Kennisnetwerken en ruimtelijke clustering - Rooilijn

Rooilijn Jg. 41 / Nr. 6 / 2008 Besloten vervoer voor bereikbaarheid bedrijventerreinen P. 442
De vraag is waarom het dan zo weinig
voorkomt. Volgens de Dienst Verkeer en
Scheepvaart van Rijkswaterstaat (2006)
wordt voor 0,2 procent van de afgelegde
ritten in het voor- en natransport gebruik
gemaakt van besloten vervoer en voor 0,1
procent in het hoofdvervoer. Hiervoor
zijn verschillende oorzaken aan te wijzen.
Een belangrijke reden is het kostenplaatje
voor de werkgever. Wanneer alleen naar
de te betalen reiskosten wordt gekeken is
er inderdaad een negatief verschil. Wordt
echter verder gekeken, bijvoorbeeld naar
beperking van kosten door productiviteitswinst
doordat werknemers beter op
tijd kunnen komen of langer door kunnen
werken, kan de balans de andere kant op
doorslaan.
Werkgevers die goed bereikbaar zijn per
collectief vervoer kunnen putten uit
een grotere arbeidspool dan bedrijven
die alleen per auto bereikbaar zijn. De
vijver waar uit gevist kan worden is
circa vijf procent kleiner wanneer een
werkgever niet bereikbaar is per collectief
vervoer (gebaseerd op een schatting
van Rijkswaterstaat Dienst Verkeer en
Scheepvaart, 2006). Het gaat om reizigers
die afhankelijk zijn van het openbaar vervoer
in het kader van woon-werkverkeer.
Een andere oorzaak van het achterblijven
van het inzetten van besloten vervoer ligt
in de extra managementtijd die de werkgever
kwijt is met het regelen van besloten
vervoer, onder andere in de vorm van
aansturing van de vervoerder en administratievoering.
Vaak vraagt besloten
vervoer ook om een samenwerking tussen
bedrijven die van nature niet bestaat.
Iemand moet de partijen bij elkaar brengen,
bijvoorbeeld een industrievereniging
of een overheidsinstantie.
Meer algemeen is de vraag waarom collectief
vervoer weinig wordt gebruikt, ongeveer
zeven à acht procent van de ritten in het
woon-werkverkeer wordt afgelegd met
collectief vervoer (Rijkswaterstaat Dienst
Verkeer en Scheepvaart, 2006). Hier zijn ook
verschillende oorzaken voor aan te geven.
Zoals eerder gezegd is het geen deur tot
deur transport. Het is minder comfortabel
in de ogen van veel automobilisten en het
is veel moeilijker reisdoelen te combineren,
bijvoorbeeld werken, sporten, boodschappen
doen en kinderen ophalen.
Het kan wel
Hoewel besloten vervoer in Nederland niet
veel voorkomt zijn er wel degelijk een aantal
succesvolle voorbeelden, ook van besloten
vervoer op bedrijventerreinen. Klassieke
voorbeelden zijn het bedrijfsvervoer van
Corus, Daf, ECT en Schiphol. Van meer
recente aard zijn de voorbeelden van de
Westpoort Bus en de Rieker Circle Line
(Tchang, 2006). Wat betreft opzet verschillen
de genoemde voorbeelden; vervoer voor
één bedrijf versus vervoer voor meerdere
bedrijven en vervoer volgens een vaste
dienstregeling versus vervoer op ieder
gewenst moment. De voorbeelden hebben
gemeen dat het om maatwerk gaat.
De Rieker Circle Line rijdt op het bedrijventerrein
Riekerpolder in Amsterdam. In dat
gebied rijdt geen openbaar vervoer. Tijdens
de piekuren rijden twee bussen een vaste
ronde vanaf het nabijgelegen metrostation,
langs een centrale parkeerplaats, over het
terrein met een aantal vaste haltes. In de
tussenliggende periode is er een kleine bus
op afroep beschikbaar die zich bij de metrohalte
bevindt. De werktijden van de bedrijven
komen overeen en er wordt volgens een
vaste dienstregeling gereden. De vervoers-