opsomming van die verslag - Saps

Daar is gemeenskaplike bevindinge in hierdie verslae :
• Die oorweldigende meerderheid van plaasaanvalle kan toegeskryf word aan kriminele
motiewe (roof van vuurwapens, kontant, voertuie ens.), met sommige gevalle waar
daar ‘n wraakmotief bestaan.
• Oortreders funksioneer gewoonlik in groepe en daar mag landelike – stedelike bande
bestaan, in sommige gevalle word intelligensie vir die aanval verskaf deur werknemers
of oud-werknemers. Daar is bewyse dat daar beplanning voor die aanval plaasvind.
• Geïsoleerde gevalle word wel genoem, waar daar moontlike politieke motiewe bestaan,
maar in geeneen van die gevalle is bande met georganiseerde strukture bewys nie.
• Dit is ‘n probleem om plase en kleinhoewes vir statistiese en analitiese doeleindes
saam te groepeer.
• Die slagoffers kan blanke of swart persone wees.
Sekere besware kan teen hierdie verslae ingebring word:
• Die versameling van statistiek, wat van wesenlike belang vir hierdie ondersoek is, was
nie altyd bevredigend nie. Die jongste MIAS-verslag het egter ‘n nuwe rigting
ingeslaan.
• Daar bestaan ‘n neiging om veralgemenings te maak, sonder substansie. Bewerings
word gemaak oor vroue wat gewoonlik verkrag word, maar daar is min statistiese
besonderhede om dit te ondersteun. Ook is daar geen onthulling oor waarom
plaasaanvalle veronderstel is om meer gewelddadig as ander misdade te wees nie,
behalwe in die jongste MIAS-verslag. Terselfdertyd word hierdie statistiek nie net
wyd aangehaal nie, gewoonlik onkrities, maar hierdie ongesubstansieerde
veralgemenings word dikwels selektief gebruik om interpretasies dat daar ‘n geheime
politieke agenda bestaan, te ondersteun.
Verskeie geskrifte deur navorsers en akademici, asook een deur ‘n Landbou-unie beampte,
J..M. Visser, wat in sy persoonlike hoedanigheid skryf, ondersoek ook die oorsake van
plaasaanvalle en hoe dit verhoed kan word. Antoinette Louw redeneer dat dit belangrik is
om plaasaanvalle op kleinhoewes te skei van dié op plase, aangesien verskillende
strategieë om hulle aan te spreek, vereis mag word. Sy haal verdagte statistiek (waarvan
die bron ontbreek, aan en sL dat die koers van moorde op plase in der waarheid laer is as
dié vir die algemene bevolking. Mark Shaw sL dat die Landelike Beveiligingsplan ‘redelik
suksesvol’ was en dat daar ‘n behoefte is om die voortdurende aanvalle op kleinhoewes te
fokus. Hy vra vir beter verteenwoordiging vir kleinboere en hawelose mense op die
Taakspan, wat landelike veiligheid ondersoek. Shaw verskaf ‘n beskrywende en statistiese
oorsig van plaasaanvalle en verskaf ‘n lys van die belangrikste faktore wat bydra tot die
aanvalle. ‘n Geskrif deur NaudJ en Van Rensburg plaas plaasaanvalle in die breër
ekonomiese konteks en maak ‘n paar nuttige voorstelle oor landelike ontwikkeling, wat in
werking gestel kan word deur kommersiële boere, sakeondernemings en die Regering.
Die verslag deur Mistry en Dhlamini is gebaseer op gedetailleerde onderhoude met
oortreders wat skuldig bevind is aan plaasaanvalle. Hulle verskaf ‘n profiel van die
aanvallers en kom tot die slotsom dat plaasaanvalle nie oor die algemeen polities of
rassisties gemotiveerd is nie, maar logiese teikens van relatiewe rykdom vir die krimineelgeneigdes
in landelike gebiede is. Die skrywers maak ‘n aantal aanbevelings oor
voorkomende maatreëls wat boere kan implementeer. Terwyl hulle ‘n nuttige perspektief
462