Leidraad - Slappe Bodem

Deel 1 - Hoofdstuk 1.5
Schuimbeton
Ontwerpvarianten
Het schuimbeton kan in de wegconstructie kan op drie manieren worden toegepast:
Leidraad Balans
1. Schuimbeton als ophoogmateriaal en fundering met asfalt of cementbeton.
De constructie bestaat uit een fundering van schuimbeton met een verharding van asfalt of
cementbeton; het grensvlak kan schuifvast worden uitgevoerd via hechting en/of verdeuveling
van de lagen. De schuifvaste verbindingen biedt enerzijds voordelen, zoals vermindering van de
verhardingsdikte, maar vraagt aan de andere kant veel aandacht gezien het gedrag bij warmte
en vorst. Overigens kan de fundering ook worden opgebouwd uit twee typen schuimbeton,
bijvoorbeeld een zwaarder type boven (sterker en minder isolerend) en een lichter type onder.
Een dergelijke optie kan bijvoorbeeld aantrekkelijk zijn met het oog op de gewenste sterkte van
de fundering tijdens de uitvoering.
Bij de dimensionering van een tweelagensysteem kunnen krimpvoegen in schuimbeton
noodzakelijk zijn om ongewenste scheurreflectie te voorkomen.
2. Schuimbeton als ophoogmateriaal en fundering met open verharding.
Bij een open verharding (van elementen zoals betonstraatstenen, betonplaten of betontegels)
wordt altijd een dunne laag straatzand ca. 0,05 m als tussenlaag toegepast. Om te voorkomen
dat deze straatlaag met water verzadigd raakt, moet er een afvoermogelijkheid zijn. Deze kan
bijvoorbeeld worden gerealiseerd door het boren van gaten in het schuimbeton. Vanwege de
aanwezigheid van de tussenlaag zijn de eisen aan de fundering van het schuimbeton minder
stringent (onder meer ten aanzien van vlakheid en scheurreflectie). De verhardingslaag krijgt
echter wel een grotere dikte. Overigens kan de fundering ook worden opgebouwd uit twee
typen schuimbeton, bijvoorbeeld een zwaarder type boven (sterker en minder isolerend) en een
lichter type onder. Een elementenverharding kan in een zandbed op het schuimbeton worden
aangebracht, zonder dat de voegen noodzakelijk zijn. Het verdient aanbeveling om op het
schuimbeton een zanddicht geotextiel toe te passen om te voorkomen dat er zand verdwijnt in
de eventueel optredende scheuren.
3. Schuimbeton met wapening.
Schuimbetonconstructies bezitten door plaatwerking enigszins lastspreidende eigenschappen.
Deze eigenschappen kunnen nog worden verbeterd door de constructie buigstijver te maken:
- Via een horizontale trekband. Een trekband kan ook scheurverdelend werken, waardoor de
buigstijfheid van het pakket schuimbeton in de tijd minder afneemt;
- Het schuimbetonpakket aan de onder- en bovenzijde opsluiten met een fijnmazig net van
bijvoorbeeld gegalvaniseerd gaas of kunststofwapening;
Eén of twee gewapende (en relatief stijve) betonschillen aanbrengen (dikte van de schil
minimaal 50 mm). Hierbij kunnen tralieliggers worden toegepast tussen betonschil en
schuimbeton ter vergroting van de schuifweerstand (deuvelwerking) in het hechtingsvlak
tussen beide materialen. De tussenruimte wordt dan gevuld met schuimbeton en vormt
een lichtgewichte kern.
Het beton van de onderste schil is traditioneel gewapend; het beton van de bovenste schil
(tevens de verharding) kan zijn voorzien van traditionele wapening, maar bijvoorbeeld ook van
staalvezels.
In de schuifvlakken tussen de drie lagen kunnen deuvels worden aangebracht (dit gebeurt
meestal in de vorm van tralie- of supportliggers), zodat een zeer buigstijve en daardoor
sterk belastingsspreidende constructie ontstaat; deze is geschikt voor situaties met grote
belastingen. De bovenste schil kan desgewenst worden voorzien van asfalt.
Aanleg
Bij evenwichtconstructies is het van belang om het niveau van de cunetbodem vrij nauwkeurig
(+/- 0,05 m), conform het ontwerp bodemniveau, af te graven om geen verstoring in de berekende
evenwichtssituatie te veroorzaken.
Bij grote oppervlakten is compartimentering gewenst, waarbij er naar gestreefd dient te worden de
schuimbetonspecie te hebben verwerkt voordat de verhardingsreacties echt op gang komen.
27