Erfgoedstrategie voor het Leudal - Projectenbank Cultuurhistorie

3.3 Relatie landschap en archeologie
In deze paragraaf kijken we nader naar de landschappelijke geleding van het Leudal en de
ligging van archeologische vindplaatsen in relatie tot geomorfologische en bodemkundige
kenmerken. In zijn overzichtsartikel wijst Harsema (1973: 133) al op het bestaan van "… een
duidelijke samenhang .... tussen een aantal archeologische verschijnselen en bepaalde fysischgeografische
elementen". Het nader vaststellen van deze samenhang is voor een beter inzicht
in de bewonings- en gebruiksgeschiedenis van het Leudal van groot belang. Bovendien speelt
ze een rol bij het begrenzen van in archeologisch opzicht waardevolle zones. Als onderdeel
van de cultuurhistorische visie op het Leudal komen dergelijke zones in aanmerking voor
adviezen gericht op duurzaam beheer en behoud.
Fig. 3.7: Relatieve hoogtekaart van het Leudal (Blauw= laag gelegen, rood/paars = hoogste delen in
het landschap) (AHN)
Dekzandruggen
Zoals in veel regio's in het Brabants-Limburgs zandgebied zijn archeologische vondsten uit
het Leudal vooral afkomstig van de hoger gelegen dekzandruggen. Deze ruggen vormen de
natuurlijke begrenzing van de dalbodems van de Zelsterbeek, de Leubeek en de Haelensche
beek. Op basis van de geomorfologische kaart, maar ook het Actueel Hoogtebestand
Nederland (figuur 3.7) kunnen drie dekzandruggen worden onderscheiden:
1) De noordelijke dekzandrug ligt grotendeels ingeklemd tussen de Zelsterbeek en de
Leubeek. Een kleiner deel ligt nabij Kinkhoven ten noorden van de Zelsterbeek, waar de rug
zich verder in noordoostelijke richting uitstrekt. Deze dekzandrug herbergt een scala aan
archeologische belangrijke terreinen: de grafheuvels en het urnenveld nabij de Busschop, het
Erfgoedstrategie voor het Leudal
22