You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Het Canal Saint-Martin, verstild groot water in de wereldstad Parijs.<br />
Bijna ten prooi gevallen aan een grootschalige verkeersdoorbraak<br />
– ook de lichtstad ontkwam niet aan het vooruitgangsdenken –<br />
maar net op tijd gered. En inmiddels hip en geliefd.<br />
collectiviteit. Hoewel begonnen als Romeinse stad,<br />
met de Cardo loodrecht op de Seine (de huidige Rue<br />
Saint-Jacques) en haar rechthoekig stelsel eromheen,<br />
is dat niet de periode die de stadsvorm heeft bepaald.<br />
Ook al was de basilica op het Île de la Cité zo groot<br />
als een heel blok; een ensemble zoals er daarna vele<br />
zouden volgen. In 1605 begon Henri IV de Parijse<br />
traditie van het stedelijk ensemble met de Place<br />
des Vosges. Het was het eerste plein van Parijs, met<br />
woonhuizen van de rijke aristocratie die daar in de<br />
Marais de zijden stoffen kochten, rond een parkplein<br />
voor koninklijke feesten. In 1607 kwam daar nog een<br />
rijk ‘woningbouwproject’ bij, de Place Dauphine, de<br />
driehoek die zich opent naar de Pont Neuf, de eerste<br />
‘We zijn in de dichtstbevolkte stad van Europa,<br />
met 20.000 inwoners per vierkante kilometer. Hier wordt<br />
gewoond. Dat is de continuïteit van Parijs.’<br />
brug zonder bebouwing erop. Deze twee stedelijke<br />
ensembles laten zien hoe toen al vanuit het wonen de<br />
stad werd gemaakt, in combinatie met l’espace public,<br />
een continuüm tot vandaag de dag.<br />
En toen al waren er regels: het edict van 1607 regelde<br />
de rooilijn en uitsteeksels daarin. De koning benoemde<br />
in 1603 een Grand Voyer om de gebouwen te contro-<br />
leren. In 1667 kwam er een ‘beschikking’ (ordonnance)<br />
waarin de maximale hoogte van de kroonlijst op<br />
16 meter werd bepaald en voor een balkon was speciale<br />
toestemming nodig. In 1784 werd een relatie gelegd<br />
tussen de hoogte en de breedte van een straat, bijvoorbeeld<br />
17,55 meter hoog voor een straat van 9,75 meter<br />
breed. Het is een verband dat nu nog steeds zichtbaar<br />
inspiring space<br />
33