De Belgische monarchie (PDF, 4.07 MB) - Belgium

In 1941 hertrouwde de Koning met Lilian Baels.
Het paar kreeg drie kinderen : Prins Alexander
(1942-2009) en na de oorlog Prinses Marie-Christine
(1951) en Prinses Marie-Esmeralda (1956).
Na zijn troonsafstand leidde Koning Leopold een
teruggetrokken leven. In 1960, na het huwelijk van
Koning Boudewijn met Doña Fabiola, verhuisde hij
met zijn gezin van het kasteel van Laken naar het
domein van Argenteuil in Waterloo. Hij maakte nog
vele reizen en werd vooral bekend als amateurcineast
en fotograaf. Koning Leopold III stierf op 25 september
1983. Prinses Lilian overleed op 7 juni 2002.
Prins Karel, Regent van België (1944-1950)
“Als lid van het Vorstenhuis ben ik, met dit
Huis, ten dienste van de Natie. Het is in deze
geest dat ik de oproep die aan mij gericht
werd, beantwoord heb en dat ik de voorlopige
bewaring ontvang van het grondwettelijk
gezag dat het Land mij, door U, overhandigt”.
Prins Karel bij de aanvaarding van het regentschap op
21 september 1944.
Ten dienste van de Natie
Toen de regering aan het einde van de Tweede
Wereldoorlog op 8 september 1944 uit Groot-
Brittannië terugkeerde, was de Koning niet in het
land. Hij was met zijn gezin in juni gedeporteerd door
de terugtrekkende Duitse troepen. Om de continuïteit
van de Belgische Monarchie te verzekeren, besloot
het Parlement Prins Karel, de enige broer van de
Koning, tot Regent te benoemen. Op 21 september
1944 legde hij in het Parlement de grondwettelijke
eed af. In zijn toespraak liet Karel weten dat hij zijn
opdracht als zeer voorlopig beschouwde en slechts
regeerde in afwachting van de terugkeer van zijn
broer, op wie de grondwettelijke macht rustte.
Toch zou zijn regentschap zes jaar duren, tot
20 juli 1950. Zijn taak bestond erin de koninklijke
prerogatieven uit te oefenen, zolang de Koning in de
onmogelijkheid verkeerde om te regeren.
Karel, Graaf van Vlaanderen, werd zo de tweede Regent
in de Belgische geschiedenis. Hoewel Karel en Leopold
niet altijd in de beste verstandhouding leefden, heeft
Karel zijn grondwettelijke taak zeer loyaal uitgevoerd.
De wederopbouw
De naoorlogse periode in België werd grotendeels
bepaald door de Koningskwestie. Tijdens de zes jaar
van het regentschap kende België niet minder dan
negen regeringen. Toch kwam de economie weer op
gang. Er werd een ingrijpende monetaire operatie
doorgevoerd door minister Gutt in oktober 1944. De
steenkoolwinning bloeide enorm op. Op internationaal
vlak kreeg België steun van de Verenigde Staten in het
kader van het Marshall Plan. Belgen die materiële
schade hadden geleden, kregen premies voor de bouw
van goedkope woningen. Ook het huidige systeem van
sociale zekerheid kwam toen tot stand. Een bijzonder
belangrijke vernieuwing was de invoering van het
stemrecht voor vrouwen in 1948. De communautaire
problemen verdwenen in die periode naar de
achtergrond, hoewel ze nooit ver weg waren.
België in de wereld
Op internationaal vlak waren er enkele mijlpalen.
In 1944 werd de Benelux gesticht, de Belgisch-
Nederlands-Luxemburgse Unie. Dat was de eerste kiem
van de huidige Europese Unie. Er werd ook afgestapt
van de traditionele Belgische neutraliteit. In 1945 trad
België toe tot de Verenigde Naties (VN) en in 1948 tot
de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO).
In 1947 ondernam de Prins-Regent een reis naar
Congo. In zijn toespraak benadrukte hij de band tussen
België en Congo. Hij bedankte de kolonie ook voor de
oorlogsinspanningen aan de zijde van Frankrijk en
Groot-Brittannië en voor de trouw aan de zaak van de
Geallieerden.
In 1948 bracht de Prins-Regent een bezoek aan de
Verenigde Staten. Hij dankte de Verenigde Staten,
namens België, voor de hulp en het medeleven
gedurende de twee wereldoorlogen en bracht er hulde
aan de Verenigde Staten omwille van hun aandacht
voor de situatie van alle vrije volkeren.
54 55