Inleiding tot de bibliografie van de IP (M. Ledoux)

Geïnspireerd door dit denken heeft Tosquelles in zijn artikel "Encore quelques
précisions sur la PI" (Soins psychiatriques, 1981) het proces van beslissing
losgekoppeld van hiërarchisch geïnstitueerde functies en dit proces verbonden
met de manier waarop de institutie cruciale problemen behandelt, o.a. het
probleem van de existentiële en de institutionele katastrofe.
In zijn boek "Le vécu de la fin du monde dans la folie" onderlijnt Tosquelles de
beslissende inbreng van de therapeutische omgeving in de transformatie van de
destructie naar de reconstructie. Reeds in het voorwoord bij de uitgave van dit
boek, veertig jaar na zijn ontwerp, maakt J. Oury gewag van de
katastrofetheorie van René Thom en benadert hij klinische crisisproblemen
vanuit een dramatisering, te wijten aan het onbegrip en de besluiteloosheid van
de therapeutische omgeving. Daarom integreert Oury in zijn boek "Le Collectif"
de omgeving in de logica van de context als profilerend element in het
beslissingsproces. Het probleem is of we willen erkennen dat de beslissing een
collectieve functie is... Om in die vraagstelling wat klaarheid te brengen, moet
men in de behandeling van de schizofreen b.v. rekening houden met enorm veel
details die we kunnen verzamelen onder de algemene noemer van de context"
(p.160) Binnenin de structuur van de context zoekt J. Oury verder naar
elementen die een verandering teweeg kunnen brengen
In zijn artikel "L' installation: rupture pour une décision", opgenomen in zijn
boek "Onze heures du soir à La Borde"(p. 55-63), pleit hij voor een coupure in
de geprogrammeerde hiërarchie en voor het mogelijk maken van ontmoetingen.
Vanuit dit basale gegeven hanteert Oury in "Le Collectif" de logica van de vier
betogen, uitgewerkt door J. Lacan in zijn seminarie "L' envers de la
psychoanalyse":
"Wat is er nodig opdat een collectief een S1 zou kunnen produceren?"
(p.135)
S1 (meester-betekenaar) betekent dat er in een bepaalde context iets
anders, iets nieuws oprijst waardoor het geheel verandert. Deze verandering is
pas psychotherapeutisch te noemen wanneer ze iets van de onbewuste
begeerte in het werk ter sprake brengt en aldus een begrenzende functie van
het systeem vervult. Maar dat vraagt veel waakzaamheid en oplettendheid.
c. Dragende functie
Deze waakzaamheid krijgt o.a. vorm in wat P. Delion de phorische functie
noemt. In zijn boek "Prendre un enfant psychotique par la main" past hij deze
term, die afkomstig is uit de roman van Michel Tournier, toe op de
psychotherapeutische positie van elk personeelslid. Opdat veranderingen effect
zouden hebben, engageert men zich drager te zijn van wat er zich afspeelt. Niet
dat men elke andere moet dragen, maar men moet er voortdurend rekening
mee houden dat er zich iets afspeelt en dat men daarvoor verantwoordelijk is.
Men is werkelijk waakzaam voor wat er zich afspeelt. Naast het phorische is er
15