I. Landmeetkundige instrumenten

More documents

Recommendations

Info

1604 Set van 11 meetpennen, lengte 34,5 cm, compleet met 2 draagringen met een diameter van 12 cm. Als nieuw. 1605 Gereserveerd. 4. Loodstaven Loodstaven nr. omschrijving 1606 Loodstaaf (zwart) met ingebouwd doosniveau, lengte 92 cm. Opschrift punt: RDH. 1607 Loodstaaf (zwart), lengte 105 cm. 1608 In hoogte verstelbare loodstaaf, lengte 109 t/m 179 cm. 1609-1611 Gereserveerd Bij het uitvoeren van een meting moest er geregeld een loodlijn genomen worden van een punt in het terrein t.o.v. de meetlijn. Dit gebeurde bij het Kadaster bijvoorbeeld bij het inmeten van een slingerend slootje. Omdat de landmeter zijn prisma of hoekspiegel uiteraard op ooghoogte gebruikte, maar het voetpunt van de loodlijn wel in de meetlijn (dus op maaiveldhoogte) moest worden aangegeven, plaatste men het prisma op een – meestal uitschuifbare – baak met een verzwaarde punt, die vlak boven de grond hing. Door het gewicht van die punt, hing de loodstaaf dus altijd verticaal ofwel “te lood”. Met zijn dubbelprisma (de prisma’s en hoekspiegels worden hierna behandeld bij nr. 8) kon de landmeter er voor zorgen dat hij zichzelf in de meetlijn bleef bewegen, zodat hij direkt het voetpunt van de loodlijn kon markeren. 57
5. Jalons Om een richting aan te geven, of om bepaalde punten in het terrein zichtbaar te maken, wordt gebruik gemaakt van zogenaamde “jalons”, ook wel “baken” genoemd. Dat waren meestal rond geschaafde of driehoekige, ± 3 à 4 cm dikke stokken, die over afstanden van 50 cm beurtelings rood en wit zijn geschilderd. Naast de verdeling 50/50, komt ook de verdeling 20/20 voor. Een van de uiteinden is voorzien van een stalen punt om de jalon in de grond te kunnen plaatsen. De meest gebruikte lengte was 2,0 meter plus de punt. Er zijn later ook metalen- en aluminium jalons bij het Kadaster gebruikt, maar die hadden het nadeel dat zij bij het gebruik krom werden, en zij waren niet handig om er schrik(prikkel)draad mee naar beneden te drukken omdat zij te goed de stroom geleiden. In de collectie is nr. 1615 eenmetalen jalon, bij de 11 jalons van nr. 1618 zijn er 3 van aluminium. De driehoekige jalon, ook wel prisma-jalon genoemd, maakt het samenvoegen van zes jalons tot een compacte bundel zeer eenvoudig. Deze bundels, met een leren riempje er om heen, zijn erg handig mee te nemen, omdat zij onderling niet verschuiven. (zie nr. 1616) Tijdens het meten moesten de jalons verticaal geplaatst worden; dat deed men vroeger m.b.v. een schietlood vanuit 2 haaks op elkaar staande richtingen, wat nogal bewerkelijk was. Later heeft men daarvoor de jalonrichters, ook wel jalonniveaus genoemd, gebruikt. Deze hulpmiddelen worden hierna onder resp. de nrs. 7 (schietlood) en 6 (jalonrichter) behandeld. De jalonstatiefjes, voor het plaatsen van een jalon op verharde plaatsen, worden behandeld bij nr. 17 (Statieven). Er zijn ook uitneembare jalons, meestal in delen van ongeveer een meter, die vaak tot een hoogte van verschillende meters zijn te combineren. Ook waren er “baakverlengers”, waarmee het mogelijk was om een 2e jalon omgekeerd op een andere te plaatsen. De speciaal daarvoor gemaakte gietijzeren exemplaren waren daar goed voor te gebruiken. Later is men overgestapt naar de veel goedkopere verlengers voor de stelen van tuingereedschappen. (zie nr. 1619). Dit ging helaas ten koste van de nauwkeurigheid. Een buitenbeentje in deze collectie is nr. 1614, een achthoekige jalon met een diameter van 3,5 cm, die gebruikt is bij metingen met de in Gelderland gebruikte Kadasterboot. 58 Jalons nr. omschrijving 1612 Drie losse houten jalons van 198 cm lengte. 1613 4 houten jalons met lengtes van resp.182 cm, 192 cm, 199 cm en 200 cm. Hangen met lederen riemen aan de dienstfiets. 1614 Houten jalon, 8 hoekig, diameter 3,5 cm, lengte 198 cm. Werd gebruikt bij het meten met de Kadasterboot. 1615 Metalen jalon, lengte 216 cm, rood/wit verdeling van 50 cm.
Page 2: I. LANDMEETKUNDIGE INSTRUMENTEN49
Page 5: die tijd de ketting meetrokken werd
Page 8 and 9: 1557 Kadastermeetband, lengte 20 me
Page 12 and 13: 1616 Set van 6 driehoekige jalons,
Page 14 and 15: 8. Prisma’s en hoekspiegels Een v
Page 16 and 17: 1659 Dubbel pentagon prisma, met gl
Page 18 and 19: Het meten van afstanden m.b.v. van
Page 20 and 21: meetgegevens. Andere waren gekoppel
Page 22 and 23: de meest belangrijke hoekmetingen,
Page 24 and 25: 1762 Twee ruiterniveau’s, zwart e
Page 26 and 27: 15. Grafometers In de tijd van de o
Page 28 and 29: HULPINSTRUMENTEN EN HULPMATERIALEN
Page 30 and 31: 18. Afstandsbaken Om te kunnen mete
Page 32 and 33: Bij het meten met de elektro-optisc
Page 34 and 35: 20. Schietloden voor opstelling the
Page 36 and 37: 22. Richtmerken De richtmerken ware
Page 38 and 39: 1942 Veldboek Betacord 64, fabrikan
Page 40 and 41: 1962 Koperen verkenningsheliotroop,
Page 42 and 43: 2001 Altimeter Barometer, merk YCM,
Page 44 and 45: collectie, die alle nr. 2060 hebben
Page 46 and 47: 2055 Drie beschermingsdoppen om op
Page 48: Reclame voor meet- en tekenapparatu

I. Landmeetkundige instrumenten

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?