y0lümen xlv. - Archive ouverte UNIGE

39 HARMONIA E VANGELIOA. 40
praeposteraa et adulterinas esse Mariae laudes, quibOB
non in solidum extollitur Dei potentia et gratuitus
favor.
49. Et sanctum nomen eius. Haec est secunda
pars cantici, in qua generalibus sententiis sancta
virgo Dei virtutem, iudicia et misericordiam commendat.
Neque enim uno contextu hoc Inembrum
cum supëriore, sed seorsum legi debet. Extulerat
Maria, quam in se experta eïat, Dei gratiam. Hinc
sumpta occasione exclamât, sanctum esse eius nomen,
et misericordiam eius omnibus saeculis vigere.
Porro sanctum vacatur Dei nomen, quia reverentiam
summam meretur: ut quoties Dei fit mentio,
siimil veneranda eius maiestas in medium prodeat.
Proxima sententia, ubi laudator perpetuitas misericordiae
Dei, ex solenni pacti formula sumpta est,
Ero Deus tuus, et seminis tui in saeculum. Item,
Ego sum Deus faciens misericordiam in mille generations
(Gen. 17, 7; Deut. 7, 9). Quibus verbis
non modo testatur, se perpetuo fore sui similem,
sed continuum favorem exprimit, quern erga suos
prosequitur, ut post eorum mortem alios et nepotes,
totàmque sobolem diligat. Sic continuo amoris teuere
prosequutu8 est Abrahae posteros, quoniam,
patrem Abraham semel in gratiam complexus, aeternum
cum ipso foedus pepigerat. Sed quia non
omnes, qui descendant ex Abraham secundum carnem,
genuini sunt Abraha« filii, promissionis effectum
restringit Maria ad veros Dei cultures, quemadmodum
et David Psal. 103, 17, Misericordia Domini
a saeculo usque in saeculum super timentes
eum : et iustitia eius in filios filiorum iis, qui custodiunt
foedus eius, etc. Sic ergo Deus sanctorum
filiis misericordem se per omnes aétates fore promittit,
ut nullam tarnen hypocritis vanae fiduciae
materiam praebeat, quoniam frustra et temere Deum
sibi esse patrem gloriantur, qui dégénères sunt
sanctorum filii et ab eorum pietate fideque desciverunt.
Quare hac exceptione refellitur eorum vanitas
et iactantia, qui falso gratiae Dei praetextu sine
fide inflati sunt. Universale quidem salutis foedus
pepigit Deus cum genere Abrahae, sed quemadmodum
lapides pluvia irrigati non mollescunt, ita incredulis
obstitit sua durities, ne ad eos penetraret
promissa iustitia et salus. Interim Deus, ut stabilis
rataque esset sua promissio, semen aliquod servavit.
Sub timoré Domini comprehenditur tota pietas et
religio, quae sine fide constare non potest. Verum
hic poterit obiici quaestio, Quorsum attinet vocari
Deum misericordem, si talem nemo eum sentit, nisi
qni eius gratiam promeretur? Nam si Dei misericordia
est super timentes eum, pietas et bona con-
Bcientia gratiam hominibus apud eum conciliant,
hoc autem modo eius gratiam suis meritis homines
praevenient. Respondeo, hanc quoque esse misericordiae
partem, quod timorem sui et reverentiam
piorum filiis Deus inspirât. Neque enim hic notatur
gratiae initium, quasi Deus e coelo otiosus
8peculetur, quinam ea digni sint, sed tantum hypocritis
excutitur perversa securitas, ne Deum sibi
ob8trictum esse putent, quia carnales sunt sanctorum
filii: quum divini foederis longe alius sit finis et
diversa conditio, nempe ut aliquem semper in mundo
populum habeat, a quo pure colatur.
LUC. I. 51. Fecit potentiam in brachio suo:
dispersit superbos cogitatione cordis ipsorum. 52. Retraxit
primates ex soliis, et exaltavit humiles. 53. Esurientes
implevit bonis, et divites dimisit manes.
54. Suscepit Israel puerum suum, ut memor esset
misericordiae: 55. Quemadmodum loquuUts est ad
patres nostros, Abrahae et semini eius in saeculum.
51. Fecit potentiam. Perinde valet ac si dixisset,
potenter operatus est: brachium autem Dei omnibus
aliis adminiculis opponitur, sicuti apud Iesaiam,
cap. 59, 16, Respexit Deus, et nemo fuit adiutor:
itaque salutem illi peperit brachium eius, et iustitiam
8uam pro fultura habuit. Intelligit ergo Maria,
Deum sua unius virtute contentum nullos adhibuisse
operis socios, nullos vocasse ad opem sibi
ferendam. Quod continuo post sequitur de superbis,
videri potest additum ob duas causas: tum quia
nihil profioiunt superbi, qui gigantum more Deo
resistere conantur, turn quia non explicat Deus
brachii sui potentiam nisi in salutem humilium,
superbos vero, qui sibi multum arrogant, deiicit:
quo pertinet ilia Petri exhortatio, Humiliamini sub
potenti Dei manu, etc. (1. Petr. 5, 6). Est autem
notatu digna loquutio, dispergi superbos cogitatione
cordis. Nam, ut immanis est eorum superbia et
ambitio, ut est cupiditas insatiabilis, in capiendis
consiliis quasi immensam molem coagmentant, atque,
ut uno verbo dicam, aedificant turrem Babel. Nam
minime contenu stulte hoc vel illud supra vires
tentasse, novas subinde insanae audaciae consultationes
prioribas accumulant. Postquam Deus aliquamdiu
tacitus e coelo derisit praeclaros eorum
apparatus, totam illam congeriem repente dissipât:
quemadmodum si quis, diruto aedificio, quae prius
firma solidaque commissura inter se compacta erant,
in plagas diversas longe dispergat.
52. Detraxit primates. Ita vertere placuit, ut
tollatur ambiguitas. Nam etsi dynastae Graecis
vocantur a potentia, sunt tarnen praefecti et summi
magi8tratus. Potentes vero multi participium esse
putant. Eos detrahi e soliis praedioat Maria, ut in
eorum locum evehantur obscuri et ignobiles: ita
Dei providentiae et iudiciis tribuit, quod profani
homines vooant ludum fortunae. Soiamus tarnen,