Las siete partidas del muy noble rey Don Alfonso El Sablio ...

De las donaciones. 683
Dy quando gelo dio, otorgo por su preuillejo, que donacion , e para sus herederos; e denen fa-
libro t'`' '' ro gelo daua con todos los derechos (5) que auia zer guerra, e paz (11) por su mandado. Otro-
No °iS. en aquel logar, e deuia auer, non sacando
Recop. si dezimos, que todo o rne puede fazer dona-
ende ninguna cosa; entiendese, que gelo dio cion por carta, o sin ella, dando quanto qui-
con todos los pechos, e con todas las rentas, siere, para sacar catiuos M), o para refazer'
que a el solian dar, e fazer. Pero non se en- alguna Eglesia (13), o casa derribada; e por
tiende , que el da ninguna de aquellas cosas dote, o por donacion que se faze por razon de
que pertenescen al seîiorio del Reyno (6) señaladamente
, assi como moneda (7) , o justicia
de sangre (8). Mas si todas estas cosas fuessen
puestas, e otorgadas (9) en el preuillejo
casamiento. E aun dezimos, que si algund orne
quisiere .fazer, donacion a alguna Eglesia , o a
logar religioso, o a Ospitai, que lo puede faser
sili carta, Pero si quisiere dar a otro orne,
de la donacion, estonce bien passaria al logar, o a otro logar, puedelo fazer sin carta fasta
o a la persona , a quien fuesse fecha tal do- quinientos marauedis de oro (14), Mas si quinacion
; saluo ende , que las alçadas (10) de siere fazer mayor donacion (15) de lo que
aquel logar deuen ser para el Rey que fino la es sobredicho en esta ley, lo que fuesse dado
ut in 1. quicumque 3. C. de fundís limitroph. lib. 11. tamen
tale castrum, sic in loco proprio ædilicatum, nullam
habet jurisdictionem; sed ille , qui est dominus Civitatis
quoad jurisdictionem , est dominus illius castri , L nulli 28.
C. de Episcop. et Cler. I. qui ex vico 30. D. de municip, est
enim ædificium ejus jurisdictionis, cujus est solaria, secundùm
islam recut. quidquidrdifcatur, etc. secundùm Bald.
in 1. 1. versic. in iazitio , D. de offic. project. zu •b. col. 2. in
fin. ubi ipse ponit notabilem quæstianem , ad cujus decisionem
confert isla lex: ponit enim, quòd Princeps donavit
milli locum publicum , puta talem montem , et ibi ego
castrum ædifico, cui deputo pro territorio totum montem:
qu æritur, an castrum sit meant , et an habeam jurisdictionem
, sa' si Princeps donasset mihi sub nomine universali,
scilicet territorii : cujus resolutio est, quòd si Princeps donai
sub nomine territorii, venit jurisdictio, et castrum est
merlin quoad proprietatem, et jurisdictionem, ut in 1. pupillus
239. §. territorüim 8. D. de verb. si,nifzc. si autem
donasset, non expresso nomine universali, dicit Bald. quòd
non veniet jurisdictio in concessione : quia merum , et mixturn
imperium nominatim est concedendum, 1. 1, D. de
offic. ejus cui est mand. jurisd. et hoc idem videtur velle
idem Bald. in 1. à procuratore, C. mand, ubi dicit, quòd
nihil commune habet proprietas fundorum cum jurisdictione.
1-Ive tames lex innuit , quòd si donatio talis loci fuit
cum omnibus juribus , quæ ibi Rex habebat, quòd venit
jurisdictio causarum civilium , non tamen merum imperium,
fecit 1, si quando 2. C. de bonis votane. lib. 10. sed
tarnen adhuc limitarem hoc , et intelligerem, quando sub
nomine universali donaret, ut etiam bic innuit, eden dicit,
villa, o castillo, o otro logar; et sic, quòd sit ejusdem qualitatis,
et universalitatis. Sed quid si aliquis fecit majoriam
ex facilitate Regis, vel legis, et inter cætera bona assignavit
filio majori , et cæteris vocatis jurisdictionem alicujus castri,
vel villæ ? an ex hoc videatur donare majoriae omnia alla jura,
et reditus villæ? Et videtur, quòd non per supradicta,
et quæ babentur, et notantur in cap. unico, dc capitan. qui
cur, vend. et potest induci ad hoc bonus text, in 1. oiimentorum
11. D. de assign. libert.
(5) Los derechos. IIabes hic, et infra, cam dicit, entendiesse
, quid comprehendatur in donatione Principis,
cum dicit, cum omnibus juribus; adde 1. si quando 2. et ibi
Lucam de Penna, et Joann. de Plat. C. de bon. vacan, lib.
10. vide diem Paul. de Cast. in 1, pro parte , D, de servit.
(6) Del Reyno. Quæ sont ista, habes hic, et in 1, pen.ult.
tit, 15, Part. 2. et ibi dixi.
(7) Moneda. Intellige, et declara, ut in diet. 1, pen.
tit, 15. Part. 2.
(8) De .sangre. Est ergò de regalibus merum imperium,
ut hic vides, et dicit Oldral. tonsil. 252, quod communiter
dicit i r per Legistas , merum imperium adhærere ossibus
Principis, quod nullo modo potest se abdicare, et fuit
dictum quorumdam antiquorum , ut refert Joan. And. in
dictis addit. ad Spec, in verbo pastoralis, tit, de jurisd.
omnium judicum,
Torn. XI,
(9) Otorgadas. Babes hic, quòd Rex potest alicui concedere
ea, gun sunt regalia, et idem habetur in diet, 1. pen.
tit. 15. 2, Partit. quod nota, nam Lucas de Penna in 1,
contra publicain, C. de re rnilit. lib. 12. super hoc late insistit,
quòd Rex non possit concedere regalia in perpetuum;
imò neque ad tempus , nisi ille cui concederetur, esset multùm
proba persona , et utilis Regno: quòd tamen talis coneessio
ad vitam Regis concedentis tantùm valeat, babes in
diet. 1. penal. secundùm quern isla est limitanda , et vide
quæ dixi in 1. 10. titul. 18. 3. Partit. in concessione verb
meri imperil, vide quod habetur in diet. 1. 2. tit. 9. lib. 5.
Ordin. Regal. ubi et de donatiouibus castrorum, et villarum
: an autem is qui reperitur in possessione regalium, de
quibus hic, cogatur ostendere titulurn sun posscssionis, videas
per Lucam de Penna ubi supra, quòd sic; et nisi ostendat,
licitè compellitur ad restitutionem corona : aide 1.
4. tit. 1. lib. 2. 1. 2. tit, 1, lib. 3. Ordin. Regal. et intelligit,
et limitat Lucas de Penna ubi supra, quando lis est
cum Rege, vel ad ejus petitionem instatur, ut ostendatur
titulus; secs si qutestio sit inter privatos.
(10) Que las alçadas. Adde 1. pen. tit. 15. Part. 2. et
quæ dixi in 1. 22. tit. 13. ead. Part. in gloss. super verbo o
le embarg,assen, et quæ habentur in cap, venientes 19. de
jurejur.
(11) Guerra, e par. Adde 1. pen. tit. 15. Part. 2. et
quæ dixi in dici. 1. 22. tit. 13. ead, Part. in glos. super
verbo o no le f.zie.ssen hueste.
(12) Para sacar catiatos. Adde 1. pen. C. eod. et 1, fin,
C. de jure dot, et authent, eo decursum , C, dc clonal. ante
pupi. ubi isla haheritor.
(13) Eglesia, Approbat opinionem Pilei glossator, de
qua per Joann. Ande, in addition, ad Spec. tit. de instrunz.
edition, §, porro, super verbo Mud, quarn ibi sequitur ipse;
et eamdem opinionem tenet Bart. in 1. i11ud, C, de Sacrosanct.
Eccles, sed Bald, in diet. 1. laud tenet opinionem coritrariam,
scilicet , quòd donatio ]'acta Ecclesiæ ultra quingeutos
surcos exigat insinuationem, et videtur de mente
Gloss. in 1, sancimus, in prine. super verbo quingenloram,
C. cod, et islam opinionem tenet etiam Salle, et Paul. de
Castr, in diet. I, illud: ideò Iene menti islam legem,
(14) De oro. Arbitror esse castellanos aureos hujus
Regni; quod patet ex his quæ notat Paul. de Castr. in I,
quicumque, col. 3. C. dc sec-via' fu it. et in 1. tin, in prin.
ubi in individuo loquitur de istis quingentis aureis , C,
comm. dc legat. et ex his quæ notat Joan. de Plat. in 1. quo-,
liens C. de susccpt. et archar. lib. 10. in rubric, C. de
vetar. numism. poles[. lib. 11. et Abb. in cap. conquerente,
de offe. ordin. adde quæ dixi in 1. 2, tit. 11. 3. Part.
(15) Mayor donacion. Sed quid si faciat pactum de non
petendo aliquod debitum excedens dictam summam ? an
egeat insinuatione? Joan. Audr. in addii. ad Speculat. tit,
de instrunaen. edalione, §. porro, in addit. magna tenet,
quòd non, et Salie. in 1. creditori, C. de partis'; Gloss. tamen
tenet contrarian) in I. ,ei quis obligation, D. de regal.
jur. et Bart, in 1. Modestinus, D. de donation, et est magic
Ssss