Inleiding tot de bibliografie van de IP (M. Ledoux)

VII. Theorie van de psychose
Enkel langs de studie van de wezenlijke dimensies van het menselijk bestaan
kunnen we de wezensstructuren van het psychotisch lijden achterhalen. Maar
deze dialectiek heeft pas zin wanneer ze doorkruist wordt door een
institutionaliseringsproces.
In "Approche du schizofrène en milieu institutionnel" schrijft René Bidault dat
"de institutionele ontvangst ons de middelen aanbiedt om de zijnswijzen van de
patiënt in zijn ontmoeting met de wereld te leren ervaren" (p.286)
Het punt waarop de zijnswijzen van de patiënt en de wereld elkaar kruisen
vindt plaats in het lichaam, de tijd en de ruimte.
a. Het uiteengespatte lichaam
G. Pankow maakt in "L' homme et sa psychose" zeer duidelijk het onderscheid
tussen le corps morcelé (verbrokkeld lichaam) in de neurose,en le corps
dissocié (uiteengespat lichaam) in de psychose.Terwijl in de neurose de eenheid
van het lichaam bewaard blijft, is in de psychose ook de eenheid uiteengespat.
Er is geen dialectiek meer tussen deel en geheel. In plaats van deze dialectiek
bestaat elk deel op zichzelf. J. Schotte noemt dit in "Szondi avec Freud" een
wereld van stukken en brokken. Uitgaande van de formule van het fantasma bij
Lacan ( Sa ), vervangt J. Oury in zijn boek "Création et schizofrénie" de
positie en de inhoud van het object a door brokken lichaam in de psychose.
Juist omwille van deze uiteenspatting kunnen we het lichaam topologisch niet
meer in de logica van de spiegelervaring plaatsen, maar wel voorafgaande aan
het speculaire.
In "Onze heures du soir à La Borde" tekent Oury vectorieel de topologie van
dit pre-speculaire uit (p.184-185) en toont ons overtuigend aan hoe het punt
waarin het lichaam zich verzamelt, uiteengevallen is.
Doordenkend op de metafoor van "uiteenvallen" en "losgeknoopt", heeft P.
Delion in een woordspel het psychotisch bestaan omschreven als: "il n' est pas
mal né mais mal noué" , in "Psychose et institution" (Regards cliniques, cahier
n° 6, 1990).
b. De anonieme tijd
In de psychose hebben de dimensies van de tijd hun spanning en hun duur
verloren. Vertrekkende van de betekenis van de tijd in de melancholie, waar
alles opgezogen wordt in een uitgehold, geïdealiseerd verleden, heeft H.
Maldiney in "L' homme et sa folie" deze tijdstructuur in een zich leegmakende
anonimiteit opgenomen.
Vertrekkende van de belevenis van de tijd in de manie, waarbij alles
opgedreven wordt naar een onhoudbare toekomst, heeft L. Binswanger de
17