Doctor Philosophiae - Nelson Mandela Metropolitan University
Doctor Philosophiae - Nelson Mandela Metropolitan University
Doctor Philosophiae - Nelson Mandela Metropolitan University
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
2<br />
nie maar ook fisieke groei by die adolessent plaasvind. Gouws en Kruger (1994: 9)<br />
konstateer dat meisies se ontwikkelingsgang dié van seuns sowat twee jaar voor is.<br />
Volgens Gerdes et al (1988: 300) kom die individu se laaste dramatiese<br />
groeiversnelling gedurende adolessensie voor. 'n Seun se lengte kan byvoorbeeld met<br />
soveel as 20 persent toeneem, terwyl die gemiddelde meisie teen die ouderdom van<br />
15 tot 16 jaar ongeveer 98 persent van haar lengte as volwassene bereik het (vergelyk<br />
Rice 1992: 174; Grinder 1978: 56 & Nortjé 2001: 3-5). Volgens Tanner (1979: 58)<br />
ontwikkel meisies fisiek vinniger as seuns. Hulle bereik naamlik 50 persent van hul<br />
volwasse lengte teen 'n vroeë ouderdom, gemiddeld 1,57 jaar in vergelyking met seuns<br />
se twee jaar. Meisies bereik ook puberteit vroeër as seuns en hou vroeër op met groei,<br />
terwyl seuns meisies dan na ongeveer twee jaar inhaal. Seuns ontwikkel wel groter<br />
harte, spiere en longe as meisies, asook 'n hoër sistoliese bloeddruk, 'n laer hartklop<br />
en 'n groter kapasiteit om suurstof in die bloed te vervoer (Tanner 1979: 75).<br />
Volgens Lefrancois (1993: 382) vind die volgende veranderings ook op die fisieke vlak<br />
by die adolessent plaas:<br />
Tabel 1.1: Verandering op fisieke vlak by die adolessent<br />
MEISIES * SEUNS #<br />
Fisieke ontwikkeling Fisieke ontwikkeling<br />
1 Verskyning van ongepigmenteerde 1 Verskyning van ongepigmenteerde<br />
pubiese hare.<br />
pubiese hare, en die testes en<br />
skrotum groei<br />
2 Begin van die adolessente<br />
2 Begin van adolessente<br />
groeiversnelling (“growth spurt”)<br />
groeiversnelling (“growth spurt”)<br />
3 Borste ontwikkel 3 Vergroting van die penis<br />
4 Verskyning van gepigmenteerde 4 Verskyning van gepigmenteerde<br />
gekrulde pubiese hare<br />
gekrulde pubiese hare<br />
5 Vergroting van vagina, klitoris en 5 Verdieping van stem en haartjies<br />
uterus<br />
verskyn op die bolip<br />
6 Afname in tempo van fisieke groei 6 Eerste ejakulasie kom voor<br />
7 Menstruasie begin 7 Afname in tempo van fisieke<br />
groei<br />
8 Onderarmhare begin groei 8 Onderarm- en gesighare begin<br />
groei<br />
9 Toename in sweetprodusering en 9 Toename in sweetprodusering en<br />
aknee verskyn<br />
aknee verskyn<br />
10 Borshare begin groei<br />
By meisies vind die eerste veranderings van so jonk as sewe en ‘n kwart jaar plaas en<br />
die laaste veranderings heel waarskynlik eers op 16-jarige ouderdom. Menstruasie<br />
begin op gemiddeld 12-jarige ouderdom (Lefrancois 1993: 382). Volgens Massyn en<br />
Du Randt (1994: 51) kom die begin van menstruasie vroeër by Wit, Indiër- en Bruin
Change language