Vel 207. 791 Tweede Kamer. BIJEENKOMST 2dc BIJEENKOMST

(Duymaer Tan Twist.)
800
38rte VERGADERING. — 9 MAART 1916.
21. Nader» wijaiging en aanvulling van de Pensioenwetten voor de land- en zeemacht 1902.
Deze regeling lijkt mij absoluut verkeerd en ook hoogst
onbillijk.
Vooreerst omdat de omstandigheden waaronder het Tiersoneel
der zeemacht dient geheel andere zijn dan die bij de
landmacht worden gevonden. Laat mij dat met een voorbeeld
mogen aantoonen. Het is regel, dat de onderofficieren der
landmacht die den dienst met vol pensioen verlaten, den
rang bekleeden van adjudant-onderofficier of sergeantmajoor,
terwijl bij de 7/eemacht die rangen slechts dooT
weinigen worden bereikt. De meerderheid der gepensionneerden
bij de landmacht komen in het genot van een pensioen
van i 720 resp. f 600, terwijl de meerderheid van da
gepensionneerden bij de zeemacht een pensioen genieten
zender Indische verhoogingen van f 480. Reeds daarom is —
zooals ik zeide —• de gelijkstelling onjuist en onbillijk.
Nu kan de Minister aan het door hem gestelde beginsel
van aansluiting wel vasthouden, maar dan moethij te gelijker
tijd de bevordering bij de zeemacht zoodanig regelen,
dat de resultaten dezelfde worden als bij de landmacht worden
genoten. Ik bedoel hiermede dat het personeel bij de zeemacht
op dezelfde leeftijden den overeenkomstigen rang
zal moeten bereiken, als dat bij de landmacht het geval is.
Op het oogenblik is dit niet zoo. Ik heb hier voor mij een
uittreksel van de bevorderingsleeftijden in de verschillende
rangen bij de zeemacht. Daarin vind ik, dat de gemiddelde
leeftijd van bevordering tot den rang van adjudant-onderofficier
bij de zeemacht 42 jaar is. Laat de Minister van
Marine eens bij zijn ambtgenoot van Oorlog informeeren,
welke die gemiddelde leeftijd bij de landmacht is, dan zal
hij bemerken, dat deze belangrijk vroeger is. De gemiddelde
leeftijd van bevordering bij de zeemacht tot sergeant-majoor
ie op ongeveer 38 jaar en voor den sergeant op ruim 30 jaar.
Hieruit volgt, dat de adjudant-onderofficier eerst op 44jarigen
leeftijd zijn standpensioen krijgt, d. i. zonder een i ge
verhooging, dus op een leeftijd dat hij op het punt staat do
marine te verlaten. Van een verhooging na 6 jaar, of na 12
jaar, zijnde het maximum-pensioen, is voor de meesten in dien
rang bij de marine geen sprake. De sergeant-majoor krijgt
het standpensioen gemiddeld eerst op 40-jarigen en de sergeant
op 32-jarigen leeftijd. Nu gaat het met het oog op de
feiten die ik aanvoerde niet aan om een regeling te treffen
waarbij de pensioenen voor de zeemacht aansluiten bij die
der landmacht, daarvoor loopen de omstandigheden bij landen
zeemacht toch te sterk uiteen. Aansluiting is alleen mogelijk,
wanneer de Minister van Marine zorgt, dar de omstandighedon,
waaronder het kader hij de zeemacht dient, gelijk
worden aan die welke bij de landmacht gevonden worden.
Ter beoordeeling van dit wetsontwerp is mijn vraag aan
den Minister van Marine, of Zijn Excellentie van plan is de
promotie-regeling bij de marine inderdaad zoo te regelen,
dat zij met die van de landmacht overeenkomt. De toezegging,
dat de Minster dat doen zal, moet de ICamer hebben,
wil zij met den Minister mede kunnen gaan, om Je pensioenen
bij de zeemacht te doen aansluiten bij die) der landmacht.
In de tweede plaats is de regeling die thans getroffen wordt
voor de zeemacht veel ongunstiger dan voor de landmacht,
omdat slechts een klein gedeelte der onderofficieren bij de
zeemacht in de hoogere rangen het volle pensioen verkrijgt.
De Minister van Oorlog kan verklaren, dat het regel is, dat
bij de landmacht aan de onderofficieren het volle pensioen
wordt toegekend, maar bij de zeemacht is dat geheel anders.
Bij de zeemacht komt slechts een gedeelte voor het volle
pensioen in aanmerking. Ik mag dit met een voorbeeld
dTïfaelijk maken.
Zooals ik daareven zeide, komt de adjudant-onderofficier
bij de zeemacht eerst gemiddeld op 42-jarigen leeftijd voor
aanstelling in dien rang in aanmerking, zoodat hij op 44jarigen
leeftijd bij pensionneering het standpensioen zou
genieten.
Nu zou ik den Minister willen vragen, om het mij eens
duidelijk te maken hoe het mogelijk is, dat die adjudantonderofficier
in het genot kan komen van zijn volle pensioen.
Immers de eerste verhooging gaat eerst in op 48-jarigen leeftijd,
terwijl de tweede op 54-jarigen leeftijd zou worden genoten.
De Minister weet beter dan welk lid ook van de Kamer,
dat de meeste adjudant-onderofficieren het volle pensioen
niet kunnen verdienen. Aan de sergeant-majoors, die gemiddeld
op 38-jarigen leeftijd dien rang bereiken, wordt de eerste
yerhooging toegekend op 44-jarigen en de tweede op 60jarigen
leeftijd. Maar op den leeftijd van 50 jaar hebben de
meesten reeds den dienst verlaten. Ook deze onderofficieren
komen voor het grootste gedeelte dus niet in het genot van
vol pensioen.
Ook wil ik er nog op wijzen, dat bij de zeemacht velen
een hoogeren rang kunnen bereiken dan dien van sergeant.
f
!r zijn 190 sergeants-majoors, die voor den rang van adju-
dant-onderofficier in aanmerking kunnen komen. In dien
Jaatsten rang zijn 44 plaatsen, zoodat slechts 24 pet. het
standpensioen van adjudant-onderofficier kunnen verkrijgen.
Voor 739 sergeanten staan 222 sergeant-majooisplaatsen
open, zoodat niet meer dan 29 pet. voor bevordering in aanmerking
kan komen.
Uit dit alles blijkt, dat de omstandigheden, waaronder
bij de zeemacht gediend wordt, veel ongunstiger zijn, dan
die waaronder gediend wordt bij de landmacht. Daardoor
moet, wat vanzelf spreekt, gelijkmaking van de pensioenen
voor de zeemacht met de landmacht tot groote onbillijkheden
leiden.. Nu moet de Minister niet te gemoet voeren, dat het
nadeelig verschil in pensioen wordt goedgemaakt door de
verhooging die uit de Indische jaren genoten wordt. Dat
zou niet recht zijn; immers die verhoqging staat geheel en
al buiten deze quaestie. De Minister herinnert zelf op bladz. 2
van de Memorie van Antwoord, dat die verhooging iets geheel
aparts is. Deze verhooging staat dus buiten het geding.
Maar nu is er nog een omstandigheid waaruit blijkt, dat
de onderofficieren der zeemacht worden ten achter gesteld bij
die der landmacht, n.1. dat het maximum-pensioen voor de
onderofficieren der landmacht is 3/5 van de eind- of hoogste
bezoldiging, terwijl de onderofficieren der zeemacht ontvangen
3/5 van de gemiddelde bezoldiging. Had daarom de
Minister van Marine aansluiting willen zoeken bij de pensioen-regeling
van de landmacht voor de pensioenen der
zeemacht, dan had hij zorg moeten dragen dat evenals
aan de onderofficieren der landmacht aan die der zeemacht
3/5 der maximum-bezoldiging werd toegekend en dus hetzelfde
beginsel werd in toepassing gebracht.
In de Memorie van Antwoord op het ontwerp der marinepensioenen
geeft de Minister van Marine toe, dat de pensioenen
van het personeel van de zeemacht ongunstiger zijn
dan die van de landmacht, waar hij zegt:
„Deze verhouding is wel is waar ongunstiger voor het
personeel der zeemacht, maar dit wordt door den ondergeteekende
geen bezwaar geacht, omdat de pensioenen
van bedoeld personeel in het algemeen ten gevolge van
het verblijf m de koloniën die van het personeel der
landmacht verre overtreffen."
Ik zeide het reeds, dat de Minister van de laatstelijk door
hem vermelde omstandigheid niet in rekening mag brengen
de verhooging ten gevolge van de Indische dienstjaren, omdat
deze militairen in Indie' een veel zwaarderen en vermoei,
ender dienst hebben te verrichten dan de militairen bij de
landmacht.
De Minister heeft zijn voorstel te herzien en wel in dien
eest te wijzigen, dat het personeel bij de zeemacht ook het
f
jb krijge, maar niet van het gemiddelde, maar van het
maximum-inkomen. Ik begrijp niet, dat de Minister van
Marine niet krachtiger voor de belangen van zijn personeel
opkomt; ik kan mij niet goed indenken, dat waar de Minister
toch ziet, dat zijn onderofficieren achtergesteld worden bij
die der landmacht, hij nog een oogenblik kan aarzelen om
hieraan te gemoet te komen. De Minister moet er prijs op
stellen al datgene voor zijn onderofficieren te bereiken, wat
te bereiken is. Wil de Minister een goeden geest onder zijn
personeel houden, laat hij dan alsnog een wijziging in do