Las siete partidas del muy noble rey Don Alfonso El Sablio ...

690
Quinta Partida. Titulo
redamiento, ni casas, el, ni otro por cl (5),
LEY VI,
ni otrosi ninguno de su comparta (6) en aquella
tierra, ni en aquel lugar, sobre que son En que manera se dette fazer la vendida, e la
apoderados (7). Fueras ende las cosas que non
compra,
podrían estusar, assi como lo que ouiessen menester,
para comer (8), o para heuer , o para Compra e vendida se puede fazer en dos
vestir. Pero si qualquier destos sobredichos maneras. La vna es con carta , e la otra sin
ouiesse alguna heredad , o otra cosa que ouies- ella, E la que se faze por carta, es quando el
se heredado de su padre, o de alguno de los comprador dize al vendedor: Quiero (1) que,
otros parientes, o ganado en otra manera an- sea desta vendida, carta fecha (2). E la vendite
que le ouiessen escogido para este officio, da que desta guisa es fecha , magner se auen-
bien la puede vender (9) a los de aquel lugar. gan en el precio el comprador, e el vendedor,
non es acabada, fasta que la carta sea fecha, e
otorgada : porque alate desto puedese arrepen-
contractus, quàm emptionis , vel aliás positos in istis legibus,
videtur, quod sic ex eadem ratione : quia timor est
impressionis: e ita etiam Jaso in diet. 1. principalibus in
princ. ditti de cæteris contractibus, et facit 1. statu liberi
29. §. 1. ibi : Quoniam Les duodecint tabularum emptionis
verbo, D. de statu liber. Et extende istam legem , etiam si
palam, et bona fide emat, et edam cum auctoritate alterius
administratoris, secundùm Gloss. in diet. 1. 1. et tenent
Bald. et Salie. in 1. qursquis, C. si cert. petal. et sequuntur
Doct. communiter in diet. 1. principalibus, ubi
Jaso col. 3. 7. limitations ; licèt contrarium voluit Andr.
de Iser. dc feudo guardicc in vers. fin, et ibi dicit, quod
si judex emeret à magno viro sibi subdito, de quo certuni
erat, quod eum non timebat, neque poterat timere, neque
babuerit causant, vel negotium coram eo, neque aliquis
de suis , dom fuit officialis; ex quo cessat ratio prohitionis,
cessabit ipsa prohibitio: quod dictum est notabile,
et illud reasumpsit Paris de Puteo in suo tractat. syndicatus,
fol. 36. vers. contrahere; sed non credo verum: quia
licèt cessel timor impressionis, adsunt aliæ rationes prohibitionis,
de quibus in dictis locis: et quia divites potentes in
muftis indigent judicibus.
(5) Ni otro por cl. Imb ex interpositions persone præsurnitur
major frani I. pupillus 5. §. fin. D. de auctor. tutor.
adds 1, fin. in fin. C. de contract. judic, et diet, 1. eos 3. C.
si cert. pelai.
(6) De su compaña. Adde diet, L principalibus , ibi:
Qui circa cos ,rant , et in rubrica C. de contract. judic. et
nisi hoc fuerat dictum, prohibitio (acta principali non extenderetur
ad domesticos, et familiares, secundùm Bald. in
1. 1. C. si rector provinciæ per ilium text.
(7) Son apoderados. Etiam si modicum sit officium, 1.
si per impressionem 11. C. de his quæ vi, metusve cous.
et ex hoc verbo patet, quod non procedit prohibitio, quando
contraint cuan non subditis extra jurisdictionem, Gloss.
et ibi Salie. in 1, quisqurs, C. si cert. pet.
(8) Para comer. Aride diet. 1. 1. C. de contract. judic.
et 1, soient 6. §, fin. D. dc offic. protons. ubi et Bald. dicit
de equis in quibus equitcnt: nani non debent ire pedites.
Limita etiam si contraheret de licentia Principis , ut dict.
1. 1, et 1. non licet, et si emeret res paternas, quæ fuerunt
confiscatæ, ut in diet. 1. qui offrc// 62, D, de contrah. empi.
vel si acciperet donationem remuncrationis causa, 1. Aquillus
27. et ibi Bart. D, de donai. Et quid si contractus esset
juratus? Dic quod non lirmabitur juramento: quia tarnen
hoc prohibetur odio creditoris, servandum est juramenturn,
et postea repetendum coudictione sine causa, vel habita
absolutions à juramento, secundùm Bart, in 1. si quis
pro eo, col. 4, in peine, vers. 4. dixi, D. de fdejussor. Neque
potest ltuic juri renuntiari: quia jure prohibitivo non
potest renuntiari, ut tenent Doctores moderni, signanter
Decius in diet, 1. principalibus. Si tarnen ei aliquid legaretur,
vel relinqueretur in ultima voluntate, posset accipere,
1, non dubium 16. et ibi Bart. C. de testam. 1. milites 9. §.
fin. D. de re militari.
(9) Vender. Videbatur contrarium, ex quo amnia con-
v.
tractus cum subditis est prohibitus, et quia erat eadem ratio,
et timor impressionis ; ideò tene menti istam legem , et
ad præsens non memini de consimili in jure communi: imò,
ut dicit Azo C. de contract. jud. in summa, potest magistratus
donare, et vendere, ut ait Placentinus; licèt in venditione,
secundùm Azon. non adeò prompta sit ratio: Iene
ergò menti istam legem, quæ vult, quòd non possit vendere
, nisi tantùm isto casu.
LE FI.
Emptio et venditio fit dupliciter : in scriptis , vel sine
scriptis: si autem partes conveniant, ut flat scriptura , non
perficitur, nisi fiat cum litteris, et testibus: si autem non
fit mentio de scriptis, perficitur venditio, cam partes con-
Venerint de pretio, etiamsi arra non interveniat. Floe dicit.
(1) Quiero. Approbat opinionem Azon. C. de fide instram.
in summa, col. fin. et sic, quòd in dubio videtur
contrahi in scriptis, quando in contractu, vel ante contracturn
conveniunt, quòd inde scriptura fiat; quæ etiam fuit
opinio Piacentini , et approbat Gloss. Instit. de empt. et
vendit. in princ. in verbo conficiuntur, et in 1. contractas
super verbo in scriptis, C. de fide instrum. et banc tenet
Specul. tit. de empi. et vendit. §. 1. vers. sed si dictum,
Cyn. Nicol. de Matha, et Bald. in diet. 1. contractas. Contrariam
opinionem, imò quòd non videatur contrahi in
scriptis, nisi quando agitur, ut aliter contractus non valeat,
tenet Bart. in diet. 1. contractus, et in 1. fin. et anthent.
ibi posita, C. si cert. petat. ubi et hoc tenet Bald. et latiùs
Salie. qui ibi multùm egregiè tangit istum articulum, et
concludit, quod non ex hoc solo, quod conveniunt scripturam
fieri, dicatur contrahi in scriptis, nisi stat aliquæ conjecturæ
, per quas alias appareat , quod partes voluerunt
contrahere in scriptis; et idem Salie. tenet islam partent in
diet. 1. contractas, 2, quæst. Angel. edam consil. 156. incipit
domina Angelina, circa fin. Joan. Fab. Angel. de Aret.
in princ. Instit. de empt. et vendit. col. 2. Fabianus de
Monte in tract, empi. ei vendit. 9, quæst. principali, vers.
tertio quæritur, et islam attestatur communem opinionem
Decius consil. 340. pro resolutione dubiorum, col, 2. Terse
ergò menti istam legem, et nota earn in practica; et quad
ista opinio, quam irta lex elegit , in puncto rationis sit verior,
comprobatur ex dicto Paul. de Castr. in 1. corn res,
col. 1. C. de probation. ubi adducit rationem, quia clini agatur,
quod instrumentum debeat 'fieri, notaries in instrumento
apponet diem instrumenti • et ita partes tacitè videntur
egisse, cara non possit rosari, nisi de his, quæ in præsentis
ejus fìunt, et sic opus est, quod denuò in praesentia
notarii contrahant, et priùs non dicitur factus contractus.
Limitarem tamer islam legem, nisi ex aliquibus conjecturis
constaret de iuientione partium , quod noluerunt per hoc in
scriptis contrahere, sed voluerunt tantùm scripturarn ad
probationem , ut tradit Francis. de Aretio consil. 159. inri,
pit longa est disputatio secundo dubio. Decius diet, canai!.
340.
(2) Carta fecha, Intellige, quando ad substantiate eon-