Lietuvos totoriai - VšĮ Tautinių bendrijų namai

Nr. 4-6 (142–144)2012 m. gegužė–rugsėjis 23Tatarskie tropy w RadomskuMUSA CZACHOROWSKIWszystko, jak to często bywa, zaczęło się od legendy. StuTatarów ponoć, setką biesów przez pewnego rycerza nazwanych,osiedlono nieopodal Radomska. Miejsce owo wsią Stubiesównazwano, a z czasem na Stubiesko, następnie Stobieckoprzemianowano. Dzieje te, prawda może, może nieprawda– któż to wie? – zainteresowały pracowników radomskiegoMuzeum Regionalnego. Krystyna Filarowska, obecnie przewodniczącaTowarzystwa Przyjaciół Muzeum, napisała kilkalat temu tekst o tatarskich zagrodach w Stobiecku. Ostatnią znich, nieomal cudem uratowaną, władze miejskie przekazałyniedawno muzeum. Krzysztof Zygma, dyrektor muzeum,człowiek z wyobraźnią, dostrzegł w tatarskiej legendzie Stobieckaoraz w zagrodzie rozliczne możliwości.Dzisiaj tatarska zagroda dostępna jest zwiedzającym. Czyrzeczywiście jej odmienny od tutejszych charakter ma jakikolwiekzwiązek z tatarskim budownictwem? Nie widziałemtakiego nigdzie indziej, z pewnością nie ma podobnych zagródw tatarskich wioskach w Polsce i na Litwie: w Kruszynianach,Bohonikach, Niemieży, Święcianach, Sorok Tatarach.Jednak ponoć w każdej legendzie tkwi jakaś odrobina prawdy.Nie odmawiajmy jej więc Stobiecku. Dyrektor Zygmaoraz jego małżonka, Anita Pawlak-Zygma, postanowili nadaćpodaniu nowy wymiar. Tak zrodził się zamysł spektakli inspirowanychtatarskimi bajkami, a odgrywanych przez dziecięcychaktorów. Przedsięwzięcie zorganizowali członkowieTowarzystwa Przyjaciół Muzeum przy wsparciu starostwa.Jako pierwszą przygotowano opowieść „Od strony księżyca– drzewo złote, od strony słońca – drzewo srebrne” ze zbiorunogajskich bajek ludowych „Kara-Batyr i Błękitny Koń”,które piszący te słowa miał przyjemność tłumaczyć wraz zeswoim synem, Danielem. Anna Pawlak-Zygma spektakl wyreżyserowała,scenografię opracowała Joanna Sroczyńska – ibajka ożyła! Występ odbył się 29 lipca w Chacie Tatarskiejwe wspomnianym powyżej Stobiecku Miejskim. Atmosferabyła wspaniała, publiczność rozentuzjazmowana, zaś młodziaktorzy po prostu świetni. Przedstawienie toczyło się nad wyrazpłynnie i ekspresyjnie. Widać było, że gra daje dziecięcymwykonawcom dużo radości. Paulina Bąk bardzo świadomieodnalazła się w roli opowiadacza, a m.in. Mateusz Włudara,Katarzyna Koćwin i Ola Koźlenko odgrywali swe postaci zdużą swadą. Brawa były zatem jak najbardziej zasłużone.Po przedstawieniu (aż żałuję, że nie mogę przyjechać nanastępne) można było posilić się tutejszym smakołykiem:chlebem zwanym tatarczuch, wpisanym na listę produktówtradycyjnych. Sławomir Skalski wypieka go z maki gryczanejwedług rodzinnej, przekazywanej z pokolenia na pokolenie receptury.Tatarczuch – zapewniam, że smaczny – to kolejny śladtatarskiej legendy. Przygrywająca z wigorem Powiatowa KapelaWłoszczowska umilała zwiedzanie muzealnej ekspozycjiw zagrodzie. Nawiązaniem do tatarskiego wątku było pojawieniesię... konnej Tatarki – prywatnie Zuzanny Sroczyńskiej.Kolejną atrakcją w ramach tej sympatycznej niedzieli zradomszczańskim muzeum był koncert „Tatarzy – międzywschodem a zachodem. Inspiracje w filmie, muzyce i poezji”.Wystąpili w nim: Joanna Błażej-Łukasik (fortepian) orazPaweł Łukasik (altówka). Pomiędzy utworami Anita Pawlak-Zygmaoraz Krzysztof Zygma recytowali wiersze niżejpodpisanego, który miał przyjemność reprezentować w Radomskutatarską społeczność. Piękna muzyka i poezja wpisywałysię udanie w muzealne wnętrze. Później zebrani z zaciekawieniemwysłuchali informacji o tatarskiej mniejszości,a dalsza rozmowa toczyła się już w zaciszu dyrektorskiegogabinetu. Krzysztof Zygma zainteresowany jest współpracąz tatarskimi organizacjami, chętnie widziałby u siebie m.in.naszą wystawę. Miejmy nadzieję, że się to uda.30 czerwca 2012 roku odszedł niespodziewanieJózef Jusuf Konopackidobry Przyjaciel, człowiek wielkiego serca iwiary, oddany bez reszty tatarskiej społeczności.Brakuje Go nam wszystkim…Serdeczne wyrazy współczucia Pani ZofiiKonopackiej oraz całej Rodzinie składaMusa Czachorowski z rodziną30 czerwca 2012 roku zmarł w BiałymstokuJózef Jusuf Konopackiwielki Tatar, który całe swoje życie poświęciłwspieraniu i rozwojowi wiedzy, kultury itradycji naszego niewielkiego narodu.Był człowiekiem oddanym muzułmańskiejwierze i tatarskiej społeczności.Mało jest obecnie takich ludzi. Pozostanie nazawsze w naszej pamięci.Serdeczne wyrazy współczucia Pani ZofiiKonopackiej oraz jej Rodzinie składaAleksander Krynicki, Prezes Związku TatarówBiałorusi w GrodnieZ głębokim żalem zawiadamiamy, że w nocy z 5na 6 czerwca 2012 roku zmarła w WarszawieMaria Radeckaurodzona w Słonimie, seniorka polskiejspołeczności tatarskiej i muzułmańskiej, którejsprawami bezustannie się interesowała.Pragnęła ocalić i przekazać naszą historię oraztradycję.Była dobrym człowiekiem, godną Tatarką orazmuzułmanką.Spoczęła 7 czerwca na mizarze w Bohonikach.Serdeczne wyrazy współczucia Rodzinieskładają przyjaciele i znajomi z tatarskiejwspólnoty