Untitled - Papuaerfgoed.org

HOOFDSTUK 2
DE WISSFLMEREN
VANIITT DE MTMTCA WAS HET Ï1ISSTBÏERK FR BFGONNEN,
MAAR DF OORLOG HAD AAI\ T DIT MOOIE BEGIN EEN ABRUPT EINDE GEMAKT.
NOG GEEN VIJF MAANDEN GELEDEN WAS DB MISSIE ER NI! WFER GFOPEM).
Het watervliegtuig had 31 Maart 1Q4Q de eerste paters na de oorlog naar
Fnagotadi gebracht. Daarna was het naar zijn basis In Surabaja teruggckeerd,
want in Nieuw Guinea waren toen geen watervliegtuigen stationair 1
aanwezig. Enthousiast waren de paters Leo Boersma en Misaël Kammerer
onder leiding van Tillrmans het missiewerk daar weer begonnen. Ze hadden
ook twee guru's meegenomen : Gerardus Ohoiwutn, die al vóór de oorlog in
Wakcitei gestaan had en Batholemeus Welerebun. Fnagotadi en Wakeitei
zouden eerst worden heropend» Om de 9 scholen van vóór de oorlog weer
te kunnen bezetten, zouden op een later tijdstip mogelijk nog 7 guru's
naar boven komen. Pater Tillemans MSC zou na een inloopperiode v/eer naar
Zuid Guinea (Mimica) terugkeren.
Ofschoon de missie na de oorlog lang uit de Wisselmeren geweerd was
en het verlof, er het missiewerk weer te beginnen, lang uitbleef, waren
de paters door de bevolking hartelijk ontvangen. Ook het Jffoofd]
P(laatseliik) B(estuur), de heer Mever Ranneft,was erg behulpzaam, ofschoon
hii lang niet blli was met de dubbele zending in zijn gebied.
De paters werd aangeboden voorlopig in de pasanggrahan te gaan wonen.
Maar Tillemans wilde daar geen gebruik van maken. Van een groot stuk
dekzeil, gekregen van de militairen van Biak, werd een tent geraakt.
Dat was voorlopig hun woninp. Maar al heel gauw werd er rond een paar
vliegtuigramen die Boersma uit de vliegtuigdump in Biak had meegesmokkcld,
een pastorietje gebouwd. Vooral Jona, een oude school iongen vroeger uit
Jaba animeerde de mensen om de bouwmaterialen bijeen te brengen, die
nodig waren. Al heel gauw stond er ook een schooltje en in Wakeitei was
Leo met guru Ohoiwutun begonnen.
Om de paters wegwijs te maken, maakte Tillemans een toemee met hen
naar Auki, in de Mapija. Tillemans zat te springen om zelf voorlopig in
Jaba te beginnen, want er liepen in Enagotadi heel v/at oude schooi kinderen
van Jaba nu op de zendingsschool. Kammerer zou pastoor worden in Cnagotadi.
Maar half Juli werd hij ziek. Het leek eerst op malaria, toen op typhus
en daarna OP paratyphus. Het zag er beroerd uit. Hij werd op 7 Augustus
met een watervliegtuig van de NNGPM naar Sorong afgevoerd. Het bleek een
leverinfectie te zijn. In het hospitaal te Sorong hoorde ik van hem toen
meer over de Wisselmeren. Het zou met Misaël wel enige rijd duren.
De missie van Hollandia was intussen tot Prefectuur verheven, De missieoverste
kreeg nu de titel van Monseigneur. Mgr. was even in ^orong geweest
om naar Tual te caan. Daar hud hi j o.a. besprekingen met Mgr. Grent orn lernate
te ruilen met de Mimi ca. Weer terug in Sorong bleek dat Kammerer in
ieder geval op 30 Aug. niet mee kon met het ravitailleringsviiegtuig dat
weer in Biak zou komen om 11 rvendelvluchten naar Enagotadi te brengen. De
volgende plane zou pas weer over 5 maanden komen. Wat nu ? Want Leo was nu
de enige Franciscaan nog on de Wisselmeren. Even na half Augustus was Frans
van Leeuwen gezond en wel uit Makassar in Sorong teruggekeerd. Tk kon dus
wel gemist worden, vond ik. Het werk onder de Hollanders in Sorong trok me
niet zo erg. Dan had ik wel in Holland kunnen blijven. Mgr. zat met de WM
en ik waagde mijn kans, de kans om hot binnenland in te gaan. "Mgr., is het
niets voor mij"? "Je meent 't"? Volmondig zei ik : ja 1 De telefoon werd
gepakt. Het lukte.
De volgende dag ging er een plane van de NNGPM naar Biak. Daarop haaide
Mgr. een bestellingslijst van Tillemans uit zijn zak. Daar stonden de nodipe
spullen op,die wellicht alleen in de NNGPM-winkel in Sorong gekocht konden
worden. Toen Kammerer doodziek werd was er niets voor hem in de missie-goedang,
- 10 -