Tussen Afsluitdammen en Deltadijken - t Zeeuws Bodemvenster ...

vloed werd gedateerd tussen 1374 tot 1377, maar meestal op 16 november
1377. Gottschalk achtte in 1955 reeds goede redenen aanwezig om aan
te nemen dat die geweldige watervloed in de winter van 1375/76 zijn
vernielend werk had verricht. In haar jongste studie weet zij de juiste
datum nader vast te stellen op 8 oktober 1375. Toen werd een enorme
bres geslagen in de kust ten oosten van Biervliet en verdwenen allereerst
de plaatsen Boterzande en Wevelswale in de golven, terwijl daarna het
oude IJzendijke en de dorpen Ten Hamer, Roeselare, Oostmanskerke,
St Cathalijne (bij Oostburg), St Jan in Eremo, Hugovliet, Willemskerke,
Gaternisse en nog enkele nederzettingen zijn vergaan. Het resultaat was
één grote watervlakte, de Zuidzee, later Dullaert genoemd, nog later
bekend onder de naam Braakman.
In de daarop volgende decennia tot 1400 traden dan nogmaals enkele
stormvloeden op, o.a. in 1394, waarbij enkele in de Braakman herdijkte
polders opnieuw verdronken. De gevolgen van deze stormvloeden zijn
vaak verward met die van 1375, waardoor het juiste beeld van de ramp
van 1375 vertroebeld werd. Ook in de daarop volgende eeuwen traden
in Zeeuwsch Vlaanderen stormvloeden op, zoals op 19 november 1404:
„Naar menselijke herinnering had een overstroming in Vlaanderen nog nooit zulke
„vreselijke gevolgen gehad als van die St Elizabethsdag. Tot drie mijlen afstand uit
„de zee werd alles overstroomd. De Vier Ambachten, Sluis, Darome, Rodenburg
„(Aardenburg), Oostburg, Biervliet, Hugovliet, Wulpen, Cadzand en Bouchaute
„werden snel verwoest". 254 )
En zo kunnen we verder gaan met bv. 27 september 1477, toen bij de
bekende (Ie) Cosmas- en Damianusvloed het water tot aan de toenmalige
Burgkerk in Antwerpen stond en vele polders in Vlaanderen overstroom'
den. Tussen Nieuwpoort en de Schelde was de gehele kust gehavend. 255 )
Gottschalk heeft in 1957 256 ) door uitgebreid onderzoek getracht o.a.
ook deze vloed tot de juiste proporties te herleiden. Zij komt tot de conclusie
dat, ofschoon ernstige schade aan de dijken werd opgelopen, geen
dorpen verloren gingen. Bij verscheidene polders moet de ravage zeer
groot geweest zijn. Bij Biervliet was „een uitermate zorgwekkende situatie
geschapen". De stormvloed van 1477 was stellig wel een ramp en de
hevigste storm, die het kustgebied van Vlaanderen sedert 1404 had geteisterd,
maar geen land ging toen voor lange tijd verloren.
Dan worden nog stormvloeden vermeld, die Zeeuwsch Vlaanderen in
meer of mindere mate hebben geteisterd zoals in 1497 en op St Gallenavond
van het jaar 1508, toen Hontenisse voor de zoveelste maal overstroomde
en voorlopig bleef „drijven". De (2e) Cosmas- en Damianusvloed
van 27 september 1509 bracht nieuwe overstromingen zodat er „vele
ende diversche polders verdroncken ende onder 't zoute water ligghende
ende rijdende zijn", aldus is vermeld in een ordonnantie van 27 oktober
1509.2S7)
244