Alma - Tao van de Landbouw

Met een vriendelijk knikje gaf Alma te kennen hiermee haar zegje te hebben gedaan. Ze
verontschuldigde zich want er was op talloze plaatsen nog werk aan de winkel. Ze liet me vrij nog wat
rond te kijken en zegde toe de volgende dag weer wat tijd voor me te hebben. In een kort maar
krachtig dankwoordje liet ik weten van beide gelegenheden graag gebruik te willen maken.
Ik verliet de grot na een korte rondgang langs de stoven, gistpotten, smeltkroezen, ovens, fornuisjes,
bekers, vaten en al wat er zoal in een alchemistische keuken, kruiderij, werkplaats of labo wordt
aangetroffen. De onafzienbare rijen flessen en kistjes ingrediënten liet ik voor wat ze waren. Het was
nu allemaal teveel van het goede ineens.
In de nabijheid van Alma's indrukwekkende tuin vond ik een geschikte plek voor mijn nachtverblijf.
Even kreeg ik nog gezelschap van de herdersjongen die ik 's middags had gesproken. Hij beloofde de
volgende ochtend langs te komen.
Terwijl de schaduwen van de heuvels het dal langzaam verduisteren laat ik het landschap op mij
inwerken. Na alle fysieke en emotionele belasting heb ik deze rustgevende invloed hard nodig.
Ik probeer me zoveel als mogelijk te ontspannen. Na wat ademhalings- en bewegingsoefeningen kom
ik weer tot mezelf en de impressies van de middag beginnen zich enigszins te ordenen. Ruim een uur
lang bedwing ik de neiging de ontmoeting met Alma verstandelijk te analyseren en laat elke
impressie aan zichzelf over. In de verwachting dat zich op die manier de bezinkingsstructuur vormt
waarin het belangrijkste komt bovendrijven, geef ik mij over aan de vervagende contouren van het
landschap.
Al snel komt de maan over de oostelijke bergkam en hult het nachtelijke landschap in een kleurloze
zilverglans. Mijn gedachten beginnen wat op te klaren en geleidelijk komt het gesprek met Alma mij
helder voor de geest.
Haar boodschap richtte zich direct op het gegeven dat ik een zelfvoorzieningsplantenteler was. Ze liet
doorschemeren dat genezing of heling meer kans van slagen heeft zodra de teelt en bereiding van
voedsel of medicijn het werk van de patiënt zelf is. Telers, technologen en farmaceuten, die hun
producten niet zelf consumeren missen een belangrijke kortsluiting tussen de werkwijze en de
productkwaliteit. Iets van die strekking had ik in de herberg ook al vernomen. Je moet de vruchten
van je werk zelf proeven en verteren om te kunnen beoordelen welke werkwijze de beste is. In feite
zit hier natuurlijk de wijsheid achter dat 'smaken nu eenmaal verschillen' en dat 'over smaak niet valt
te twisten'. Dat onbetwistbare smaakverschil brengt dus met zich mee dat ieder zijn eigen
gezondheid op zijn eigen manier moet onderhouden. Een volledige blauwdruk voor de beste
werkwijze of bereidingswijze zou dus niet kunnen bestaan. Iedere teler, kok of kruiden bereider moet
door jarenlange terugkoppeling van bereidingswijze en product zijn persoonlijke teeltplan, menu of
receptuur zelf ontwikkelen.
In iets ruimer verband blijft de terugkoppeling tussen productietechniek en productkwaliteit
misschien nog wel denkbaar maar dan zet je toch al snel iets belangrijks over boord. En dat is de
heilzame invloed van de helende werkwijze zelf. De mensen van de benedenwereld genieten steeds
minder arbeidsbevrediging en krijgen steeds meer behoefte aan werktijdverkorting en vakantie om
het bevredigende te doen waarin zij zichzelf weer wat bijeen rapen. Het mes snijdt dus eigenlijk aan
twee kanten tegelijk en je komt er nooit achter hoe een kant afzonderlijk snijdt. Want zodra je
producten van andere producenten gaat eten mis je de uitwerking van de arbeid op je gezondheid.
De mensheid heeft duizenden jaren geleefd in de product-arbeidkoppeling van de
zelfvoorzieningshuishouding. De vooruitgang kwam al die tijd tot stand uit de interactieve
verbetering van de werkwijze en de productkwaliteit. Die twee dreven elkaar aan. De ideeënvorming
41