ANALYSETECHNIEKEN IN HET LABORATORIUM. - Favv

Bij deze eisen worden de criteria voorgesteld door de letters n, M, m en c waarbij n het aantal
afzonderlijke monsters is dat moet genomen worden (meestal 5, soms 10), M een absolute
maximumwaarde is die door geen enkele van de n onderzochte monsters mag overschreden worden,
m een relatieve maximumwaarde is die altijd kleiner is dan M en c het aantal monsters van die n is die
de waarde m mogen overschrijden (maar natuurlijk steeds lager dan M moeten zijn).
Zo is er een eis voor het aantal staphylococcen in rauwmelkse kaas met als waarden n = 5, M =
10000 /g, m = 1000 /g en c = 2. Dit betekent dat er 5 monsters moeten genomen worden, dat geen
enkel ervan meer dan 10000 staphylococcen per gram mag bevatten en dat hoogstens 2 monsters
een waarde tussen 1000/g en 10000/g mogen hebben.
Bij pathogenen worden vaak alleen n en c=0 vermeld, waarbij impliciet M = m = 0 verondersteld wordt
(pathogeen afwezig in alle n monsters).
2.1.2.5 Klassieke en moderne technieken
De hierboven vermelde microbiologische technieken van uitplating op plaat met de ontwikkeling van
typische kolonies worden al tientallen jaren toegepast, vandaar dat ze beschouwd worden als
‘klassieke’ technieken. Een nadeel van de klassiek methodes is de tijdsduur van de analyse, meestal
enkele dagen, die nodig is voor de groei en de bevestiging. Maar ook hier staat de techniek niet stil en
worden er ook nieuwe principes toegepast.
Als belangrijkste evoluties kunnen vermeld worden :
• Een verdere verfijning van de klassieke technieken, vooral door het ontwikkelen van meer
specifieke voedingsmedia die een betere detectie mogelijk maken.
• Zo bestond halverwege de jaren ’80 de detectie van Listeria monocytogenes uit een
langdurige aanrijking in een selectief milieu, gevolgd door uitplaten op een weinig selectieve
voedingsbodem. Na incubatie moesten met een stereomicroscoop met schuine belichting de
typische staalblauwe kolonies van Listeria opgespoord worden. Daarna moesten de verdachte
kolonies uitgezuiverd worden vooraleer er een aantal testen konden op uitgevoerd worden om
het species monocytogenes te identificeren. Tegenwoordig plaat men uit op een
voedingsbodem (ALOA) waarop de kolonies van Listeria monocytogenes direct kunnen
onderscheiden worden van de andere Listeria-species.
• De opkomst van selectieve media gebaseerd op de Inhibigen-techniek. Een molecule
inhibigen bestaat uit twee delen : een specifieke remmer en een substraat. Gekoppeld aan het
substraat is de remmer niet giftig, alleen de micro-organismen die het complex kunnen
opnemen en over de vereiste enzymen beschikken, kunnen de binding van de remmer met
het substraat verbreken. Deze splitsing gebeurt in de cel, de vrijgestelde inhibitor onderbreekt
de synthese van de celwand en veroorzaakt celdood. De vrijgestelde inhibitor kan andere
cellen niet aanvallen, zodat het een gerichte remming betreft. Dit maakt het een aantrekkelijk
alternatief voor antibiotica die gebruikt worden voor de remming van niet gezochte bacteriën.
Het terugvindingsgehalte is op twee manieren verbeterd: door vermindering van de groei van
de competitieve flora en door het minimaliseren van de blootstelling aan mogelijke remmende
stoffen.
• De toepassing van ELISA voor het opsporen van bepaalde pathogenen (VIDAS). Hierbij wordt,
na aanrijking, nagegaan of er in het monster specifieke antigenen afkomstig van een bepaalde
26