nota schijnhuwelijken - De8

Er is geen letterlijke neerslag van het interview, en er wordt dus geen
schriftelijke verklaring ondertekend door de geïnterviewden, zoals dat
bijvoorbeeld gebeurt bij het opstellen van een proces-verbaal bij de politie.
Ook hebben de partijen tijdens dit interview vooralsnog geen recht op bijstand
door een advocaat. Het op voorhand raadplegen van een advocaat wordt soms
zelfs reeds als verdacht geïnterpreteerd.
Bovendien is de aanwezigheid van een tolk tijdens het interview voor de
buitenlandse partner erg belangrijk.
Na het afronden van het onderzoek, wordt een advies afgeleverd aan de
ambtenaar van de burgerlijke stand bij wie de aangifte werd gedaan.
Wanneer de cel schijnhuwelijken meent dat er indicaties zijn die wijzen op
veinzing, wordt er negatief geadviseerd waarop de betrokken ambtenaar in de
praktijk een onderzoek ten gronde en een advies zal vragen aan de procureur. 10
Het is interessant de kritiek van onderzoekster Annelore Huygens van de UIA
omtrent voorgaande aan te halen. Zij stelt het volgende 11 :
“ Het ‘ondervragen’ van de kandidaat-echtgenoten door enerzijds de ambtenaren
van de burgerlijke stand en anderzijds door de politiediensten en het
woonstonderzoek dat door deze laatsten veelal wordt verricht, is in de praktijk
niet onomstreden. Meer bepaald rijst de vraag naar de verenigbaarheid ervan met
het recht op privacy dat niet alleen grondwettelijk, maar ook verdragsrechtelijk
wordt beschermd (art. 22 Gw. en art. 8.1 E.VR.M.). 12 Het Hof van Cassatie
oordeelde in dit verband reeds dat het informatief onderzoek uitgevoerd door
politiediensten niet strijdig is met art. 8 E.V.R.M. 13
Specifiek voor wat het interview door de cel schijnhuwelijken betreft, kunnen ook
bij het ontbreken van bepaalde procedurele waarborgen, zoals de ontstentenis
van een onmiddellijke schriftelijke neerslag ervan en het verbod om zich tijdens
het gesprek te laten vergezellen door een advocaat, vraagtekens worden
geplaatst. Uit de praktijk blijkt immers dat aan dit gesprek enorm veel belang
wordt gehecht en dat het resultaat ervan dikwijls wordt meegenomen naar een
eventuele latere procedure. 14
13 HUYGENS A., TVR, nr.3, jaargang 2006
11 HUYGENS A., TVR, nr.3, jaargang 2006
12 F. DE CAESTECKER, “De lappendeken van de huwelijksmigratie, beschouwingen bij de voorgenomen wijzigingen”,
in F. DE CAESTECKER (ed.), Huwelijksmigratie, een zaak voor de overheid, Leuven, Acco, 2005, p. 94 en R.
STOCKX, “Uit liefde of voor de schone schijn”, l.c., p. 179.
Door S. SAROLEA werd aangevoerd dat een onderzoek door de politiediensten enkel kan worden bevolen indien er
een wettelijke grondslag voorhanden is, wat de Omzendbrief niet is. Om die reden zijn alle gegevens die voortvloeien
uit het onderzoek volgens haar een inbreuk op de privacy en schenden ze dus het art. 8 E.V.R.M., zie S. SAROLEA,
“Le mariage simulé en droit international privé”, l.c., p. 28.
13 Cass. 19 maart 1992, besproken door P. SENAEVE, “Schijnhuwelijken en het E.V.R.M.”, l.c., p. 128-129.
14 Zie eerder ook al de opmerkingen van S. D’HONDT en M.-C. FOBLETS hierover, zie S. D’HONDT en M.-C.
FOBLETS, l.c., p. 125.
8