Handleiding bij het de bachelorscriptie - instituut Beleid ...

2. Voorwaarden tot deelname
Aan de scriptie mogen studenten slechts deelnemen indien zij zowel het vak Kwantitatief
gezondheidszorgonderzoek (M&T 4) als het vak Kwalitatief gezondheidsonderzoek (M&T 5) met een voldoende
(cijfer 5,5 of hoger) hebben afgerond.
3. Eisen die aan het afstudeeronderzoek worden gesteld
Aan de aard van het onderzoek worden in principe geen beperkingen gesteld. Het onderzoek kan eerder
praktijkgericht zijn (ter ondersteuning van beleid), of meer theoretisch gericht. Het kan een evaluatie van een
beleidsmaatregel zijn, of een analyse van beleid (een wetenschappelijke uiteenzetting van de totstandkoming
en effectuering van beleid op een bepaald terrein) inhouden. Ook kan het gaan om een onderzoek naar
verschillen in zorggebruik of naar verschillen in therapeutisch handelen.
Wel wordt als regel verwacht dat men een empirisch onderzoek doet. Ook is men vrij in de te kiezen methoden,
zolang die maar verantwoord is en aansluit bij de probleemstelling. De te kiezen methoden zijn afhankelijk van
de aard van de probleemstelling en de toepasbaarheid van de beschikbare methoden. Zowel kwalitatief als
kwantitatief onderzoek behoort tot de mogelijkheden, men kan zelf gegevens gaan verzamelen (door middel
van observatie, interviews, focusgroepsgesprekken, enquêtes enz), of men kan besluiten tot een secundaire
data-analyse. Een grondige, dat wil zeggen systematische, literatuurstudie behoort ook tot de mogelijkheden.
Een paar voorbeelden.
Bij de vraag hoe marktwerking ‘in de mode’ is gekomen, past historisch
bronnenonderzoek in archieven. Wie echter de huidige marktwerking in de thuiszorg
aan een onderzoek wil onderwerpen heeft, afhankelijk van de vraagstelling, meer
baat bij een analyse van recente beleidsdocumenten, (gestructureerde) interviews
met deskundigen en directeuren in het veld, of groepsdiscussies met medewerkers.
Bij een internationale vergelijking van deze sector of van de wijze waarop de
thuiszorg in verschillende gezondheidszorgsystemen wordt gefinancierd, zal men
wellicht relevante verdragen of wetsartikelen moeten bestuderen en interpreteren, of
zal men gebruik maken van grote datasets over bestedingen aan zorg en zal men
relevante indicatoren verzamelen en vergelijken. Om de omvang van wachtlijsten en
de gevolgen daarvan voor cliënten in een bepaalde regio in kaart te brengen, zal men
misschien gebruik maken van schriftelijke vragenlijsten of telefonische enquêtes.
Spitst de probleemstelling zich toe op de ontwikkeling van belevingsgerichte zorg in
de thuiszorg, dan is de toepassing van participerende observatie van het contact
tussen de wijkverpleegkundigen en hun cliënten en een analyse van fragmenten uit
het cliëntenlogboek ook heel geschikt. Bij de vraag hoe ernstig chronisch zieke
mensen die sterk afhankelijk zijn van thuis- en mantelzorg deze afhankelijkheid en de
verleende zorg beleven, passen open diepte-interviews. Bij de vraag wat er met
klachten in de thuiszorg gebeurt, zal men bij voorkeur niet alleen de cliënten
bevragen, maar ook de reactie op zo’n klacht beschrijven en toetsen aan een relevant
wetsartikel.
Het gaat om een empirisch onderzoek dat men zelfstandig, zij het onder begeleiding opzet en uitvoert. Dat wil
zeggen dat het moet gaan om origineel onderzoek, maar dit betekent natuurlijk niet dat men geen gebruik zou
mogen maken van bestaande datasets of bronnen of van bestaande vragenlijsten, die al in ander onderzoek
zijn gevalideerd. Een secundaire analyse behoort dus ook tot de mogelijkheden.
In de praktijk levert de eis, dat er een sprake moet zijn van een relatie met het veld van de gezondheidswetenschappen
en de gezondheidszorg nauwelijks problemen op. Gezien de titel van onze opleiding is het
3