25.12.2014 Views

proza

proza

proza

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

12 interviu literaturuli gazeTi<br />

gamomcemeli<br />

gia qarCxaZe:<br />

18 seqtemberi - 1 oqtomberi 2009<br />

`wignSi devs uzarmazari inteleqtualuri Sroma<br />

da SeuZlebelia iafi Rirdes~<br />

`qarCxaZis gamomcemloba” maRalmxatvruli rangis Semoqmedebisa da<br />

warmatebuli biznesis gadakveTis adgilia. gamomcemlobis damfuZnebe-<br />

li da direqtori gia qarCxaZe, rogorc damoukidebeli gamomcemeli,<br />

(90-ian wlebSi man megobrebTan erTad gamomcemloba `diogene” daaar-<br />

sa), qarTuli wignis samyaroSi xuTi wlis win, mkveTrad gansazRvruli<br />

koncefciiTa da prioritetebiT gamoCnda da saukeTeso evropuli wignebis<br />

qarTulenovani gamocemebiT daiwyo. momdevno nabiji sazogadoebisTvis<br />

sakuTari kreativis SeTavazebaa.<br />

gamomcemlobaSi misuli, kompiuteris daxmarebiT `qarCxaZis” sagamom-<br />

celo siaxleebs gavecani, zogierTi wigni `gadavfurcle” da maTi<br />

saxiT, qarTuli da dasavluri kulturebis saukeTeso xarisxis nazavi,<br />

xelovnurobisgan Tavisufali, Zalian bunebrivi, cocxali<br />

wignebi<br />

`aRmovaCine”. `qarCxaZis gamomcemlobis” xarisxis mTavari niSani, maRali xarisxis vi-<br />

zualisa da teqstebis garda, albaT swored am kulturebis bunebrivi sinTezia.<br />

_ gia, `qarCxaZis gamomcemloba”<br />

xuTi wlisaa da mis ZiriTad mimarTulebas<br />

sabavSvo, mxatvruli da SemecnebiTi<br />

tipis gamocemebi warmoadgens.<br />

ratom airCieT es sfero<br />

_ koncefcia aseTa _ Cven ganviTarebadi<br />

qveyana varT, imis gamo, rom didi<br />

xnis manZilze ruseTis kolonia viyaviT<br />

da ganviTarebis saSualeba ar<br />

gvqonda, dasavleTis saxelmwifoebs<br />

bevr sferoSi CamovrCiT. Semecnebis<br />

TvalsazrisiT ganviTareba rom wamoiwyo,<br />

Cemi azriT, bavSvebs unda Seuwyo<br />

xeli da gansakuTrebuli yuradRebiT<br />

moekido, rom ganviTarebuli, gonebamaxvili,<br />

farTe horizontis mqone axali<br />

Taoba wamovides.<br />

meore mxriv, gamomcemlobis Camoyalibebis<br />

dasawyisSi, roca bazars gadavxede,<br />

aRmovaCine, rom sabavSvo gamocemebi<br />

yvelaze kargad iyideba, mSobeli<br />

Svilis ganaTlebaSi fuls xarjavs,<br />

aman Zalian gamaxara. Semdeg, ucxoel<br />

kolegebsa da eqspertebsac vesaubre<br />

da roca amis Sesaxeb vuTxari, maT diagnozi<br />

pirdapir dasves _ ase imitom<br />

xdeba, rom saqarTvelo evropuli kulturis<br />

nawiliao. sxvagan, vTqvaT afrikuli,<br />

aziuri kulturis qveynebSi damokidebuleba<br />

sxvagvaria, mSobeli SvilisTvis<br />

xelobis swavlebaSi gadaixdis,<br />

magram wignSi _ ara. iq wigni prioritets<br />

ar warmoadgens. raki Cven evropis<br />

nawili varT – Tumca CamorCenili<br />

nawili _ ganviTarebis imave gziT<br />

unda wavideT. erTma germanelma eqspertma<br />

miTxra: `Cans, rom saqarTvelo-<br />

Si wignis kiTxvis tradicia yovelTvis<br />

arsebobda. amitom, TqvenTan wigni ganviTardeba<br />

Zalian kargad da Zalian<br />

swrafad”.<br />

saerTod, wigni orbunebovani ram<br />

aris: mas aqvs kulturuli da amave<br />

dros komerciuli mxareebi. amaTgan<br />

rogorc ki romelimes daakleb, kargi<br />

gamomcemeli aRar xar. roca davinaxe,<br />

rom is, risi keTebac miyvars, mainteresebs<br />

da rac gamomdis _ sabavSvo saki-<br />

Txavi Tu SemecnebiTi literaturis<br />

gamocemas vgulisxmob _ amave dros<br />

komerciulad gamarTlebulicaa, ra<br />

Tqma unda, aqcenti am mimarTulebaze<br />

gavakeTe. bevr rameSi gamoCnda, rom es<br />

swori koncefcia iyo da saqme swrafad<br />

wavida win.<br />

_ Tumca Tqven arasabavSvo wignebsac<br />

gamoscemT...<br />

_ ra Tqma unda. gamocemuli gvaqvs<br />

qarTuli prozis anTologia. aqac vcade<br />

iseTi wigni gagvekeTebina, romelic<br />

mozardebs saSualo skolis maRal<br />

klasebSi damxmare saxelmZRvanelod<br />

gamoadgebodaT. amisTvis Cems megobars,<br />

Tamaz vasaZes mivmarTe. igi saskolo<br />

saxelmZRvanelos avtoria, skolis<br />

specifika kargad esmis da icis, ra WirdebaT<br />

bavSvebs. anTologia swored<br />

man Seadgina. erTis mxriv saukeTeso<br />

mwerlebi da maTi saukeTeso teqstebi<br />

SeirCa, meore mxriv ki ise gakeTda, rom<br />

es wigni moswavleebs damatebiT sakiTxavad<br />

gamodgomodaT. aseTi Tanxvedra<br />

xdeba xolme.<br />

cxadia, mamis, jemal qarCxaZis wignebsac<br />

me gamovcem. uxerxulic iqneboda<br />

es sxvas gaekeTebina. mis literaturul<br />

memkvidreobas me vuvli, ase rom,<br />

jemal qarCxaZe gamodis da is yove-<br />

lTvis gamova. axlac misi prozis srul<br />

krebulze vmuSaobT...<br />

_ Tqveni gamomcemlobis ZiriTadi<br />

partniorebi oqsfordis universitetisa<br />

da `templaris” cnobili da<br />

mZlavri gamomcemlobebia. Tqveni<br />

koncefcia sagamomcemlo saqmeSi kulturuli<br />

da komerciuli mxareebis<br />

gadakveTis Sesaxeb britanelebis<br />

prioritetebs albaT emTxveva. rogor<br />

daukavSirdiT swored maT<br />

_ imis gamo, rom Cemi azriT, wignis<br />

Seqmnis sferoSi Cvenze gacilebiT ufro<br />

dawinaurebuli evropuli qveynebi<br />

arsebobs, dasawyisSive gadavwyvite<br />

amerCia maqsimalurad warmatebuli da<br />

cnobili gamomcemlobebi, SemeZina ma-<br />

Tgan uflebebi da maTi produqciis<br />

zusti aslebi mekeTebina. saqarTvelo-<br />

Si aseTi midgoma axali ar iyo, aseT wignebs,<br />

ZiriTadad, bakur sulakauri<br />

gamoscemda da sakmaod warmatebuladac.<br />

SeiZleba iTqvas, Tamasa pirvelad<br />

swored man aswia. mec igive azri mqonda<br />

_ umjobesia gamodiodes Sinaarsobrivad<br />

da vizualurad maRalxarisxiani<br />

wignebi, iseTi _ rogoric evropasa<br />

da amerikaSi gamoicema, amisTvis<br />

Tanxa ar unda daizogos. sxvaTaSoris,<br />

am TvalsazrisiT ori mimarTuleba<br />

arsebobs: erTi _ socialuri qveynebisTvisaa<br />

damaxasiaTebeli, mas dRemde<br />

ruseTi adgas, xolo meore, evropuli,<br />

ufro memarjvene tipis mimarTulebaa,<br />

rac gulisxmobs, rom wignSi devs uzarmazari<br />

inteleqtualuri Sroma, igi<br />

aris nivTi da SeuZlebelia iafi Rirdes,<br />

Tundac imitom, rom is Tanxa inteleqtualur<br />

resursze _ avtorze,<br />

ilustratorze da a.S. _ nawildeba.<br />

rogorc ki amas gaaufasureb, TviTon<br />

sfero ufasurdeba.<br />

SemiZlia pirdapir giTxraT, saqar-<br />

TveloSi am mimarTulebam gaimarjva.<br />

_ mgoni gamarjveba TviTon mki-<br />

Txvelis arCevanma ganapiroba...<br />

_ diax. sazogadoebis moTxovna _<br />

es aris mTavari. sazogadoeba am mimarTulebiT<br />

xalisiT wavida. misTvis<br />

mTavaria wigni Zalian kargi iyos, mTavaria<br />

moswondes da gadaixdis. aman<br />

mogvca saSualeba gvekeTebina iseTi<br />

wignebi, romlis gamocemasac sxva Sem-<br />

TxvevaSi ver SevZlebdiT. magaliTad,<br />

gamovcemT e. w. “ologiebs”, esenia `piratologia”,<br />

`egviptologia”, `miTologia”;<br />

am wignebis sabazro Rirebuleba<br />

30 laria. saqarTveloSi rom ar<br />

arsebobdes fena, romelic wignSi am<br />

Tanxas ixdis, cxadia mas ver gamovcemdi<br />

da Zalian bevri bavSvi ologiebis<br />

gareSe iqneboda. patarebi Zalian didi<br />

interesiT kiTxuloben am wignebs, moswonT,<br />

skolaSic daatareben... erTma<br />

azerbaijanelma kolegam ologiebis<br />

Sesaxeb miTxra, amas CvenTan ver gamovcemT,<br />

radgan mSobeli 5-6 dolarze<br />

mets wignSi ar gadaixdiso. am wignis<br />

TviTRirebuleba ki daaxloebiT amdenivea.<br />

is sakmaod Zviri jdeba _ Sig<br />

uamravi ramaa Casmuli, Cakerebuli,<br />

raRac nivTebi alagia... Cveni sazogadoeba<br />

ki maRali donis gamocemebze<br />

orientirebuli aRmoCnda. aman saSualeba<br />

mogvca evropuli mimarTulebiT<br />

wavsuliyaviT da wignis, rogorc<br />

nivTis da masSi Cadebuli inteleqtualuri<br />

Sromis gaufasureba ar momxdariyo.<br />

_ oqsfordisa da templaris gamomcemlobebze<br />

unda gvesaubra...<br />

_ raki maRali rangis wignebis gamocemebze<br />

fiqri daviwye, ucxoel gamomcemlebs<br />

davukavSirdi, Semdeg<br />

frankfurtis wignis bazrobaze Cavedi;<br />

viyavi, aseve, sabavSvo wignis bazrobaze<br />

boloniaSi... es ori adgili<br />

mTel msoflios moicavs. Zalian mniSvnelovania<br />

icode im wignis ena, romlis<br />

yidvasa da gamocemasac apireb. imis gamo,<br />

rom inglisurenovani var, cxadia<br />

britanuli gamomcemlobebiT ufro<br />

davinteresdi. oqsfordze maRla arc<br />

aravin dgas, xom hoda pirdapir oqsfords<br />

`vekveTe”. roca sagamomcemlo<br />

saqmes TiTqmis nulidan iwyeb, ucxour<br />

gamomcemlobebze `gasvla” Znelia, magram<br />

gulSi mqonda _ maqsimalurad<br />

kargi produqti Semeqmna, maqsimalurad<br />

Zlierad damewyo. oqsfordis universitetis<br />

gamomcemlobas Tavisi<br />

principebi, ucnaurobebic ki aqvs da<br />

is, sxva gamomcemlobebTan SedarebiT,<br />

Zviria. magaliTad, sityva `oqsfordis”<br />

gamoyenebis uflebisTvisac ki<br />

damatebiT procents gaxdevinebs. es<br />

saxeli uzarmazari brendia. mokled,<br />

maTTan kargi Sexvedrebi mqonda...<br />

_ maTTvis xom sruliad ucnobi<br />

adamiani iyaviT, riT daaintereseT<br />

isini<br />

_ mxolod sakuTari TaviT da codniT.<br />

maT sxva verafriT daaintereseb.<br />

Tanac, formalobebs arasodes vicav.<br />

mTeli cxovreba, gamomcemlobis Seqmnamde,<br />

rokmusikosi viyavi, halstuxis<br />

morgeba CemTvis Zneli iyo. vifiqre:<br />

`modi, vcdi, yvelaze konservatul inglisur<br />

gamomcemlobaSi jinsiT da<br />

ketebiT mival da vnaxoT, ra moxdeba”.<br />

minda giTxraT, rom Cvens Soris saukeTeso<br />

urTierToba Camoyalibda da<br />

maTgan sruli ndoba miviRe. garda<br />

amisa, aRmoCnda, rom oqsfordis saxelis<br />

gamoyenebis uflebas gamomcemloba<br />

ki ar gascems, aramed misi rekomendaciiT,<br />

universitetis didi sabWo<br />

iRebs gadawyvetilebas. Cans Zalian<br />

moindomes. or kviraSi momweres: `gilocavT,<br />

Tqven oqsfordis saxelis gamoyenebis<br />

ufleba miiReT”. cxadia, mas<br />

mere sxvanairad aRarc Camicvams. yvelanair<br />

formalobas gverdi avuare da<br />

dRemde yvela Sexvedraze ase mivdivar.<br />

`oqsfordTan” pirveli Sexvedris<br />

Semdeg, wamoviRe kontraqti yvelaze<br />

rTul produqtze, es iyo `oqsfordis<br />

samecniero enciklopedia” _ uzarmazari,<br />

oTxasgverdiani gamocema. urTulesidan<br />

daviwye.<br />

_ es Tqveni gamomcemlobis pirveli<br />

wigni iyo<br />

_ ara, manamde sxva inglisuri gamomcemlobebisgan<br />

SeZenili patar-patara<br />

wignebi gamoveci: `berZnuli mi-<br />

Tebi”, romelic dRemde Zalian kargad<br />

iyideba da gamovcemT, aseve _ `sabavSvo<br />

biblia”, zRaprebi... movsinje. oqsfordis<br />

`enciklopedia” ki pirveli sakvanZo<br />

nabiji iyo, romelzec Semdgom<br />

bevri ram damyarda.<br />

_ `samecniero enciklopediis”<br />

gamosvlis Semdeg, oqsfordis `xarisxis<br />

niSniT” gamocemuli sxva wignebi<br />

_ `saerTaSoriso atlasi” da `sabavSvo<br />

enciklopedia” SedarebiT mcire<br />

masStabis, Tumca aranakleb warmatebuli<br />

proeqtebi iyo. axla raze<br />

muSaobT<br />

_ wels, SemecnebiTi mimarTulebis<br />

axali seria wamoviwye: gamocemuli<br />

mqonda `arqeologiuri sensaciebi” da<br />

`didi mogzaurebi”, axla kidev ori<br />

wigni mzaddeba _ `jaSuSebi da jaSuSoba<br />

msoflioSi” da `mecnieruli sensaciebi”.<br />

mas gaisad gamovcemT.<br />

am seriis wignebi lamazad gaformebuli,<br />

fotosuraTebiani da naxatebiani<br />

gamocemebia, romelSic informacia<br />

mokled da sainteresodaa mowodebuli.<br />

es aris bavSvis interesis gamaRvivebeli<br />

wignebi. mTavaria, bavSvs am<br />

sferoSi xedva gaexsnas. roca is dainaxavs,<br />

rom mecniereba mZime da rTuladgasagebi<br />

ram ar aris da saintereso<br />

da deteqtivuri ambebisganac ki<br />

Sedgeba, interesis dasakmayofileblad<br />

ukve sxva resursebs `miakiTxavs”<br />

_ enciklopediebsa Tu interenets...<br />

anu, koncefcia aseTia: am wignebSi mocemuli<br />

teqstebi madis aRmZvreli unda<br />

iyos.<br />

rac Seexeba `templars”, esec britanuli<br />

gamomcemlobaa, romelic patara<br />

qalaqSia ganTavsebuli. `templaris”<br />

gamomcemlebi kreativSi yvelaze<br />

win arian. miRebuli aqvT araer-<br />

Ti premia sabavSvo wignebisTvis, aseve

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!