Dynamische strategievorming, een continu proces - Vastgoedkennis

De externe cyclus richt zich op het
formuleren van de strategie en het
beoordelen van de validiteit van de
strategie (‘de goede dingen doen’). De
externe controlcyclus start, evenals de
interne controlcyclus, bij het
businessmodel van de corporatie.
Bestuur en raad van commissarissen
beschrijven en beoordelen het
businessmodel en bepalen of de
corporatie op effectieve wijze waarde
genereert voor de belanghebbenden.
Vervolgens wordt de omgeving gescand
op belangrijke onzekerheden. Daarbij
worden bijvoorbeeld politieke,
economische, sociale, demografische en
technologische ontwikkelingen in
ogenschouw genomen. De raad van
commissarissen waarborgt dat het
bestuur te allen tijde een overzicht kan
verschaffen van de belangrijkste externe
trends en onzekerheden.
Het werken met toekomstscenario’s is
vervolgens behulpzaam bij het
doordenken van de mogelijke impact van
onzekerheden. Scenario’s helpen
bestuurders bij het formuleren en
commissarissen bij het beoordelen van de
strategie. Het gebruik van scenario’s leidt
tot inzicht in de risico’s die samenhangen
met het huidige businessmodel van de
corporatie en de kansen om het
businessmodel verder te versterken.
Bovendien vormen scenario’s de basis
voor het maken van strategische keuzes.
Het doorlopen van de externe
controlcyclus leidt uiteindelijk tot
strategische opties waarmee de
corporatie haar businessmodel aan kan
passen. In tegenstelling tot de
operationele wijzigingen door het
doorlopen van de interne cyclus gaat het
hierbij met regelmaat om ingrijpende
strategische wijzigingen die een direct
effect hebben op de logica van het
businessmodel. Te denken valt aan: het
bedienen van nieuwe doelgroepen, het
veranderen van de waardepropositie of
het aangaan van nieuwe strategische
allianties.
Opzet visiedocument en leeswijzer
Het doel van dit visiedocument is het
aandragen van een methodiek en inhoud
waarvan corporatiebestuurders en
commissarissen gebruik kunnen maken
bij het inrichten van hun eigen externe
controlcyclus. Dit visiedocument werkt de
externe controlcyclus uit voor
woningcorporaties. Om dit te bereiken
volgt telkens eerst een korte
procesmatige toelichting op de te zetten
stappen en de te gebruiken
instrumenten. Daarna gaat dit
visiedocument telkens uitgebreid in op de
specifieke problematiek voor de
woningcorporatiesector.
In hoofdstuk 2 beschrijven we het
businessmodel van woningcorporaties als
startpunt van de interne en externe
controlcyclus. Actuele trends en
ontwikkelingen komen in hoofdstuk 3 aan
bod en in hoofdstuk 4 gaan we in op het
werken met scenario’s. Op basis van een
door ons uitgevoerd onderzoek besteden
wij aandacht aan de waarschijnlijkheden
waarmee de geschetste scenario’s
optreden. De geschetste trends en
ontwikkelingen, mogelijke scenario’s en
strategische opties zoals opgenomen in
de Ernst & Young-publicatie
‘Woningcorporaties 2015 – Vier
verkennende scenario’s’ worden
geactualiseerd.
H. 3
Omgevingsscan
Figuur 1.2 Opzet visiedocument
H. 4
Scenario's
H. 2
Businessmodel
18 Visiedocument Woningcorporaties 2020 – Dynamische strategievorming, een continu proces
H. 5
Kansen
& Risico's
Actuele ontwikkelingen vormen niet
alleen een bedreiging voor
woningcorporaties om duurzaam waarde
te creëren, maar bieden ook nieuwe
kansen. In hoofdstuk 5 passeert daarom
een aantal strategische keuzes de revue
en gaan wij in op specifieke competenties
waarover woningcorporaties idealiter
beschikken om als maatschappelijk
ondernemer succesvol te zijn.
In hoofdstuk 6 vatten wij een en ander
samen en doen we aanbevelingen.
In de hoofdstukken staan, verspreid
tussen de teksten, korte anonieme citaten
afkomstig uit door ons afgenomen
interviews met personen werkzaam in en
rond de corporatiesector.
Wij hebben bewust gekozen voor het
inbedden van de actuele ontwikkelingen
en toekomstbeelden in de methodiek van
de externe controlcyclus van de
lemniscaat. Dit biedt bestuurders en
toezichthouders de mogelijkheid op
gestructureerde wijze de externe
ontwikkelingen te vertalen naar de eigen
strategie en het beleid van de corporatie.
Per hoofdstuk worden de opeenvolgende
stappen van de externe controlcyclus
gecombineerd met relevante inhoud
beschreven. De hoofdstukken zijn
overigens ook zelfstandig leesbaar.