Medisch-specialistische zorg in 20/20 - RVZ - Raad voor ...

Urgentie van verandering:
de andere zorgvraag
Zorgnetwerken, geen
ziekenhuizen: ontkokering
Een gelaagd zorgnetwerk
Gezondheidscentra:
opschalen
Ziekenhuizen: keuzes doen;
specialisatie of algemeen
Medisch-specialistische zorg
in 20/20
Dichtbij en ver weg
Samenvatting
Het landschap van medisch-specialistische zorg 2020 ziet er wezenlijk anders
uit dan nu. De noodzaak tot verandering komt voort uit het gegeven dat de
zorgvraag de komende jaren fors toeneemt, terwijl de beschikbare financiële
ruimte om die zorgvraag op te vangen beperkt is en blijft. Daar komt bij dat
de zorgvraag verandert: steeds meer chronisch zieken, die bovendien vaak
meerdere aandoeningen tegelijkertijd hebben.
Een vergezicht op de medisch-specialistische zorg anno 2020 toont het beeld
van zorgnetwerken, waarin verschillende zorgprofessionals samenwerken,
onderling en met hun patiënten, om integrale zorg te kunnen bieden.
Hoewel de zorgnetwerken op verschillende wijzen georganiseerd zijn en
qua samenstelling variëren in de loop der tijd, hebben zij gemeen dat ze een
geografische oriëntatie hebben als het gaat om het leveren van zorg. Die moet
immers dichtbij geleverd worden als het kan en ver weg als het moet.
Concreet betekent dit dat er altijd een 24x7 gezondheidscentrum dichtbij
de burger is, waarin de coördinatie van de gehele keten van verpleging
en verzorging en chronische ziekenzorg plaatsvindt. In deze centra zijn
poliklinische voorzieningen geïntegreerd. Hieraan gekoppeld zijn reguliere
medische vervolgvoorzieningen met specifieke indicatiegebieden. Dit zijn
soms mono-, soms multidisciplinaire groepspraktijken van zorgprofessionals;
soms ZBC’s, thema- of focusklinieken. In ieder netwerk participeren
een of meer topklinische ziekenhuizen of topreferente functies. De
“bijzondere medische”, hoogcomplexe, zeer kapitaalintensieve functies en de
opleidingstaken zijn tussen deze ziekenhuizen verdeeld.
Om het vergezicht te realiseren is een substantiële, maar primair
zorginhoudelijke, opschaling van de ‘eerstelijns’-zorg noodzakelijk: de
uitrol van gezondheidscentra over het land, en de vestiging van medischspecialistische
voorzieningen in deze centra.
Ziekenhuizen zullen keuzes moeten maken in hun functieprofiel. Ze bieden
niet meer de volle breedte van het palet aan medisch-specialistische functies
aan. Daarom vormen zij altijd een onderdeel van een zorgnetwerk waarin
ook een universitair medisch centrum (UMC) of topklinisch ziekenhuis
actief is. De UMC’s werken onderling veel meer dan nu samen. Hetzelfde
RVZ Medisch-specialistische zorg in 20/20 7