02.05.2013 Views

n regsvergelykende studie van die minimum prosedurele vereistes

n regsvergelykende studie van die minimum prosedurele vereistes

n regsvergelykende studie van die minimum prosedurele vereistes

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Werkplekdissipline vorm daarom ʼn integrale deel <strong>van</strong> <strong>die</strong> <strong>die</strong>nsverhouding tussen <strong>die</strong><br />

werkgewer en elke werknemer. 72 Dit geld vir alle werknemers wat deur <strong>die</strong> werkgewer<br />

aangestel is en dit behoort sonder enige uitsondering toegepas te word wanneer<br />

dissiplinêre aksie geneem word, insluitend <strong>die</strong> ontslag <strong>van</strong> ʼn werknemer weens<br />

wangedrag.<br />

In Hock v Mustek Electronics 73 bevestig <strong>die</strong> Arbeidshof dat <strong>die</strong> werkgewer daarop<br />

geregtig is om gedragstandaarde vir sy werknemers te bepaal. Solank <strong>die</strong> standaarde<br />

redelik is, sal <strong>die</strong> howe nie daarmee inmeng nie. Dit is ook <strong>die</strong> werkgewer se prerogatief<br />

om oor toepaslike strafmaatreëls te besluit. Die vraag ontstaan egter of daar werklik <strong>van</strong><br />

ʼn bestuursprerogatief sprake kan wees waar alle bestuursbesluite aan<br />

nywerheidsaksies of regsaksies onderwerp kan word.<br />

Ten einde <strong>die</strong> werkbaarheid <strong>van</strong> reëls of norme binne <strong>die</strong> werkplek te verseker, moet<br />

sodanige reëls en norme aanvaarbaar en billik wees. Redelike reëls en norme moet<br />

neergelê word wat billik en konsekwent toegepas word. Die doel <strong>van</strong> dissipline binne<br />

<strong>die</strong> werkplek is juis om te verseker dat individuele werknemers doeltreffend en<br />

doelmatig tot <strong>die</strong> doelwitte <strong>van</strong> <strong>die</strong> onderneming of besigheid bydra. Dit is dus <strong>die</strong><br />

werkgewer se reg en plig om toe te sien dat werknemers aan redelike standaarde <strong>van</strong><br />

doeltreffendheid voldoen en hulle aan dissipline onderwerp.<br />

Die primêre doelwit <strong>van</strong> enige besigheid is om wins te maak en dit is <strong>die</strong> primêre rede<br />

waarom <strong>die</strong> meerderheid besighede bestaan. 74 Die primêre doel waarom individue werk<br />

is om ʼn inkomste te ver<strong>die</strong>n om hul basiese behoeftes te bevredig. Om maksimum wins<br />

te toon moet <strong>die</strong> besigheid se uitgawes, waar<strong>van</strong> lone en salarisse deel vorm, tot <strong>die</strong><br />

<strong>minimum</strong> beperk word. Hierteenoor, wil werknemers maksimum inkomste op hul arbeid<br />

71<br />

National Union of Mineworkers & Another v Western Areas Gold Mining Co Ltd 1985 6 ILJ 380 (NH);<br />

Atlantis Diesel Engines (Pty) Ltd v Roux NO & Another 1998 9 ILJ 45 (K). Sien ook Brassey 1987b:74 en<br />

84 en Landman 1989:67. Die funksie word deur <strong>die</strong> bestuur namens <strong>die</strong> werkgewer uitgevoer in <strong>die</strong><br />

gevalle waar <strong>die</strong> eienaar nie self vir <strong>die</strong> bestuur <strong>van</strong> <strong>die</strong> besigheid verantwoordelik is nie.<br />

72<br />

Olivier 1994b:594-596.<br />

73<br />

2000 21 ILJ 365 (AH).<br />

74<br />

Staats<strong>die</strong>nste en nie-winsgewende organisasies se primêre doelwit is nie om wins te maak nie, maar<br />

om ʼn bepaalde <strong>die</strong>ns binne ʼn vasgestelde begroting te lewer.<br />

semper et unicus optimus<br />

19

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!