovlis sufraze...<br />

xma daiwmindeT, Zvirfasebo,<br />

saca aris, gazafxulis mze amova<br />

aq veRar ivli dardis gareSe:<br />

gmarxavs udabno javriT atanils!<br />

ra gaigone cis muqaraSi:<br />

Tavs rom dageca yornis yrantali!<br />

rac iyo, iyo: veRar idardeb.<br />

aq yofna iqca SenTvis cixedo...<br />

mzis kvals misdie leTes xidamde<br />

ise, rom ukan ar moixedo!


14 proza<br />

literaturuli gazeTi<br />

dasawyisi me-7 gverdze<br />

arCil qiqoZe<br />

Citis da kacis ambavi<br />

ebodi. mgoni, Tavis siamayiT iqamde<br />

mivida, rom Tavad moigona raRac axali<br />

religiis msgavsi, romlis erTaderTi<br />

qurumi da mimdevaric TviTon iyo.<br />

mas sxva ritualebic hqonda... adre<br />

albaT amas ar izamda, amisTvis ver<br />

moiclida, magram bolos sakuTari<br />

Tavi gamoketa Tavis sabrZanebelSi.<br />

iqaurobas zafxulobiTac ki ar tovebda,<br />

roca cxvari ukve mTaSi iyo, xolo<br />

gavarvarebul, tafadqceul qvabulSi<br />

Tomas garda xmis gamcemi aravin hyavda.<br />

yvelaferi gayida, daitova cxvari,<br />

romelic zafxulobiT mTaSi midioda,<br />

zamTarSi ki brundeboda da mravldeboda<br />

da Tevzi, romelic wyalsacavSi<br />

hyavda gaSvebuli da romlis dasaWerad<br />

xandaxan raionidan iZaxebda me-<br />

Tevzeebs. kotejebsac amuSavebda sastumrod<br />

da raRac Semosavali monadireebisgan<br />

da Cveni Cayvanili Tqvennairi<br />

Citebis moyvaruli turistebisganac<br />

hqonda. ese igi, mTeli misi Semosavli<br />

mis wyalSi curavda, mis miwaze<br />

dadioda da frinavda kidec. saxlze<br />

sabolood aicrua guli _ Svilebis<br />

gamo...<br />

_ mefis garda kidev hyavda Svilebi<br />

_ eseTi kaci egeT Svilebs ar imsaxurebs,<br />

_ CurCuliT meubneba Toma. ma-<br />

Sin RmerTi gamiwyra da Sua zafxulSi<br />

Camovedi am WalebSi. mTeli dRe rom<br />

mdinareSi mjdariyavi, mainc ver<br />

grildebodi, iori TiTqos duRda,<br />

uTvalavi koRo, sruliad waSlili<br />

horizonti da gaxurebuli Tunuqis<br />

saxuravi, romlis qveS RamiTac ar iyo<br />

Sveba. gareT kibis safexurze vzivarT,<br />

gverdiT Toma Wrialebs saqanao savar-<br />

Zelze _ fufunebis erTaderT nivTze,<br />

rac ki abadia da rogor Relavs xolme,<br />

Tuki zamTarSi vinme sanadirod Camosul<br />

deputats an gazafxulze vinme<br />

gadamTiel Citze moTvalTvales Tavis<br />

to `uxsenebels~ eZaxis. qaquca TiTqos<br />

arc aiqnevs bars da mainc erTi mokle<br />

dartmiT Suaze Wris Slangze msxvil<br />

sxeuls, romelic wamis win irkaleboda<br />

da saSiSad SiSinebda.<br />

_ erTi vaJi kidev hyavda _ umcrosi.<br />

gonebasusti, faqtobrivad, idioti.<br />

mefes me ramdenjerme Sevxvedrivar<br />

iorze. mamisgan malulad kotejebis<br />

ukan plans eweoda xolme. im meores ki<br />

qaquca arc ki aCenda. cxvenoda aseTi<br />

Svilebi. meoreze amboben, rom normaluri<br />

yofila da mere gagiJebula.<br />

Tavis droze qaqucas ar dauklia mis-<br />

Tvis eqimebi, magram veraferi uSveles.<br />

me is arasodes minaxavs. amboben, rom<br />

patara bavSvis goneba aqvs da pirdabanili<br />

da movlili mxolod dedis da<br />

misTvis miCenili momvlelis wyalobiT<br />

aris, magram xandaxan axerxebs da saxlidan<br />

garbis. Sors ar midis, iqve<br />

sofelSi daexeteba da yvelasagan sigarets<br />

Txoulobs. Tan yvelas erTsa da<br />

imaves eubneba: `xo ici, visi biWic var!~<br />

magiT TiTqos Tavs izRvevs gareT gaparuli,<br />

misTvis ucxo samyaroSi aRmoCenili.<br />

is axsovs, rom viRac magaris<br />

Svilia. misTvis zurgis Semqcevi mama<br />

mainc eimedeba...<br />

_ es tragikuli ambavia.<br />

_ qaqucasnairi kacisTvis ormagad<br />

tragikuli. am qveyaSi SvilebisTvis<br />

cxovroben, yovel SemTxvevaSi, TviTon<br />

sjeraT, rom asea. dovlaTs maTTvis<br />

agroveben. aq, magaliTad, aravis mouva<br />

azrad, Tavis qoneba romelime, vTqvaT,<br />

cxovelTa damcvel organizacias<br />

uanderZos...<br />

_ es sabWoTa mentalobis gadmonaSTebia.<br />

eg droc mova...<br />

_ SeiZleba. oRond manamde qaquca<br />

iorze Tavis mamulSi gamoiketa. is<br />

ufro didi gaqanebis kaci iyo da es<br />

unayofo miwa, Walebi da avSanmodebuli<br />

velebi misTvis xafangad iqca. Tanac<br />

7 - 20 ivnisi 2013<br />

mere vinCesteridan tyvia daaxala, eseve<br />

hyavs sakuTar maranSi gaSlil sufrasTan<br />

Caxocili ori saxelovani ya-<br />

CaRi. imaT ambebs dRemde hyvebian da<br />

`cxonebulebad~ moixsenieben, ufro<br />

Cvevis gamo, Torem isini aravis uyvarda.<br />

codvebi imdeni da, SeiZleba, metic<br />

hqondaT, ramdenic maTi xelobis da<br />

droebis saxelian qalaqelebs, oRond<br />

Tbiliseli yaCaRebisgan gansxvavebiT<br />

ar gaaCndaT stili da sul ar anaRvlebdaT<br />

reputacia. ufro metic, reputacia<br />

ra iyo, ambadac ar gaegonaT da<br />

es maT kidev ufro saxifaToebs xdida.<br />

areulobamde sul patara biWebi iyvnen<br />

_ Cveulebrivi glexis Svilebi da kacis<br />

kvlaSi ucabedad dakacdnen. kidev<br />

kargad mRerodnen... amas yvela aRniSnavda.<br />

maT sofelSi yofila biWebis sim-<br />

Reris gundi, romelsac saTaveSi edga<br />

erTi axirebuli, sikvdilisgan daviwyebuli<br />

moxuci lotbari, romelsac<br />

axsovda ramdenime sruliad unikaluri<br />

xalxuri simRera, maT Soris mxolod<br />

im soflisTvis damaxasiaTebeli<br />

mravalJamieri. ar unda daikargoso! _<br />

jiutad gaiZaxoda da TviTon uSvilZirod<br />

darCenilma mezobeli biWebis<br />

gundi Semoikriba. imaTSi kidev es<br />

ori yvelaze niWieri yofila. xmebi<br />

hqoniaT sul mTlad gasaocari. mere da<br />

mere Searqves kidec momRerali yaCaRebi.<br />

klavdnen da mRerodnen, Zarcvavdnen<br />

da mRerodnen. erTi mesame xma _<br />

bani akldaT da avtomatis kakani iyo<br />

imaTi bani. sul simRer-simReriT Camouares<br />

da xarki daades yvela meRvines<br />

da mevaxSes da bolos fulebis asaxevad<br />

qaqucasac moadgnen. aravis indobdnen,<br />

aravis endobodnen da maran-<br />

Si maTTvis gaSlil sufrasTanac muxlebze<br />

ewyoT avtomatebi. mainc motyuvdnen,<br />

mainc modundnen... imaTze<br />

misacem fulze meti saqmis gakeTeba<br />

dajda, magram eg iyo da eg _ azrad<br />

aRaravis mosvlia qaqucas Sewuxeba _<br />

saxifaTo kacis saxeli daigdo. yaCaRebs<br />

sul TavebSi da gulebSi hqondaT<br />

tyviebi moxvedrili. sanam mezoblebs<br />

dauZaxebda, maspinZelma erT-erTis<br />

makarovidan tyvia cacias xelisgulSi<br />

gaitara, imave iaraRidan erTi-ori<br />

marnis kedelsac daaxala da eg iyo _<br />

daixata suraTi... yaCaRoba da iZulebiT<br />

Tavdacva...<br />

momRerali yaCaRebis dasaflavebaze<br />

moxuci lotbari Turme martodmarto,<br />

calke idga sasaflaoze amosul<br />

uzarmazar cacxvis xes miyudebuli da<br />

gulamoTqmiT tiroda, vin icis, im xeze<br />

ufro beberi. cacxvi xo male izrdeba...<br />

sakuTar saxlSi Setyuebuli ori<br />

cocxali adamianis damxocavi axla<br />

Cems Tvalwin Tavis mwyemsebs umaspin-<br />

Zldeba. imaT kidev wlidan wlamde am<br />

dRes iseTi gaognebuli gamometyvelebebi<br />

aqvT, rogoric albaT xornabujSi<br />

gamomwyvdeul yvelis vaWrebs hqondaT.<br />

erTaderTi yvelaze Soreuli binis<br />

sarqal calTvala axmedas ar aqvs ganwiruli<br />

da bedisweras mindobili saxe.<br />

TbilisSi Cemi kompiuteri misi portretebiTaa<br />

savse da mainc, arcerTi ar<br />

aris srulyofili. am adamians Tavis<br />

erTaderTi TvaliT TiTqos meti aqvs<br />

nanaxi, vidre yvela danarCens, romlebsac<br />

verafriT gaugiaT, gaqanebuli<br />

dolis dros rad uwevT binebis da<br />

col-Svilis mitoveba da amsiSore gzaze<br />

fexiT wamosvla imisTvis, rom im kacis<br />

miZRvnil Rvinos da xaSlamas<br />

daeZalon, vis mimarTac arafers<br />

grZnoben SiSisa da ridis garda. is ki<br />

ar ician, rom didi xnis win am dRes<br />

xornabujis dilegSi yinvisgan sulamoxdili<br />

Tavis TanamoZmis saxsenebel<br />

sufras uzian. Savi mozveri sakuTari<br />

Svilis sibriyviT daRupul kacis saxseneblad<br />

dauklavs qaqucas da amitomac<br />

ver naxavT aq qarTvel mwyemsebs. am<br />

dRes qaquca mxolod urjuloTaTvis<br />

Slis sufras...<br />

_ ki magram, es xom ubralod<br />

cinizmia!<br />

sigarets rom vqaCav, gaRvivebuli<br />

Tambaqo odnav aCens Cemi ingliselis<br />

Txel profils. kidev Cabnelebuli nakrZalis<br />

gadaRma didi Crdilis qedis<br />

siluets varCev.<br />

_ cinizmi mudam Tan axlavs Zalauflebas,<br />

magram am SemTxvevaSi mainc ver<br />

dageTanxmebiT. mgoni, is kaci cinizmis-<br />

Tvis metismetad martivi adamiani iyo,<br />

oRond amas naklad sulac ar vuTvli.<br />

_ Sen mas isev warsulSi moixsenieb...<br />

_ da maqvs kidec saamiso mizezi...<br />

cinizmi ara... es ufro siamayea. qristianoba<br />

amas ampartavnobas uwodebs da,<br />

mgoni, mZime codvadac miiCnevs. am kacs<br />

me mxolod ramdenime weli vicnobdi,<br />

mas mere gavicani, rac rajebam – Cemma<br />

kompanionma _ moifiqra, rom Citebis<br />

cqeriT fulis gakeTeba SegveZlo.<br />

swored maSin daviwyeT gazafxulobiT<br />

mis mamulSi turistebis tareba.<br />

zamTrobiT Tavis kotejebSi is monadireebs<br />

iRebda, gazafxulobiT Cven<br />

CavdiodiT. oRond me privatulad<br />

zamTarSi da Semodgomazec daviwye iq<br />

siaruli. araferSi vuSlidi xels da<br />

mitanda. me mas ramdenime weli vakvirdsavarZelSi<br />

moqanaves naxavs. TviTon<br />

saintereso sanaxavia _ did savarZel-<br />

Si dakarguli patara kaci, iataks fexebiT<br />

rom ver swvdeba da iqidan Camosaxtomad<br />

savarZlis mTeli ZaliT gadaqaneba<br />

uwevs...<br />

netav, rogor Svilebs imsaxurebs<br />

qaquca niavi odnavac ar iZvris. Toma<br />

iqiT ixedeba, sadac sibneleSi batonis<br />

Sublis fanari bJutavs. wylis cisternas<br />

mierTebuli SlangiT qaquca atmebs<br />

rwyavs. dRisiT, papanaqebaSi rom miuSvas<br />

wyali, moiTenTeba da CaixuTeba<br />

nergebi. arc RamiT morwyva uSvelis. eg<br />

atmebi Tomas axirebaa, romelic ulaparakod<br />

ausrula qaqucam, Tumca icoda<br />

am ayalo Tixnarze atmebs gaxareba<br />

ar ewera.<br />

`Cqara, Toma, bari momitane! gvelia<br />

aqa~, _ sibnelidan iZaxis qaquca da me<br />

miwevs baris waReba, radgan iorze gatarebuli<br />

wlebis miuxedavad Toma<br />

egrec ver daeCvia gvelebis mezoblobas.<br />

saxelsac ar ambobs magaTs da marsruliad<br />

mesakuTruli damokidebuleba<br />

hqonda iqaurobis mimarT. Cemnair,<br />

misTvis uwyinar fotoaparatian Tbilisels<br />

Tu aitanda cota xniT da am<br />

dros ori mxridan Semouties. ampartavnoba<br />

swored maSin Seeyara, roca<br />

iorze qristianoba mivida da kidev<br />

jari. pirveli jari iyo...<br />

_ giurza, giurza, falanga var.<br />

rogor gesmis Cemi<br />

giurza rogorc yovelTvis adgilzea<br />

da yvelaferi esmis.<br />

_ giurza, giurza, mexuTe kvadrat-<br />

Si unda Sesvla. damidasture, rogor<br />

gaige isev is TeTri lendroveria,<br />

guSin rom iyo. guSinwinac. damidasture,<br />

gavataro<br />

udabnosferi forma, cal xelSi<br />

msubuqad daWerili avtomati, mWidebiT<br />

gatenili Jileti da sakuTari mniSvnelobis<br />

sruli SegrZneba. guSindeli<br />

glexis Svili da exla ukve komandosi,<br />

Tu kidev raRaca. sruli seriozuloba.<br />

Rimili, simsubuqe da mama-papuri<br />

glexuri eSmakoba samudamod Cabarda<br />

warsuls, darCa mxolod sibriyvemde<br />

misuli movaleobis grZnoba da udabnos<br />

Sxamiani saxelebi...<br />

erT Semodgomazec sasazRvro posti<br />

gadmotanili damxvda da samxedroebis<br />

da qaqucas urTierToba ukve<br />

samudamod gafuWebuli. adre zeviT,<br />

borcvebSi azerbaijanis sazRvridan<br />

or kilometrSi idgnen. magram im<br />

zafxuls etyoba mobezrdaT papanaqebaSi<br />

gavarvarebul vagonSi yofna da<br />

ivrisken daiwies. orkilometriani<br />

sasazRvro zona xuTkilometriani gaxda.<br />

aq TevzaobiT mainc irTobdnen Tavs<br />

da xandaxan wyalSic wvebodnen. Camovidnen<br />

da aRarasdros wavidnen. calTvala<br />

axmedas bina, romlis garSemoc yvelaze<br />

meti duraji budobda da mSrali<br />

xevi, romlis ayaloiani kedlebi sul<br />

yapyapebis da kvirionebis sabudarebi-<br />

Taa daxvretili, sadac xetialsac<br />

araferi sjobia, radgan yovel mosaxvevSi<br />

an kakabi wamogifrindeba, an kurdReli<br />

gagisxlteba anda giurzas SiSini<br />

haerSi gagaSeSebinebs gadasadgmelad<br />

aweul fexs, es yvelaferi<br />

sasazRvro zonaSi moeqca da mexuTe<br />

kvadrati daerqva. kidev im xevSi me<br />

lelianis katis soroc meguleba...<br />

samxedroebi pirdapir dambis meore<br />

mxares dadgnen da yovel gaSvebaze<br />

gvawvaleben mec, Cvens turistebsac,<br />

qaqucasac ki. exla calTvala axmedas<br />

portretis gadasaRebadac aqedan<br />

Sors StabSi aRebuli nebarTva mWirdeba<br />

da kidev yovel jerze udabnosfer<br />

formaSi gamowyobil jariskacebTan<br />

laparaki, romelic verafriT viswavle.<br />

mgoni, mec Cemi mgonia aqauroba da<br />

yovel jerze vfxukianob. an arada, ar<br />

unda iyos Zneli _ manqanidan gadmosvla<br />

da Sinaurulad `biWebs gaumarjos!~,<br />

sulac raionis maRaziidan orlitriani<br />

ludis wamoReba, am mosawyen<br />

adgilas biWebma piri rom gaisvelon,<br />

magram ar gamomdis. verc amaT vitan da<br />

verc sxvebs, vinc aqaurobas mexuTe kvadrati<br />

daarqva da eseni Caayena...<br />

_ giurza, ver gavige, gavataro Tu<br />

ara! nebarTva aqvs. gavataro<br />

_ Sena, da rame sxva ro dairqvaT,<br />

magaliTad maCvi da Txunela, ar mosula<br />

falanga racias eSveba da yuradRebiT<br />

makvirdeba. mec Tvals vusworeb.<br />

ooo, rogor ar miyvars formiani<br />

rom mWams TvalebiT.<br />

_ viTom ratom – ki, guSindeli<br />

glexis Svilia. es oficialuri toni<br />

rom ar hqondes farad afarebuli, sul<br />

odnav bunebrivad rom laparakobdes,<br />

kiloze mivxvdebodi, sadauria. iqneb,<br />

raionic ki gamomecno.<br />

_ ukeTesi iqneboda...<br />

me erTi rame mWirs. reaqcia migviandeba.<br />

xSirad momdis egre... safrTxis<br />

da faTerakisac gvian SemeSindeba<br />

xolme, zogjer ise gvian, rom ukve Cavlilia<br />

yvelaferi. egre jeelobaSi<br />

erTi-orjer ise damigvianda SeSineba,<br />

rom lamis uSiSari kacis saxeli davigde.<br />

_ samyaro gaxdeba ukeTesi, jariskacebma<br />

yvelgan maCvebi, zRarbebi da<br />

Txunelebi rom dairqvan...


7 - 20 ivnisi 2013<br />

literaturuli gazeTi<br />

proza<br />

15<br />

arada, ar SeiZleba. samSoblos damcvelTan<br />

xumroba ar SeiZleba. arc _<br />

samSoblosTan. principSi orive saxifaToa.<br />

_ falanga, gauSvi gaiaros. kiTxe,<br />

sad midis da rodis mobrundeba...<br />

eg Semodgomaze iyo. maisSi turistebTan<br />

erTad sagangebo nebarTviT<br />

xelSi mexuTe kvadratSi Sesulebs iq<br />

aRarcerTi duraji aRar gvxvdeba da,<br />

Tumca axmedas bina carielia da cxvari<br />

ukve mTaSi iyo wasuli, ukiTxavadac<br />

vici, rac moxda _ iqauroba Tofis gasrolili<br />

gilzebiT aris mofenili...<br />

qaquca uarobs: ver gabedavdneno, magram<br />

orivem viciT, mexuTe kvadratze<br />

kontroli sabolood rom aqvs dakarguli.<br />

samxedroebs misi ar eSiniaT da<br />

sasazRvro zonaSi imas sCadian, rac<br />

undaT. duraji kidev beCavia, aqamdec<br />

rogor moitana Tavi, egec mikvirs...<br />

yi-yiyii-yiiyiii! ramdenime frinveli<br />

mainc kivis ivris WalaSi da amieridan<br />

mexuTe kvadratis nacvlad damba<br />

xdeba imaTi saTvalTvalo wertili.<br />

wlidan wlamde gazafxulobiT iq<br />

Slian Cveni ucxoelebi teleskopdamagrebul<br />

samfexebs da rogorc wesi,<br />

erTi-or durajs yovelTvis vpoulobT.<br />

Sors (oRond `svarovskisTvis~<br />

manZili araferia) yvelaze maRal verxvze<br />

koSkiviT aSenebuli TeTrkuda arwivis<br />

budea, iqve axlos beqobis arwivebi<br />

budoben.<br />

_ arwivis ori saxeoba... ase gverdi<br />

gverd... _ ukvirT ucxoelebs, _ es mar-<br />

Tla unikaluri adgilia.<br />

_ uuufs! Was ist das! _ qmris<br />

teleskopSi germaneli ludis mxar-<br />

Savis colma raRacas iseTs miagno, rom<br />

erTkviriani turis manZilze pirvelad<br />

gamxiarulda. qali raRacas uxsnis danarCenebs<br />

da yvela misi naCvenebi mimarTulebiT<br />

asworebs teleskopebs.<br />

dediSobila qaquca iorSia Cawolili<br />

da ganwmendis rituals atarebs.<br />

napirze dalagebul tanisamosTan Toma<br />

ucdis. ese Soridan aTamde teleskop-<br />

Si gamoCenili saidumlo rituali sul<br />

mTlad komikuri Cans. me vici, rac xdeba,<br />

oRond Svabebs da titveli qaqucaTi<br />

aRfrTovanebul imaT colebs arafers<br />

vetyvi. erT zamTars Rorze sanadirod<br />

Camosulma mTvralma deputatma qaqucas<br />

mdinare iordane anaxa. telefoniT<br />

gadaRebul videoSi deputati Tavis<br />

fraqciis wevrebTan erTad wminda<br />

mdinareSi iyo Sesuli. oRond qaqucas<br />

maTze ar darCenia Tvali. qaquca bi-<br />

Turi parlamentarebis miRma iyureboda.<br />

iordane da imis Wala iors miamsgavsa<br />

da mere saxelebis msgavsebaze<br />

daiwyo fiqri. mec gamiziara varaudi,<br />

romelic varaudic ar iyo. ubralod,<br />

gadawyvita, rom ese iyo, rom wminda<br />

mdinares, ufro sworad mis nawils<br />

flobda. amas TviTon miyveboda,<br />

raRacnairad bavSviviT anTebuli... manamde<br />

araferi msgavsi CemTvis ar eambna,<br />

guli erTxelac ar gadaeSala, misi<br />

xuSturebis da ucnauri ritualebs<br />

azrs Tomasgan vigebdi da mivxvdi, berdeboda.<br />

`Tanac, imaT araferi ician,<br />

azrzec ar arian!~ _ da dambis sapirispiro<br />

mxares Soreuli makratelas<br />

qedis cicaboebze patara wertilebad<br />

gamoCenil gamoqvabulebisken da imaT<br />

ZirSi mSenebare monasterisken iSverda<br />

xels...<br />

_ wverebiani kasi moidnen... _ damfrTxali<br />

azerbaijaneli mwyemsebisgan<br />

qaqucam egre Seityo berebis gamoCenis<br />

ambavi.<br />

saukuneebis mere meudabnoe berebi<br />

isev daubrundnen qviSaqvaSi nakveT<br />

senakebs, oRond iqidan jer sxvebi<br />

iyvnen gasaZeveblebi. faskunjebis<br />

wyvils axali sabudaris Zebna mouwia,<br />

imaTi marTve ki erTma morCilma wauyvana<br />

Tavis mSoblebs. gaizrdeba da inadirebso.<br />

TeTr arwivad monaTluli<br />

faskunji Turme axlac im saxlSi cxovrobs,<br />

oRond nadirobis swavlis<br />

survili araferSi etyoba, samagierod,<br />

madas ar uCivis da yvelafers svris.<br />

tyuilad ki ar eZaxian germanelebi<br />

Schmutzgeier-s _ binZur svavs. warmomidgenia,<br />

berebs imaT sabudarSi ra daxvdebodaT<br />

_ Zvlebis da gamoWmuli kus<br />

baknebis grova da kidev suni, autaneli<br />

suni...<br />

`ver gaZleben. zamTari Tu gaatanes,<br />

zafxulis sicxe mouRebT bolos~ _<br />

qaqucam Tavidanve ver aitana Tavis samflobelos<br />

da danarCeni samyaros<br />

sazRvarze dasaxlebuli wverebiani kacebi,<br />

romelTac jer arc ki imCnevda,<br />

mere da mere sxvis dasanaxad viTom arc<br />

ki axsovda maTi arseboba, magram Tavis<br />

pikapiT xSirad midioda im adgilamde,<br />

saidanac gamoqvabulebi kargad Canda<br />

da durbindSi maT ZirSi wamowyebul<br />

mSeneblobas, mofusfuse adamianebs,<br />

raioneli da qalaqeli bobolebis gamogzavnili<br />

masaliT datvirTul manqanebs<br />

aTvalierebda.<br />

ase durbindmomarjvebuli, pikaps<br />

miyudebuli jer kidev Zalian Zlieri<br />

kaci, manqanaSi ganuyreli da mudam<br />

gatenili mokle Savi vinCesteriT tramalis<br />

patruls gavda, oRond Camor-<br />

Ca... TviTonac grZnobda, rom im wlebis<br />

manZilze, rac sakuTar bunagSi gaatara,<br />

raRacas CamorCa. viTom isev mTeli<br />

duniis avan-Cavani icoda da am erTi<br />

bewo saqarTveloSi visac ramis traki<br />

hqonda, yvelas icnobda, yvela masTan<br />

Camodioda sanadirod _ radgan eseTi<br />

sanadiro adgili marTla meore ar iyo.<br />

marto kacma imdeni moaxerxa, rom mis<br />

ukiTxavad aravin gaivlida TofiT<br />

WalaSi, aravin dauvlida mis kuTvnil<br />

alesilebs da sxvagan marTla arsad<br />

iyo amdeni Rori da kakabi. Tbilisel<br />

bobolebs uyvardaT aq nadiroba da mas<br />

mravali wlis manZilze stumrobdnen.<br />

Camodiodnen jer biznesmenebi da qurdebi<br />

da mere igive biznesmenebi maRal-<br />

Cinosan policielebTan erTad.<br />

oRond, qaqucas stumrebi axla jer<br />

monasterSi Seivlidnen, moilocavdnen<br />

da mereRa miakiTxavdnen ivris Walas...<br />

marto qalaqelebi ar iyvnen egre. fulis<br />

moyvaruli da bostanasaviT<br />

gaumaZRari raionis yofili partiuli<br />

mdivnebi, misnairi da masze uaresi mtaceblebi,<br />

visganac Tavis droze qr-<br />

TamiT moipova yvelaferi is, rac<br />

ZaliT ver miitaca, axla did jvrebs<br />

atarebdnen da viTom marto RvTis wyalobas<br />

iyvnen mindobilebi. rogor<br />

xar RvTis wyalobiT... ojaxoba xo gyavs<br />

kargad arian, RvTis wyalobiT... cementis<br />

qarxanas isev amuSaveb exla gaCerebulebi<br />

varT, magram RvTis wyalobiT<br />

iqneba raRac... TviTon monasterSi<br />

erTxelac ar yofila. iq misvlas<br />

siamaye uSlida xels da arc araferSi<br />

sWirdeboda... Tavis samyofi yvelaferi<br />

hqonda. mis mere es yvelaferi mainc<br />

oxrad darCeboda _ esec kargad icoda.<br />

da sanam cocxali iyo kidev, Tavad<br />

iyo wminda mdinaris sexniis da oreulis<br />

mflobeli...<br />

monasterma cxvari ara da saqoneli<br />

ki gaiCina da erT dResac imaTma mwyemsebma<br />

qaqucas TaTrebi gamorekes<br />

misive kuTvnili saZovridan _ kurTxeva<br />

ara gaqvTo! gacofebulma adgilidan<br />

mowyvita pikapi da sul mtveri<br />

adina Saras, magram rac ufro uaxlovdeboda<br />

makratelas qeds, miT<br />

ufro anelebda svlas da bolo mijnas<br />

aRarc gadavida. saRamovdeboda da<br />

Tavis saTvalTvalo alagidan dainaxa,<br />

monastris saqoneli rogor Sedioda<br />

axladaSenebul gomurSi. daRamebamde<br />

manqanaSi ijda. ukve bnelSi daqoqa da<br />

saxlisken uqna piri. raRaca gamotova,<br />

raRacas CamorCa... misi mamuli sul<br />

ufro emsgavseboda xafangs, aqeT<br />

formianis nebarTva iyo saWiro da iqiT<br />

_ wverebiani kacis kurTxeva...<br />

TiTo-orolad misma qarTvelma mwyemsebmac<br />

ki iq daiwyes locvebze<br />

siaruli da mere Tomas eubnebodnen:<br />

monastris saqonels mgelic ki ar<br />

ekarebao...<br />

_ Sen xSirad axseneb mis mamuls, sa-<br />

Zovrebs, wyalsacavs, mdinares, tyes...<br />

mgoni, es uzarmazari teritoria unda<br />

iyos. es yvelaferi mas nayidi hqonda<br />

_ sibneleSi meCveneba, rom ingliseli<br />

amTqnarebs.<br />

_ nayidi ara, ijariT hqonda aRebuli.<br />

ramdenadac me vici, privatizebuli<br />

mxolod sanadiro saxli da kotejebi<br />

hqonda. eg saxli odesRac aiSena<br />

sabWoTa saqarTvelos xelmZRvanelma<br />

vasil pavles Ze mJavanaZem, romelic<br />

nadirobis didi trfiali yofila. iq<br />

Turme xSirad dadioda...<br />

_ es romeli coli Zvirfasi qvebis,<br />

samkaulebis da qurqebis Semgrovebeli<br />

rom yavda<br />

_ amis Sesaxeb me araferi vici...<br />

_ samagierod me vici, mag dros ukve<br />

sabWoTa kavSiris mimarTuleba mebara<br />

da sabWoTa respublikebis liderebis<br />

da maTi ojaxebis qonebaze statiac<br />

maqvs dawerili...<br />

_ ki magram, mJavanaZis coli ra<br />

SuaSia, me qmari vaxsene, romelsac nadiroba<br />

uyvarda... gavagrZelo<br />

_ hqmeni sikeTe.<br />

_ mJavanaZe xSirad stumrobda<br />

ivris Walebs, ris gamoc misi mmar-<br />

Tvelobis dros sanadiro saxls sanimuSo<br />

mdgomareobaSi inaxavdnen. ai, misi<br />

memkvidre ki ar iyo nadirobisken midrekili<br />

adamiani. albaT, ufro sxva<br />

rameebi arTobda, Tuki saerTod hqonda<br />

rame hobi an sisuste. misi mmar-<br />

Tvelobis xanaSi saxli saxelmwifo<br />

balansze rCeboda da adgilobriv<br />

nomenklaturas iq qalebi dayavda imitom,<br />

rom iqauroba Zalian Sors aris<br />

yvelafrisgan... ranairi orgiac ar<br />

unda moawyo, verc coli Seityobs da<br />

verc _ sxva, ufro zemdgomi nomenklatura.<br />

legenda ambobs, rom jer kidev<br />

bavSvobaSi mamasTan erTad cxvarSi wasul<br />

qaqucas unaxavs ivris WalasTan<br />

mdgari mowyobili saxli da gulSi Car-<br />

Cenia. SeiZleba, arc iyos marTali.<br />

mere oTxmociani wlebis bolos iq<br />

wyalsacavis mSenebloba wamoiwyes da<br />

saxlis garSemo muSebisTvis kotejebi<br />

Cadges. iors sairigacio miznebisTvis<br />

agubebdnen. es komunistebis erT-erTi<br />

ukanaskneli didi proeqti iyo da<br />

daagubes kidec mdinare, oRond<br />

sairigacio gayvanilobebze rom midga<br />

saqme, sabWoTa kavSiric damTavrda,<br />

fulic... sul sxvanari dro movida _<br />

axdenili ocnebebis dro da qaqucamac<br />

gulSi CarCenili saxlis da mSenebel-<br />

Ta mipartaxebuli kotejebis privatizeba<br />

moaxdina. maleve moawyo minimaluri,<br />

magram iqaurobisTvis sakmarisi<br />

komfortiT da sanadiro meurneoba<br />

daaregistrira. mag droisTvis<br />

garSemo yvelaferi _ saZovrebi, gorebi,<br />

wyalsacavi da Wala oTxmocdacxrametwliani<br />

ijariT hqonda<br />

aRebuli. es, faqtobrivad, samudamo<br />

mflobelobas niSnavda. Cemi gamoTvliT<br />

maSin ormoc wels mitanebuli<br />

unda yofiliyo da amas plius kidev<br />

oTxmocdacxrameti... bevri gamodis.<br />

vici, es ubralo damTxvevaa, rom Cveni<br />

kanonmdebloba oTxmocdacxrametwlian<br />

ijaras iTvaliswinebs, oRond<br />

qarTvelebisTvis ricxvi cxra usasrulobis<br />

aRmniSvnelia. magaliTad, Cveni<br />

vambobT cxraTvala mze, cxraklituli,<br />

cxra mTas iqiT... aq kidev mTlad<br />

ori cxriani, ese igi, samaradisod, usasruloze<br />

usasrulo droiT daepatrona<br />

iqaurobas...<br />

_ kargia Seni smena, magram mgoni,<br />

Zilis droa SenTvisac da Cemnairi moxuci<br />

mogzaurisTvisac...<br />

Cems gverdiT skami Wrialebs, inTeba<br />

fanari da halogenis Suqi verandis<br />

xis iatakis da moajiris garda verafers<br />

stacebs sibneles. verandis<br />

iqiT kunapeti Ramea.<br />

_ sxvaTa Soris, wminda mdinare arasodes<br />

yofila mis mflobelobaSi. is<br />

mxolod mis miwaze Camodioda.<br />

saqarTvelos kanonmdeblobiT mdinaris<br />

ijariT aReba SeuZlebelia...<br />

_ sauzme, rogorc yovelTvis, dilis<br />

rvaze<br />

_ rogorc yovelTvis...<br />

_ Rame mSvidobis.<br />

_ Rame mSvidobis, ser.<br />

marto vrCebi sibneleSi da jer ar<br />

vici, rom win uZilo Rame melis.<br />

gagrZeleba Semdeg nomerSi<br />

avtoris fotoebi


16 Targmani<br />

literaturuli gazeTi<br />

rasakvirvelia, aq arafers vityvi<br />

politikur anekdotebze, am bolo<br />

dros presaSi rom gamoCnda Cveni arc-<br />

Tu ganebivrebuli mkiTxvelis gulis<br />

mosafxanad, mxedvelobaSi maqvs zepiri<br />

iumoris tradicia, egeb ugergiloc,<br />

Taobidan Taobas rom gadaecema da<br />

lamis yvelas pirze akeria. ZvelisZvel<br />

anekdotebze mogaxsenebT – TuTiyuSebze,<br />

mRvdlebze, rqebdadgmul qmrebze,<br />

monazvnebsa da enabrgvilebze; ase-<br />

Ti anekdotebi kidec SemorCa da<br />

dResac did gasavalSia, Tundac marto<br />

imitom, rom Cveni erovnuli warmosaxvis<br />

uniaToba Segvaxsenos, miTumetes,<br />

Tavyrilobebis dros saTqmelsalaparako<br />

roca Semogveleva, maSin<br />

wamoyofs xolme Tavs.<br />

anekdoti zogjer erTgvari yavarjnis<br />

magivrobasac gviwevs, roca Cveni<br />

warmosaxva, SemoqmedebiTi aRmafrenis<br />

es surogati waiforxilebs xolme. Cven<br />

anekdotebs usiamo suni dahkravs,<br />

sibriyvis, moZvelebul-gacveTilisa,<br />

iseTi, gadamTieli TuTiyuSi rom wamoayrantalebs<br />

dilaadrian; Cven ki<br />

aRarc gvecineba, radgan mTeli cxovreba<br />

amis meti araferi gvsmenia,<br />

zepiradac viciT da verc rasme<br />

sasacilos vxedavT. anekdotis sociologiuri<br />

kvleva rom Cagvetarebina,<br />

mTavari Temisa Tu problemis<br />

gamoCxrekac ar gagviWirdeboda, ase<br />

rom awvalebs Cven koleqtiur cnobierebas;<br />

ai, maSin ki gamomzeurdeboda<br />

seqsi da religia rom yofila mTavari;<br />

amasTan isic didi miamitoba iqneboda,<br />

Tu antiklerikaluri anekdotebis<br />

moZalebas antieklesiurobis niSnad<br />

miviCnevdiT; magram saqme sul piriqi-<br />

Taa; es ufro gadmobrunebuli<br />

klerikalizmia, rwmenaSi orWofobis<br />

maniSnebeli, odiTganve rom mosdgams<br />

espanels, isedac safiqrebel-sadardebeli<br />

ar gamoeleva da Tavisi<br />

mrevlis miRma arc iyureba; xolo Cveni<br />

tradiciuli klerikaluri, Tundac<br />

antiklerikaluri (Tavad gansajeT)<br />

anekdotebi, udieri da ugemovno, ara<br />

marto moqalaqeobriv upasuxismgeblobaze<br />

metyvelebs, aramed imis samwuxaro<br />

maCvenebelicaa, rom espanelma<br />

vera da ver SesZlo Tavisi sulieri<br />

cxovrebis siRrmiseuli siZneleebis<br />

gaazreba. kerZo saubrebSi, roca ki<br />

mRvdlebze SeTxzuli anekdotebi<br />

gamoereva, amas uxamsi xumrobebic mohyveba<br />

xolme. ver vityviT, TiTqos Cveni<br />

xalxi warmosaxvis, fantaziis unars<br />

moklebulia, arada, am anonimuri zepiri<br />

Semoqmedebis avtorebi aSkarad Cveulebrivi<br />

anonimebis avtorebs ufro<br />

emsgavsebian. esec ar iyos, kidev erTi<br />

formac viciT – `plagiati piriqiT~,<br />

rac imas ki ar gulisxmobs, rom sxvisi<br />

SeTxzuli miiTvisos, aramed piriqiT<br />

sakuTari fantaziis nayofi sxvas miaweros<br />

Tu gadaabralos. etyoba, amitomacaa,<br />

rom espanuri anekdotebis umetesobis<br />

avtorebad asaxeleben xolme<br />

xan kuvudos, xan valie-inklans, an don<br />

xasinto benaventes, euxenio o'orss da<br />

selasac ki. magram yvelam kargad viciT,<br />

rom arcerTi anekdoti, rasac<br />

abraleben, arcerT maTgans ar ekuTvnis,<br />

magram espanelebma ratomRac gadawyvites<br />

am saeWvo Sinaarsis, zepiri<br />

Semoqmedebis avtoroba maincdamainc<br />

am mwerlebisTvis daebralebinaT. ratom<br />

albaT imitom, rom amisTana uni-<br />

Wo anekdotebis namdvil avtorebs<br />

rcxveniaT TavianTi fantaziis aseTi<br />

nayofisa, anda sulac Sedegisa eSiniaT.<br />

esec ar iyos, etyoba imasac varaudoben,<br />

rom Tuki sakuTar qmnilebas<br />

cnobil avtorebs miaweren, amiT saku-<br />

Tari Semoqmedebis popularobasac<br />

uzrunvelyofen.<br />

inglisuri anekdotebis umetesobas<br />

an bernard Sous akuTvneben an oskar<br />

uailds, frangulebs – volters, miT<br />

umetes antiklerikalurs. am mwerlebs<br />

marTlac rom SeeqmnaT is anekdotebi,<br />

rasac abraleben, maSin sxvas veRarafers<br />

dawerdnen TavianT sicocxle-<br />

Si. aba, rogor SesZlebda kevedo daewera<br />

Tavisi umSvenieresi nawarmoebebi,<br />

anda vale-inklani rodisRa moaswrebda<br />

Tavisi piesebisa da romanebis SeTxzvas,<br />

Tundac benavente da Sou rogor<br />

moaswrebdnen TeatrisTvis piesebis Seqmnas,<br />

Tundac uaildi yvela Janris<br />

nawarmoebebis SeTxzvas, anda volteri<br />

– `kandidisa~, romeli erTi davasaxeloT,<br />

Tundac dReSi TiTo anekdoti<br />

moegonebinaT, amdens rogor SesZlebdnen<br />

magram raRac mzakvruli mainc<br />

unda iyos nagulisxmevi im `miwera-dabralebaSi~,<br />

Tanac saxelovan, cnobil<br />

mwerlebs rom arCeven, albaT marto<br />

imaze ar fiqroben, rom isini daakninon,<br />

maTi esTeturi Tu adamianuri<br />

Rirsebebi Selaxon, arada uneburad<br />

asec gamodis.<br />

ase da amgvarad, iSviaTi gamonaklisis<br />

garda, albaT anekdotebi arc<br />

aravis SeuTxzavs da arc aravis ekuTvnis,<br />

TavisTavad dabadebulan da egaa,<br />

Tumca zogjer iseTi maxvilgonivruli,<br />

daxvewili, kritikuli anda sulac<br />

fransisko umbrali<br />

anekdotebi<br />

poeturi suliT gamsWvaluli anekdotebic<br />

gamoereva xolme, rom gvenaneba<br />

kidec maTi avtorebi rom ar viciT<br />

vinaa, raTa damsaxurebuli pativi<br />

mivagoT, Cveni madliereba gamovxatoT.<br />

Tumca isic unda iTqvas, rom anekdotebis<br />

umetesoba ugemovno, uazro da<br />

uxamsia, aseT SemTxvevaSi gasagebia,<br />

ratomac ar unda mis avtors gamoCena;<br />

es ki imas hgavs, kaci fanjridan WuWyian<br />

wyals rom gadaasxams da Tan gamvlelebs<br />

gadasZaxebs `frTxilado!~ saxes<br />

ki ar gamoaCens, ar daenaxveba. am<br />

bolo xanebSi CvenSi sakmaod blomad<br />

gamoCnda politikuri anekdotebi; am<br />

Taviseburi zepirsityvierebis Janris<br />

aseT ayvavebas sxva mizezic axlavs; es<br />

Janri maSin ifurCqneba xolme, roca da<br />

sadac oficialurad aqvs sazogadoebas<br />

gamowerili dumili; ase rom politikuri<br />

anekdoti erTgvarad Tavisuflad<br />

amosunTqvas Tu javris amoyras<br />

7 - 20 ivnisi 2013<br />

ufro emsgavseba didi xnis dumilis<br />

Semdeg. aseTi anekdotebi Tundac ima-<br />

Si gvexmareba, rom kargad gavigoT da<br />

davinaxoT sazogadoebrivi cxovrebis<br />

erTgvari mamoZravebeli zambarebi,<br />

Tumca zogjer piriqiTac xdeba; is<br />

anekdotebi, romelTac samarTlianad<br />

daimsaxures `mdare gemovnebis muzeum-<br />

Si~ gamomzeureba, iseTive uxamsi, ugemovno,<br />

gamousadegari narecxi wyaliviTaa,<br />

miT umetes, roca maT cnobil,<br />

Rirseul pirovnebebs, sapativcemulo<br />

adamianebs miaweren, mainc daviwyebisTvisaa<br />

ganwiruli; arada anekdoti<br />

SeiZleba xalxisTvis javris amoyris,<br />

kritikis gzac gaxdes, sakuTari azri<br />

da grZnoba gamoxatos. magram anekdoti<br />

anekdotisTvis, uxamsoba uxamsobisTvis,<br />

nasesxebi warmosaxva Tu fantazia<br />

mainc ver iboginebs, xolo espaneli<br />

Tavisi kulturuli donis amaRlebaze<br />

Tu ixsenebs, `yavarjnebic~ aRar<br />

dasWirdeba. sabednierod imis imedic<br />

gvaqvs da safuZvelic, rom aseTi anekdotebi<br />

sidedrebze, rqian qmrebsa Tu<br />

molaybe TuTiyuSebze TandaTan klebulobs,<br />

ukve kafeebsa da Tavyrilobebzec<br />

iSviaTad ismis amisTana uwmawuri<br />

anekdoti da Wori, radgan Cven xalxs<br />

mainc SemorCa sityvis grZnoba, mdidari<br />

warmosaxva, enis pativiscema, jer<br />

isev cocxlobs tradicia, mama-papaTgan<br />

rom mosdgamT da Tavadac unda gadascen<br />

STamomavlobas, kevedosa da<br />

itis protopresviterisgan naanderZevi<br />

Tu zepiri gadmocemebis gziT<br />

aqamde rom moaRwia. ori bavariuli<br />

ludis mxarSavebisa kidev SeiZleba gavigoT,<br />

romelTa cxovrebaSi araferi<br />

xdeba da marto otosa da fricis anekdotebis<br />

meti gasarTobi araferi aqvT,<br />

magram amas espanelebs ver gaagebineb.<br />

axla, roca Cven wreSi vinme iseTi gamoereva,<br />

romelsac erTi suli aqvs, sanam<br />

aseT uwmawur anekdots an Wors mogiyveba,<br />

maSinve unda adge da gaecalo;<br />

axla mRvdlebis, sidedrebisa Tu seqsis<br />

ambebi aRaravis afiqrebs da aRarc<br />

msmeneli hyavs, amitom aseTi vinme mainc<br />

Tu gamoereva, mas imis uflebac aRar<br />

eqneba, Cven gverdiT ijdes da CvenTan<br />

erTad yava svas. madloba RmerTs, is<br />

Zveli, uxamsi anekdotebi gzas uTmoben<br />

axal, sxart, kritikul, SemecnebiT da<br />

maxvilgonivrul politikur anekdotebs.<br />

espaneli ki rac ufro met wigns<br />

waikiTxavs, codnis wyaros daewafeba,<br />

miT ufro iSviaTad mogviyveba amisTana<br />

ugergilo anekdotebs.<br />

Targmna meri titviniZem<br />

literaturuli gazeTi<br />

saqarTvelos kulturisa da ZeglTa dacvis saministro<br />

saqarTvelos mweralTa saxli<br />

redaqtori irakli javaxaZe<br />

redaqtoris moadgile uCa SerazadiSvili<br />

Jurnalisti Tamar Juruli<br />

mob. tel.: (577)742277; (599)269852; e-mail: litgazeti@yahoo.com

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!