Programma Najaar 2012 - Senioren Academie

Groningen
Kunstgeschiedenis
Cursuscode 12NG20
Docent
Drs. Ellen van der Vecht
ellenvandervecht@hotmail.com
Cursusvorm
10 colleges
Data
Maandag 24 september t/m
10 december 2012,
22 oktober en 3 december vervallen
Tijd
13.15-15.00 uur
Cursusprijs
€ 189,50
Cursusmateriaal
Handouts
Uiterste inschrijfdatum
10 september 2012
Vrouwen in de kunst
In de meeste cursussen en boeken over kunstgeschiedenis spelen vrouwen bijna geen rol. Vrouwen
hadden eeuwenlang een ondergeschikte rol in de maatschappij en dus ook in de kunstwereld. Hun rol
was te trouwen, voor nageslacht te zorgen en een dienstbare echtgenote te zijn. Er zijn door de eeuwen
heen echter altijd getalenteerde dames geweest, die zich aan dit beeld hebben onttrokken. Bekende,
maar vooral ook onbekende schilderessen, beeldhouwsters, fotografes en architectes komen in deze
cursus aan bod.
De eerste vrouwelijke kunstenaar wier werk of portret we kennen, treffen we al aan in de
Middeleeuwen. De non Guda laat boekverluchtingen na en een zelfportret en abdis Hildegard von
Bingen schreef muziek en verluchtigde ook boeken.
De Renaissance en het daaruit voortvloeiend Humanisme bracht meer mogelijkheden. Vrouwelijke
schilders en beeldhouwers konden net als hun mannelijke collega’s naam maken met hun werk.
Uit deze tijd zijn ook veel meer namen bekend zoals Sofonisba Anguissola, Maria Robusti (dochter
van Tintoretto) en de Vlaamse aquarelliste Mayken van Hemessen, die twee keer met een
beroemde schilder trouwde: Pieter Breughel de Oude en Pieter van Aelst. Ze was de lerares van
Pieter Breughel de Jonge.
In de 17e eeuw is Rosalba Carriera de eerste kunstenares die aan een academie mag studeren.
Omdat er op de academies met naaktmodellen werd gewerkt, werden vrouwen daar altijd
geweerd, iets dat tot 1878 zou voortduren. Ze moesten zich noodgedwongen vaak in de ‘mindere’
genres zoals stillevens en portretten specialiseren.
Elisabeth Vigée-Lebrun wist dat in de 19e eeuw echter tot het uiterste uit te buiten, met prachtige
allegorische portretten. Vanaf 1891 mochten vrouwen exposeren op de Salons en langzamerhand
werd de situatie een beetje gelijkgetrokken. In de 20e eeuw komen we vrouwen op alle gebieden
van de kunstwereld tegen.
Programma
In tien colleges, beginnend in de Middeleeuwen,
worden de kunstenaressen van de verschillende
periodes behandeld. Behalve over de vrouwen
komt u ook één en ander te weten over de
maatschappij van die dagen en de problemen
waar de dames mee te maken hadden. Voor
vrouwen was bijvoorbeeld reizen en je werk
promoten een heel andere kwestie dan voor hun
mannelijke collega’s.
Studiegids najaar 2012
Over de docent
Drs Ellen van der Vecht geeft als kunsthistorica les op verschillende gebieden van de kunstgeschiedenis,
met als specialisaties Italiaanse renaissance en de beeldende kunst van de
19-20e eeuw.
Senioren Academie Groningen - Friesland - Drenthe • 26