y0lümen xlv. - Archive ouverte UNIGE

415 HARMONIA EVANGELICA. 416
carnis arrogantia: quia, ut quis legem impleverit,
njjiil tarnen expensum Deo ferre potest, quia tanturn
reddidit quod debebat. Atque hoc sensu pronuntiat,
nos esse servos inutiles, quia scilicet nihil
adventitium Deus a nobis recipit, sed tan tu m colligit
legitimus domina sui fructus. Haec igitur
duo tenenda sunt, Deum naturaliter nihil nobis
debere, nee quaecunque illi praestamus obsequia,
unius pili meritoria esse: deinde ex legis pacto
mercedem operibus statui, non pro dignitate, sed
ut Deus sit gratuitus debitor. Haec autem minime
tolerabilis ingratitudo est, si quis se hoc praetextu
fastuose efferat. Nam quo liberalius nobis Deus
indulget, eo nos magis reddit sibi obnoxios: tantum
abest, ut fas nobis sit vana confidentia insurgere.
Quoties ergo occurrit mercedis nomen vel in memoriam
nobis venit, sciamus, hune divinae erga nos
bonitatis esse cumulum, quod, quum nos in aere
suo totos habeat, nobiscum tarnen in pactum descendit.
Quo magis detestabile est sophistarum commentum,
qui meritum de condigno fabricare ausi
sunt. lam per se meriti nomen profanum et a
pietatis régula alienum erat, sed hoc longe deterius,
diabolico fastu inebriare homines, quasi mereri possint
de condigno.
10. Quod debuimus facere. Hoc est, nihil attulimus
de nostro, sed tantum perfuncti sumus
legitimis operis. Loquitur autem hie Christus de
intégra legis observatione, quae nusquam reperitur:
nam qui omnium est perfectissimus, a iustitia quam
lex requirit longissime adhuc distat. Non ergo hie
traetatur quaestio, iustincemurne operibus, sed an
legis observatio ullius praemii apud Deum meritoria
sit. Hoc posterius negatur, quia Deus nos
sibi maneipatos habet, ut suum iure censeat quidquid
a nobis proficisci potest. Oaeterum etiamsi
verum illud esset, legis observationi deberi mercedem
meriti respectu, non tarnen propterea sequetur,
iustificari quemquam operum meritis: quia defieimus
omnes, nee solum manca est nostra obedientia,
sed nulla eius pars exacte Dei iudicio respondet.
LUC. XVIII. 1. Dicebat autem et parabolam
ad ülos, quod oporteat semper orare, nee defatigari,
2. Dicens: Iudex quidam erat in quadam urbe, qui
Deum non timebat, nee hominem reverebatur. 3. Vidua
autem quaedam erat in urbe ilia, quae venit ad eum
dicens: Vindica me ab adversario meo. 4. Et nolebat
aliquamdiu. Post haec autem dixit intra se:
Quanquam Deum non timeo, nee hominem revereor,
5. Quia tarnen molesta est mihi haec vidua, vindicabo
iïlam, ne tandem veniens sugillet me. 6. Ait autem
Dominus: Audite, quid iudex iniquus dicat: 7. Deus
autem non faciet vindictam electorum suorum daman'
tium ad se node et die, etiam quum patiens fuerit
super Ulis? 8. Dico vobis, quod vindictam iMorum
faciet cito: verumtamen filius hominis quum venerit,
an reperturus est fidem in terra?
Seimus, quam rara sit ac difficilis virtus precandi
assiduitas: atque in hoc se prodit nostra infidelitas,
quod, nisi primis votis succédât, protinus
uua cum spe Studium quoque abiicimus. Atqui
haec demum légitima est fiduciae probatio, si quis
desiderio suo frustratus non tarnen animum despondeat.
Quare non abs re Christus orandi perseverantiam
nunc commendat suis discipulis. Porro
similitudine utitur licet dura in speciem, tarnen
imprimis apposita, dum importune suos apud Deum
patfem instare docet, donees tandem extorqueant,
quod alioqui videtur non libenter dare: non quod
Deus precibus nostris victus ad misericordiam aegre
et sero flectatur, sed quia non station re ipsa testât
ur, se votis nostris fuisse propitium. Quod
autem Christus in parabola viduam nobis proponit,
quae a iudice iniquo et crudeli impetravit quod
volebat, quia assidue flagitare non destitit, summa
est, Deum non statim suis opem ferre, quia precibus
quodammodo vult fatigari. Caeterum quantumvis
miseri sint ac despecti, qui ipsum orant,
modo tarnen non deficiant a continuo orandi tenore,
respici tandem ab ipso, ut eorum necessitatibus succurrat.
Quanquam non est aequalium comparatio:
longa enim distantia est inter hominem impium et
saevum, et Deum qui ad clementiam propendet,
sed docere voluit Christus, minime timendum esse,
ne fidèles assidue orando patrem misericordiae exorent,
quum homines saevitiae deditos sua importunitate
cogant. Iudex sceleratus et ferreus viduae
flagitationes ferre non potuit, quin demum vel invitus
annueret: quomodo igitur fructu carerent
fidelium preces, modo sint assiduae? Ergo si nos
taedium debilitet, si leviter defuncti evanescimus,
vel, quia videntur surdae esse Dei aures, languescit
precandi ardor, statuamus tarnen certum fore profectum,
licet nondum appareat. Atque hac persuasione
cum impatientia nostra sic luctemur, ut
longior mora orandi cursum non abrumpat.
7. Deus autem non facid. Iudex ille, quern
nobis prorsu8 deploratum Christus depinxit, utpote
qui non tantum obduruisset in Dei conspectu, sed
excusso etiam pudore nullam famae curam haberet,
aperuit tandem oculos ad viduae miserias: minime
dubitandum est, quin eundem saltern profectum
sensu ri sint fidèles, modo ne apud Deum
instare desinant. Notandum vero est, dum similitudinem
accommodât Christus ad suum propositum,
non facere Deum similem pravo et humano iudici,
sed causam longe diversam notare, cur fidèles suos