Amsterdam Waterbestendig (pdf) - Waternet

Omgaan met wateroverlast
Een klimaatbestendige Metropool vergt niet alleen maatregelen tegen overstromingen.
De zeespiegelstijging is niet het enige waar we mogelijk mee te maken krijgen.
Extreme weercondities vragen ook om omgang met heftige neerslag. Het vasthouden
en bergen van water in de bodem en in open water wordt lastiger, naarmate de
stad meer verdicht, verharding van privé en openbare ruimten toeneemt en ruimte
in het oppervlaktewater beperkt is. Als het vaker en harder gaat regenen ontstaan er
problemen met de berging- en afvoercapaciteit van het oppervlaktewatersysteem en
de riolering. De knelpunten hebben betrekking op ofwel de regenwaterafvoer, ofwel
het grondwater, ofwel het hydraulisch functioneren van het systeem. Om wateroverlast
zoveel mogelijk te beperken, zal aan de volgende opgaven gewerkt moeten
worden:
Door een combinatie met zeespiegelstijging wordt de afvoercapaciteit van
IJmuiden beperkt. Spuien is op den duur niet meer mogelijk en de gemaalcapaciteit
zal ook afnemen door een groter wordend verschil met de zeespiegel. De
opgave is de afvoercapaciteit van IJmuiden op peil te houden of de gevolgen te
beperken;
De afvoercapaciteit van de boezem (i.c. de route naar gemaal Zeeburg) zal
verbeterd moeten worden;
Het vinden van voldoende spons- en bergingsmogelijkheden in stedelijk gebied is
nodig om water in gebouwen (kelders) te vermijden en langdurig water op straat
te voorkomen.
De maatregelen die Amsterdam gaat nemen, hebben betrekking op de in het
Nationaal Bestuursakkoord Water afgesproken trits “vasthouden-bergen-vertraagd
afvoeren”. Bij de aanleg van nieuwe en beheer van bestaande voorzieningen wordt
steeds een onderscheid gemaakt in voorzieningen die te maken hebben met het
stedelijke afvalwater, hemelwater en het grondwater. De komende jaren zal aanleg
van riolering plaatsvinden in nieuwbouwgebieden. Hierbij wordt waar mogelijk
gebruik gemaakt van nieuwe, innovatieve technieken. Bodemdaling wordt steeds
belangrijker en heeft een belangrijke invloed op het functioneren van de riolering.
De problemen met de polderriolen moeten in 2015 definitief zijn opgelost. Maatregelen
om grondwaterproblemen te vermijden zijn locatieafhankelijk en hebben
betrekking op integraal ophogen van het maaiveld, grondverbetering of bouwkundige
aanpassingen (hoogteligging begane grond, kruipruimtes, etc.). Bovendien is
een andere kijk op ondergronds bouwen nodig.
Groene gevel als waterberging
De inzet voor bestaand stedelijk gebied is om in iedere geval de afvoer van regenwater
te vertragen. Bij nieuwbouw of verbouw zorgen particulieren voor een berging
van circa 10-20 mm neerslag, bijvoorbeeld door de toepassing van groene daken.
Alleen in de tuinsteden is infiltratie een reële mogelijkheid. Voor alle andere gebieden
is afvoer van het hemelwater naar oppervlaktewater het uitgangspunt.
In het verstedelijkte centrum binnen de Ring dragen groene daktuinen, vegetatiedaken,
regentonnen, onverharde binnenterreinen allemaal bij aan het vasthouden en
vertraagd afvoeren van regenwater en zorgen indirect voor een verbetering van het
woonklimaat en de microfauna. Het stimuleren ervan is een kwestie van veel geduld
en communicatie met particuliere eigenaren.
In de openbare ruimte kan gemeente Amsterdam veel zelf doen. Zo zorgen stoepranden
in het straatprofiel ervoor dat wegen tijdelijk regenwater kunnen bergen. In
de binnenstedelijke winkelstraten is dit problematisch. Aanvankelijk lagen de entrees
van panden hoger dan het straatprofiel, inmiddels zijn de meeste gelijkvloers aan
43