Alma - Tao van de Landbouw

Alma had echter met geen woord gesproken over kloosterlingen. Wel bracht ze het religieuze van
haar patiënten in verband met het geloof in de geneeskracht van het Lourdeswater.
Het drong nu pas tot me door dat ik, hemelsbreed gemeten, steeds dichter in de buurt van Lourdes
was gekomen. Er lagen dan wel een bergtop en een landsgrens tussen maar de afstand bedroeg
hooguit drie wandeldagen. Zou Alma meer weet hebben van het mysterieuze bronwater aan de
overkant? Haar keukenlabo, vol drankjes, poeders en andere geneeskrachtige stoffen waren het
bewijs van haar geloof in de stoffelijke component van deze religiositeit. Sprak zij aan het einde van
haar uiteenzetting niet over het 'vrijmaken van de substantie'? Dat 'vrijmaken' riep vage
herinneringen bij mij op aan de alchemistische traktaten. Daarin spraken ze over de 'bevrijding' en de
'verlossing' van het goddelijke uit de grondstof.
Het maakt op zich weinig uit of men de werkzame stof voor de gezondheid en het lange leven
goddelijk, heilig, helend of substantieel noemt. Het gaat om de associatie van de elixer of
kwintessens met het domein van het spirituele. Nu ik van Alma begrijp dat zij misschien een
soortgelijke substantie uit de grondstof vrijmaakt als die welke in het Lourdeswater voorkomt, wordt
de verbinding tussen alchemie en religie een stuk duidelijker. Omdat ik de relatie elixerhostie al
eerder legde kan ik die relatie nu uitbreiden tot: elixer-hostie-substantie.
Het goddelijke of heilige van de substantie lijkt me in dat geval vergelijkbaar met dat van de hostie.
Dan is het ook 'logisch' dat de celebranten van de Mis het 'eeuwige leven' verbinden met het
sacrament van de communie. Zij treden daarmee in het voetspoor van de oude plattelandsrituelen
waarin het eeuwige leven voortkomt uit de bodemvruchtbaarheid en de voedingswaarde van het
eten. In de alchemistische traktaten is, net als in de potten en vaten van Alma, het sacramentele van
de bodemverwering en de spijsvertering nog terug te vinden.
Ongemerkt valt de nacht en deze verdrijft de laatste inspanningen van mijn verstand om plaats te
maken voor de mysterieuze berichten vanuit het onbewuste.
In de verte zie ik een metalen cilinder met een soort schroefdraad erop. Ik ga dichterbij en zie de
schroefdraad bewegen waardoor de cilinder iets krijgt van een grote rups. De cilinder richt zich op en
er komt een vogel uitgevlogen, tegelijk een knal met wat rook alsof de vogel uit de cilinder wordt
gelanceerd. Bij die lancering smelt de cilinder en komt als een eivormig excrement aan de vogel te
hangen. Ik steek mijn hand omhoog en vang het ei op. Het vloeit als kwikzilver in mijn hand.
Vaag blijft dit beeld mij bij op het moment dat het eerste ochtendlicht de donkere schaduwen van de
bergen uit het dal verdrijft. Ik blijf roerloos liggen en laat de droom nog enkele keren de revue
passeren om zoveel mogelijk van deze merkwaardige boodschap naar mijn bewustzijn te halen.
Als ik buiten kom zie ik de jongen met zijn schapen al naderen. Hij brengt verse honingkoeken waarin
vruchten en gestampte noten zitten.
Terwijl zijn schapen zich, net als ik, te goed doen aan een stevig ontbijt bekijkt hij mijn
kampeerspullen en vraagt waarvoor een en ander dient. De flora en het kompas hebben zijn
voorkeur. Ik vertel waarvoor ik deze spullen gebruik en dat vindt hij amusant. Maar tegelijk kan hij
zich niet voorstellen hoe iemand tijdens nevelig weer de richting kan kwijtraken en dan zoiets als een
kompas nodig heeft. Kennelijk heeft zijn innerlijk kompas hem nog nooit in de steek gelaten. Of is de
noodzaak van dit instrument ook een teken van onze natuurvervreemding? Het geeft te denken dat
de dieren hun richtingsgevoel onder alle weersomstandigheden behouden terwijl de mens snel
gedesoriënteerd raakt zodra de zon het laat afweten.
43