Klik hier - lenoirschuring

was, Erik of Het klein insectenboek dat eerder
als een gewoon, dat wil zeggen een gebonden
boek verscheen. De schepper van Erik, Godfried
Bomans, zag ‘ter wille van het sociale element’ heel
nobel af van een hoog honorarium en uitgeverij
Het Spectrum kon de prijs daardoor laaghouden
om ‘een geheel nieuwe groep lezers’ aan te boren.
Gouden tijden voor de uitgever!
Uiteraard volgden andere uitgevers het lucratieve
voorbeeld snel. De al genoemde Zwarte Beertjes
van Bruna die in 1955 op de markt kwamen
brachten werk van Havank en Simenon. De
Ooievaarpocketreeks van Bert Bakker begon
in 1954 met de boeken van H. Voordewind, De
commissaris vertelt en De commissaris vertelt
verder en omdat de boekhouder ook een mooi
verhaal te vertellen had verscheen in hetzelfde jaar
1954 de Ooievaarpocket Nieuwe grjffels, schone
leien, een bloemlezing die voor menig scholier en
student de eerste kennismaking met de poëzie van
de geruchtmakende Experimentelen of Vijftigers
betekende. En met die moderne poëzie (‘wartaal’
zeiden de oudere critici) en ook met het eigentijdse
proza (‘ontluisterend en pornografisch’ zeiden
de ouderen) konden diezelfde jongeren nog
uitvoeriger kennismaken toen in 1957 de Literaire
Pockets van de Bezige Bij begonnen te verschijnen.
Binnen deze vloedgolf van pocketboekreeksen
drijven dan ook de eerste Salamanderpockets van
uitgeverij Querido mee, met als boegbeeld Wampie.
Deze ‘roman van een zorgeloze zomer’ was al
eerder verschenen als een gebonden boek, zoals
dat meestal het geval was met pocketteksten. Maar
verrassender is dat Wampie ook al eerder op de
markt was gebracht als… pocket.
De Prisma’s waren namelijk niet de eerste
Nederlandse pocketboeken; wèl waren het de
eerste boeken op 11 x 18-formaat die een massale
verbreiding vonden onder het publiek. En op
dit punt gekomen raken we iets dat je de ironie
van de geschiedenis zou kunnen noemen, de
mogelijkheden in een knop gebroken.
Over het algemeen wordt aangenomen dat de
Penguins die in 1935 begonnen te verschijnen de
18 19