Vel 207. 791 Tweede Kamer. BIJEENKOMST 2dc BIJEENKOMST

More documents

Recommendations

Info

(Arts.) 798 38ste VERGADERING. — 9 MAART 1916. 21. Nadere wijziging en aanvulling van de Pensioenwetten voor de land- en zeemacht 1902. Na zulk een toelichting zou men hebben mogen verwachten, dat bij dit ontwerp het evenwicht zou zijn hersteld, maar dit is geenszins het geval. Want de pensioenen, in 1877 vastgesteld, bedroegen destijds ruim 2/3 van het inkomen der onderofficieren, en nu zal, zooals te recht in een der adressen wordt opgemerkt, deze regeling voor de meesten hunner wanneer zij den dienst op ongeveer 50-jarigen leeftijd met pensioen verlaten, het inkomen nog niet eens de helft bedrageu hunner vorige jaarwedde, waarbij zij het genot van vry© woning zullen moeten missen. Nu deel ik de meening der leden, die volgens het Voor- •wopig Verslag verwachten, dat een zoo onvoldoende pensioenregeling tot gevolg moet hebben dat de beroepsonderof ficieren zullen trachten zoo lang mogelijk in dienst te blijven, hetgeen de gewenschte doorstrooming zal verhinderen. Wel zegt de Minister op bladz. 3 zijner Memorie van Antwoord, dat de ondervinding de juistheid van deze stelling niet heeft aangetoond. „Zelfs bij de bestaande regeling", "voegt Zijn Excellentie er bij, „verlaten velen den dienst voordat zij op het maximum pensioen aanspraak hebben." Mijnheer de Voorzitter! Daargelaten dat daarvoor misschien nog wel andere redenen zouden kunnen bestaan, dit schijnt mij toch wel zeker, dat men alleen in het bestaande gebrek aan goed kader zal kunnen voorzien en den toeloop van adspirant-kaderleden slechts zal kunnen bevorderen, door een goed salaris en een behoorlijk pensioen na volbrachten langdurigen dienst. Herhaaldelijk werd er door mij bij de behandeling^ der oorlogsbegrootingen op gewezen, dat het onmogelijk is een goed leger te vormen wanneer men niet kan beschikken over een goed kader. Het spreekwoord uit den tijd der huurtroepen: point d'argent, point de Suisses, is nog altijd van kracht, en ik zou het vrij vertaald hier kunnen toepassen: zonder goed geld geen goed kader. Een goed kader zal de weerkracht van ons leger aanzienlijk verhoogen en daarom heeft de Staat er groot belang bij, dat een voldoend aantal jonge mannen zich verbindt om een zeker aantal jaren te blijven dienen, maar dan bedenke men ook, dat die vrijwillig dienende onderofficieren de beste jaren huns levens in dienst van den Staat doorbrengen en eerst daarna in de maatschappij terugkeeren, waar zij dan niet meer zoo gemakkelijk een behoorlijke positie kunnen verwerven. In de vergadering van 26 Januari jl. heeft de Minister op de vraag van den geachten afgevaardigde uit Steenwijk, waarom in Augustus niet de geheele lichting 1915 was opgeroepen, de verklaring afgelegd: „dat wij op dat oogenblik geen kader genoeg hadden om meer af te richten dan de laatste «roep van de lichting 1914" en in antwoord op de vraag van den heer Duymaer van Twist of er werk was gemaakt van de vorming van kader, zeide de Minister — men kan het vinden op bladz. 613 van de Handelingen —: „wij zijn zoo spoedig mogelijk aan het werk getogen om zooveel mogelijk kader te vormen". Nu spijt het mij dat Zijn Excellentie bij die gelegenheid niet tevens heeft medegedeeld in hoever zijn pogingen zijn geslaagd, want ik zou zoo gaarne de geruststellende verzekering hebben vernomen, dat ons leger behoorlijk is geëncadreerd. Mijnheer de Voorzitter 1 Volgens de door mij verkregen inlichtingen is zulks allerminst het geval en daarom acht ik het zoo dringend noodig, dat zoo spoedig mogelijk afdoende verbetering wordt gebracht in de positie der gegradueerde militairen beneden den rang van officier. Bij de behandeling van het wetsontwerp tot regeling van de militaire pensioenen bij de landmacht in 1902, werd reeds door verschillende leden van deze Kamer, zoowel van de rechter- als van de linkerzijde te vergeefs getracht die pensioenen te verhoogen. Elke poging daartoe werd door den toenmaligen Minister afgewezen met het argument dat het te veel geld zou kosten en met de bedreiging van intrekking van het wetsontwerp. Ik verwacht ook ditmaal van de indiening van amendementen tot verhooging van de bedragen der pensioenen niet het minste succes en daarom heb ik het ook nagelaten. Mocht het van andere zijde geschieden, dan zal ik volgaarne aan die amendementen mijn stem geven, zulks te meer, nu door de amendementen van den heer van Vlijmen c. s., die ik natuurlijk thans niet zal bespreken, naar mijn meening reeds kans bestaat, dat het ontwerp nagenoeg ongewijzigd zal worden aangenomen. De Minister zal de krachtmiddelen zijns voorgangers van 19Ü2 niet eens behoeven te gebruiken. Zijn Excellentie kan die amendementen gerust overnemen. De definitieve regeling wordt dan weer een jaar of drie, vier uitgesteld en hij kan denken: die dan leeft die dan zorgt. Het spijt mij intusschen, dat de geachte afgevaardigde uit Veghel en zijn mede-onderteekenaars met het indienen hunner amendementen niet hebben gewacht tot eerst zou zijn gebleken, dat de Kamer ditmaal ongenegen is verbeteringen in het ontwerp aan te brengen. Mijnheer do Voorzitter! Acht ik nu in de eerste plaats de standpensioenen te laag, dan wil ik evenals de geachte afgevaardigd© uit Weststellingwerf toch niet nalaten tevens mijn teleurstelling te kennen te geven, dat de Minister niet genegen is den datum, waarop do wetswijziging geacht zal worden in werking te zijn getreden, te stellen op den datum, waarop de nieuw© pensioenregeling voor de officieren is ingegaan. 13ij de behandeling van het wetsontwerp tot verhooging van de officierspensioenen is door de Regeering erkend, aldus lezen wij op bladz. 7 van het Voorloopig Verslag, dat aan een herziening van de pensioenen der onderofficieren behoefte bestond, maar dat de noodzakelijkheid van vocraf in te stellen onderzoekingen belette ten aanzien van eerstgenoemd onderwerp reeds voorstellen te doen. Hoewel ook ik mij bij de invoering van een wetsontwerp in beginsel tegen het toekennen van terugwerkende kracht verklaar, meen ik toch dat hier een uitzondering kan worden gemaakt. Zeer juist acht ik daarom de opmerking, in het Voorloopig Verslag gemaakt, dat do onderofficieren niet het slachtoffer behooren te worden van de omstandigheid, dat destijds de Regeering nog niet over de vereischte gegevens beschikte. Mijnheer de Voorzitter! Ik wensch nog een enkel woord te zeggen over een zaak van minder belang, maar die ik niet. temin den heer Minister in ernstige overweging zou willen geven. Als overgangsbepaling wordt in dit wetsontwerp bepaald: „Voor adjudanten-onderofficier, opperwachtmeesters en wachtmeesters van het wapen der Koninklijke Marechaussee wordt de tijd, gedurende welken zij vóór het in werking treden dezer wet bij dat wapen hebben gediend respectievelijk als opperwachtmeester, waclitmeester en brigadier, gerekend als te zijn doorgebracht in de rangen onderscheidenlijk van adjudant-onderofficier, opperwachtmeester en wachtmeester." „Naar aanleiding van de wijziging in de titulatuur bij het wapen der marechaussee werd in het Voorloopig Verslag de opmerking gemaakt, dat indien aan den opperwachtmeester, den wachtmeester en den brigadier bij dat wapen onderscheidenlijk de titel van adjudantonderofficier, opperwachtmeester en wachtmeester wordt verleend, aan de marechaussee eerste klasse de rang van brigadier behoort te worden gegeven." In de Memorie van Antwoord zegt de Minister hieromtrent: „In verband met het voornemen, om de onderofficieren der Koninklijke marechaussee te noemen met den rang, waarvan zij tot dusver de onderscheidingsteekenen reeds dragen, kan de rang van brigadier (korporaal) niet worden ingevoerd, omdat de onderscheidingsteekenen van korporaal worden gedragen door de marechaussees 1ste en 2de klasse. (De marechaussee 3de klasse alleen heeft geen distinctief.) De tegenwoordige brigadier (die dus thans de wacht, meesters-distinctieven reeds draagt) zal ook met den naam van wachtmeester worden aangeduid; doch zijn standpensioen zal evenals thans onmiddellijk volgen op dat van de marechaussees 1ste klasse en 2de klasse." Mijnheer de Voorzitter! De Minister acht het dus niet mogelijk den brigadiersrang te handhaven, omdat de onder-
Vel 209. 799 Tweede Kamer. (Arts e. a.) 38ste VERGADERING. — 9 MAART 1916. 21. Nadere wijziging en aanvulling van de Pensioenwetten voor de land- en zeemacht 19Ö2. scheidingsteekenen van dien rang gedragen worden door de marechaussees eerste en tweede klasse. Do Minister kan, dunkt mij, dit bezwaar gemakkelijk ondervangen. Hij late de marechaussees derde klasse zonder distinctief, en late de marechaussees tweede klasse brigadiers-titulair. Dan kunnen do marechaussees eerste klasse benoemd worden tot brigadierseffectief. Op dezo wijze wordt do afschaffing van den brigadiersrang voorkomen, iets wat reeds daarom alleen aanbeveling verdient, omdat dan niet, zooals in het stelsel van den Minister het geval zal zijn, de marechaussees eerste klasse voortaan in één sprong tot wachtmeester zullen moeten worden benoemd. De heer Duymaer van Twist: Mijnheer de Voorzitter! Ik zou enkele opmerkingen willen maken over het meest gewichtige punt dat in dit ontwerp op den voorgrond treedt, nl. over het bedrag van de standpensioenen. Over de andere punten kan ik spreken bij de artikelen. Een algemeene opmerking wil ik echter laten voorafgaan, en wel deze, dat hoewel ik gaarne wil verklaren, dat de hoofdstrekking van het wetsontwerp bij mij instemming heeft gevonden, ik het betreur dat dit ontwerp onder de tegenwoordige omstandigheden moet worden behandeld. Ik acht het.oogenblik niet geschikt om met de Eegeering rustig over de voorgestelde wijziging en aanvulling van de Pensioenwet van gedachten te wisselen. Zooals te begrijpen valt is de bepaling van het pensioenbedrag bijzonderlijk voor de onderofficieren een zaak van groote beteekenis. Van die zijd© ziet men met veel belangstelling uit naar de beslissing die ten deze door de Kamer zal worden genomen. Nu heeft het wetsontwerp, en dit is ook reeds door den heer Hugenholtz en den heer Arts gezegd, bij vele onderofficieren teleurstelling gebracht, wat allicht het gevolg kan hebben, dat wanneer net wetsontwerp ongewijzigd wordt aangenomen, de goede geest bij het onderofficierskorps daaronder komt schade te lijden. Dit nu zou ik betreuren. Het is om die reden dat het mij spijt dat het wetsontwerp thans aan de orde is. De Regeering zal bij den aandrang van de Kamer om de standpensioenen iets nooger te stellen, het argument doen hooren, dat de toestand van de schatkist zoodanig is, dat aan een verhooging niet kan worden gedacht. Ik wil aan de waarde van dit argument niet allen grond ontzeggen, maar toch is dit voor mij geen reden om de opmerkingen die ik meen onder de aandacht van de Regeering te moeten brengen achterwege te houden. Mijnheer de Voorzitter! Bij de regeling der pensioenen zijn gewichtige belangen betrokken. Reeds dit eene is van groote beteekenis, dat het van een billijke pensioenregeling afhangt of het kader op den duur op sterkte is te houden. Nimmer is de groote beteekenis van het gebrek aan kader zoo gevoeld geworden als in de tegenwoordige tijdsoms_tandigheden. Door het onvoldoende pensioen, dat na langdurigen diensttijd genoten wordt, werden vele onderofficieren verplicht om van de gelegenheid gebruik te maken om op betrekkelijk jeugdigen leeftijd in het genot van een gedeeltelijk pensioen de gelederen te'verlaten. Daarin nu is, naar het mij voorkomt, een van de oorzaken te zoeken, waarom wij op dit moment ten opzichte van het kadervraagstuk ons in moeilijkheid bevinden. Zal de Kamer nu willen medewerken om het kadervraagstuk wat dit onderdeel betreft tot oplossing te brengen dan zal zij bij de Regeering er op moeten aandnngen clieper in de schatkist t© tasten, ten einde de pensioenbedragen voor de onderofficieren iets hooger te kunnen stellen. Stelt ook het legerbestuur, en dit mag verwacht worden er prijs op de onderofficieren, in het bijzonder de goede onderofficieren, zoo lang mogelijk te behouden, dan moet dezen een behoorlijk pensioen worden verzekerd. Het wil mij voorkomen, dat de staat der standpenfioenen niet in alle opzichten aan den eisch, die in billijkheid te 3tellen is, voldoet. Handelingen der Staten-Generaal. — 1914—1915. — II. (Duymaer van Twist.) In het Voorloopig Verslag wordt op blada. 1 opgemerkt: ,,Voor de onderofficieren en minderen is de verhouding tusschen de hun volgens den nieuwen staat toekomende pensioenen en do salarissen, in dienst genoten — met inbegrip van de vergoeding voor het gemis van vrije woning, welke do gehuwden bij de landmacht ontvangen — veel ongunstiger dan voor de officieren, althans de officieren in de lagere rangen." Nu mogen de woorden „veel ongunstiger" te sterk zijn, maar dat de toestand ongunstig is, dat is zonder twijfel. Het is juist dat de verhouding tusschen de traktementen en de pensioenen, zooals die in 1879 werd vastgesteld, is verbroken geworden. Wat antwoordt nu de Regeering op de opmerking uit het Voorloopig Verslag? De Regeering schrijft: „Dat voor de onderofficieren en minderen de verhouding tusschen de voorgestelde pensioenen en hunne salarissen veel ongunstiger is dan voor de officieren in de lagere rangen, kan niet worden toegegeven." En om deze mededeeling te staven, voert do Regeering dit bewijs aan: „Vergelijkt men bijv. die verhouding voor den eersteluitenant en voor den sergeant-majoor (om voor den officier en voor den onderofficier den op een na laagsten rang tot vergelijking te nemen), dan blijkt, dat het verhoudingscijfer tusschen maximum-traktement (zonder gehuwden-toelage) en inaximum-pensioen voor den eerstbedoelde 50 pet. en voor den laatstbedoelde 60 pet. is." Mijnheer de Voorzitter! Als basis voor de vergelijking neemt de Regeering het pensioen van den sergeant-majoor en dat van den eerste-luitenant, maar die vergelijking gaat mank. De vergelijking zou opgaan, wanneer het regel was dat de onderofficier als sergeant-majoor en de officier als eerste-luitenant gepensionneerd werd, maar dit is niet zoo. Wel is dit het geval bij de eerste categorie militairen. De onderofficieren worden gepensionneerd gemiddeld in den rang van sergeant-majoor, maar de officieren verlaten als gepensionneerden den dienst slechts zeer zelden in den rang van eerste-luitenant. Daarom houdt de vergelijking tusschen de pensioenen van den sergeant-majoor en den eerste_-luitenant m. i. geen steek, en mist dus het betoog van den Minister uit dien hoofde allen grond. Ik acht het pensioen voor den adjudant-onderofficier van f 720, vergeleken bij het maximum-traktement van f 1300, inbegrepen de woninghuur, te laag. Zoo ook dat van den sergeant-majoor, f 600 pensioen tegen f 1200 traktement en ook dat van den sergeant f 480 pensioen tegenover f 900 traktement. Is het de Regeering ernst — en daaraan mag ik niet twijfelen — om het kadervraagstuk op te lossen, waarvan vooral in deze dagen, zooals ik reeds zeide, de groote beteekenis zoo duidelijk naar voren treedt, dan zal de Regeering de zaak der pensioenen op een beteren grondslag behoorente regelen. De onderofficieren verkeeren hier in een ongunstiger positie dan de officieren. Er is toch een te groot verschil, als men bedenkt, dat de kapitein met een traktement van f 3000 een pensioen heeft van f 2000, dus van 2/3, terwijl de sergeantmajoor met een traktement van f 1200 een pensioen geniet van f 600, dus van maar de helft. Laat de Minister de leeftijdsgrens desnoods wat verhoogen, maar het komt mij voor, dat, zooals de pensioenen nu zijn geregeld, zij niet voldoen aan de eischen die billijkerwijze mogen gesteld worden. Mijnheer de Voorzitter! Nog veel ongunstiger dan bij do landmacht is het bij de zeemacht gesteld. Do Minister van Marine heeft voor de vaststelling der standpensioenen bij het personeel van de zeemacht — zoo deelt hij mede — aansluiting gezocht bij de pensioensbedragen, welke door de militairen der landmacht verkregen worden.
Page 1 and 2: Vel 207. 791 Tweede Kamer. BIJEENKO
Page 3 and 4: 793 38ste VERGADERING. — 9 MAART
Page 5 and 6: Vel 208. 795 Tweede Kamer. (Hagenho
Page 7: (Ungenholtz.) 21. Nadere wijziging
Page 11 and 12: (Dcymaer van Twist 6. ft.) 801 88«
Page 13 and 14: Vel 210. 803 Tweede Kamer. (de Mees
Page 15 and 16: (ter Laan, den Haag.) 805 38at« VE
Page 17 and 18: Vel 211. 8U7 Tweede Kamer. (Ministe
Page 19: (Minister Bosboom e. »•) S09 38s

Vel 207. 791 Tweede Kamer. BIJEENKOMST 2dc BIJEENKOMST

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?