Untitled

•
van
Ier
Sporen, documenten, meesterwerken
8 Rogier van der Weyden 1400 I 1464
We weten, vreemd genoeg misschien, net iets meer over Rogier van der
Weydens leven dan over zijn oeuvre. Hij werd geboren in Doornik omstreeks
de eeuwwisseling van 1400, als zoon van Henry de Ie Pasture, een mes­
senmaker in goeden doen, en Agnès de Watrelos. Doornik was een Franse
enclave tussen de graafschappen Henegouwen en Vlaanderen en het hertog­
dom Brabant, die uiteindelijk allemaal in de handen van de Bourgondische
hertogen verenigd zouden worden. Die hertogen voerden een duidelijke neu­
tralisatiepolitiek ten opzichte van het potentieel gevaarlijke Franse bruggen­
hoofd. Sinds het begin van de vijftiende eeuw slaagden ze er keer op keer in
om hun eigen kandidaten tot bisschop van Doornik te laten benoemen, een
sleutelfunctie. Een van deze bisschoppen, Jean Chevrot, zou een opdracht­
gever van Rogier worden.
Over de opleiding van de jonge Rogier is niet veel bekend. In 1400 werd
Doornik geteisterd door een pestepidemie, wat leidde tot een opbloei van
de beeldhouwkunst: er was een grote behoefte aan grafmonumenten en
de stad was omgeven door arduingroeven. De wisselwerking tussen beeld­
houwkunst en schilderkunst in het leven van Van der Weyden is een belang­
rijk onderwerp van onderzoek geweest, voor Belgische kunsthistorici uit
het begin van de vorige eeuw zelfs met een communautair tintje -wie erin
slaagde te bewijzen dat de schilderijen van de 'Vlaamse Primitief' Rogier
eigenlijk beïnvloed waren door de Doornikse beeldhouwkunst, zou van hem
een 'Waalse Primitief' kunnen maken, al is dat begrip, gezien de toenmalige
status van Doornik als onderdeel van Frankrijk, al even problematisch en