n regsvergelykende studie van die minimum prosedurele vereistes

werkgewers te begrens, die perke van werknemers se ondergeskiktheid 165 te bepaal en
om meganismes in plek te stel om die bepalings van die dissiplinêre kode af te
dwing. 166 Die doel van wetgewing is om hierdie absolute diskresie te balanseer deur
van die werkgewer te verwag om sy optrede te regverdig binne die raamwerk van
statutêre bepalings. 167 Die konsep van ʼn onbillike ontslag het as gevolg hiervan as ʼn
belangrike onderafdeling van die arbeidsreg ontwikkel. 168
Die beginsel is dat die werkgewer verantwoordelik is vir die handhawing van dissipline
en dit impliseer dat die werkgewer verantwoordelik is vir die toepassing van
strafsanksies binne die werkplek. 169 Dissipline in die werkplek kan verskillende vorme
aanneem, van ʼn vriendelike mondelinge aanmaning tot onmiddellike ontslag. Die wyse
(prosedure) waarop dit geskied het egter ʼn groot invloed op die voortsetting van die
diensverhouding. Atwater waarsku dat werkgewers in baie gevalle onbewus is van wat
die moontlike gevolge van dissiplinêre optrede kan wees en hoewel dit nie beteken dat
dissipline vermy moet word nie, dit wel beteken dat bestuurders meer aandag moet gee
aan die gevolge van dissiplinêre aksie. Navorsing oor die gevolge van werknemers se
persepsies van onregverdigheid dui aan dat werknemers se reaksies op
onregverdigheid van passiewe tot meer aggressiewe reaksies wissel. 170
Dissipline in die werkplek moet onderskei word van burgerlike dissipline waar
strafsanksies vanaf owerheidsweë toegepas word. Hoewel verskeie ooreenkomste
bestaan, is die grootste verskil in die doel van die sanksie geleë. 171 Die volgende
illustrasie dien as voorbeeld van die argument. Werkplekdissipline, in sy eenvoudigste
vorm, kan beter vergelyk met die verhouding tussen ʼn ouer en ʼn kind. ʼn Ongehoorsame
kind word gestraf vir sy optrede, maar die doel is om die kind se optrede reg te stel
165
Tot welke mate die werknemer die werkgewer se opdragte moet uitvoer en onderdanig moet wees.
166
Davis 1985:434 stel dat “[s]uch is the purpose of modern labour law, to accord workers rights by virtue
of their status as workmen.”
167
Van Niekerk 2008:xix.
168
Olivier 1987:309.
169
Finnemore 2002:171. Sien ook Landman 1989:68.
170
Atwater ea 2007:393.
171
Landman 1989:68 voer in sy artikel aan dat die teorie van nywerheidsdissipline nie nuut of
oorspronklik is nie en baie beginsels in die strafreg gaan leen het. Die beginsels vanuit die strafreg is
egter aangepas om aan die behoeftes van die arbeidsmark te voldoen.
semper et unicus optimus
37