Erfgoedstrategie voor het Leudal - Projectenbank Cultuurhistorie

kunnen het beste twee keer per jaar met de hand (bosmaaier of motorzeis) worden gemaaid.
Door regelmatig te maaien wordt ongewenste nieuwe begroeiing van jonge bomen, braam,
brandnetel en dergelijke in de hand gehouden, en treedt geleidelijke verschraling van de
begroeiing op.
Tijdens de uitvoering van de werkzaamheden dient rekening te worden gehouden met het
aanwezige microreliëf. Het is aan te bevelen voor het onderhoud en de afvoer van houtopslag
zo licht mogelijk materieel te gebruiken, opdat geen spoorvorming in het terrein optreedt.
Belangrijk is ook dat de grafheuvels in het terrein op enigerlei wijze gemarkeerd worden,
zowel voor het beheer als voor toeristisch-recreatieve ontsluiting voor het publiek.
Urnenvelden Busschopweg, Houterweg en Groot Vinkenbos
Om de urnenvelden (groepen van kleine, lage en veelal nauwelijks zichtbare heuveltjes) in het
Leudal goed te kunnen beheren moet eerst archeologisch onderzoek worden uitgevoerd. Dit is
nodig om vast te stellen waar precies heuvels liggen en welke antropogeen (grafheuvels) en
welke natuurlijk (stuifheuvels) zijn. Pas als dat duidelijk is, is het zinvol om de grafheuvels te
herstellen. Het gaat dan om consolidatie en/of restauratie van de heuvellichamen. Hiermee
wordt het verval van de heuvels tegengegaan en wordt de oorspronkelijke vorm (diameter en
hoogte) van het heuvellichaam hersteld. Dit herstel betreft bijvoorbeeld het dichten van
ingravingen van natuurlijke aard (konijnenholen) en/of ingravingen en insporingen van
menselijke aard (crossroutes, schatgraverij etc.) en het verwijderen van houtopslag. Dit laatste
is nodig omdat de wortelstelsels van bomen schade kunnen aanrichten aan archeologische
sporen of objecten die zich in de heuvel bevinden. Ook het omwaaien van zieke of dode
bomen (windworp) vormt een reëel gevaar voor het behoud van het heuvellichaam en de
daarin aanwezige archeologische waarden. Bij het verwijderen van bomen dient dan ook altijd
de stam op maaiveldniveau te worden afgezaagd, zodat de stobbe in de grond blijft zitten. Het
vrijstellen van de heuvels van houtopslag heeft als bijkomend effect dat het de zichtbaarheid
van de monumenten en daarmee ook de mogelijkheid voor publieksontsluiting vergroot.
Na de consolidatie en/of restauratie dient er een integraal beheers- of onderhoudsplan voor de
alle grafheuvels en urnenvelden in het Leudal te worden gemaakt.
De Graoveberg
Om de Graoveberg bij de overgang van de Zelsterbeek goed te kunnen beheren, zal hier eerst
groot onderhoud moeten plaatsvinden. Dit houdt o.a. in dat er maatregelen worden getroffen
om te voorkomen dat mountainbikers de heuvel per fiets kunnen beklimmen. Het uitgesleten
pad zal opgevuld moeten worden met gebiedseigen grond. Eventueel kan er wel een voetpad
(trap) naar de top worden gemaakt om wandelaars de mogelijkheid te bieden van een mooi
uitzichtpunt op de omgeving. Verder wordt geadviseerd om de top van deze heuvel selectief
te dunnen zodat er weer een min of meer open plateau aan de bovenzijde ontstaat. Bij het
verwijderen van bomen dient altijd de stam op maaiveldniveau te worden afgezaagd, zodat de
stobbe in de grond blijft zitten. Het vrijstellen van de heuvel van houtopslag heeft als
bijkomend effect dat het de zichtbaarheid van het monument en daarmee ook de mogelijkheid
voor publieksontsluiting vergroot.
Bij het beheer van deze heuvel gaat het er vooral om dat (nieuwe) aantasting van het
heuvellichaam wordt voorkomen. Daarvoor is regelmatige inspectie en klein onderhoud
nodig. Nieuwe houtopslag en afval moet verwijderd worden en kleine beschadigingen zoals
molshopen of konijnenholen moeten worden hersteld. Zieke en/of dode bomen moeten tijdig
worden gekapt vanwege het gevaar voor windworp. De stobben moeten in dit geval blijven
zitten.
Erfgoedstrategie voor het Leudal
36