Woordenboek van neologismen - Etymologiebank

ge adolescenten, jongensmannen, kindvrouwtjes,
jonge senioren, Peter Pansyndroomlijders en al die
andere typen die cabaretiers en reclamemakers
ontdekken, geldt hetzelfde.
Elsevier, 06-09-97
Peter Stuyvesant-gevoel (zoals gecultiveerd in de
reclames voor het sigarettenmerk Peter Stuyvesant;
die naam een epon. naar P. Stuyvesant, de
laatste Nederlandse gouverneur, van 1647 tot
1664, van Nieuw-Nederland), bruisend levensgevoel
waarbij men zich jong, fris en dynamisch
voelt. Modieuze samenstellingen van een
eigennaam met het achtervoegsel -gevoel* komen
al voor sinds het begin van de jaren tachtig.
Eerste in een lange reeks was wellicht het
Zwitserlevengevoel*.
Groningen Airport Eelde, zegt directeur Fred van
der Werff, ontbeert 'het Peter Stuyvesant-gevoel'.
'Daar moet je voor op Schiphol zijn.'
Elsevier, 21-06-97
Peter-principe (4- Eng. Peter principle, epon.,
naar Laurence Johnston Peter, 1919-1990, een
Canadese pedagoog die in 1969 een boek publiceerde
- samen met Raymond Hull - met de titel
The Peter Principle - Why Things Always
Go Wrong), het principe dat leden van een hiërarchie
bevorderd worden tot ze het niveau van
incompetentie bereiken. Wanneer een personeelslid
een te hoge functie bekleedt, kan hij of
zij op den duur de verantwoordelijkheid niet
meer aan. Geldt dit voor te veel personeelsleden,
dan stort uiteindelijk de hiërarchische
structuur in elkaar.
Peter Principle (Peter principe): 'Iedere kandidaat
wordt altijd bevorderd tot één niveau boven zijn
competentie.' Een simpele gevolgtrekking uit het
gegeven dat wie zijn werk goed doet kans op promotie
maakt, totdat hij zijn werk niet meer echt
goed doet. Het gevolg is dat uiteindelijk vrijwel altijd
de verkeerde persoon op de verkeerde plaats
zit. Genoemd naar zijn bedenker: de psycholoog
prof. Laurence J. Peter (1919-1990) die in 1969
(samen met Raymond Hull) het boek 'The Peter
Principle' publiceerde.
Liesbeth Koenen en Rik Smits: Peptalk, 1992
Adams heeft nu ook een management-boek geschreven,
'Het Dilbert Principe', waarvan in de vs
al anderhalf miljoen exemplaren zijn verkocht.
Het Dilbert-principe komt erop neer dat je alleen
maar manager kunt worden als je nergens goed
voor bent, want wie wel iets kan, is nodig om het
werk te doen. De tijd van het Peter-principe - mensen
maken net zolang promotie tot ze op een post
zitten die ze niet aankunnen - is voorbij; de managers
van toen waren wel incompetent, maar begrepen
tenminste nog waar hun ondergeschikten
mee bezig waren.
HP/De Tijd, 02-05-97
Iedereen kent wel het zogenaamde Peter-principe:
in de meeste organisatievormen worden mensen
op grond van vroegere prestaties bevorderd tot
ze op een niveau belanden waarvoor ze eigenlijk
niet geschikt blijken. Dat heeft dan tot gevolg dat
ze niet meer verder doorstoten, en dus ook dat op
het betrokken beleidsniveau iemand blijft zitten
van wie is bewezen dat hij (m/v) zijn taak daar niet
aankan.
De Morgen, 04-08-97
Dat de grote sportwereld trappelend klaarstaat
voor een dapper oranjekind dat nooit van het Peter-principle
gehoord heeft.
Nieuwe Revu, 12-11-97
Kok is het type van het 'omgekeerde Peter-principle'.
Vaak worden succesvolle mensen naar hogere
posten gepromoveerd totdat ze een niveau bereiken
dat ze net niet meer aankunnen. Hun glanzende
carrière loopt ten slotte uit op een dramatische
mislukking. Bij Kok is het precies andersom: nu
pas als premier komt hij volledig tot zijn recht.
Elsevier, 02-05-98
pgd (acron. van pre-implantatie genetische diagnostiek),
het in een vroeg stadium testen van
een embryo in een reageerbuis op een ernstige
geestelijke afwijking. Na een reageerbuisbevruchting
worden een of twee cellen weggenomen
van een embryo in het acht- of zestiencellig
stadium. Het erfelijk materiaal van de weggenomen
cellen wordt dan onderzocht op in de familie
voorkomende erfelijke afwijkingen. Deze
techniek wordt ook pid* genoemd.
De PGD-techniek is gebaseerd op een reageerbuisbevruchting
(IVF, in vitro fertilisatie) die in dit
geval niet wordt toegepast vanwege vruchtbaarheidsproblemen,
maar om een embryo in het laboratorium
te kunnen onderzoeken op genetische afwijkingen.
NRC Handelsblad, 25-04-97
Philly-sound; Philly-soul (