Brochure - Robeco.com

DEEL 1: NEDERLANDSE KANTORENMARKT
coördinatie en sturing. En met de introductie van de Nota
Ruimte, waarin lokale initiatieven veel kansen krijgen,
ziet het ernaar uit dat de situatie de komende jaren niet
zal verbeteren. Hoewel de meeste (grotere) gemeenten
hogere eisen stellen aan bijvoorbeeld voorverhuur,
worden de ambities voor de langere termijn niet of
nauwelijks aangepast. Er ontstaat dus een spanningsveld
dat de lange termijnrisico’s in de markt in stand houdt.
Dat neemt niet weg dat er wel degelijk mogelijkheden
zijn om binnen dit spanningsveld op een verantwoorde
wijze nieuwe kantoren te ontwikkelen. Ten eerste is het
vooral zaak om in het ontwerp de nadruk te leggen op
de wensen van de gebruiker, en om dit vervolgens in de
beheerfase vast te houden. Ten tweede zal in het ontwerp
meer aandacht moeten zijn voor alternatief gebruik in de
toekomst. Dat zal het op termijn ombouwen van kantoren
naar bijvoorbeeld woningen of zorgeenheden aanzienlijk
vereenvoudigen. In het verlengde daarvan is de locatie
zelf en de beoogde invulling van die locatie misschien
wel de meest kritische randvoorwaarde. Voor een
duurzame ontwikkeling moet, en zal er ook een verschuiving
plaatsvinden van monotone kantorenlocaties naar
geïntegreerde gebieden. Voorwaarde is wel dat die gebieden
goed bereikbaar zijn. De Zuidas in Amsterdam is zo’n
gebied, maar ook locaties als het Paleiskwartier in Den
Bosch of Céramique in Maastricht zijn voorbeelden van
gebieden die met een lange-termijnvisie zijn ontwikkeld.
De verwachting is daarom dat er steeds meer planning
op gebiedsniveau zal plaatsvinden, vaak ook in combinatie
met de herontwikkeling van verouderde locaties.
VISIE FGH BANK
17