Klik hier - lenoirschuring

Querido wordt voor het eerst in l986 gebruikt, bij
Salamander 633 tot aan het laatste boek in de hele
serie. De toenmalig directeur van Querido, Reinold
Kuipers kocht soms fondsrestanten van andere
uitgeverijen op en die boeken kregen een nieuw
omslag en werden uitgebracht onder de naam
Q-perback. 22
De illustraties vanaf 1954
In onze tijd komt het wat merkwaardig,
overdreven maar ook ontroerend over dat er in
die jaren een enorme strijd woedde tussen het
figuratieve en non-figuratieve, ofwel de abstrcatie
van de Cobra of van de Informele schilderkunsr
en aan de andere kant de realisten. Een groot
aantal van deze realisten heeft voor de Salamanders
gewerkt na l954, toen de omslagen voor het
eerst werden voorzien van illustraties. Eén naam
komt in de eerste tijd na l954 uit die groep
illustratoren naar voren: Theo Kurpershoek, een
van de oprichters van de groep De Realisten. Zij
hadden met een hele groep (goede) 23 kunstenaars
meegewerkt aan de wandschilderingen in de
tentoonstelling Weerbare Democratie van l946
in de Nieuwe Kerk op de Dam. Daar treffen
we de namen van Theo Kurpershoek, Jan Bons,
Charles Eyck, Kees Timmer, Lex Metz, Hans van
Norden, Lex Horn, Daan Wildschut en Charles
Roelofsz. In l949 hield Sandberg in het Stedelijk
Museum de bekende Cobra-tentoonstelling en
twee jaar daarna kon men in hetzelfde museum
Realisten uit zeven landen zien. De groep ‘ De
Realisten’ hadden er bij Sandberg op aangedrongen
dat ook zij, de figuratieven recht hadden in het
Stedelijk te exposeren. Sandberg, stemde toe
en met een provocerende affiche (ontworpen
door Wijnberg) kondigden deze realistren hun
expositie aan: een haan die de triomf kraaide
over de rommel op de grond, de abstractie en de
Cobra. 24 ill., een kunst die zij infantiel, onmenselijk
en quasi-mystiek noemden. Alom kwam er vanuit
deze hoek scherpe kritiek op ‘de modernen, de
experimentelen, die druipen met Ripolin, papieren
Fröbelvogeltjes beschilderen, zich bezig houden
met Rohrschachtesten en met het boetseren
van suikerbieten’, zo beschreef de Realist de
nieuwkomers. De Realisten-groep kreeg later steun
van kunstenaars uit Den Haag, onder wie Herman
Berserik, Rein Drayer, Willem Rozendaal en Jan
van Heel. Daar konden deze twee stromingen goed
samenleven, niet in Amsterdam. Die controverse is
in de loop der tijd afgezwakt en is nu niet meer aan
de orde, de abstractie lijkt zelfs meer naar achteren
te zijn gedrongen.
De omslagen van de Salamanders zijn, in
vergelijking met de Amerikaanse pockets heel
ingehouden, poëtisch en meer verwijzend naar
sprookjes of fantastische verhalen, dan naar
het tegenovergestelde, omslagen die elkaar
overschreeuwen met boodschappen waarin de
relatie man (vaak macho) - vrouw (grote borsten)
vrijwel altijd een rol speelt, het realisme van de
Amerikanen. Inhoudelijk zijn er ook duidelijke
52 53