Veelbelovende verklaringen voor de daling van de criminaliteit na

woninginbraken stijgt de gemiddelde schade van een inbraak na 2002. Of voor andere
delicten een soortgelijke ontwikkeling geldt, is niet duidelijk.
(2) Geweld en vandalisme kennen na 2003 een eenmalig forse daling
De geweldscriminaliteit bleef na het midden van de jaren negentig stabiel of steeg. Zeer
recent neemt bedreiging af (2003-2006). Mishandeling kent geen duidelijke trend.
Vandalisme en brandstichting kennen een teruggang na 2002. De daling in geweld en
vernieling lijkt eenmalig te zijn, naar het lijkt zonder vervolg. In totaal daalde de
geweldscriminaliteit tussen 2002 en 2008 volgens de slachtoffercijfers van het CBS met
bijna een kwart; vernieling daalde met 15 procent. De brandweer meldt een afname van
het aantal buitenbranden door vandalisme met een derde.
(3) Sterke ‘nivellering’ van criminaliteitsrisico
Verschillen in criminaliteit tussen regio’s en buurten nemen sterk af. De daling in de
criminaliteit is dus het sterkst in de gebieden die een relatief hoog niveau van criminaliteit
kenden. Deze ‘nivellering’ van het criminaliteitsrisico geldt zowel de vermogens- als
geweldscriminaliteit.
(4) Kleine golf slachtofferschap criminaliteit rond 2002
Aan de daling in de criminaliteit in de periode na 2002 ging een kleine misdaadgolf in de
jaren 2000-2002 vooraf. Deze golf geldt vernieling en vermogensdelicten, zoals diefstal uit
auto, zakkenrollen, fietsdiefstal. Ook de daling in de woninginbraak en autodiefstal stokt
even in 2002 (zie hoofdstuk 1, paragraaf 2 over slachtofferschapcijfers voor 2002). De
naweeën van deze schok lijken tot in 2003 zichtbaar – al is dat zonder goed inzicht in de
oorzaken van deze golf niet met zekerheid te zeggen.
Deze vier kenmerken van de daling in de criminaliteit vormen belangrijke aanwijzingen in
het zoeken naar verklaringen van de criminaliteitsdaling. Om een voorbeeld te geven: de
kans dat verschillende diefstaldelicten bij toeval tegelijkertijd dalen is klein. Verklaringen
voor de criminaliteitsdaling moeten daarom meerdere typen delicten gelden. Dit type
verklaringen is ook goed voorstelbaar: zo zijn veel daders van meerdere markten thuis,
beleid wordt op nationaal niveau geïnitieerd, en de aanpak van onveiligheid richt zich vaak
op een reeks van delicten (bijvoorbeeld gerichte politiesurveillance).
17