25.08.2013 Views

Woordenboek van neologismen - Etymologiebank

Woordenboek van neologismen - Etymologiebank

Woordenboek van neologismen - Etymologiebank

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

drugs, geen allochtonen, vlees-o-theeks en broodjes<br />

oorlog waren.<br />

Opzij, november 1993<br />

vliegende veiling, veiling die steeds op een andere<br />

plaats wordt gehouden.<br />

Wantrouwend bezien de officiële huizen de opkomst<br />

<strong>van</strong> zogenaamde 'vliegende' veilingen.<br />

Handige handelaren huren een zaaltje af en verkopen<br />

willekeurige handel per opbod. Kort geleden<br />

werd zo een partij Perzische tapijten geveild in een<br />

Amsterdams hotel.<br />

Elsevier, 25-09-93<br />

vlindereffect,-theorie ( chaostheorie*.<br />

Een <strong>van</strong> de hoofdpersonen in Gleicks boek is Edward<br />

Lorenz. In 1963 ontdekte deze meteoroloog<br />

en wiskundige dat computermodellen <strong>van</strong> het weer<br />

zeer gevoelig zijn voor de waarden <strong>van</strong> de uitgangssituatie,<br />

die bij het begin <strong>van</strong> de berekening<br />

worden ingevoerd. Deze gevoeligheid was zo groot<br />

dat Lorenz de voorspelbaarheid <strong>van</strong> het weer op<br />

langere termijn in twijfel trok, getuige de titel <strong>van</strong><br />

zijn publikatie 'Kan het fladderen <strong>van</strong> de vleugeis<br />

<strong>van</strong> een vlinder in Brazilië een orkaan doen losbarsten<br />

in Texas?' Toen men er eenmaal naar leerde<br />

kijken, vonden natuurkundigen veel voorbeelden<br />

<strong>van</strong> systemen die even onvoorspelbaar zijn als het<br />

weer. Om de gevoeligheid voor beginsituaties te illustreren,<br />

wordt wel gesproken <strong>van</strong> het 'vlindereffect'.<br />

de Volkskrant, 18-04-92<br />

In 1979 hield metereoloog Edward Lorenz een<br />

lezing waarin hij de vlindertheorie <strong>van</strong> het weer uit<br />

de doeken deed. De vlindertheorie begint er mee<br />

dat ergens in Japan een vlinder in een jolige bui<br />

even uitgebreid gaat fladderen en een zuchtje<br />

luchtverplaatsing veroorzaakt. Van het één komt<br />

het ander en een half jaar later beukt de orkaan<br />

Andrew op de kusten <strong>van</strong> Florida en Louisiana.<br />

Trouw, 20-11-92<br />

Niet voor niets haalt James Gleick in zijn boek<br />

over 'Chaos' zowel voorbeelden uit de meteorologie<br />

als uit de economie naar voren. In beide geval­<br />

len een veelheid <strong>van</strong> factoren, die een rol spelen,<br />

onvermoede toevalligheden (het zogenoemde vlindereffect,<br />

waarbij een wat wild fladderende vlinder<br />

het weer zou kunnen beïnvloeden), die in de<br />

economie nog worden versterkt doordat het gedrag<br />

<strong>van</strong> mensen grotendeels bepalend is voor de<br />

ontwikkeling.<br />

Trouw, 09-04-93<br />

vlinders in de buik hebben (

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!