Veelbelovende verklaringen voor de daling van de criminaliteit na

jaar gerichte hulp en zorg). Door veelplegers voortaan niet uitsluitend te berechten voor
het afzonderlijke delict, maar hun gehele criminele verleden in de berechting te laten
meewegen, is deze groep langduriger van straat te halen.
Van het langer opsluiten van veelplegers is op korte termijn een duidelijk effect te
verwachten, vooral vanwege het opsluitingseffect (Van Noije en Wittebrood, 2008). Op
langere termijn is het effect onduidelijk, omdat de recidive naar verwachting door deze
aanpak niet sterker afneemt dan anders het geval zou zijn geweest.
Hieronder gaan we in op de ontwikkelingen in het veiligheidsbeleid waarvan we in deze
paragraaf de effectiviteit hebben verkend. We beperken ons hierbij tot
beleidsveranderingen met een bewezen effectiviteit.
5.2 Effect van strenger en gerichter politietoezicht
Er zijn duidelijke aanwijzingen dat de politie na 2002 inderdaad strenger en gerichter is
gaan optreden. Verschillende gemeenten zijn een hot spots-beleid gaan voeren. Zo is in
2004 in Den Haag onder regie van de gemeente begonnen met een probleemgerichte
aanpak van de 24 meest overlastgevende hotspots in de stad (Gemeente Den Haag, 2003).
Landelijk is het aantal boetes en transacties uit staandehouding gestegen van 1,3 miljoen
in 2002 tot 1,8 miljoen in 2006 (Kerngegevens Nederlandse politie). De politie treedt vooral
strenger op tegen geweld. Het aantal processen-verbaal van een geweldsmisdrijf stijgt
sterk, sterker dan het slachtofferschap van geweldsdelicten (Van der Heide et al., 2007: 67).
In hoeverre informatiegestuurde politiezorg binnen de politie gemeengoed is geworden, is
onduidelijk.
Figuur 5.1 Politieoptreden in het perspectief van de burger (percentage eens met stelling)
35
30
25
20
15
1993 1995 1997 1999 2001 2003 2005 2007
'Ze treden niet hard genoeg op' 'Ze komen niet snel als je ze roept'
'Ze grijpen niet in' 'Heeft contact met bewoners'
Bron: PMB, VMR.
Noot: De cijfers voor 2005-2008 zijn gecorrigeerd voor de methodebreuk tussen de PMB en VMR.
De burger heeft de indruk dat de politie sneller klaarstaat en eerder ingrijpt. Deze
verbetering is vooral zichtbaar in de jaren 2005-2007. Dat blijkt uit vragen over het
politieoptreden in de PMB en de VMR (figuur 5.1). De dimensies van politieoptreden die in
de ogen van burgers het meest zijn veranderd na 2002 zijn ‘Ze komen niet snel als je ze
roept’, ‘Ze grijpen niet in’, ‘Ze bekeuren hier te weinig’ en ‘Ze treden niet hard genoeg op’.
De meningen hierover zijn structureel veranderd, waarbij de verbetering na 2007 lijkt af te
43