Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Voorwoord<br />
Als ik tot voor kort mijn tuin inkeek en ik zag onkruid staan, dan<br />
ergerde mij dat. Had ik de boel zo netjes aan kant gemaakt, maar<br />
was het onkruid toch weer op een verwachte of zelfs totaal onver-<br />
wachte plek opgedoken. Sinds het lezen van het essay dat voor u<br />
ligt, kijk ik daar toch anders tegenaan.<br />
Het ondergrondse wortelstelsel van onkruid, dat geen centraal<br />
punt heeft (zoals de meeste planten die boven de grond groeien)<br />
maar knooppunten waar als vanzelf nieuwe planten of scheuten<br />
uit voortkomen, wordt ook wel een rizoom genoemd. En dit rizoom<br />
blijft voortbestaan ondanks mijn verwoede inspanningen om mijn<br />
tuin netjes, onkruidvrij te maken. Maar dat is nou juist de kracht<br />
van dit rizoom. Het blijft voorbestaan, ook als individuele planten<br />
eruit getrokken worden. Er worden nieuwe verbindingen gelegd en<br />
het rizoom voedt zich vanuit het geheel waarin het zich bevindt.<br />
Het rizoom wordt in dit essay gebruikt als beeld om de samenleving<br />
van vandaag de dag te beschrijven.<br />
Aan de hand van een aantal casussen is gekeken welke strate-<br />
gieën de overheid kan inzetten om te sturen in een vernetwerkte<br />
samenleving. Hoewel hier specifiek is gekeken naar casussen van-<br />
uit het ict beleid – bij uitstek een beleidsdomein dat gekenmerkt<br />
wordt door netwerken – is dit essay breder bruikbaar. Vanuit alle<br />
beleidsdomeinen hebben we immers te maken met dit soort ont-<br />
wikkelingen.<br />
Het essay biedt interessante handelingsperspectieven hoe we als<br />
overheid effectief kunnen sturen in omstandigheden waarin we<br />
niet volledig ‘in control’ kunnen zijn. Hoe kunnen we zinvol inter-<br />
<strong>Beweging</strong> <strong>bestendigen</strong> Over de dynamica van overheidssturing in het rizoom 3