bp20543 - AlphaPharm - Afr Module.pmd - insightcpd.co.za

More documents

Recommendations

Info

By andersins gesonde vroue is die absolute risiko van nadelige voorvalle uiters laag. Dus behoort vroue wat HVT oorweeg verseker te word dat die neem van HVT oor die korttermyn (55 Huidige OK of OK of Geen Geen hormonale LNG-IUS of LNG-IUS of hormonale hormonale kontrasepsie POP POP kontrasepsie kontrasepsie nie nie Kontrasepsie Ja - gaan Ja - oorweeg Ja - gaan Nie meer benodig? voort soos oorskakeling voort met nodig nie – hierbo na nie-hor- nie-hormonale staak alle genoem monale metode van kontrasepsie metode van kontrasepsie kontrasepsie OK – Orale kontraseptiewe middel (gewoonlik lae dosis) LNG-IUS – Levonorgestrel intra-uteriene sisteem (d.i. Mirena ® ) POP – Slegs progesteroon pil. ’n Algemene kliniese dilemma is wanneer om van ’n kombinasie orale kontraseptiewe middel na postmenopousale HVT oor te skakel. Kombinasie orale kontraseptiewe middels en progesteroon kontraseptiewe inspuitings behoort teen die ouderdom van 50-51 jaar gestaak te word aangesien hulle onnodig sterk is en hulle bekende risiko’s wat met die ouderdom toeneem, nie meer geregverdig is nie. Kontrasepsie behoort by die volgende vroue gestaak te word: Vroue ouer as 50 jaar met amenoree vir langer as 12 maande. Vroue ouer as 40 jaar met amenoree vir langer as 2 jaar. Vroue oor die oudste ouderdom van moontlike vrugbaarheid (ongeveer 55 jaar). 4.4 Simptomatiese verligting van menopousale simptome en behoud van been 4.4.1 Sistemiese estrogeen Tans is sistemiese estrogeen (oraal of transdermaal) die enigste effektiewe terapie vir die behandeling van vasomotor en genito-urinêre simptome wat terselfdertyd ook been in stand hou. Aangesien menopousale simptome die direkte gevolg van ’n afname in estrogeenvlakke is, is behandeling met estrogeen logies en as gevolg van die effektiwiteit daarvan, die eerste keuse terapie. Warm gloede, slapeloosheid en palpitasies kan verlig word. Ander simptome soos moegheid, prikkelbaarheid, senuweeagtigheid, seksuele disfunksie en depressiewe gemoedstemming kan verbeter word. Op hierdie manier verbeter estrogene die lewenskwaliteit van vroue. Atrofiese veranderings van die urogenitale kanaal en die gevolge daarvan bv. vaginale droogheid, dispareunie (pynlike seksuele omgang), gereelde urienlating en dringendheid word deur estrogeenterapie verbeter. Plaaslike vaginale estrogeen is dikwels meer effektief hiervoor as sistemiese HVT en kan saam met sistemiese HVT gebruik word. Oor-die-toonbank vaginale smeermiddels en bevogtigers kan help om vaginale droogheid te verlig. Die voorkoming van postmenopousale osteoporose en die verlaging van die fraktuur-risiko is ook tydens kliniese studies aangetoon. Internasionale en plaaslike riglyne beveel aan dat estrogeenterapie in die volgende gevalle gebruik word: Verligting van menopousale simptome soos warm gloede, nagsweet en hulle moontlike gevolge (bv. slaapstoornisse, prikkelbaarheid en verlaagde lewenskwaliteit). Verligting van matig tot ernstige simptome van vulvêre en vaginale atrofie (bv. vaginale droogheid, dispareunie en atrofiese vaginitis). Sistemiese en vaginale estrogeen is albei effektief vir simptome van genito-urinêre atrofie, maar vaginale estrogeen is meer potent. Indien uitsluitlik voorgeskryf vir die behandeling van genito-urinêre probleme is lae-dosis vaginale produkte die behandeling van keuse. Voorkoming van postmenopousale osteoporose tydens die vroeë jare na menopouse indien ander middels vir osteoporose nie toepaslik is nie of as newe-effekte voorkom of as die voordele van terapie die nadele oorskry. 8 April 2011
Die konsensus oor estrogeen gebruik by postmenopousale osteoporose Die positiewe effek van estrogeen op beenmassa is ’n groot bykomende voordeel vir vroue met menopousale simptome. Estrogeen verminder vertebrale- en heupfrakture. Dit is bevestig in ewekansige plasebo beheerde kliniese studies. Die aanvang of die voortsetting van estrogeenterapie by vroue ouer as 60 jaar word nie aanbeveel as ’n eerste linie opsie vir die uitsluitlike doel van die voorkoming van osteoporose verwante frakture nie. Estrogeenterapie is ’n goeie aanvanklike opsie om te oorweeg waar ingrype vir die voorkoming van osteoporose en fraktuur-risiko verlaging by postmenopousale simptomatiese en asimptomatiese vroue jonger as 60 jaar aangedui is. Bisfosfonate (bv. alendronaat; Fosamax ® ) of raloksifeen (bv. Evista ® ) kan gebruik word om osteoporose by postmenopousale vroue ouer as 60 jaar te behandel. Die voortydige inisiëring van HVT by simptomatiese vroue is uiters belangrik aangesien dit beide verligting van menopousale simptome en beskerming teen die gevolge van estrogeentekort verskaf. By vroue wat ’n histerektomie ondergaan het, behoort slegs estrogeen gebruik te word. Die doseringsvorms wat gebruik kan word is oraal, transdermaal (plakker of jel) of intra-vaginaal – laasgenoemde word hoofsaaklik gebruik om plaaslike genito-urinêre simptome te behandel, aangesien vaginale estrogeen nie betekenisvol sistemies geabsorbeer word nie. Vroue met ’n ongeskonde uterus benodig gepaardgaande progesteroon terapie om die voorkoms van endometriële hiperplasie te voorkom. Verwys na afdeling 4.4.2. Estrogeen dosering Onlangse inligting het aangetoon dat die voordelige effekte van HVT met laer dosisse as wat voorheen vermoed is, verkry kan word. As gevolg van hierdie nuwe inligting en die riglyne van verskeie deskundige liggame is daar ’n neiging om die laagste effektiewe dosis vir die kortste moontlike duur voor te skryf. Dit verseker die handhawing van die voordele van die gebruik van HVT en die minimalisering van newe-effekte (soos teer borste, vloeistofretensie, bloedingsprobleme) en die risiko’s (soos veneuse trombo-embolisme en beroerte). Daar is goeie bewyse dat die beperking van die estrogeen dosis die risiko van naarheid, teer borste en deurbraak / swaar onttrekkingsbloeding kan minimaliseer. Let wel: Korttermyn terapie word as 2 tot 3 jaar en oor die algemeen nie meer as 5 jaar nie, beskou. HVT behoort teen die laagste moontlike toepaslike dosis begin te word en dan verhoog te word indien nodig. Lae en ultra-lae dosisse is as effektief vir menopousale simptoom verligting aangetoon. Hierdie lae en ultra-lae dosisse word in Tabel 2 aangedui. Estrogeen vir hardnekkige warm gloede en nie-hormonale opsies Lae dosis estrogeenterapie is voldoende om warm gloede heeltemal te laat ophou in ongeveer 80% van vroue en om die gereeldheid en graad van erns in die oorblywende persentasie Tabel 2. Geraamde bio-ekwivalente dosisse van die verskillende estrogene Gekonju- 17-beta Estradiolva- Transdermale geerde perde estradiol leraat 17 betaestrogene (mg) (mg) estradiol (mg) bv. bv. (mg) bv. Estrofem ® Estra-Pause ® bv. Premarin ® Estraderm ® , Estradiol ® Oraal Transdermaal Ultra lae dosis 0.5 0.014* Lae dosis 0.3 tot 0.45 1 1 0.025 Standaard dosis 0.625 2 2 0.050 Hoë dosis 1.26 0.100 *14 µg 17ß-estradiol word slegs vir die voorkoming van osteoporose gebruik. (Dit is nie in SA beskikbaar nie.) te verminder. Hardnekkige warm gloede (d.i. die aanhoudende voorkoms van warm gloede ten spyte van die toediening van wat ’n effektiewe estrogeen dosis behoort te wees) kan op die volgende maniere behandel word: Sluit ander potensiële oorsake van warm gloede uit, bv. hipertiroïdisme. Verander die toedieningsroete vanaf oraal na transdermaal (transdermale terapie ondergaan nie die eerste-deurgang effek in die lewer nie). Begin terapie met ’n serotonien-heropname-inhibitor (SSRI) soos fluoksetien (bv. Prozac ® ) of sertralien (bv. Zoloft ® ) of ’n serotonien-noradrenalien-heropname-inhibeerder (SNRI) bv. venlafaksien (bv. Efexor ® ). Die SSRIs en SNRIs dosis wat benodig word kan wissel en aanvangsdosisse kan laer wees as dié wat gebruik word om depressie te behandel. Die dosis kan verhoog word soos nodig. Die toediening van hoë dosisse progestien soos medroksieprogesteroon (bv. Provera ® ). ’n Nota oor komplimentêre medisyne vir warm gloede Baie postmenopousale vroue gebruik soja produkte, kruie produkte (bv. black cohosh, fito-estrogene, isoflavone, genistein, lignans) en ander alternatiewe behandelings, insluitend vitamien E en akupunktuur, vir die behandeling van vasomotor simptome. Vir die meeste van hierdie produkte is effektiwiteit en veiligheid nie goed bewys nie. Bewyse dui daarop dat alternatiewe middels soos soja en black cohosh nie meer effektief as plasebo vir die vermindering van warm gloede is nie. Inteendeel, geen komplimentêre middel het ’n groter effek as dié wat met plasebo in HVT studies waargeneem is nie. ’n Moontlike veiligheidsoorweging met black cohosh is die moontlike estrogeniese effek daarvan op die borste. Gevolglik behoort dit nie as ’n veilige middel vir borskanker pasiënte of vroue wat die risiko van borskanker loop, beskou te word nie. Die sogenaamde “bio-identiese” of ”natuurlike” ongeregistreerde hormone wat individueel in onbewese dosisse en kombinasies opgemaak word en dikwels met ongevalideerde speeksel hormoon gehaltebepalings getitreer word, is meestal nie getoets vir effektiwiteit en langtermyn veiligheid nie. 9 April 2011
Page 1 and 2: Alpha Pharm Voortgesette Onderrig P
Page 3 and 4: 2.1 Die ovariale siklus Die maandel
Page 5 and 6: 3.2 Fases van die menopouse Tydens
Page 7: hipertensie. Die grootste voorspell
Page 11 and 12: Tabel 4. Hormoonvervangings-opsies
Page 13 and 14: ULTRA LAE-DOSIS ORAAL DEURLOPEND- G
Page 15 and 16: Die insidensie van borskanker word

bp20543 - AlphaPharm - Afr Module.pmd - insightcpd.co.za

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?