Tydskrif April 2010.p65 - CJBF

- Skrifstudie -
Geloof en finansies
Die sabbat en die sabbatjaar
Die sabbat het 'n sleutelrol gespeel in die lewe van Israel as volk van die Here.
Eksodus 31:13 sê: “Dit is van geslag tot geslag 'n teken tussen My en julle
sodat julle kan besef dat Ek, die Here, julle vir My geheilig het.” Daarom moes
dit vir die volk 'n gewyde dag wees, werklik afgesonder vir die Here, en wee die een wat
dit nie doen nie! Vers 14 sê: “Hy wat dit ontwy, moet doodgemaak word. Wie op dié
dag werk, moet van sy volksgenote afgesny word.”
So is die volk met die sabbatgebod daadwerklik gestel voor die heilige God, die
almagtige Skepper wat in ses dae alles geskep en voltooi het, en op die sewende dag
gerus het. Daarmee is hulle tegelyk gestel voor hulle eie onvolmaaktheid, want wie kan
só werk dat hy sy eie werk in ses dae voltooi en dit kan bekostig om die sewende dag te
rus én sy werksmense en sy diere ook te laat rus? Die lewe is immers só veeleisend en
die mens só beperk in sy vermoë dat hy dit prakties gesproke nié kan bekostig om 'n hele
dag nie te werk nie!
Kan u dus dink watter geestelike impak God met hierdie gebod op die harte van sy
volk gemaak het?
Praktiese implikasies
Ons kyk nou veral na die praktiese implikasies van die sabbat, naamlik hoe die
beginsel van die sabbat neerslag gekry het in die sabbatsjaar en die jubeljaar wat ná
sewe sabbatsjare gehou moes word. Hierdie bepalings het die basis gevorm waarop
Israel sy sosiale en ekonomiese lewe in Kanaän moes bou. Verder het die Here sy straf
oor die ongehoorsaamheid van die volk ook bereken in terme van sabbatsjare, maar dan
as verlore sabbatsjare! Levitikus 26 sê: “Wanneer die land verlate lê en julle in julle
vyande se gebied is, sal die grond uiteindelik sy verdiende rusjare kry. Dan sal die land
rus en die verlore sabbatsjare inhaal. So lank as die land verlate is, sal dit die rus kry wat
dit om die sewe jaar moes gekry het, maar nooit gekry het toe julle dit bewoon het nie.”
2 Kronieke 36 sê van die ballingskap wat oor die volk gekom het met die val van
Jerusalem: “Die ballingskap het aangehou totdat die land vir sy sabbatsjare vergoed is.”
Die hele tyd dat die land woes gelê het, het dit 'n sabbatsrus geniet, 'n volle sewentig
jaar.”
Die beginsel van die sabbat
Israel het vir die eerste keer kennis gemaak met die beginsel van die sabbat toe die
Here begin het om vir hulle manna te gee nadat hulle eie padkos opgeraak het. Dié kos
was in baie opsigte méér as net kos vir die liggaam. Dit was immers kos waarvoor hulle
nie gewerk het nie hulle moes net die manna, wat die Here so wonderlik voorsien het,
gaan optel en daarmee handel soos wat Hy vir hulle gesê het.
Tweedens het die manne hulle elke dag voor die geweldige feit geplaas dat dit die
Here is wat vir hulle in die onherbergsame woestyn sorg, want volgens Josua 5 het die
manna dieselfde dag opgehou waarop hulle die eerste keer van die opbrengs van Kanaän
te ete gekry het. Verder het die Here met swaar strawwe ingegryp wanneer die volk sy
kosbare gawe van die manna nie na waarde geskat het nie, en gehunker het na die
vleispotte van Egipte. So was die manna inderdaad baie méér as net kos vir die liggaam.
Daarom is dit so merkwaardig dat die volk se eerste kennismaking met die beginsel
van die sabbat juis was in die wyse waarop God die manna voorsien het. Op hierdie
manier het die Here hulle ook goed voorberei om vir hulle by Sinai die groter prentjie
Ds. DHP (Dirk) Wijnbeek (Steynsburg)
van die sabbat te gee in die vierde gebod
en die ander wetgewing wat met die vierde
gebod verband hou.
Die rus van God
Van al die wetgewing wat verband gehou
het met die sabbatsgedagte, het veral
die bepalings van die sabbatsjaar en die
jubeljaar 'n daadwerklike impak op hulle
lewe gemaak, en het dit by uitstek aan die
lig gebring wat dit beteken om deel te hê
aan die rus van God. Want in die sabbatsjaar
moes al die landerye en die wingerde
vir 'n hele jaar aan produksie onttrek word,
omdat daar in daardie jaar nie geplant en
geoes mag word nie. Dán voel jy iets van
die rus waarvan die vierde gebod praat!
Dis ook nie dat jy maar net 'n tipe wisselbou
kon toepas waarin landerye om die
beurt in 'n siklus van sewe jaar kon rus, en
jy intussen nog steeds kon aangaan op dié
lande wat daardie jaar nie aan die beurt
kom nie. Volgens Levitikus 25:4 moes die
hele land in die sabbatsjaar 'n rustyd hê.
Vers 6 sê: “Dit moet vir julle 'n jaar van
algehele rus wees.” Dit het ook beteken
dat niemand in die sabbatsjaar vir homself
'n inkomste kon genereer nie, en as daar
nie 'n inkomste is nie, kan daar vir daardie
jaar ook nie afbetalings van skuld wees nie.
In die jubeljaar moes alle skulde afgeskryf
word, en elkeen sy grond terugkry wat hy
oor die jare vanweë teenspoed of ander
redes verloor het. Waar dit by die weeklikse
sabbat maar net oor een dag gaan, en dat
jy nie op daardie een dag mag aangaan
met jou werk nie, gaan dit by die sabbatsjaar
en die jubeljaar om sulke ingrypende
reëlings dat 'n mens dit werklik kan voel en
wat die hele lewensopset raak! Dán word
die rus van God, waarvan die vierde gebod
praat, werklik iets om oor te dink en 'n rus
wat jy beleef en alles en almal verkwik!
Laat mens anders dink
So laat die Here jou met die saak van
38 • Die Kerkblad April 2010 •