Tussen Afsluitdammen en Deltadijken - t Zeeuws Bodemvenster ...

Vallen
aan de
(1), 1883 (3), 1884 (5), 1885 (5), 1887 (3), 1890 (1) en 1892 (1), waarna
voorafgegaan door een rustperiode, nog een kleine oeverval op 4 oktober
1911 optrad. Sinds daarna op 7 december 1949 nogmaals een kleine
afschuiving optrad, is het tot heden, wat de ontgrondingen betreft, rustig
gebleven aan de Nieuw Neuzenpolder. De oever is dan ook aaneengesloten
verdedigd, zie hoofdstuk IV.
Volgens hydrografische opname lag de laagwaterlijn in 1818 ongeveer
600 m rivierwaarts uit de vesting Terneuzen. Maar het is zonder meer
zeewering duidelijk dat de westwaartse opdringing van het Pas van Terneuzen ook
daar van invloed was.
Het blijkt eveneens uit het volgende:
„Terwijl men bij den aanleg van het kanaal van Neuzen omstreeks 1826 geen be-
„zwaar zag in het voortdurend behoud der koppen van de beide uitgestrekte havens*
„dammen en zelfs voor den westhavenkop een paalhoofd uitbracht — dat echter
„even spoedig als plotseling in de diepte wegzonk — heeft het behoud dier haven-
„koppen later de meeste zorg gebaard, doch is men daarin geslaagd, ofschoon ten
„koste van den onmiddellijk boven- en benedenwaarts gelegen oever, waarvan
„— onder anderen in 1845, 1851 en 1852 — aanmerkelijke oppervlakten in de diepte
„verdwenen, zonder echter de aangrenzende dijken in dadelijk gevaar te brengen". 332 )
Na twee ontgrondingen opgetreden in 1830 en 1831 voor de koppen
der toenmalige havendammen, kwamen tussen 1840 en 1887 — parallel
lopend met de vallenperiode aan de Nieuw Neuzenpolder — 20 vallen
en afschuivingen aan de Rijkszeewering voor; ze zijn in fig. 118 schematisch
aangegeven. Ze brachten de veiligheid van de zeewering niet in
fig. 118. Overzicht van de ontgrondingen (22) voor de Rijkszeewering Terneuzen. Ze
traden op tussen 1830 en 1887. Boven: Schets ligging van Terneuzen in de
12e eeuw.
228