y0lümen xlv. - Archive ouverte UNIGE

63 HARMONIA EVANGELICA. 64
ritus instinctu retentus fuerit eius animus. Scimus,
quam impotens sit zelotypia, et quam violenter hominem
abripiat: quare etiamsi nimis praecipitem
impetum continuisset Ioseph, mirabiliter tarnen occursum
fuit varus periculis, quae instabant, quum
eoli vertendi consilium cepit. Idem et de silentio
Mariae iudico: ut demus, pudore fuisse cohibitam
ne marito prodere auderet, se gravidam esse ex
spiritu, Dei tarnen Providentia magis quam proprio
consilio retenta fuit: nam si verbum fecisset, ut res
erat plus quam incredibilis, putasset Ioseph, se ludibrio
haberi. Id vero omnium risu tanquam fabulosum
exceptum foret: nec vero tantum fuisset
momenti divino oraculo, si postea sequutum esset.
Ergo pa8sus est Dominus, servum suum Ioseph
ignorantia trahi in perversum iudicium, ut sua ipse
voce eum in viam reduceret. Sciendum vero est,
magis id nostra omnium quam privata eius causa
factum esse: cavere enim modis omnibus voluit
Deus, ne qua sinistra suspicio in oraculum caderet.
Quum angélus aggreditur Ioseph totius adhuc negotii
inscium, non habent improbi quod calumnientur,
quin ad Deum audiendum integer accesserit.
Non fuit uxoris blanditiis pellectus, non obtestationibus
excussa fuit quam conceperat opinio, non
humani8 rationibus flexus in contrariam partem:
sed, quum in animo eius haereret falsum uxoris
crimen, Deus se interposuit, quo magis idoneus
nobis esset testis ac plus autoritatis haberet, tanquam
ad nos e coelo demissus. Videmus ut Deus
per angelum voluerit docere servum suum Ioseph,
quo aliis coelestis esset praeco, non autem acceptum
vel ab uxore vel a quoquam mortalium sermonem
narraret. Quod non pluribus statim patefactum fuit
mysterium, haec fuisse videtur ratio: quia incomparabilem
hune thesaurum absconditum latere, solis
vero Dei filiis patere decebat. Deinde nihil absurdi,
si Dominus suorum fidem et obedientiam, ut plerumque
solitus est, probare voluerit. Oerte nisi
quis malign« Deo credere, seque illi dare in obsequium
detrectet, testimoniis, quibus hoc fidei nostrae
caput probatum est, abunde contentus erit.
Eadem etiam causa factum est, ut Mariam nubere
Dominus permitteret, ut sub coniugii velo usque ad
maturum revelationis tempus coelestis virginis conceptio
lateret: interea celati sunt increduli, ut merebatur
eorum ingratitudo et malitia.
20. Haec eo cogitante. Hic perspicimus, ut Dominus
tempestive et in ipso, quod aiunt, articulo
suis adesse soleat. Unde etiam colligimus, dum ad
nostras curas et anxietates dissimulât, nos tarnen
ab ipso respici: sed ita scilicet se occultât, et tacitus
quiescit, donec, habito patientiae nostrae examine,
tempore a se constitute nos : iuvet. Certe quantumvis
lentum ac serum putetur eius auxilium, utile
tarnen est ita differri. Quod per somnium apparuit
angélus, hie alter fuit ex duobus ordinariis revelationum
modis, quorum fit mentio Numerorum
capite 12, 7, ubi sic loquitur Deus: Prophetis, qui
inter vos erunt, vel per visionem, vel per somnium
me aperiam: at non sic cum servo meo Mose, cui
facie ad faciem me ostendo. Sciendum autem est,
eius generis somnia multum a naturalibus differre:
quia insculptam habent certitudinis notam, et divinitus
ob8ignantur, ut minime ambigua sit eorum
Veritas. Somnia quae communiter hominibus eveniunt,
vel ex cogitationibus diurnis, vel ex naturae
constitutione, vel ex corporibus male affectis, vel
similibus causis oriri soient: ad divina autem somnia
accedit interim spiritus testimonium, quod certo
confirmet, Deum esse qui loquitur.
Fill David, ne metuas. Ista angeli exhortatio
eignificat, anxium animi fuisse Ioseph, ne qua se
contagione pollueret adulterium uxoris tolerando.
Quam ergo sceleris conceperat opinionem tollit, ut
tranquilla conscientia cum uxore habitet. Epitheton
filii Davidis aptavit ad praesentem causam, ut eius
mentem in sublime illud mysterium attolleret: quia
esset ex ea familia, et quidem superstes cum paucis,
unde promissa erat mundo salus. Ioseph itaque
audito Davidis nomine, a quo genus ducebat, revocare
in memoriam debuit insigne illud Dei pactum
de instauratione regni, ut nihil iam novum
sibi dici agnosceret. Perinde ergo est ac si angélus,
allatis in medium prophetarum vaticiniis,
pararet animum Ioseph ad amplexandam praesentem
gratiam.
21. Vocabis nomen eius Iesum. De ipsa voce
breviter quidem, sed quantum satis erat, supra disserui.
Nunc unum addam duntaxat, refutari angeli
verbis eorum delirium, qui a Iehova, essentiali Dei
nomine, deducunt: causam enim exprimit angelus,
cur ita vocandus sit filius Dei, Quia populum suum
servabit. Unde elicitur contraria etymologia, quam
illi fingant. Ac frustra isto cavillo elabi conantur,
proprie et apte subiici, Christum fore salutis autorem,
quia aeternus sit Deus. Neque enim hoc
agitur solum, quid nobis Deus praestet: sed filio
eius ex re nomen imponitur ex mandato, quod illi
iniunctum est a patre, ex officio quo praeditus ad
nos descendit. Iam vero plus quam insulsum est,
quum duae istae voces Iesu et Iehova non nisi in
duabus Uteris conveniant, in aliis autem différant,
quae nihil habent prorsus inter se affinitatis simul
mi8cere, quasi unum sit nomen. Tale conflandi
genus alchumistis relinquo, quibus non multum absimiles
sunt cabbalistae, qui putidas istas inanesque
argutias nobis fabricant. Ergo filius Dei, quum ad
nos came indutus prodiit, simul accepit a patre
nomen, ex quo palam fieret, quern in finem venerit,
quae sit eius virtus, et quid proprie ab eo sit exspectandum.
Radix enim nominis Iesu est ab he-