Ei vegniu legiu ora ina cumissiun da treis commembers, che hagien il necessari quitau, mirien ediregien sur lavurs e tut quei che fa da basegns tier e per baghegiar la nova casa da <strong>scola</strong>. Ilscheutier eligi commembers ein: sur caplon Berther, gerau Gion Andriu Berther e Duri BattestaBerther.25‐05‐1884 Ei danovamein concludiu da baghegiar la casa da <strong>scola</strong> a Sedrun da lenn tenor iglemprem plan, nua ch’igl ei al a sias uras eligiu comite dau la cumpetenza da sez ni da surdar ad inauter qualificau um da mirar sura e direger las lavurs cuminas che ston vegnir fatgas da quellasvarts.08‐06‐1884 Ha il signur caplon vuliu prender la demissiun sco president <strong>dalla</strong> cumissiun da <strong>scola</strong> edil comite che ha da direger sur il baghegiar la casa da <strong>scola</strong>, mo quella demissiun ei davart <strong>dalla</strong>vischnaunca buca vegnida acceptada, aschia ch’il signur caplon resta sin sia plazza anteriura.22‐06‐1884 Ei statalter Gion Paul Berther vegnius eligius el comite da baghegiar la casa da <strong>scola</strong>enstagl da Gion Andriu Berther10‐08‐1884 Secundariamein ei vegniu formau in niev comite ariguard la survigilonza ed il quitau dabaghegiar la nova casa da <strong>scola</strong>; ils eligi commembers ein: signur assistent Schmed, Duri Venzin eDuri Battesta Berther.21‐09‐1884 Secundariamein ei danovamein vegniu eligiu ora ina nova cumissiun che miri e diregico e sur il baghegiar la nova casa da <strong>scola</strong> a Sedrun, ils cheutier eligi persunal ein ils signurs DuriBattesta Berther, statalter Gion Paul Berther e statalter Stiaffen Beer.28‐09‐1884 Ei concludiu da baghegiar la casa da <strong>scola</strong> sco quella da Mustér e far ella da lenn tenorvegls conclus ed il destinau comite dueigi mirar che la lavur mondi vinavon.12‐10‐1884 Ils 12 d’october 1884 ei vegniu il rapport dil comite <strong>dalla</strong> casa da <strong>scola</strong> che la casa da<strong>scola</strong> da Mustér hagi negina cuschina e habitaziun per il <strong>scola</strong>st; ei oz concludiu a Rueras che lacasa dueigi vegnir fatga da lenn, las stivas tschentadas ina sur l’autra ed ils necessaris cumahs perhabitaziun da <strong>scola</strong>sts cun cuschina etc., dueigi il comite metter tier tenor commoditad e basegns.21‐03‐1886 Ei concludiu da far trer la caltschina <strong>dalla</strong> casa da <strong>scola</strong> entras lavur cumina, nua ch’eiduegi vegnir quintau ½ buot per ina schurnada, sco era il sulom dueigi vegnir cavaus ora da lavurcumina.09‐10‐1887 Ei concediu da schar far la <strong>scola</strong> tudestga a Sedrun en ina <strong>dalla</strong>s casa da <strong>scola</strong> e zuarquei a gratis aschiditg sco ei glei plaz sufficient.21‐05‐1888 Finalmein ei aunc concludiu che ils geraus cun il statalter duegien ira atras ils quens<strong>dalla</strong> administraziun <strong>dalla</strong> casa da <strong>scola</strong> e lura rapportar il resultat alla vischnaunca.17‐06‐1888 Ei concludiu da segirar la nova casa da <strong>scola</strong> a Sedrun sco era da turnar a renovar lasegirada <strong>dalla</strong>s autras casas da <strong>scola</strong>.22‐04‐1889 Ei concludiu da per uonn buca segirar las casas da <strong>scola</strong>.10‐06‐1889 Ei il quen e total importo per baghegiar la nova casa da <strong>scola</strong> vegnius legius e messavon alla ludeivla vischnaunca, il qual ei lura era vegnius approbaus da quella.104
26‐05‐1890 Ei finalmein concludiu da dar a mintga <strong>scola</strong> obligatoria ina sort lenna da fiug cun ilspaupers.10‐05‐1891 Sin damonda d’entgins vischins da Sedrun da far metter neu leu in secund <strong>scola</strong>st eiquella tscharna restada en minoritad, manegiond ch’ei seschass levgiar quella <strong>scola</strong> cun entginabuna veglia sin in’autra moda.25‐10‐1891 Concludiu da schar la <strong>scola</strong> da Camischolas leu vinavon per adina sco entochen uss, sutla cundiziun che ils affons da quella, che gaudan negina almosna, paghien en cassa da vischnauncaannualmein 5.‐ frs. in, aschi ditg sco quella <strong>scola</strong> vegn buca frequentada da 14 affons, da leu navenhan ei gratis la <strong>scola</strong>.Medemamein ei vegniu concediu a Sedrun dus <strong>scola</strong>sts.21‐02‐1892 remarca tiel protocol dils 25 d’october 1891, nua ch’ei stracta da schar exister la <strong>scola</strong>da Camischolas leu, ei il plaid „per adina“ buca vuliu vegnir approbaus. Essend aber che il cuntegndigl entir passus, che ha buca saviu vegnir snegau e di era senza plaid, che la sura <strong>scola</strong> dueigiexister leu aschi ditg sco gl’ei affons a Camischolas, seigi lura biars ni paucs, sche secrai il suttascretch’el hagi giu il dretg da duvrar quei plaid, era ord motiv che quei vischinadi ei mai staus senzaaffons e vegn speronza mai a vegnir – e surlai ruasseivlamein a scadin che legia quest protocolsenza simpatia – da giudicar sur quel.10‐04‐1892 Che ils affons <strong>dalla</strong> <strong>scola</strong> da Camischolas stoppien vegnir a Sedrun a frequentar quella.Vesend Thomas Berther, ch’ei seigi per el buca pli cunvegnent da star sin sia posta vinavon scogerau ha el admess la plazza anavos els mauns d’ina ludeivla vischnaunca, essend ch’el sco sesvischnins da Camischolas, hagi l’obligaziun da sustener la <strong>scola</strong> leu e cunvegni ad in um d’honurbuca da survir a dus patruns.09‐05‐1892 Ei vegniu legiu giu il recuors dils vischins da Camischolas e Zarcuns encunter lavischnaunca pervia da sia <strong>scola</strong>. Per rispunder a quei recuors ei tratg ora ina cumissiun consistentaord ils signurs geraus en uffeci, Cristian Muggli, Anselm Capeder e Stiafen Beer.14‐05‐1894 La damonda pervia dil fondo da <strong>scola</strong> da Camischolas ei refretga silla proximavischnaunca.20‐05‐1900 fa il president attents ch’ins stoppi reparar la casa da <strong>scola</strong> a Rueras ed ins duessi darina entschatta tier quella lavur.10‐02‐1901 En vertenta questiun dils vischins da Selva e Tschamut ei da signur president vegniumess avon alla ludeivla vischnaunca ch’ils vischins da Selva e Tschamut petiziuneschien,1.) che lur casa da <strong>scola</strong> vegni reparada ed ultra da quei petiziuneschan2.) ils vischins da Selva sulets che la <strong>scola</strong> vegni cun quella caschun translocada naven da Sutcrestase baghegiada ora Selva.Encunter quei petitium protestan ils vischins da Tschamut. Cheutras ei naschiu disuniun denter ilssura vischinadis e mess avon per decisiun la vertenta damonda alla ludeivla vischnaunca scoemprema instanza cumpetenta en caussa: schebein la casa da <strong>scola</strong> duei restar a Sutcrestas nitransferida a Selva. Suenter haver udiu ils motivs e las raschuns <strong>dalla</strong>s respectivas parts, ein vegnidumandai giu ils meinis, ils quals han plidau tuts unitamein en in senn, numnadamein che ilsvischins da Selva hagien neginas raschuns sufficientas tier lur pretensiun secundaria sco era enrisguard <strong>dalla</strong>s relaziuns, <strong>dalla</strong> situaziun e <strong>dalla</strong> experienza denter las numnadas fracziuns seiginegina cunvegnientscha da transferir la casa da <strong>scola</strong> naven da Sutcrestas. La vischnaunca ha sinquei concludiu da rugalar la casa da <strong>scola</strong> da Selva‐Tschamut e zuar aschi gleiti sco ils vischins da105
- Page 1:
TujetschHistoria dalla scolaIna doc
- Page 4 and 5:
Cuntegn1 La scola veglia 52 Las mid
- Page 6 and 7:
…. far duas ga per di scola.(Noti
- Page 8 and 9:
Muggli Grond.) ‐ Als auters affon
- Page 10 and 11:
2. Las midadasIls onns 1840/50 cres
- Page 12 and 13:
Co fuva ussa la situaziun da scola
- Page 14 and 15:
Survegnend denton ina megliera paga
- Page 16 and 17:
1. Surpren Lehrer Pl. Bisquolm de f
- Page 18 and 19:
Buca pauc interessant ei quei che p
- Page 20 and 21:
Maria Caplazi che ha dau scola dies
- Page 22 and 23:
caura, il cavagl, il tgiet, la merl
- Page 24 and 25:
Program da scola pigl onn 1873/1874
- Page 26 and 27:
Ei era scartezia, pertgei igl onn 1
- Page 28 and 29:
1870‐1873 sur Gieri Tuor1884‐18
- Page 30 and 31:
3. Bruno Soliva da Gonda4. Gion Pau
- Page 32 and 33:
32la casa da scola, vegnius purtaus
- Page 34 and 35:
Co sepresentava ussa la nova casa d
- Page 36 and 37:
cuschinau persuls. 4 onns, 1896 ‐
- Page 38 and 39:
Josef Schuoler, Danis 1887‐1889Gi
- Page 40 and 41:
La scola da 1962La carschen dalla p
- Page 42 and 43:
semover d’entochen ussa. Ils plan
- Page 44 and 45:
L’emprema sesida dalla cumissiun
- Page 46 and 47:
La casa da scola da 1962Ella Gasett
- Page 48 and 49:
Ils scolasts dapi 1962 en scola nov
- Page 50 and 51:
1984 Giuseppa Giossi1985 Claudia Ca
- Page 52 and 53:
tarmetter ils affons a scola o Sedr
- Page 54 and 55: 1941. Ha la vischnaunca vuliu sfurz
- Page 56 and 57: Ils plans dils anno 1950Igl onn 194
- Page 58 and 59: Cugl onn 1952 vegn pia tschentau il
- Page 60 and 61: 60.... Doch soll die Gemeinde ... f
- Page 62 and 63: Cul spiarder la funcziun da scola e
- Page 64 and 65: 1929/1938 Gion Mihel Peder da Selva
- Page 66 and 67: ed il secunvegnir cun architect Mai
- Page 68 and 69: onn 1965 da crear per in per onns i
- Page 70 and 71: 7. Scola e scolasts da Selva e Tsch
- Page 72 and 73: Suenter haver mess en discussiun la
- Page 74 and 75: En scola a Sut CrestasIls scolasts
- Page 76 and 77: 8. Scola e scolasts da CavorgiaCavo
- Page 78 and 79: Ils 7 da zercladur 1880 scriva il d
- Page 80 and 81: conjugaziuns e declinaziuns, savev
- Page 82 and 83: 1967‐1968 Clara Deplazes, Rabius
- Page 84 and 85: Cugl onn 1940 surprendan las soras
- Page 86 and 87: Thomas Curschellas 1940‐1943Giach
- Page 88 and 89: Scoletta a RuerasIls vischins da Ru
- Page 90 and 91: 10. Il cussegl da scolaCumissiuns d
- Page 92 and 93: Il cussegl da scola 1993La direcziu
- Page 94 and 95: 1903:Sur Gaudenz EnglerGiachen Fide
- Page 96 and 97: 1943:Benedetg DeflorinLudwig PallyG
- Page 98 and 99: 1983:Conrad Berther, president, Rue
- Page 100 and 101: 11. Ina cronologia dils baghetgs da
- Page 102 and 103: 13. FontaunasArchiv dalla Vischnaun
- Page 106 and 107: leu seigien perina nua tschentar qu
- Page 108 and 109: 17‐02‐1918 Tals che vulan surpr
- Page 110 and 111: ei vegn iniziau e quasi cumandau da
- Page 112 and 113: 03‐05‐1942 Vegn ei publicau ch
- Page 114 and 115: Suenter che la discussiun ei stada
- Page 116 and 117: Il president prelegia ina brev digl
- Page 118 and 119: La proposta da far la sala pli pint
- Page 120 and 121: 06‐12‐1959 Entras signur cauvit
- Page 122 and 123: 28‐06‐1962 Signur president ori
- Page 124 and 125: apport digl inspectur da scola. Il
- Page 126 and 127: d’emprova!22‐12‐1973 Il regau
- Page 128: proposta 33 gie, 11 na.Aschia sei c