opsomming van die verslag - Saps

More documents

Recommendations

Info

adio’s gebruik om hulp van die Kommando of ander boere te ontbied. Een slagoffer het daarin geslaag om die paniekknoppie te druk, wat moontlik hulle lewens gered het. Die meerderheid van die slagoffers was in ‘n meerdere of mindere mate ontevrede met die optrede van die polisie, en sommige het selfs gesê dat hulle onder die invloed van drank was. Ander het die polisie optrede beskryf as uitstekend. Wat wel vir die Komitee duidelik was, was dat sekuriteitsmaatreëls op plase totaal ontoereikend was. Party slagoffers het na die aanval hulle sekuriteitstelsels verbeter. In 61% van die insidente is die oortreders in hegtenis geneem, terwyl daar in 17% van die gevalle drie verdagtes doodgeskiet is deur die polisie of die boere. Ten tyde van die onderhoude het minder as die helfte van die sake in die hof geëindig. In hierdie sake was die gemiddelde vonnis wat opgelê is, 33 jaar, wat normaal is vir hierdie tipe sake. Die helfte van die slagoffers dink dat plaasaanvalle in die algemeen polities gemotiveerd was, maar interessant genoeg, nie in hulle eie geval nie. Een derde het gedink roof was die hoofmotief vir plaasaanvalle in die algemeen. Die Komitee het onderhoude gevoer met 17 plaaswerkers om hulle perspektiewe te verkry. Slegs een werker was ‘n slagoffer toe sy oorweldig is tydens haar werkgewers se afwesigheid, die ander was slegs in die onmiddellike omgewing. Dit is egter duidelik dat plaasaanvalle ‘n groot impak op hulle almal gehad het. Hulle het bekommerd begin raak oor hulle eie veiligheid en toekoms, asook dié van hulle werkgewers. Die meeste van hulle is sielkundig geaffekteer deur die aanval. Hulle het ook hul verhouding met die werkgewer as goed beskryf, maar hul verhouding met ander boere in die area het merkbaar verswak. Geeneen van die werkers is betrek by boere se veiligheidsmaatreëls nie. Al die slagoffers met wie onderhoude gevoer is, het trauma beleef. Die meeste het geen berading ontvang nie, en die gebrek aan sulke fasiliteite in landelike gebiede is ‘n groot bron van kommer. 7. PLAASAANVALLERS Die Komitee het slegs 8 oortreders van 5 plaasaanvalle ondervra. Die hoofrede is dat ‘n diepgaande studie onlangs deur twee navorsers van Technikon SA gedoen is, waarin onderhoude met 48 oortreders gevoer is. Die meeste van die oortreders was jong, werklose individue, met ‘n lae onderwysstandaard. Verreweg die meeste kom uit disfunksionele gesinne. Sommige van die oortreders het betrokkenheid by die aanvalle waaraan hulle skuldig bevind is, ontken. Die twee oortreders wat erken het dat hulle betrokke was by die plaasaanval, het gesê die motief was roof, trouens in die Mistry/Dhlamini-ondersoek het 90% van die oortreders roof as die primêre motief aangedui. Tydens die seleksie van die teiken het die oortreders die bewegings van die inwoners van die plaas dopgehou. In sommige gevalle, het hulle oor inligting beskik dat die boer geld, vuurwapens en juwele in die huis gehad het. In vier gevalle is die slagoffers óf geskiet, óf gesteek. Die Mistry/Dhlamini-ondersoek het onthul dat verbranding, messteek, verwurging en skiet die oorwegende tipe geweld was. Die helfte van die oortreders het gesê dat slagoffers die geweld kon vrygespring het as hulle nie die oortreders gekonfronteer het nie. 457
‘n Belangrike aspek wat die studie onthul het, was dat baie oortreders nooit gedink het dat hulle deur die verskeie sekuriteits-agentskappe gevang sou word nie. Die Mistry/Dhlamini-ondersoek het bevind dat meer as die helfte van die aanvallers nie bang was dat hulle deur die polisie of die kommando’s gevang sou word nie. Al die oortreders het lang tronkstraf-vonnisse ontvang, van wie ‘n aantal lewenslank gevonnis is. Dit stem ook ooreen met die Mistry/Dhlamini-studie. Beide ondersoeke het bevind dat oortreders voel hulle vonnisse was onregverdig. Hulle het egter skuldig gevoel oor die aanvalle omdat hulle besef het dat hulle verkeerd opgetree het, en hulle was bekommerd oor hulle gesinne. 8. ONDERSOEKBEAMPTES EN AANKLAERS Fokusgroep-onderhoude is gevoer met ongeveer 50 ondersoekbeamptes in die Oos-Kaap, Vrystaat, Gauteng, KwaZulu-Natal, Limpopo, Mpumalanga, Noord Kaap en Wes Kaap. Bykomende onderhoude is telefonies gedoen. Die meeste van die ondersoekbeamptes het begin kennis neem van plaasaanvalle om en by 1994. Voor dit het rooftogte wel op plase plaasgevind, maar hulle is nie plaasaanvalle genoem nie. Almal stem saam dat plaasaanvalle oor die afgelope 4 of 5 jaar toegeneem het. Die meeste het gesê dat daar baie min swart boere in hulle areas is. Algemene kenmerke van plaasaanvalle wat ondersoekbeamptes beklemtoon, is die volgende: Oortreders het inligting bekom van huidige of vorige werknemers, die bewegings van plaasbewoners is vooraf bestudeer, die oortreders was nie goed georganiseer of professioneel nie. Kenmerkend is dat hulle te voet op die plaas aankom, en dan die boer se voertuig roof om vinnig weg te kom. Hulle werk in groepe van drie of vier. Die telefoondrade word dikwels afgesny en dit is seldsaam vir die oortreders om te vertrek sonder om iets te vat. As hulle dit wel doen, is dit omdat hulle gehinder word of paniekerig word. Al die ondersoekbeamptes is van mening dat die primêre motief vir die oorgrote meerderheid van sake – miskien 90% - roof is. Hulle is ook van mening dat plaasaanvalle nie polities gemotiveerd is nie en dat daar nie getuienis is van ‘n georganiseerde struktuur daaragter nie. Daar is ‘n persepsie onder oortreders dat boere welgesteld is, en enige besigheid op die plaas is ‘n presipiterende faktor. Oortreders verwag ook om vuurwapens op die plaas te vind. In enkele sake waar weerwraak die motief is, word dit gewoonlik deur ‘n arbeidsdispuut aangebring. Volgens die ondersoekbeamptes sluit die slagoffers beide boere en plaaswerkers in. Hulle beklemtoon die gevaar vir bejaarde persone en noem gevalle waar beide swart en wit persone beroof en gedood is. Volgens die ondersoekbeamptes is die slagoffers geskok en kwaad, en sommige meen dat die aanvalle polities gemotiveerd is. ‘n Paar beskou plaasaanvalle as rassisties. 458
Page 1 and 2: OPSOMMING VAN DIE VERSLAG 1. DIE AA
Page 3 and 4: swart was. Dit wil voorkom of die g
Page 5 and 6: kleinhoewes in die De Deur area ged
Page 7 and 8: In die gevallestudies is vuurwapens
Page 9: Grondsake, en die verantwoordelike
Page 13 and 14: Regstelsel en het die belangrikheid
Page 15 and 16: Daar is gemeenskaplike bevindinge i
Page 17 and 18: Verhoudings tussen boere, werknemer
Page 19 and 20: Volgens die TLU was sy ledetal tuss
Page 21 and 22: landelike beveiliging in werking te
Page 23 and 24: Die Misdaadinligting Analisesentrum
Page 25 and 26: Die Wet op Grondhervorming (Huurarb
Page 27 and 28: ly. n Goeie waghond is onontbeerli
Page 29 and 30: 18. GEVOLGTREKKINGS EN AANBEVELINGS
Page 31: Rassekwessies Net oor die 60% van d

opsomming van die verslag - Saps

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?