De Belgische monarchie (PDF, 4.07 MB) - Belgium

7.2 Onverwachte crisissen
Albert II was nog maar enkele maanden Staatshoofd
toen tien Belgische para’s werden vermoord tijdens
de genocide in Rwanda. De moord op de Belgische
blauwhelmen gebeurde op 7 april 1994, enkele uren
na de aanslag op het presidentieel vliegtuig van de
toenmalige Rwandese president Habyarimana.
In de zomer van 1996 ging een golf van verontwaardiging
door het land toen de gruweldaden van Marc Dutroux
bekend raakten. De bevolking uitte massaal haar
ongenoegen over de werking van politie en gerecht. Dit
groeide uit tot de historische Witte Mars, waarbij meer
dan 300.000 Belgen deelnamen aan een vreedzame
betoging in Brussel. Begin september 1996 ontvingen
Koning Albert en Koningin Paola de ouders van de
vermiste en vermoorde kinderen. Midden oktober
werd op het paleis in Brussel een rondetafelconferentie
gehouden in aanwezigheid van de ouders van de
slachtoffers, deskundigen en beleidsmensen. De Koning
moedigde de gerechtelijke overheden aan om meer
empathie te vertonen en een menselijke benadering in
deze dossiers de voorkeur te geven.
Tevens liet zich de nood voelen aan een organisatie die
snel en gecoördineerd actie kon ondernemen in geval
van de verdwijning van kinderen. Dit leidde tot de
oprichting van Child Focus in 1998.
7.3 Vorst van een complex land
De vorming van een nieuwe federale regering is een erg
belangrijke politieke activiteit van de Vorst. De eerste
regeringsformaties tijdens het bewind van Koning Albert II
verliepen vrij vlot. Zo gingen de christendemocraten en
socialisten in 1995 door met hun regering onder leiding
van de christendemocraat Jean-Luc Dehaene. In 1999
zat al enkele weken na de verkiezingen een nieuwe
regering in het zadel, de paars-groene regering van de
liberaal Guy Verhofstadt. “Paars-groen” is de benaming
voor een regering met liberalen, socialisten en groenen.
Na de verkiezingen van 2003 kwam vlot een paarse
regering van liberalen en socialisten tot stand, opnieuw
onder leiding van Guy Verhofstadt. Na de verkiezingen
van 2007 zat de politieke wereld evenwel in het slop. De
spanningen tussen de taalgemeenschappen flakkerden
sterk op. Na vijf maanden onderhandelen werd een
regering gevormd onder leiding van Guy Verhofstadt
die, zoals overeengekomen, na drie maanden werd
opgevolgd door de christendemocraat Yves Leterme.
Na de politieke crisis over de scheiding der machten,
gaf Eerste Minister Leterme zijn ontslag en
benoemde de Koning eind 2008 de christendemocraat
Herman Van Rompuy als Eerste Minister. Voor
Koning Albert is het een delicate evenwichtsoefening
om in een dergelijke periode de dialoog gaande te
houden.
De ervaren Vorst ontpopte zich tot een bekwame
bemiddelaar, die aanzien en respect geniet bij een
grote meerderheid van de politici.
Na de aanduiding van Herman Van Rompuy tot Vaste
Voorzitter van de Europese Raad benoemde de Koning
Yves Leterme opnieuw tot Eerste Minister in november
2009.
7.4 De vijfde staatshervorming van
2001-2003
Onder “paars-groen” kwam de vijfde staatshervorming
tot stand. Het Lambermontakkoord hevelde bepaalde
bevoegdheden over naar de Gewesten en Gemeenschappen.
Er kwam ook een herfinanciering van de Gemeenschappen
en meer fiscale armslag voor de Gewesten.
Het “Lombardakkoord” wijzigde de werking van de
Brusselse instellingen.
70 71